Šef CSU Markus Söder (naprawo) je dźensa na politiskej popjelnej srjedźe swojeje strony amplowu koaliciju jara šwikał. „To je najšpatniše zwjazkowe knježerstwo, kotrež Němska hdy měješe“, rjekny Söder pod aplawsom nimale 4 000 přiwisnikow strony w Passauwje. „Wšitcy rěča wo časowym přewróće, ale dotal je to jenož spomalene.“ Wonkownej ministerce Annalenje Baerbock (Zeleni) wón wumjetowaše, zo je so stała wěstotne riziko njepřemyslenych wuprajenjow dla. Foto: dpa/Peter Kneffel

Waršawa (dpa/SN). Prezident USA Joe Biden je wčera w pólskej stolicy najprjedy sylnosće Nato wuzběhnył. „To je najwu­znamniše zwjazkarstwo, bych prajił, snadź najwuznamniše zwjazkarstwo stawiznow“, rjekny wón w rozmołwje z pólskim prezidentom Andrzejom Dudu. Lěto po wudyrjenju wójny je Nato „sylniša hač hdy prjedy“. Duda dźakowaše so Bidenej za wójsko USA, kotrež je w Pólskej stacioněrowane, kaž tež za jeho wopyt předwčerawšim w ukrainskej stolicy Kijewje. To je moralku ukrainskich zakitowarjow skrućiło. „Běše to pak tež kedźbyhódna gesta napřećo našim zwjazkarjam w Nato a ludźom, kotřiž steja na stronje swobodneho swěta.“

Biden dźakowaše so Pólskej, zo Ukrainu tak skutkownje podpěra.

Ruska chce „New Start“ wusadźić

Mittwoch, 22. Februar 2023 geschrieben von:

Moskwa (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je připowědźił, zo chce Ruska poslednje wulke atomarne wotbrónjenske zrěčenje z USA wusadźić. Njejedna so wo wustup, ale wo wusadźenje zrěčenja „New Start“, rjekny šef Krjemla wčera w swojej narěči narodej. Poćahi mjez USA a Ruskej su wot spočatka ruskeje wójny přećiwo Ukrainje před lětom absolutny najniši dypk docpěli.

Putin wumjetowaše USA „dźiwadło absurdneho“ z widom na to, zo bě Washington njedawno Moskwu wobwinował, zo njeby žanych ekspertow k inspekciji atomarnych zakitowanskich připrawow do kraja pušćiła. Tajke něšto wočakować, mjenowaše wón „njezmysł“. Po­twjerdźi, zo Ruska ekspertam USA přistup njepřizwola, dokelž tež ruscy inspektorojo sankcijow zapada dla žanu móžnosć do USA zapućować nimaja.

Wusadźenje „New Start“ wobkrući Putin předewšěm z tym, zo byštej Francoska a Wulka Britaniska swoje arsenale jadro­wych bróni dale wuwiłoj a tutón potencial na Rusku wusměriłoj.

Fakty a konkluzije

Mittwoch, 22. Februar 2023 geschrieben von:
Druhdy słyšiš: Dyrbimy so na pomoc Ukrainjanam koncentrować a přichadej druhich ćěkancow zadźěwać. Fakt je: W Budyskim wokrjesu tajka „konkurenca“ wo resursy lědma eksistuje: Nimale wšitcy Ukrainjenjo bydla w bydlenjach, a druzy ćěkancy su přewažnje w domach wokrjesa zaměstnjeni, kotrež su hižo nimale połnje wobsadźene. We wobwodźe Hornja Bayerska na přikład je cyle hinaše połoženje, tule dyrbjachu zarjady pobrachowacych bydlenjow dla třiceći tysac Ukrainjanow w masowych kwartěrach zaměstnić, zdźěla hromadźe z ćěkancami druheho pochada. Wot najnowšeho sej samo skupina prominentnych „realo-Zelenych“, mjez nimi krajny rada, „hinašu migracisku politiku w Němskej“ žada. Frakciska předsydka Zelenych w Sakskim krajnym sejmje, Franziska Schubert, je swoju sympatiju za tón „memorandum“ zwurazniła. Fakt je tež: Dotalna politika stajnych nuzowych rozrisanjow nima hižo akceptancu w ludnosći. Marcel Brauman

FDP: Nadźěłanje trěbne

Mittwoch, 22. Februar 2023 geschrieben von:
Drježdźany (SN). Zwonkaparlamentariska FDP žada sej přepytowanski wuběrk Sakskeho krajneho sejma temu koronu nastupajo. Tón měł naprawy za čas pandemije předźěłać a prawnisce pruwować, su sakscy liberalni wčera zdźělili. Po słowach krajneje předsydki dr. Anity Maas „je tež nam jasne, zo dyrbješe swobodny stat spěšnje reagować“. Žadany krok pak je trjeba, zo bychu z toho wuknyli.

To a tamne (22.02.23)

Mittwoch, 22. Februar 2023 geschrieben von:

Najlěpše sambašule Rio de Janeira su na kóncu swětoznatych ćahow w Sambodromje brilěrowali. Šěsć top-šulow ćehnješe na poslednim dnju wubědźowanja hač do wutorneho zaheho ranja z kostimami bjez mjezy, spektakularnymi wozami a inowatiwnymi wosebitymi efektami po stadionje samby z wjace hač 70 000 přihladowarjemi. Mnohe sambašule su swoje ćahi tež historiskim brazilskim temam abo figuram wěnowali. Tak je šula „Paraíso do Tuiuti“ stawiznu prěnjotnje z Indiskeje pochadźacych buwołow na kupje Marajó powědała.

Mału holčku, kotraž bě so po raznym zemjerženju w Syriskej pod rozwalinami narodźiła, staj jeje ćeta a teje mandźelski adoptowałoj. „Wona budźe kaž jedne z mojich dźěći. Budu wšitko za nju činić“, rjekny nowy adoptiwny nan, Chalil Sawadi, wčera powěsćerni dpa. Ćeta a wuj mataj samaj štyri dźowki a dweju synow. Swójba je swoju chěžu při žałostnym rženju zhubiła a bydli nětko w stanje.

„Mjetamy pjenjezy z woknom won“

Dienstag, 21. Februar 2023 geschrieben von:

Infineon chce bórze z twarom noweje twornje w Drježdźanach započeć – zo stat tu kóžde dźěłowe městno z jednym milionom eurow subwencionuje, kritizuje znaty wědomostnik.

Drježdźany/Halle (SN/mb). Zasydlenje chipfabrikow dokoławokoło sakskeje stolicy běše po towaršnostnym přewróće najwažniši nadawk krajneho knježerstwa pod nawodom Kurta Biedenkopfa (CDU). Z pomjenowanjom „Silicon Saxony“ zwuraznjeja narok, w swětowej lize hospodarstwa sobu hrać. Subwencije z miliardami dawkowych pjenjez na dobro koncernow su z třomi argumentami wopodstatnili: Sprěnja skutkuje „Silicon Saxony“ kaž swětłownja za cyły kraj. Zdruha móže kraj w globalnym wubědźowanju jenož wobstać, hdyž „global playerjow“ ze spěchowanskimi srědkami wobtykuješ, štož na zakładźe zakonjow legalnje „nawabjenje“ rěka. Střeća njesměš při klučowych technologijach wot statow kaž Chiny wotwisny być.

Trajacu pomoc připrajiłoj

Dienstag, 21. Februar 2023 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Němska je potrjechenym žałostneho zemjerženja w turkowsko-syriskim pomjeznym regionje najlěpšu móžnu akutnu pomoc a podpěru při nowonatwarje připrajiła. Wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) a zwjazkowa ministerka nutřkowneho Nancy Faeser (SPD) stej dźensa katastrofowu kónčinu na juhowuchodźe Turkowskeje wopytałoj. Powětrowe wójsko transportowaše dźensa tam znowa pomocne twory, mjez nimi su 100 stanow, 400 pólnych łožow a wjace hač 1 000 spanskich měchow.

Protesty w Israelu

Tel Aviv (dpa/SN). Dźesaćitysacy ludźi su wčera přećiwo wosłabjenju justicneho systema w Israelu demonstrowali. Naje­bać to je parlament w nocy dźěl dwělomneje reformy justicy prawicarsko-nabožneho knježerstwa w prěnim wot třoch čitanjow schwalił. Mjeztym wopyta prěni raz po spřisahanju noweho israelskeho knježerstwa zwjazkowy minister justicy Marco Buschmann (FDP) tónle kraj. Wón je napominace słowa wolił, bjez toho zo je zakonske předewzaće direktnje mjenował.

W Iranje k smjerći zasudźeny

Ćahi po městach su róžowu póndźelu wjerški w porynskich karnewalowych srjedźišćach Düsseldorfje, Kölnje a Mainzu byli. Dokelž su 2021 a 2022 wone korony dla wupadnyli, běchu norojo lětsa ćim lačniši. Sta tysacy su tam swjećili. Motowy wóz z napisom „Błud Putina“ pokaza w Düsseldorfje nawodu ruskeje jednotki zóldnarjow Wagner Prigošina, skedźbnjaceho na nacijow po wšěm swěće. Wójnu w Ukrainje su tež w Kölnje a Mainzu tematizowali. Foto: dpa/Federico Gambarini

Mnozy so nuzy w zastaranju z lěkami boja

Dienstag, 21. Februar 2023 geschrieben von:

Frankfurt/Berlin (dpa/SN). Mnozy ludźo w Němskej boja so nuzy při medikamentach, aktualne naprašowanje wujewi. Dohromady 38 procentow naprašowanych mjenuje strach ćežow při dodawanju „jara wulki“ abo „skerje wulki“, rěka w nowym přepytowanju Zwjazkoweho zjednoćenstwa producentow lěkow (BAH), kotrež powěsćerni dpa předleži. Na tamnej stronje maš třećinu probandow, kotraž ma strach za „niski“ resp. „jara niski“, kaž z reprezentatiwneho naprašowanje, na kotrymž wobdźěli so minjenu nazymu 2 000 ludźi.

Wosebje ludźo w starobje 50 do 69 lět (41 procentow) kaž tež tajcy starši hač 70 lět (43 procentow) maja dodawanske ćeže za wulke. Ćeže při kupje lěkow dožiwili pak su wosebje 30 do 49lětni (37 procentow) a mjenje wyše 70 lětni (22 procentow).

Ćeže při dodawanju běchu naposledk při medikamentach, kotrež na patent wjazane njejsu, kaž su na přikład brěčka pře zymicu za dźěći, ale runje tak při preparatach za dorosćenych kaž antibiotiki, lěki pře rak a za zniženje ćišća kreje.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND