Bohate kraje dołža chudym

Mittwoch, 17. Mai 2023 geschrieben von:
Hiroshima (dpa/SN). Sydom bohatych krajow (G7) dołži chudym krajam po trochowanju organizacije za wuwiće Oxfam něhdźe 13 bilionow eurow dotal njepłaćeneje wuwićoweje pomocy a podpěry w boju přećiwo změnje klimy. Město toho, zo bychu swoje winowatosće spjelnili, žadaja sej staty G7 přez swoje banki wot globalneho juha wšědnje 232 milionow dolarow, kritizowaše Oxfam dźensa do wjerška G7 w japanskim Hiroshimje. „Bohate kraje G7 prezentuja so rady jako wuchowarjo, praktikuja pak smjertnu dwójnu moralku“, rjekny direktor Oxfam Amitah Behar. „Bohaty swět dołži chudym krajam pomoc, kiž hižo lětdźesatki přilubja, kotraž pak njeje nihdy dóšła.“

Kontrole mjezow ranja prawidła EU

Mittwoch, 17. Mai 2023 geschrieben von:

Brüssel (dpa/SN). Spochi trajace kontrole na mjezach Němskeje so po najnowšej krótkostudiji europskemu prawu spřećiwjeja. „Pomjezne kontrole na zakładźe njeregularneje migracije wukazać rani naše zhromadne prawidła za wotewrjene mjezy w Europskej uniji. Zo kontrole mjez Bayerskej a Awstriskej wot tak mjenowaneje migraciskeje krizy 2015 bjez přestawki wobsteja, nječini je zmolom hišće legalne“, rjekny sakska zapósłanča za europske naležnosće Anna Cavazzini (Zeleni). Daniel Schade z nižozemskeje uniwersity Leiden bě studiju w jeje nadawku spisał. Hłowna přičina běchu žadanja ze stron CDU a AfD w Sakskej za kontrolemi při pólskej a čěskej mjezy.

Cavazzini sej žada, zo měła Europska unija prawidła Schengenskeho ruma skónčnje přesadźić, zo móhli ludźo swobodu wosobinskeho pućowanja skónčnje wužiwać. „Schengenskim prawidłam so spjećowace kontrole mjez Bayerskej a Awstriskej njemóža Sakskej z přikładom być. Wosebje w Sakskej su pomjezne kónčiny wusko z Čěskej a Pólskej zwjazane. Ludźo w Sakskej bydla, dźěłaja a lubuja mjezy přesahujo.“

To a tamne (17.05.23)

Mittwoch, 17. Mai 2023 geschrieben von:

Cyle w znamjenju Trabanta, awta za časa NDR, steji kónc tydźenja w mecklenburgsko-předpomorskim Anklamje nad rěku Peene. Něhdźe 600 wobsedźerjow tajkeho awta z wjacorych europskich ­krajow je na 28. mjezynarodne zetkanje Trabijow přizjewjenych, zarjadowar zdźěla. Prěnje Trabanty su hižo před dnjemi dojěli. Wot 1957 hač do 1991 běchu w sakskim Zwickauwje něhdźe 3,1 milion Trabantow twarili.

Helena Vondráčková, bywša sławna čěska šlagrowa spěwarka, dyrbi wo swoju rentu wojować. Sudnistwo je nětko na dobro 75lětneje rozsudźiło a nowe wob­ličenje renty wukazało: Zarjady běchu jej spočatnje 340 eurow měsačneje renty přizwolili, nětko su to na 555 eurow zwyšili. Fanojo ju w komentarach podpěruja: „To je hańba za naš stat“, woni pisaja. Pječa pobrachuja stare mzdowe podłožki.

Nowe słowakske knježerstwo

Dienstag, 16. Mai 2023 geschrieben von:

Bratislava (dpa/SN). Słowakska prezidentka Zuzana Čaputová je wčera nowe knježerstwo zastojnikow pod nawodom bjezstronskeho financneho fachowca Ludovita Odora pomjenowała. 46lětny dotalny zastupowacy nawoda słowakskeje narodneje banki ma kraj nawjedować, doniž njeje z wólbow parlamenta 30. septembra nowe knježerstwo wušło. Fachowcy narunaja dotalne knježerstwo Eduarda Hegera, kotrež běchu w decembru přez wotum njedowěry powalili.

Šef Audija winu přiznał

Mnichow (dpa/SN). Bywši šef awtotwarca Audi Rupert Stadler je w procesu jebanstwa w zwisku z manipulowanym wotpłunom dieselowych awtow swoju winu přiznał a móže so tak zasudźenja na pruwowanski čas nadźijeć. Stadler přihłosowaše dokumentej swojeho prawiznika, w kotrymž wón přiznawa, zo je swój čas wopaki jednał. Stadler je tak prěni čłon předsydstwa koncerna Volkswagen, kiž před sudnistwom swoju winu w dieselowym skandalu přiznawa.

Ruske rakety na Kijew

Při zahubnym wohenju w hostelu w nowoseelandskej stolicy Wellingtonje je minjenu nóc znajmjeńša šěsć ludźi zahinyło. Wjace hač dźesać wosobow je hišće zhubjenych. Woheń bě z njeznateje přičiny w hornim poschodźe twarjenja wudyrił. Wjacorych ­ludźi dyrbjachu z ćežkimi zranjenjemi do chorownje dowjezć. Zamołwići rěča wo „absolutnej katastrofje“. Foto: pa/XinHua/Guo Lei

Šwikaja dawkowe plany Čěskeje

Dienstag, 16. Mai 2023 geschrieben von:

Praha (dpa/SN). Komisarka Europskeje unije za hódnoty a transparencu, Vera Jurová, je planowane zwyšenje nadhódnotoweho dawka za dźeniki w Čěskej kritizowała. „Tajke kročele njejsu ani kraje kaž Pólska a Madźarska nałožowali“, ­rjekny čěska wiceprezidentka komisije EU čěskim nowinarjam. Zwyšenje dawkoweho poćežowanja ludźi wjedźe „k zničenju“ branše, warnowaše 58lětna.

„Jako Europska komisija čłonske staty namołwjamy, na žadyn pad hospodarski ćišć na medije, wosebje na ćišćane, zwyšić“, politikarka potwjerdźi. W boju přećiwo wopačnym informacijam je wažne, zo maja ludźo tež druhe žórła hač jenož digitalne kanale k dispoziciji. Druhe staty su sej toho skerje wědome, kak wažne njewotwisne a seriozne medije su. Liberalno-konserwatiwne knježerstwo w Praze bě připowědźiło, nadhódnotowy dawk na wšědnje wuchadźace nowiny wot tuchwilu dźesać na 21 procentow zwyšić. Naprawa je dźěl paketa konsolidowanja zjawnych financow. Ministerski prezident Petr Fiala wčera w čěskej telewiziji rjekny, zo njebudźe so knježerstwo w tym zwisku žanomu ćišćej podwolić.

Paduši debjenkow zasudźeni

Dienstag, 16. Mai 2023 geschrieben von:

Drježdźany/Berlin (dpa/SN). Tři a poł lěta po spektakularnym rubježnistwje w Drježdźanskim Zelenym wjelbje su pjeć młodych muži z Berlinskeho clana swójby Remmo k jastwu zasudźili. Drježdźanske krajne sudnistwo měješe winu muži w zwisku ze zapalerstwom, strašnym zranjenjom ćěła, padustwom z brónjemi a wobškodźenjom za dopokazanu. Chłostanje złožuje so na „dojednanje“ mjez statnym rěčnistwom a wobskorženymi. 25lětneho su w tym zwisku wuwinowali. Sudnistwo zasudźi muži k jastwu mjez štyrjomi a šěsć lětami. Medije z tu- a wukraju proces přewodźachu.

Padustwo drohoćinkow w sakskim sławnym muzeju debjenkow 25. nowembra 2019 bě jedyn za najspektakularnišich po wšej Němskej. Skućićeljo rubichu 21 drohotnych debjenkow diamantow a brilantow w hódnoće 116,8 milionow eurow a zawostajichu hobersku wěcnu škodu. Wobskorženych móžeše policija pozdźišo w Berlinje zajeć. Woni běchu zwólniwi, dźěl rubizny wróćić a so ze snadnišim zasudźenjom wotnamakać.

Mjenje ćěkancow w komunach

Dienstag, 16. Mai 2023 geschrieben von:

Braniborske krajne knježerstwo wuradźuje wo azylowej politice

Podstupim (dpa/SN). W Braniborskej je wot januara hač do apryla mjenje ćěkancow do komunow přišło, hač běchu to po wobličenjach wočakowali. „Ličby wukazaneho zaměstnjenja njejsmy prěnje ­štyri měsacy docpěli. Diferenca je jasnje widźomna“, rjekny ministerka za integraciju a socialne naležnosće Ursula Nonnemacher (Zeleni) powěsćerni dpa. „Bohudźak njeje ćišć tak wulki.“

Po dotalnych wobličenjach su lětsa z 25 753 ćěkancami ličili, kotrež měli komuny w Braniborskej přiwzać a zaměstnić. Wuwiće pak mjeztym pokazuje, zo dyrbja tutu ličbu w meji korigować. Njeje pak wuzamknjene, „zo ličby zaso přiběraja“. W lěće 2022 běchu něhdźe 39 000 ćěkancow přiwzali, mjez nimi tójšto ludźi z Ukrainy.

Najebać to je połoženje za komuny, kotrež dyrbja nowe přebywarnje planować, ćežke, rjekny ministerka hladajo na protesty wobydlerjow. „Widźimy zdźěla tež prawicarskoekstremistiske skupiny w syći, kotrež spytaja, protest přiwótřić. „Tule dyrbimy wšitcy hromadźe stać a wotpowědne stejišćo zabrać.“

Sakska swjatnica

Dienstag, 16. Mai 2023 geschrieben von:
Komuž so poradźi, dejmantne debjenki z wičnej hódnotu wjac hač sto milionow eurow rubić, tón je sej městno w knize najspektakularnišich złóstnistwow „nadźěłał“. Hdyž je při tym „sakska swjatnica“ zeleneho wjelba w Drježdźanach po­trjechena, su złóstnicy samo dźěl stawiznow cyłeho kraja. Načolni politikarjo su po njeskutku „nadpad na saksku identitu“ šwikali. Wjele prócy su zamołwići nałožowali, nawjedowaca sobudźěłaćerka stata běše z kófrom pjenjez w Nižozemskej po puću, kotrež su so tam nažel zhubili. A dołho so rěči wo „dealach“ z čłonami clana, po dotalnej definiciji politiki „organizowaneje kriminality“, kotřiž pak maja po wusudźe sudnistwa tola swoje chłostanje w jastwje wotsedźeć. Potajkim móhła so politika bóle na to koncentrować, kak efektiwnišo tomu zadźěwać, zo sej zajimcy tajkeho razu w přichodźe znowa přez wokno do sakskich swětnych swjatnicow zadobudu, prjedy hač je so dotalna wša rubizna wróćiła. Marcel Brauman

Chwali wolerjow

Dienstag, 16. Mai 2023 geschrieben von:
Dshidda (dpa/SN). Zwjazkowa won­kowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) je wysoke wólbne wobdźělenje 89 procentow při prezidentskich wólbach w Turkowskej chwaliła. Turkowscy wolerjo a wolerki su swoje demokratiske wólbne prawo wužiwali – a to we wulkej ličbje, rjekny wona dźensa na wopyće w sawdi-arabskim měsće Dshidda. Druhe kraje měli so tole za přikład brać.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND