Wliw Grety Thunberg woteběra
Kamjenica (dpa/SN). Klimoškitne hibanje „Fridays for future“ zhubja po najnowšej studij poněčim swój „Greta-efekt“. Při mjezynarodnym naprašowanju składnostnje globalneho klimoweho stawka w septembru 2019 bě třećina wobdźělnikow rjekła, zo šwedska klimowa aktiwistka Greta Thunberg jich wobdźělenje na demonstracijach wobwliwuje. Kaž na naprašowanju wobdźělena Techniska uniwersita w Kamjenicy zdźěla, bě jich w měrcu 2019 hišće wjace hač 40 procentow było.
W Němskej su slědźerjo zwěsćili, zo je wliw Grety Thunberg w běhu poł lěta wot 39 na 25 procentow woteběrał. Wědomostnikam je to dopokaz, zo je hibanje mjeztym kruće etablěrowane. „Wuslědk njepřekwapja, dokelž je hibanje ‚Fridays for future‘ jara znaty fenomen. A wone ma tójšto młodych, zwjetša žónskich wodźacych wosobinow, kotrež zwonka Šwedskeje młodostnych mobilizuja“, slědźerjo pisaja.
Namołwa, zo měli so tež starši na demonstracijach wobdźělić, wosebje w Němskej dobry wothłós žněje.
Tež Merz a Laschet nastupitaj
Dalšej kandidataj za předsydu CDU so přizjewiłoj – stronski zjězd 25. apryla
Berlin (dpa/SN). Bój wo naslědnistwo předsydki CDU Annegret Kramp-Karrenbauer dźe do rozsudneho koła. Po tym zo bě so minjeny tydźeń wonkowny politikar Norbert Röttgen přizjewił, je dźensa tež bywši předsyda frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Friedrich Merz připowědźił, zo chcył za předsydu CDU kandidować. 64lětny zdźěli to na nowinarskej konferency w Berlinje.
Bjezposrědnje do toho bě sewjerorynsko-westfalski ministerski prezident Armin Laschet na samsnym městnje swoju kandidaturu připowědźił. Wón wustupowaše zhromadnje ze zwjazkowym ministrom za strowotnistwo Jensom Spahnom. Tón přitomny žurnalistam zdźěli, zo njebudźe za předsydstwo CDU kandidować, ale chcył Lascheta podpěrać a so z jeho naměstnikom stać.
Z pokradnjenym awtom znjezbožił
To a tamne (25.02.20)
Jeničce šćowkanje zhubjeneho dakla bě słyšeć, jako pomocnicy wčera na łuce w Drježdźanach za nim pytachu. Tón wšak bě chětro zadwělowany, po tym zo bě do liščeje jamy zalězł a tam tčacy wostał. Wobsedźer wołaše wohnjowu woboru, kotraž pak njemóžeše 13 lět stareho psa lokalizować. 17 wohnjowych wobornikow je dakla hakle po połdra hodźinje namakało. Twarski předewzaćel jich z minibagrom podpěrowaše.
Křiwu wěžu kaž w Pisy maja wot njedźele w Dallasu w staće USA Texasu, byrnjež bjez wotpohlada. Tam bě so rozbuchnjenje jědnaćeposchodoweho twarjenja nimokuliło. Twarjenje drje so zwjeze, srjedźny dźěl pak je stejo wostał a so jenož nachilił. Nětko zbudźa foto křiweje wěže w interneće wulku kedźbnosć. Hinak hač w Pisy pak su jeje hodźiny ličene: Wot wčerawšeho dom z bagrom torhaja.
Čehodla róžowa póndźela?
Köln/Mainz/Kulow (B/SN). Lědma štó drje so hišće praša, čehodla rěka dźensniša póndźela runje róžowa. Wot 11. do 19. lětstotka bě to w romsko-katolskej cyrkwi róžowa njedźela, hdyž je bamž zasłužbnym wosobinam za wosebite wukony złotu róžu přepodał. Hakle 10. februara 1823 přewjedźechu prěni karnewalowy ćah po Kölnje róžowu póndźelu. Wot toho časa dowola cyrkej stajnje póndźelu do popjelneje srjedy, šwikać zjawne wosobiny. Póstniske nory smědźa přez postronki bić a rozwólnje swjećić. W Němskej tón dźeń kóždolětnje wjace hač 150 tonow słódkosćow z póstniskich wozow přihladowarjam mjetaja. We wjerchowstwje Andorrje a w Grjekskej je róžowa póndźela samo swjaty dźeń.
Wo mocy ewangelija
Karnewal dočasnje zakónčeny
Rom (dpa/SN). W Italskej je so mjeztym 150 ludźi z corona-wirusom natyknyło. Třo pacienća su dotal na nowu chorosć płucow wumrěli. Epidemije dla su zamołwići wčera swětosławny karnewal we Venedigu dočasnje skónčili. Dźensniši a jutřiši póstniski ćah je wotprajeny. Knježerstwo bě wčera připowědźiło, zo chcyło wot infekcijow wosebje potrjechene kónčiny na sewjeru kraja zawrěć. Wjace hač dźesać wsow z dohromady 50 000 wobydlerjemi steji tak pod karantenu.
Namóc na Bliskim wuchodźe
Tel Aviv (dpa/SN). Mjez israelskim wójskom a militantnymi Palestinjanami je wčera k nowym namócnosćam dóšło. Po smjerći palestinskeho nadpadnika přez israelskich wojakow běchu Palestinjenjo wodnjo wjacore rakety do směra na Israel třělili. Na to su israelske lětadła wječor objekty w Gazaskim pasmje nadběhowali. Israelscy wojacy běchu wčera rano na mjezy Gazaskeho pasma Palestinjana morili. Militantna organizacija Islamski dźihad zdźěli, zo jedna so wo jednoho z jeje wojowarjow.
Trump w Indiskej
Wo mjeńšinach derje wobhonjeny
Berlin (SN/JaW). Jasne słowa přećiwo anticyganizmej je tele dny zapósłanc SPD w zwjazkowym sejmje Helge Lindh zwuraznił. Wo tym informuje mjeńšinowy sekretariat. „Njepřestawacemu anticyganizmej mamy wehementnje a wotpowědnje znapřećiwjeć“, rjekny Lindh na swojej prěnjej rozmołwje z nawodnicu Berlinskeho mjeńšinoweho sekretariata Judit Šołćinej a sobudźěłaćerku Nele Feuring. Kaž wonej zdźělatej, słužeše zetkanje mjezsobnemu zeznaću. Wšako je Lindh čłon mjez druhim wuběrka za nutřkowne naležnosće a domiznu a poradźowanskeho wuběrka za naležnosće němskich Sintow a Romow, čehoždla ma so tež z mjeńšinowymi naležnosćemi rozestajeć.
Hotuja so na přichad fachowcow
Podstupim (dpa/SN). Braniborska přichad fachowcow zaměrnje přihotuje. Wot 1. měrca płaći zakoń wo zapućowanju dźěłowych mocow. „Njeličimy hnydom z wjele fachowcami“, rjekny braniborski nutřkowny minister Michael Stübgen (CDU) na posedźenju krajnych radow z wyšimi měšćanostami Braniborskeje w Podstupimje. Rozsudne pak přiwšěm je, jim eficientne wuměnjenja zmóžnić.
Po słowach Stübgena chcedźa z jednym wokrjesom započeć. Mjeno njeje wón hišće zjawnje wozjewił. Wokoło Grünheidy we wokrjesu Wódra-Sprjewja su tři wokrjesy hižo signalizowali, zo chcedźa w tej naležnosći hromadźe dźěłać. W bliskosći dźě elektroawtotwarc Tesla wotpohladuje nowu fabriku twarić.
Wokrjesy su sej přezjedne, zo maja so na přichad fachowcow přihotować. Kaž Michael Stübgen připowědźi, wutworja hač do lěća z centralnym zarjadom za wukrajnikow w Eisenhüttenstadće wuměnjenja, wupokazać tych ludźi, kotřiž nimaja dowolnosć, w kraju přebywać. To by wokrjesy wolóžiło.
Žadaja sej spěšny rozsud w CDU
Strona křesćanskich demokratow při wólbach w Hamburgu dale wosłabnyła
Berlin (dpa/SN). Po přesłapjacym wólbnym wuslědku za CDU při wólbach Hamburgskeho měšćanskeho parlamenta žadaja sej wodźacy křesćanscy demokraća spěšny rozsud nastupajo dalši kurs strony a jězbneho plana za kanclersku kandidaturu. „Wuslědk dyrbjał nam signal być skónčnje wotućić, dokelž wo wjele dźe“, rjekny jedyn z móžnych kandidatow za předsydu CDU, zwjazkowy minister za strowotnistwo Jens Spahn, powěsćerni dpa. W tym zwisku wón naliči: „To je Hamburg, to je Durinska, to su wuslědki naprašowanjow, to je połoženje zwjazkoweje CDU.“ Ministerski prezident Schleswigsko-Holsteinskeje Daniel Günther namołwješe w sćelaku ZDF, zwjazkowa CDU dyrbjała nětko ručež móžno wotewrjene prašenja rozrisać. Günther mjenowaše nawodnistwo CDU a runje tak kurs strony w Durinskej, hdźež njeje poměr k Lěwicy přeco hišće jasny. Podobnje wupraji so jeho kolega z Posaarskeje Tobias Hans.
