Sakska statna ministerka za wědomosć a wuměłstwo dr. Eva-Maria Stange (SPD) je wčera we Wojerowskim kompjuterowym muzeju ZCOM 26 čestnohamtsce za mu­zeje skutkowacych wobydlerjow počesćiła. Mjez nimi běchu Wolfgang Kunde a Gerhard Walter z ZCOMa, Hans-Jürgen Wenzel a Volkmar Bier z Muzeja zapadneje Łužicy Kamjenc, Frank Feigel a dr. Walter Schindler z lěsniskeho muzeja Hornja Łužica z.t. Załom a Róžamarja Pinkawina z muzeja Njechorńskeho. Dokelž njemóžeše so Pinkawina na počesćenju wobdźělić, přepodadźa jej myto pozdźišo. Foto: Gernot Menzel

Prěni serbski koncert

Dienstag, 02. Oktober 2018 geschrieben von:

24. septembra 1893 dožiwi Delnja Łužica prěni serbski koncert. Na studentskej schadźowance 6. awgusta w Rakecach běchu so za tak krótkodobny termin rozsu­dźili a so na městno dojednali – na Bór­kowski hosćenc „Blejcha“. Hornjoserbja poskićichu za to wšu móžnu pomoc:­ Nazwučowachu spěwy, Marko Smoler da sto programowych zešiwkow ćišćeć,­ kotrež studenća wabjo za kon­cert rozdawachu. W Bórkowach bě potom 24. septembra swjedźenska žurla „Blejcha“ połnje wobsadźena. Postrowne słowa přednjesechu hłowny starši Arnošt Herman, domjacy farar Korjeńk a farar Krušwica z Wjerbna. Nimo hudźbnych poskitkow Hornjoserbow rozwi so zhromadne spěwanje narodnych a ludowych pěsnjow, tak „Hyšći Serbstwo njezgubjone“, „Ja Słowjan som“, „Našo Serbstwo z procha stawa“ abo „Lubka leluja“. Póndźelu na to wšitcy studenća samo hač do Lubnjowa čołmikowachu. Prěni delnjoserbski koncert žněješe w nowinach dosć dobry wothłós. Tež nowina Cottbuser Anzeiger pisaše, zo bě so „cyłe dźěło ­derje radźiło“ a wšěm­ připosłucharjam „je so nimo­měry derje lubiło“.

Mikławš Krawc

Radwor (SN/bn/MiR). Wčerawša 24. literarna kermuša Ludoweho nakładnistwa Domowina w Radworju bě zdobom zakónčenje čitanskeje turneje LND. Kaž hižo­ w Ralbicach, Worklecach a Pančicach-Kukowje tworješe antologija „Hura, prózdniny“ ćežišćo zarjadowanja.

Na žurl­i hosćenca „Meja“ čitaše wčera Pětr Dźisławk swoju krótkokriminalku „Detektiwojo na hrodźišću“, Dušan Hajduk-Veljković zabawješe připosłucharjow z po­wědančkom „Zajac“ a Lubina Hajduk-Veljkovićowa předstaji wurězk ze swojeje stawizny „Jejko z Beskidow“. Jeje powědančko njeje jenož w ćišćanej wjazbj­e, ale je tež jako dźěl słuchoknihi wušło.

Něhdźe 80 zajimcow bě wčera na literarnej kermuši přitomnych, mjez nimi mnohe swójby kaž tež starši ludźo. Zdobom předstajichu šulerki a šulerjo rjadownje 4a Radworskeje zakładneje šule „Dr. Marja Grólmusec“ swój spěw „Naše prózdniny“, z kotrymž běchu wubědźowanje LND doby­li. Hudźbnje wobrubištaj zarjado­wanje Józef a Jan Brězan na akordeonje a gitarje.

Hosćom Slepjanski region zbližili

Montag, 01. Oktober 2018 geschrieben von:
Runje tak zabawny kaž informatiwny bě nazymski koncert, kotryž dožiwichu wčera w połnje wobsadźenej Njebjelčanskej „Bjesadźe“. Tam wustupi Slepjanski folklorny ansambl ze swojimi spěwarjemi, rejwarjemi a instrumentalistami. Z rejemi a pěsnjemi su woni publikumej Slepjanski region zbližili. Nimo toho móžachu so zajimcy na informaciskich taflach wo hudźbnych tradicijach, serbskich husličkach a dalšich temach wobhonić. (Wjace wo tym jutře) Foto: Feliks Haza

Serbsku protyku 2019 w Budyšinje předstajili

Freitag, 28. September 2018 geschrieben von:

Budyšin (SN/bn). Ludowe nakładnistwo je wčera poslednju knižnu premjeru we wobłuku swojeje lětušeje čitanskeje turneje zarjadowało. W Budyskej Smolerjec kniharni witaše Anett Šołćic něhdźe 30 hosći kaž tež redaktora a přitomnych awtorow Serbskeje protyki 2019, kotrymž jednaćelka LND Marka Maćijowa na to dokładowe eksemplary přepoda. Nimo toho dźakowaše so lektorce Katrin Čornakec, ko-lektorce Luciji Bejminej, w­u­ho­towarce Iris Brankačkowej a wšitkim předewzaćelam, kotřiž su wudaće ze swojimi nawěškami podpěrali.

Lessingowe myto Marcelej Beyerej

Freitag, 28. September 2018 geschrieben von:

Drježdźany/Kamjenc (SN). Lyrikarja, powědarja a romanciera Marcela Beyera, kiž je znaty tež jako awtor operowych libre­tow, esejist a wudawaćel, počesća z Lessingowym mytom Swobodneho stata Sakskeje 2019. Spěchowanskej myće dóstanjetej Anja Kampmann a Bettina Wilpert, kaž sakske ministerstwo za wědomosć a wuměłstwo dźensa wozjewi. Hłowne myto je z 13 000 eurami dotěrowane, spěchowanskej po 5 500 eurach.

Kuratorij fachowcow pod nawodom ministerki Evy-Marie Stange (SPD) je lawrea­tow wuzwolił. Myta přepodadźa swjatoč­nje 19. januara 2019 we wobłuku 52. Lessingowych dnjow w Kamjencu.

W Badensko-Württembergskej narodźeny a wot lěta 1996 w Drježdźanach bydlacy Marcel Beyer je produktiwny spiso­waćel. Jeho tworjenje bu 2016 z najwyšim literarnym wuznamjenjenjom, Mytom Georga Büchnera, připóznate. W swojej prozy wopokaza so awtor jako mišterski wobkedźbowar čłowjeskich žiwje­njoběhow. Žadaše-li sej Goethe jónu „Muža kaž Lessinga mamy trěbneho“, njemóhł pominanju nichtó dźensa lěpje wotpowědować kaž Beyer, měni jury.

Serbska murja a towarstwo Kamjentny dom stej minjenu sobotu zhromadny koncert „End of summer“ w Budyšinje wu­­ho­towałoj. Drježdźanska skupina Sugar:Koma (srjedźa) wječor zahaji, duwo Smohle z Kinsporka a wosebje čěska kapała Jet 8 (napra­wo) zamó­chu publikum zahorić. Njedźelu swjeći we wobłuku interkulturnych tydźenjow kulturne towarstwo Vietnamjanow na žurli­ Kamjentneho domu zjawnje swój „Měsačkowy swjedźeń“.SN/Maćij Bulank

Čitajće w nowym rozhledźe (28.09.18)

Freitag, 28. September 2018 geschrieben von:

Kónc awgusta wotmě so při Miłočanskej skale 12. mjezynarodna rězbarska dźě­łarnička. Třinaće wuměłcow dźěłaše dwaj tydźenjej ze zornowcom abo z dubowym drjewom. Rozhlad je so ze štyrjomi z nich rozmołwjał. W oktoberskim wudaću čitaće wo jich wuměłskim dźěle, na kotrych projektach su w skale dźěłali a što bě za nich to wosebite we Łužicy.

Što so za „Marxowej mašinu w 21. lětstotku“ chowa, zhoniće ze zawodneho teksta Měrćina Wjenka. Telko hižo přeradźu: Dźe wo běrokratiju a wo prašenje, što jeje dla njemóžemy docpěć a što móžemy najebać ju docpěć.

Wojciech Wochna je slědźił za Dźiwicu-Dźewanu, bohowku lěsow a přirody. Pyta za zapiskami chronistow 15. do 17. lětstotka a piše, što staj Abraham Frencel a Jan Arnošt Smoler wo njej pisałoj.

We wobłuku čitanskeje turneje Ludoweho nakładnistwa Domowina je Róža Domašcyna (naprawo) wčera čłonam Malešanskeje Domowinskeje skupiny a rentnarjam z gmejny w tamnišim hosćencu Wódny muž z knihi „Das goldene Gut“ čitała. Su to bajki, kotrež je awtorka ze serbšćiny do němčiny přenjesła. Foto: SN/Maćij Bulank

Mytowanaj zapal dale dawataj

Donnerstag, 27. September 2018 geschrieben von:

Lawdacija přełožerki Boženy Braumanoweje a muzejownicy Andreje Pawlikoweje lawreatomaj Zejlerjoweho myta 2018

„Mužakowskej góli pokazujo se wóteraz jeden tašk z rjanym pisanym pjerjom a zło­śaneju hopyšu a złośanyma šćidłoma … Dyž něchten jog huglěda, da ten změjo gluku.“

Waženi přitomni, mamoj česć, před­njesć lawdaciju za Serba a Serbowku, kiž njejstaj jenož Slepjanskej kónčinje złota hódnaj. Zawodny citat pochadźa z noweje zběrki „Slěpjańske ludowe powěsći“, na kotrejž staj wobaj pilnje sobu dźěłałoj. Našej dźensnišej lawreataj staj znataj kaž pisany ptačk. Staj połnaj za­horitosće za rjanu slepjansku narěč. Přinjesetaj zbožo wšudźe, hdźež sobu skutkujetaj. Na prěni pohlad so snadź njewšědna dwójka zdawataj: Dieter Reddo z Trjebinka – před 74 lětami w Slepjanskej kónčinje rodźeny a čas žiwjenja tam zakótwjeny, a poł tak stara 38lětna Ju­liana Kaulfürstowa, rodźena Budyšanka. Wona je do Slepjanskeho regiona hakle „přilećała“ a nětko z jednej nohu w Slepom a z druhej w Drježdźanach bydli.

Neuheiten LND