Spominanje na Frère Rogera

Montag, 11. August 2025 geschrieben von:

Taizé (B/SN). Kaž Mahatma Gandhi (1948), Martin Luther King (1968) a John Lennon (1980) bu před 20 lětami zało­žićel a prior ekumeniskeho rjadu Taizé Frère Roger (1915–2005) zamordowany. Taizé je symbol wosebje młodźinskeho ekumeniskeho hibanja w francoskim Burgundźe. W zhromadźenstwje bydli sto muži z 30 krajow, katolikojo, anglikanojo a čłonojo ewangelskich cyrkwjow. Woni su žiwi w znamjenju wujednanja mjez šćěpjenym křesćanstwom.

Židowska kultura 2026

Kamjenica (B/SN). „Tacheles 2026“ mjenuje so lěto židowskeje kultury w Sakskej. Zarjadowanja budu we wšěch kónčinach Sakskeje wot Annaberga hač do Žitawy. Za přinoški wo židowskej kulturje, židowsko-sakskich stawiznach abo wo dźensnišim žiwjenju proša organizatorojo zajimcow wo přizjewjenje na internetnej stronje www.tacheles.sachsen.de.

Wobswětoškit w liturgiji

Sejm na Tiktoku

Montag, 11. August 2025 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm swoje aktiwity w socialnych syćach rozšěrja a budźe w přichodźe tež platformu Tiktok wužiwać. „Je chětro njezmysłapołne, jelizo na platformje wo našim dźěle njeinformujemy a parlament njepředstajimy. Tam je najwjace młodych ludźi přizjewjenych“, prezidentka zwjazkoweho sejma Julia­ Klöckner (CDU) powěsćerni dpa w Berlinje zdźěli. Na Tiktok so krótke zwjetša zabawjace wideja wozjewjeja.

Přećiwo planam so wobarać

Berlin (dpa/SN). Zeleni namołwjeja so přećiwo planam zwjazkoweje ministerki za hospodarstwo Katheriny Reiche (CDU) wobarać. Wona chce spěchowanje solarneje miliny přikrótšić. „Přećeljo energijoweje změny dyrbja reagować. Wšojedne hač komuny, předewzaća abo ratarjo“, zastupowacy šef Zelenych Sven Giegold w nowinje Augsburger Allgemeine warnowaše. Fotowoltaikowe připrawy na třěchach wobswětej w zwisku z produkciju miliny najbóle tyja. Reiche bě kónc tydźenja spěchowanje priwatnych fotowoltaikowych připrawow do prašenja stajiła.

Kwota stabilna

Patronatne swjedźenje na kupje Menorca su jónkrótne swjedźenje, kotrež hłuboku zwjazanosć wobydlerjow kupy ze swojimi krasnymi konjemi zwuraznjeja. Zwěrjata wažnu rólu w stawiznach a we wšědnym žiwjenju kupy zabjeru. Tohodla su konje tež hłowni akterojo swjedźenjow. Minjeny kónc tydźenja su jěcharjo w Alaior swoje kmanosće pokazali. Foto: pa/Matthias Oesterle

Nadběh Ruskeje njeměli mytować

Montag, 11. August 2025 geschrieben von:
Brüssel/Kijew (dpa/SN). Do zetkanja prezidenta USA Donalda Trumpa a šefa Krjemla Wladimira Putina nastupajo skónčenje wójny w Ukrainje je nětko debata wo móžnych teritorialnych změnach nastała. Generalny sekretar NATO Mark Rutte wujasni, zo potrjechi to předewšěm kónčiny, kotrež Ruska kontroluje. Ukrainski wulkopósłanc w Němskej Oleksii Makeiev napominaše, zo njeměli so na teritorialne prašenja wusměrić, ale na ludźi w Ukrainje. Mjeztym wonkowni ministrojo EU na widejowej konferency přichodne kročele wobrěča. „Zajimy Europy steja na hračkach“, měni zamołwita za wonkowne naležnosće EU Kaja Kallas do dźensnišeho wosebiteho posedźenja ministrow. Wona wuzběhny, zo dyrbi kóžde dojednanje mjez USA a Ruskej Ukrainu a EU sobu zapřijeć. „Wšako dźe tu wo wěstotu Ukrainy a cyłeje Europy.“ Nadběh Ruskeje njeměł so mytować. Přechodnje wot Ruskeje wobsadźene kónčiny k Ukrainje słušeja.

Registruja mnohe dalše rženja

Montag, 11. August 2025 geschrieben von:
Istanbul (dpa/SN). Po zemjerženju wčera wječor na zapadźe Turkowskeje ze sylnosću 6,1 tam mnohe dalše rženja ludźi znjeměrnja. Katastrofowy škitny zarjad Afad zdźěli, zo je 237 dodatnych rženjow registrował. Epicentry ležachu we wobwodźe Sindirgi. Ludźo regiona stracha dla pod hołym njebjom abo w awtach přenocowachu. Hłowne rženje wčera wječor tež wobydlerjo we wjace hač 200 kilometrow zdalenymaj metropolomaj Istanbul a Izmir začuwachu. Po oficialnych informacijach je při tym jedna wosoba zemrěła, 29 dalšich je zranjenych.

Bärbel Bas kanclerej rjap skruća

Montag, 11. August 2025 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Šefina SPD Bärbel Bas zwjazkowemu kanclerej Friedrichej Merzej (CDU) rjap skruća. „Jemu wumjetować, zo Israel přeradźi, je sylny tobak“, ministerka za dźěło w interviewje z telewizijnym sćelakom ARD zwurazni. Merz a zwjazkowe knježerstwo stejitaj na stronje Israela. Wšěm je wědome, zo ma so kraj škitać. „Mjeztym pak je so połoženje wuwiło, zo njesměmy na ludźi w Gazaskim pasmje zabyć“, Bas wuzběhny.

Friedrich Merz je minjeny pjatk wozjewił, zo Němska hižo žane brónje Israelej njedodawa, kotrež móhło tamniše wójsko w Gazaskim pasmje zasadźić. Z rynkow CDU a CSU je rozsud wulku kritiku a diskusije wubudźił. Zapósłancy běchu překwapjeni. CSU kritizowaše, zo njeje zwjazkowy kancler zapósłancow do jednanjow sobu zapřijał. Tohorunja ma strona rozsud za wopačny.

Bärbel Bas Merzej radźi, zo dyrbi wón swoju komunikaciju polěpšić. Tež frakcija CDU/CSU w zwjazkowym sejmje ma so lěpje dorozumić a tajke wažne prašenja zhromadnje rozjasnić a zawěsćić.

Woidke za rozestajenje z AfD

Montag, 11. August 2025 geschrieben von:

Diskusija wo wobchadźenju z prawicarsko-ekstremistiskej stronu

Podstupim (dpa/SN). Braniborski ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) žada sej jasnu konfrontaciju z AfD na runinje­ politiskich wobsahow. „Dyrbimy so z AfD politisce rozestajeć, na přikład tež wo energijowej politice“, rjekny Woidke­ powěsćerni dpa. „By hižo zajimawe było, kelko ludźi by w Braniborskej swoju domiznu zhubiło, dokelž žada sej AfD załoženje nowych brunicowych jamow.“­

Zarjad za wustawoškit je AfD w meji jako z wěstosću prawicarsko-ekstremistisku stronu zastopnjował. Přećiwo tomu so strona ze skóržbu sudnisce wobara. Wona sej žada, zo zamołwići dopokazy za swój posudk wozjewja. Nutřkowne ministerstwo mjeztym zdźěla, zo so tole přichodny štwórtk stanje.

Woidke AfD w tym zwisku namołwja, zo měła so wot prawicarskich ekstremistow w swojich rjadach dźělić. „Puć za AfD, zo so z normalnej stronu stanje, je jednory: Hdyž ekstremistow prosće ze strony ćisnje“, ministerski prezident rjekny. „W Braniborskej njeje AfD jenož z ekstremistami překisana, woni ju mjeztym dominuja“, Woidke rjekny.

Njech lubosć dobudźe

Montag, 11. August 2025 geschrieben von:
Lětuši CSD w Budyšinje wupadaše zdźěla kaž pisany swjedźeń swójbow, wjele młodych staršich je so wobdźěliło. Potajkim dosć ludźi, kotřiž njejsu „queerni“, ale chcychu pokazać: W našich kónčinach njesmědźa prawicarjo postajować, štó so z kim a kak w zjawnosći pohibuje. Do swobodneho kraja słuša swoboda žiwjenskeho wašnja. Wšojedne, hač ludźo w rěči bjesaduja, kotruž druzy njerozumja. Abo hač je tež porikow muži abo žonow, kotrež ruku za ručku po měsće dundaja. To snadź tež kóždy njerozumi, štož pak zlě njeje. Kaž wčera serbscy wobdźělnicy zwuraznichu: Dźe wo tolerancu, nichtó njetrjeba wšo za dobre měć, štož dokoławokoło sebje zaznawa. Na kóncu njech „lubosć dobudźe“, kaž bě hesło na CSD, a lubosć ma tež we Łužicy „wjele rjanych wobličow“, tak rěčnica. Brunym skupinam, kotrež so wupěraja kaž paramilitarne črjódy NSDAP za čas Weimarskeje republiki, mamy pak jasnu intolerancu pokazać. Marcel Brauman

Mólba Blechena wustajena była

Montag, 11. August 2025 geschrieben von:
Składnostnje 227. narodnin molerja Carla Blechena su tydźenja wutoru we wulkej hali Choćebuskeje lutowarnje drohoćinku wustajili: Originalnu mólbu wuměłca „Mortwa kurotwa“, kotruž bě Załožba wjercha Pücklera za trajnu wustajeńcu w Rogeńskim parku kupiła. Z mólbu bě 1798 w Choćebuzu rodźeny wuměłc wokoło 1833 swoju wulku wuměłsku zdokonjanosć dopokazał. Přikład běchu jemu swój čas nižozemscy mištrojo 17. lětstotka. Wobraz zdobom znazornja, kak wuskaj stej rjanosć přirody a brutalita namócneje smjerće zwjazanej. Foto: Michael Helbig

Serbske korjenje jemu wažne byli

Montag, 11. August 2025 geschrieben von:

Zašły pjatk rozžohnowachmy so z Lüderom Hoeftom, wučerjom na wuměnku a ludowym wuměłcom z Małeho Wjelkowa, kotryž bě 21. junija w starobje 80 lět zemrěł.

Serbske jejko, to bě jemu symbol. Wuhladach je před lětami na antenje jeho awta, a tak so zeznachmoj. K Serbstwu so wuznawać, to bě jemu wažne. Tohodla wobleče so hdys a hdys swoju mužacu drastu ewangelskich Serbow wokoło Budyšina, kotruž bě jemu mandźelska zešiła a wušiwała. Wosebje na wikach jutrownych jejkow, hdźež techniku škrabanja a stare regionalne mustry po swojim dźědźe Emilu Wowčerju-Wjelkowskim pokazowaše, so stajnje k swojim korjenjam wuznawaše a tež serbowaše. W Spěchowanskim kruhu za serbsku ludowu kulturu běštej jeho wutrobitosć a wjesoła mysl witanej. Přez lěta šěrješe na nalětnich wikach tež zwonka Łužicy wědu wo Serbach, hdźež druhdy jako braška wustupowaše. Ze sćerpnosću a wulkej lubosću sposrědkowa dźěćom hromadźe ze swojej mandźelskej w Radworskim horće prěnje techniske kmanosće za wóskowanje a škrabanje jejkow.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND