To a tamne (24.05.23)

Mittwoch, 24. Mai 2023 geschrieben von:

W přełamanym woknje tčaceho paducha je policija w sauerlandskim Lennestadtće wuswobodźiła. Zastojnikow běchu na teren zawoda wołali, po tym zo bě swědk podhladne zwuki słyšał. W firmje nańdźechu policisća zranjeneho za­tłusnjeneho paducha. Hakle z pomocu wohnjoweje wobory móžachu 36lětneho wuswobodźić. Za čas akcije wón zastojnikam nadawaše a na nich pluwaše. Koleso paducha bě pokradnjene. Muža skónčnje lěkarsce zastarachu – a zajachu.

Po puću do rězarnje twochnyła je kruwa w Erfurće. Jako chcychu howjado na připowěšak wjesć, so zwěrjo wottorhny, skoči přez płót a so zminy, policija zdźěla. Zamołwići spytachu podarmo, kruwu zaso popadnyć. Policija zasadźi při pytanju samo helikopter, ale bjez wuspěcha. Zastojnicy na to tukaja, zo so kruwa w bliskim lěsu chowa.

Za wjace wětrnikow na kraju

Dienstag, 23. Mai 2023 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy hospodarski minister Robert Habeck (Zeleni) je dźensa ze zastupnikami krajow, komunow a industrije wo móžnosćach zesylnjeneho wutwara energije z wětrnikow wuradźował. Zdźěłać chcychu na kóncu strategijowy dokument. W měrcu běchu zetkanje tajkeho razu připowědźili, z kotrymž chcedźa móžnosće natwara dalšich wětrnikow na kraju pruwować. Wobkedźbować chcedźa, zo potrjeba miliny přez elektroawta a ćopłotne klumpy přiběra.

Dalšich reichsbürgerow zajeli

Berlin (dpa/SN). Nimale šěsć měsacow po wulkoraciji přećiwo skupinje reichs­bürgerow je zwjazkowy kriminalny zarjad po informacijach medijow dalšich třoch sobuwojowarjow pozdatneho nawodnika Heinricha Princa Reußa zajał. Po tym su dweju muži a žonu w Badensko-Württembergskej a Delnjosakskej zajeli. Wšěch třoch chcychu dźensa přepytowanskemu sudnikej předstajić. Skupinje wumjetuja přihot namócneho powalenja statneho porjada w Němskej.

Pokuta datowemu koncernej

Policisća storkaja awto při blokadźe aktiwistow skupiny Poslednja generacija na awtodróze A 100 w Berlinje z dróhi. Na wozu ­sedźi hišće aktiwist, kiž bě so tam přilěpił. Tež dźensa su aktiwisća z požčenymi awtami nadróžny wobchad w stolicy na wjacorych městnach blokowali. Mjeztym su so wupožčowarjo awtow wot akcije distancowali. Foto: dpa/Paul Zinken

FDP hrozyz blokadu

Dienstag, 23. Mai 2023 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Poprawom měło so w tutym tydźenju k prěnjemu razej wo nowym tepjenskim zakonju w zwjazkowym sejmje diskutować. Nětko pak je frakcija FDP z blokadu tuteje temy hrozyła. Wona žada sebi kompletnje nowy tepjenski zakoń, kotryž „bazuje na koaliciskim zrěčenju a nic na wólbnym programje Zelenych“, praji rěčnik za energijowe prašenja FDP, Michael Kruse. Zeleni warnuja FDP nětko před blokadu, wšako so prawdźepodobnosć za wobzamknjenje zakonja do lěćnjeje přestawki z tym pomjeńši. Tež kancler Scholz (SPD) bě sebi w poslednich dnjach tempo při wobzamknjenju zakonja žadał. Zo pak so při tym we wšej hłubokosći wo zakonju diskutuje, je za njeho jasnje. Hač so wo naćisku zakonja w prěnim čitanju diskutuje, rozsudźa zamołwići dźensa.

Sobuwinu w NSU přiznała

Dienstag, 23. Mai 2023 geschrieben von:
Kamjenica (dpa/SN). Zasudźena prawicarska teroristka Beate Zschäpe je před přepytowanskim wuběrkom bayerskeho krajneho sejma k terorowej skupinje NSU jasnišo hač hdy do toho swoju sobuwinu na morjenjach skupiny „Nacionalsocialistiske podzemjo“ přiznała. Tole je jeje prawiznik Mathias Grasel po hodźiny trajacym woprašowanju žony w Kamjeničanskim jastwje zdźělił. Aktiwne sobuskutkowanje Zschäpe hač do dźensnišeho dopokazane njeje. Wona pak je jasnje rjekła: „Bych-li po prěnim mordarstwje hinak jednała a reagowała, njeby so wšo tole stało.“ NSU bě dźewjeć wukrajnikow a němsku policistku moriła.

Wojuja dale na ruskim teritoriju

Dienstag, 23. Mai 2023 geschrieben von:

Belgorod (dpa/SN). Wojowanja we wjacorych wsach zapadnoruskeje Belgorodskeje kónčiny njedaloko ukrainskeje mjezy po informacijach zamołwitych dale traja. „Zakitowanske ministerstwo zhromadnje z druhimi wěstotnymi organami z wučisćenjom teritorija dale pokročuje“, Belgorodski guwerner Wjačeslaw Gladkow zdźěla. Dotal nimaja žane infor­macije wo smjertnych woporach mjez ­ciwilistami.

Wojowanja běchu wčera wudyrili. Po informacijach Gladkowa je so „spionažna a sabotažna jednotka“ do kónčiny zadobyła. K nadpadej wuznała je so sku­pina z ruskich staćanow wobstejaceje jednotki dobrowólnych, kotraž na ukrainskej stronje přećiwo Ruskej wo­juje. Zaměr je wutworjenje demilitarizowaneho pasma podłu mjezy, zo bychu dalšemu trajacemu wobtřělenju ukrainskeho teritorija zadźěwali. Kijew kóžde wobdźělenje na wojerskej akciji prěje.

Rozměr wojowanjow njeje znaty. Wobydlerjo najwjace wjeskow su ćeknyli. Ruska rěči wo wjacorych zranjenych.

Přećiwo namjetej Kretschmera

Dienstag, 23. Mai 2023 geschrieben von:

Diskusija wo wudawkach za požadarjow azyla zaběra koaliciju w Sakskej

Drježdźany (dpa/SN). SPD a Zeleni žadanja sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU) wotpokazuja, wudawki za požadarjow azyla skrótšić. „Najmjenje ćěkancow pyta pola nas socialne derjeměće. Ně, najwjace ludźi chce hnydom dźěłać, zo bychu njewotwisni byli“, rjekny sakska socialna ministerka Petra Köpping w Drježdźanach. Próstwy wo azyl dyrbjeli so spěšnje wobdźěłać, zo móhli ćěkancow tak spěšnje kaž móžno do dźěłowych wikow integrować. „Tole pak jim jenož zrědka dowolamy a nuzujemy jich tak do socialneho sys­tema“, politikarka SPD rjekny. Tuta logika pak nikomu njepomha. Na druhim boku móhł swobodny stat z tak mjenowanej šansu na prawo přebywanja tutu logiku přełamać. To je wulki nadawk a njeje skrótšenje wudawkow na dobro požadarjow azyla, wona rjekny.

To a tamne (23.05.23)

Dienstag, 23. Mai 2023 geschrieben von:

Bruny mjedwjedź je w awstriskim zwjazkowym kraju Salzburg na železniskej čarje zahinył. Zwěrjo je dźensa rano njedaloko Schwarzacha do železnicy zaběžało, krajne zarjadnistwo zdźěla. Po tym zo je lokomotiwnik policiju wo zražce informował, je so Salzburgski krajny fachowc za mjedwjedźe a wjelki k městnu njezboža podał, zo by genetisku probu wzał. Železniski wobchad njebě haćeny. Minjene tydźenje běchu w Salzburgskej kónčinje mjedwjedźa njedaloko bayerskeje mjezy wospjet wuhladali.

Wosamoćeny kófer njedaloko Braniborskich wrotow w Berlinje je wčera wječor zasadźenje policije zawinował. Zastojnicy Pariske naměsto zaraćichu a wačok přepytowachu. Tón pak wopokaza so jako njestrašny. W nim bě po informacijach policije jenož drasta. Za čas zasadźenja policije tam železnica njejězdźeše.

Wo měr so modlić

Montag, 22. Mai 2023 geschrieben von:

Würzburg (B/SN). Před 55 lětami załožichu w Italskej křesćanske zhromadźenstwo Sant’Egidio, angažowace so za karitatiwne dźěło a diplomatiju, podpěru chudych, modlitwu a měrowu słužbu. Sant’Egidio ma 70 000 čłonow w 70 krajach, z toho 5 000 we Würzburgu. Z jeho pomocu je so na přikład wobydlerska wójna w Mosambiku zakónčiła. Bamž Jan Pawoł II. je zawjedł swětowe modlenje wo měr, kotrež so hač do dźensnišeho z podpěru Sant’Egidio dale wjedźe.

Swjatkowna akcija Renovabis

Bremerhaven (B/SN). Pomocny skutk Renovabis bu před 30 lětami jako „solidarna akcija němskich katolikow z ludźimi w srjedźnej a wuchodnej Europje“ załoženy. Wón skutkuje w 29 wuchodnych krajach a je dotal na wšě 26 000 projektow z 842 milionami eurow podpěrał.

Dialog z ateistami

Škit datow zdźěla funguje

Montag, 22. Mai 2023 geschrieben von:

Dr. Juliane Hundert je sakska społnomócnjena za škit datow a transparencu. Kóžde lěto zestaja wona zhromadnje ze swojim zarjadom dźěłowu rozprawu. Tutu je wona zašły tydźeń přepodała.

Drježdźany (SN/MG). Lońša rozprawa zamołwiteje je něšto wjace hač 230 stronow dołha. W njej rozpisa dr. Hundert dźěłowe wobłuki datoweho škita w Sakskej. Chětro wobšěrne su tute. Na wšěch 1 068 pohórškow w zwisku ze škitom sensibelnych datow zarjad 2022 wobdźěłaše. Tole pak je tróšku snadniša ličba hač hišće předlońšom. Cyłkownje zwěsćichu zastojnicy datoweje swětłownje, zo mějachu z poradźowanjemi a pohórškami mjenje dźěła hač w zašłymaj lětomaj, cyłkownje pak zaběrachu so ze 71 pohórškami. Dwě třećinje tutych mějachu njedowolene zhotowjenje widejowych natočenjow jako temu.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND