Serbski Oscar do Chrósćic
Marko Wjeńka
Ze superlatiwami dyrbiš zlutniwje wobchadźeć, dokelž so spěšnje přetrjebaja. Tole je žurnalist Hanns Joachim Friedrichs 1989 rjekł, po tym zo běchu jemu powěsć na blido połožili, zo je Berlinska murja wotewrjena. Tola na kóncu njeměješe tež wón žadyn druhi wuraz hač „historiski“, hladajo na tutón podawk.
Mi nochce hladajo na hoberski wukon Chróšćanow w lěće 2025 tež ničo druheho do mysli přińć hač „historiski“. Hdy smy tajke něšto hižo raz měli? Tři kulturne wjerški, kotrež su sej wjele dźěła a prócy a wosebje wutrajnosć žadali. Jubilejne swjatočnosće k 800. róčnicy naspomnjeja wsy w juniju běchu přewšo poradźene a dostojne. Swjedźenski ćah z wjace hač 40 wobrazami a sobuskutkowacymi wšěch wjesnych dźělow bě impozantny.
Folklorny festiwal jenož dny po tym bě kaž přeco wulke wužadanje. A nětko tež hišće pasion. Tón je wšitkich sobuskutkowacych wosebje napinał: Přihoty su hižo před lětom zahajili. Na kóncu steješe 180 wosobow na jewišću. Jich hrajerski wukon je wšitkich zahorił.
Pólska wobroća so na UNO
Waršawa (dpa/SN). Pólska žada sej zadobyća ruskich trutow do swojeho powětroweho ruma dla nuznje posedźenje wěstotneje rady UNO. Tole zdźěla wonkowne ministerstwo we Waršawje. Wonkowny minister Radosław Sikorski rjekny rozhłosownikam, zo chcył „kedźbnosć wšeho swěta na nadpad bjez runjeća na čłonski kraj UNO, na Europsku uniju a na NATO“ wodźić. Zetkanje ma so dźensa wječor w New Yorku wotměć.
Zasudźuja nadpad Israela
New York (dpa/SN). Čłonojo wěstotneje rady UNO su w dotal přewšo rědkej zhromadnej deklaraciji wojerski nadpad Israela na wodźacych zastupnikow islamistiskeje organizacije Palestinjanow Hamas w Kataru zasudźili. Cyłkownje 15 čłonow gremija wupraji Katarej swoju solidaritu a podšmórny wuznam wotputanja w tutym konflikće. Při israelskim nadpadźe bě wutoru w Kataru šěsć ludźi žiwjenje přisadźiło. Nawodnicy Hamas wostachu pječa njezranjeni.
USA hroža wukrajnikam
W Chile su wčera 52. róčnicu krawneho wojerskeho puča a z tym ...
Wo srědkachso dojednali
Wulki manewer zahajeny
Minsk (dpa/SN). W bjezposrědnym susodstwje EU a NATO zahajitej Ruska a jeje zwjazkar Běłoruska wulki strategiski wojerski manewer Zapad 2025. Zwučowanje z něhdźe 40 000 wojakami traje hač do 16. septembra a přewjedźe so we woběmaj krajomaj. Wojerske zwučowanja tutoho razu wotměwaja so po štyrjoch lětach.
Napjateho połoženja wójny w Ukrainje dla je Pólska jako susodny kraj swój powětrowy rum zawrěła. Po zadobyću ruskich trutow do pólskeho powětroweho ruma je so połoženje dale přiwótřiło. Mjeztym je běłoruske wójsko zdźěliło, zo je wšelake planowane zwučowanja wotprajiło a dale do nutřkowneho kraja přepołožiło. Najebać to pak chcedźa zasadźenje atomowych brónjow a nowych ruskich raketow Orešnik zwučować.
Spočatk septembra bě NATO w Pólskej wulki wojerski manewer z 30 000 wojakami přewjedła. Wobmyslenja Ruskeje přećiwo tomu bě NATO ignorowała.
Dalše židowske sydlišćo nastanje
27 lět jastwa za bywšeho prezidenta
Brasília (dpa/SN). Bywši prezident Brazilskeje Jair Bolsonaro dyrbi pospytaneho wojerskeho puča dla 27 lět do jastwa. Z pjeć wosobow wobstejace najwyše sudnistwo kraja je 70lětneho wčera zasudźiło. Po přeswědčenju statneho rěčnistwa a sudnikow bě Bolsonaro po swojej wólbnej poražce kónc 2022 z wójskom a dalšimi zwjazkarjemi planował, stat namócnje powalić a nowowólby wukazać. Wójsko pak njebě jeho plany podpěrowało. Dnja 8. januara 2023, něšto dnjow po tym, zo bě naslědnik Bolsonara Luiz Inácio Lula da Silva swoje zastojnstwo nastupił, su přiwisnicy prawicarskeho populista parlament kraja a najwyše sudnistwo w stolicy Brasília nadběhowali. Sudnistwo bě sej wěste, zo je Bolsonaro namócnosće naškarał.
Prawiznicy Bolsonara wšitke wumjetowanja wotpokazachu, dokelž njeje pječa žanych dopokazow.
Přećiwnicy bywšeho prezidenta swjećachu wusud jako dobyće demokratije, kotraž je dopokazała, zo móže so nadpadam přećiwo njej wobarać.
To a tamne (12.09.25)
Swoju awtobiografisku knihu „Inside. Dobyć – přěhrać – znowa započeć“ je bywši tenisowy profi Boris Becker wčera w Berlinje předstajił. Při tym jeho wjacori swójbni přewodźachu. Becker rozprawješe, kak su jemu telefonaty z dźěćimi a přiwuznymi čas jatby přetrać pomhali. Nimo toho je wón swoje nastajenje wo tym změnił, što je w žiwjenju wažne. Becker bě wjacore měsacy we Wulkej Britaniskej w jastwje, dokelž bě při insolwency dźěl swojeho zamóženstwa zatajił.
Ze 14 kilogramami kokaina w awće lepjeneho muža je sudnistwo w Neubrandenburgu k třom lětam a třom měsacam jastwa zasudźiło. Sudnistwo bě sej wěste, zo 43lětny z drogami wikuje. Muža běchu w februaru na němsko-pólskim pomjeznym přechodźe kontrolowali. Pječa njeje wón wědźał, zo ma kokain w hódnoće 900 000 eurow we wačokach.
Miliony z přesnadnej rentu
Berlin (dpa/SN). Na wšěch 42 procentow wšěch 19 milionow starobnych rentnarjow w Němskej ma měsačnje mjenje hač tysac eurow renty. Tole wuchadźa z wotmołwy zwjazkoweho ministerstwa za dźěło na naprašowanje zapósłanca AfD Renéja Springera. Ličby poćahuja so na 31. december 2024. Z tym ma wjace hač wosom milionow rentnarjow mjenje pjenjez, hač zakonske zakładne zawěsćenje, kotrež wučinja aktualnje 1 011 eurow.
W Berlinje dale bjez miliny
Berlin (dpa/SN). Bój wo přewinjenje hoberskeho wupada miliny na juhowuchodźe Berlina je wčera wječor nowu poražku poćerpjeł: Wokoło 20 hodź. je prowizoriska milinowa syć wupadnyła. Tak bě znowa 6 100 domjacnosćow a 200 předewzaćow w Adlershofje, Glienicke, Köpeniku a Niederschöneweide bjez miliny. Cyłkownje potrjechi to 20 000 ludźi. Přičina za hawariju bě nadpad lěwicarskich ekstremistow na milinowej sćežoraj zwjazkoweje stolicy.
Eksport dale woteběracy
