Róčnica zničenja wopominana

Montag, 13. Februar 2017 geschrieben von:

W sakskej stolicy mnohe zarjadowanja byli

Drježdźany (dpa/K/SN). Sakska metropola je dźensa z mnohimi zarjadowanjemi swoje rozbiće w Druhej swětowej wójnje wopominała. 13. februara 1945 a naslědnjej dwaj dnjej běchu britiske a ameriske bombowcy centrum „połobskeho Florenza“ do procha a popjeła přeměnili. Něhdźe 25 000 ludźi tehdy w płomjenjach zahiny.

Wopominajo tragediju chce město zdobom na tuchwilne strašne konflikty na swěće dopominać a znamjo humanity znazornić. „W Drježdźanach su drje mnohe rany zažili, před samymi wro­tami Europy widźimy pak dale roz­bombardowane a wuludnjene města“, bě wyši měšćanosta Dirk Hilbert (FDP) při předstajenju programa zwuraznił. „Njeń­dźe wo to, na swójsku bědu spominajo so zawrěć, ale dać ruku tym, kotrymž su bomby wšitko rubili.“ Za wšelake wu­prajenja nastupajo 13. februar běchu prawicarscy­ ekstremisća Hilberta raznje přimali, tak zo dyrbješe jeho samo poli­cija škitać.

Wuzwolenje Steinmeiera zwjetša witaja

Montag, 13. Februar 2017 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Wuzwolenje Franka-Waltera Steinmeiera (SPD) za noweho zwjazkoweho prezidenta je přewažnje pozitiwne reakcije zbudźiło. Zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je sej wěsta, zo budźe Steinmeier hladajo na noweho ameriskeho prezidenta Donalda Trumpa a přiběracy nacionalizm wusahowacy zwjazkowy prezident „w tychle ćežkich časach“.

Sydom měsacow do wólbow zwjaz­koweho sejma 24. septembra běštej unija a SPD swojeho zhromadneho kandidata wčera w Zwjazkowej zhromadźiznje w Berlinje z dobrymi 75 procentami hłosow přesadźiłoj. Steinmeier je tak najlěpši wuslědk wšitkich dotalnych wólbow­ zwjazkoweho prezidenta docpěł.

Kaž rjekny předsyda CSU Horst Seehofer w telewiziji ARD, je jeho stronje wažne, zo naslědnik Joachima Gaucka zastojnstwo w samsnej kwaliće dale wukonja. Městopředsyda CDU Thomas Strobl zwurazni, zo trjeba Němska „zwjazko­weho prezidenta, kiž jednoća, integruje a stabilizuje“.

Zmužity měšćanosta

Montag, 13. Februar 2017 geschrieben von:
Štož sej Drježdźanski wyši měšćanosta Dirk Hilbert (FDP) zwěri, je woprawdźe wobdźiwajomne. Wón zwaži so na mytos, kotryž bu za čas NDR a tež lěta po tym swěru pěstowany: Drježdźany stachu so 13. februara 1945 a dny po tym z wo­porom anglo-ameriskeho bomboweho terora­. Hač bě zničenje města něšto tydźenjow do wotwidźomneho kónca wójny wojersce hišće trěbne, je woprawnjene prašenje. We wočach dobyćerjow pak bě bombardowanje němskich městow tež tajke něšto kaž wjećba za nalěty němskich bombowcow na London, Coventry a druhe britiske města z tysacami mortwych ciwilistow. Hilbert je jasnje rjekł: Drježdźany njeběchu žane njewinowate město. Zo wón za swoje wuprajenja samo hroženja ze smjerću dóstawa, pokazuje, kak brizantne jeho wuprajenje tež 72 lět po kóncu wójny hišće je. Dyrbimy wo tym diskutować. Marko Wjeńka

To a tamne (13.02.17)

Montag, 13. Februar 2017 geschrieben von:

Z pozdatnym infarktom wutroby je Berlinjan­ w pfalcskim Landauwje sanitetarjow zjebał, zo by wot nich morfium dóstał.­ Z tajkim trikom bě 25lětny hižo časćišo po wšej Němskej napadnył. Wo­čiwidnje wot drogow wotwisny muž bě při tankowni bolosćow w hrudźi dla skoržił a typiske symptomy infarkta wutroby rysował. Přiwołani sanitetarjo dachu jemu na to morfium. W chorowni wšak so spěšnje wukopa, zo njebě to infarkt. Skónčnje dyrbjachu policiju wołać, dokelž muž w chorowni randalěrowaše.

Na wšě 270 000 eurow je podružnik w Awstriskej při wurumowanju pincy swojeho noweho bydlenja w kartonje namakał. Muž zdźěli na to swoju namakanku policiji, kaž nowiny rozprawjeja. Komu pjenjezy słušeja a zwotkel pochadźeja, dotal hišće njewědźa. Policija za tym slědźi.

Rumunojo dale protestuja

Freitag, 10. Februar 2017 geschrieben von:

Bukarest (dpa/SN). Najebać wčerawši wotstup justicneho ministra a zymske wjedro přećiwnicy knježerstwa w Rumunskej dale protestuja. Tež wčera wječor su tysacy ludźo w stolicy Bukaresće a dalšich městach kraja na dróhu šli. Demonstracije­, kotrež traja mjeztym dźesać dnjow, su najmócniše w Rumunskej po powalenju socializma. Wone měrja so přećiwo socialnoliberalnemu knježerstwu, kotrež chcyše z nowym zakonjom bój přećiwo korupciji haćić. Ju­sticny minister Florin Iordache bě protestow dla wčera wotstupił.

Konop nětko na recept

Berlin (dpa/SN). Ćežkochorym smě so w Němskej konop jako lěk dawać. Zwjazkowa rada je dźensa naćisk wotpowědneho zakonja schwaliła. Chorobne kasy dyrbja terapiju ze sušenymi konopjowymi kćenjemi zapłaćić. Wočakuje-li lěkar pozitiwny wuskutk na wuwiće symptomow, móže wón konop jako medikament zapisać. Jeje plahowanje chcedźa statnje rjadować, jako wopojny srědk wostanje konop dale zakazana.

Knježerstwo bjez wjetšiny

Bomby turkowskich wojakow morili

Freitag, 10. Februar 2017 geschrieben von:
Istanbul (dpa/K/SN). W sewjernej Syriskej zasahujo je ruske lětarstwo mylnje turkowskich wojakow bombardowało a při tym třoch z nich moriło a jědnaćoch zraniło. Tole zdźěla nawodnistwo turkowskeho wójska. Ruske zakitowanske ministerstwo je smjerć třoch turkowskich wojakow wobkrućiło. Kaž z Krjemla rěka, je prezident Wladimir Putin swojemu turkowskemu koleze Recepej Tayyipej Erdoğanej telefonisce swoju sobuželnosć wuprajił a tragiski podawk wob­žarował. Zdobom so wonaj dojednaštaj rozšěrić wojerske zhromadne dźěło přećiwo milicy Islamski stat a dalšim teroristiskim zeskupjenjam. Poprawom běchu mašiny pozicije Islamskeho stata atakować měli.

Trump nětko tola za „jednu Chinu“

Freitag, 10. Februar 2017 geschrieben von:
Peking (dpa/K/SN). Tři njedźele po nastupje zastojnstwa je nowy prezident USA Donald Trump ze chinskim statnym a stronskim šefom Xijom Jinpingom telefonował. Kaž nowina Financial Times rozprawja, powołujo so na informowane žórło, je Trump Xijej při tej składnosći přilubił,­ zo budźe jeho knježerstwo nastupajo Taiwan dale praktikować politiku „jedneje Chiny“. Z tejle doktrinu sej Peking žada, zo njesměł žadyn stat měć oficialne poćahi z wonej kupowej republiku, kotruž wobhladuje wot lěta 1949 jako wotpadnjenu prowincu. W telefonaće z jeje prezidentku bě Trump na tym dwělował a tak Peking rozhněwał.

Wšelake reakcije na plany wotsunjenja

Freitag, 10. Februar 2017 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy justicny minister Heiko Maas (SPD) je dojednanje mjez Zwjazkom a krajemi k spěšnišemu wotsunjenju witał. Powěsćerni dpa wón rjekny: „Jenož, hdyž swoje prawidła přesadźimy, móžemy akceptancu ludźi za zapućowanje dołhodobnje zachować.“

Zwjazk a kraje běchu so wčera na 15dypkowy plan dorozumili. W srjedźišću steji rjadowanje, zo móža požadarjow azyla bjez kóždeho wuhlada na to, w Němskej wostać směć, hižo z prěnjeje přebywarnje zaso wróćo pósłać. Jich nochcedźa scyła hakle do komunow słać, zo bychu so tam zažiwili. Ćěkancow, kotřiž z wopačnymi identitami němske instancy jebaja abo su kriminelni, chcedźa raznišo chłostać.

Braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) plany wita a praji: „Smy dobry wuslědk namakali.“ Zdobom na to pokaza, zo su mnozy wukrajnicy zwólniwi so integrować. Jim dyrbimy tež na dźěłowych wikach šansu dać. „Trjebamy skónčnje zakoń wo zapućowanju.“

Samowrota sej třěliła

Freitag, 10. Februar 2017 geschrieben von:

Poprawom wěšća stare burske kaznje wjedro a sćěhi za ratarstwo. Přez gene­racije dale dawane słušeja wone dźensa k wšědnemu žiwjenju. Zwjazkowa ministerka za wobswět Barbara Hendricks (SPD) je nětko nowe tajke kaznje wuwiła. Z wabjenskej kampanju chcyše na nje­dostatki w ratarstwje skedźbnić. Akcija pak je wulku zjawnu debatu zawiniła; a hač je woprawdźe swój zaměr docpěła, na tym dwěluju. Runje w tuchwilnym poło­ženju ratarjow, kotřiž bědźa so z niskimi płaćiznami za swoje wudźěłki, je absolutnje njepřiměrjene na njedostatki pokazać. Zo su ratarjo zranjeni, móžu rozumić. Poprawny wotmysł, wobswět a ratarstwo wujednać, njeje so ministerce poradźiło.­ Runje nětko we wólbnym lěće je sej ministerka Barbara Hendricks prawdźepo­dobnje samo­wrota třěliła. Sym wćipna, kak so tomu wuwinje.

Bianka Šeferowa

Rozšěrja twornju

Freitag, 10. Februar 2017 geschrieben von:
Drježdźany (dpa/SN). Zhotowjer mikroelektroniskich chipow Globalfoundries chce swoje Drježdźanske stejnišćo masiwnje wutwarić. Hač do lěta 2020 ma so produkciska kapacita wo 40 procentow rozšěrić. Potom chcedźa něhdźe milion waferow – zakładne platy za elektroniske twarske elementy – na lěto zhotowjeć. Hłowna přičina je přiběraca potrjeba. Předewzaće chce za to 1,5 miliardow eurow nałožić. Tež spěchowanske srědki su zaplanowali. Dokładnu sumu po zakónčenju jednanjow ze Sakskej, Zwjazkom a EU wozjewja, jednaćel Rutger Wijburg medijam zdźěli. Globalfoundries ma w Drježdźanach 3 400 sobudźěłaćerjow.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND