Mjenje pomocy a wjace hidy?

Dienstag, 10. Oktober 2023 geschrieben von:

EU w prašenju podpěry na dobro Palestinjanow njepřezjedna

Brüssel (dpa/SN). W Europskej uniji je zwada wo tym wudyriła, kak prawje reagować na nadpad islamistiskeje Hamas na Israel. Prezident Rady EU Charles Michel kritizowaše wčera wječor z jasnymi słowami rozsud Němskeje, financnu pomoc na dobro zhromadneho dźěła z palestinskimi kónčinami nachwilnje přetorhnyć. Belgičan warnowaše, zo móhła Hamas kónc nuznje trěbneje wuwićoweje a humanitarneje pomocy za to wužić, napjatosće a hidu dale přiwótřić.

Wulke napjatosće knježachu samsneho problema dla tež we wobłuku komisije EU pod nawodom Ursule von der Leyen. Zarjad dyrbješe wčera wječor samo připowědźenje nastupajo kónc dalšeje wuwićoweje pomocy relatiwizować. Do toho bě zamołwity komisar Oliver Varhelyi připowědźił, wšitke přepokazanki hnydom přetorhnyć. Pječa bě Madźar Varhelyi rozsud swojowólnje a bjez dorěče wozjewił. Poprawom chcychu najprjedy wšitke čłonske staty informować.

Z QR-kodom wuknyć

Dienstag, 10. Oktober 2023 geschrieben von:

W našim wudaću na prěnjej stronje wuhladaće dźensa QR-kode, kiž je do rozprawnistwa zapřijaty. Je to pola nas dotal skerje zrědka wužiwana móžnosć, informacije w ćišćanym wudaću z dalšimi pokiwami po digitalnym puću wudospołnjeć. Tež Ludowe nakładnistwo Domowina – a z tym tež Serbske Nowiny – so na to měritej, swoje wobsahi w přichodźe sylnišo tež w nowych medijach prezentować. Tak mjenowana crossmedialita je wažny srědk za to, swoje předewzaće a jeho wudźěłki šěršo zjawnosći poskićeć. Za to su mnozy akterojo trěbni. Projekt Drježdźanskeje TU je zamóhł serbsce rěčacych a wuknjacych ekspertow zhromadźić. Woni su nowy serbski wučbny rěčny material wuwili, w kotrymž su klasiske a digitalne srědki mjez sobu zwjazali.

Nětko je na Wami, sej nowotarski poskitk wobhladać, jón wužiwać resp. ludźom dale dawać, kotřiž móhli sej na tute wašnje hišće lěpje našu rěč přiswojić -– a to z wjeselom. Milenka Rječcyna

To a tamne (10.10.23)

Dienstag, 10. Oktober 2023 geschrieben von:

W sudobju za bio-wotpadki je so młodostny w Frankfurće nad Mohanom schował, jako před policiju ćěkaše. Zastojnicy pak dopokazachu „prawy čuch“ a 16lětneho wuslědźichu. Na policajskej straži zwěsćichu, zo nima pod wliwom drogow stejacy muž žanu jězbnu dowolnosć. Wón bě sobotu z kradnjenym mopedom po puću był. Jako jeho zastojnicy zadźeržacu, wón wotjědźe. Při tym prasny do policajskeho awta a pěši dale ćěkaše.

Nócne wodźenje z kapsnymi lampami po muzeju je w srjedźosakskej Mittweidźe zasadźenje policije zawinowało. Wobydler bě swěcu lampow widźał. Tukajo na paduchow informowaše wón policiju. Zastojnicy wuhladachu woprawdźe skupinu ludźi z kapsnymi lampami w ruce. Durje muzeja pak běchu zamknjene. „Kriminalku“ spěšnje wujasnichu: Jednaše so wo nócne wodźenje za młodych ludźi.

Nuza w Syriskej a Libanonje

Montag, 09. Oktober 2023 geschrieben von:

Freiburg (B/SN). Lětuši měsac swětoweho misionstwa koncentruje so pod hesłom „Wy sće sól zemje“ na Bliski wuchod. Před tydźenjomaj w Freiburgu zaha­jeny skónči so 22. oktobra w Speyeru jako akcija missio Aachena a Mnichowa, na čole z prezidentom akcije, katolskim měšnikom Dirkom Bingenerom. W Syriskej a Libanonje je połoženje hospodarsce a politisce přewšo přiwó­třene, skutkowna pomoc je tam jara nuznje trěbna. Wobaj krajej stej přez lěta trajacu wójnu wosłabjenej.

Cyrkej srjedźišćo wjeski

Liebethal (B/SN). Kaž dźiw so 650 lět stara ewangelska cyrkej w Liebethalu pola Pirny zaso wožiwiła, a njedawny jubilej su wobydlerjo a hosćo z pomocu Swobodneje wohnjoweje wobory a sportoweho zjednoćenstwa hódnje woswjećili. Činili su to z koncertami sakralneje hudźby kaž tež z jazzowej a swětnej hudźbu. Lěta 2012 wu­twori so dźěłowa skupina „Wotewrjena cyrkej w Liebe­thalu“, a kóždu wutoru zetkawa so chór hladajo na wójnu w Ukrainje k měro­wemu spěwanju.

Kluče přepodał

Kubicki: Tak njemóže dale hić

Montag, 09. Oktober 2023 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Městopředsyda FDP Wolfgang Kubicki žada sej po wólbach krajneju sejmow w Bayerskej a Hessenskej jasnu korekturu dotalneje politiki amploweje koalicije. „Takle njemóže dale hić“, rjekny Kubicki nowinarjam. Wšitke strony amploweje koalicije su přehrali. Amplowa koalicija w Berlinje dyrbjała skónčnje na wědomje brać, što ludźi zaběra, wón rjekny. Wón mjenowaše tepjenski zakoń a migracisku politiku, kotraž měri so „přećiwo wjetšinje“.

Zemjerženje w Afghanistanje

Kabul (dpa/SN). Po ćežkim zemjerženju minjenu sobotu je dalše zemjerženje sylnosće 4,9 sewjerozapad Afghanistana střasło. Epicentrum zwěsćichu 35 kilometrow sewjerowuchodnje prowincneje stolicy Herata, fachowcy zdźělichu. Hižo sobotu rano běchu zemjerženja ze sylnosću 6,3 afghanisku pomjeznu prowincu Herat njedaloko Irana střasli. Ministerstwo za škit před katastrofami rěči wo wjace hač tysac mortwymi.

Aktiwisća zaso wobchad haćili

W New Yorku su po najnowšich krawnych namócnosćach w Bliskim wuchodźe wčera přiwisnicy Palestinjanow runje tak demonstrowali kaž podpěraćeljo Israela. Sympatizanća Palestinjanow zhromadźichu so na znatym Times Square, zo bychu k israelskemu konsulatej ćahnyli. Tam stejachu přiwisnicy Israela. Policija zražkam zadźěwaše. Foto: dpa/Adem Wijewickrema

CDU je jasny dobyćer

Montag, 09. Oktober 2023 geschrieben von:
Wiesbaden (dpa/SN). Ze 34,6 procentami je Hessenska CDU z načolnym kandidatom a amtěrowacym ministerskim prezidentom kraja Borisom Rheinom wčera wólby krajneho sejma dobyła. Porno tomu docpě SPD kołowokoło zwjazkoweje nutřkowneje ministerki Nancy Faeser z 15,1 procentom najsnadniši wólbny wuslědk w Hessenskej hač hdy prjedy. Druhi jasny dobyćer wólbow běše strona AfD. Wona zdoby 18,4 procentow hłosow. Zeleni, dotalny koaliciski partner Hessenskeje CDU, zhubichu 5 procentnych dypkow a dóstachu 14,8 procentow hłosow. Strona FDP zaćehnje z wuslědkom snadnje nad 5 procentami z wulkej nuzu do krajneho sejma.

Chcetej koaliciju dale wjesć

Montag, 09. Oktober 2023 geschrieben von:
Mnichow (dpa/SN). CSU a Swobodni wolerjo chcetej po wčerawšich wólbach Bayerskeho krajneho sejma dale zhromadnje knježić. Najwjetši přidobytk hłosow pak měješe strona AfD, kotraž leži nětko ze 14,7 procentami hłosow jenož hišće snadnje za Swobodnymi wolerjemi z 15,8 procentami. Wuslědk CSU ze 37 procentami je wo 0,2 procentaj niši hač w lěće 2018 a je z tym najhubjeńši wuslědk z lěta 1950 sem. CDU-šef Markus Söder widźi we wuslědku jasny nadawk ke knježenju. Wšitke strony zwjazkoweje amploweje koalicije su hłosy přisadźili. Zeleni docpěchu 14,4 procenty, SPD dožiwi znowa wólbny debakl z 8,4 procentami. FDP z 3 procentami hłosow scyła do krajneho sejma zaćahnyć njemóže.

Polakow a Madźarow ewakuowali

Montag, 09. Oktober 2023 geschrieben von:

Waršawa (dpa/SN). Po wulkim nadpadźe islamistiskeje Hamas na Israel je Pólska z wojerskimi lětadłami prěnich pólskich staćanow z Israela ewakuowała. Po prěnjej mašinje knježerstwa w rańšich hodźinach stej mjeztym tež transportnej lětadle typa Herkules na Waršawskim lětanišću přizemiłoj, zakitowanski minister Mariusz Błaszczak zdźěli. Po informacijach powěsćernje PAP je prěnje přizemjene lětadło typa Boeing 120 pólskich staćanow z Israela do Pólskeje přiwjezło, mjez nimi skupinu šulerjow hudźbneje šule. Błaszczak rěčeše wo 120 dalšich ludźoch, kotrychž z wojerskimi lětadłami z Israela ewakuuja. Knježerstwowe lětadło je mjeztym zaso po puću do Israela, zo by dalšich pólskich staćanow wotewzało.

Madźarska je 215 staćanow z Israela do domizny přiwjezła. Wobě lětadle madźarskeho wójska stej dźensa rano na Budapestskim lětanišću přizemiłoj, wonkowne ministerstwo zdźěla. Cypernska, Grjekska, Turkowska, Bołharska a Rumunska běchu lětadłam krótkodobnje lět nad swojim teritoriju zmóžnili.

Israel reaguje z ofensiwu

Montag, 09. Oktober 2023 geschrieben von:

Po njewočakowanym nadpadźe palestinskeje Hamas z Gazaskeho pasma

Tel Aviv/Gaza (dpa/SB). Tež dwaj dnjej po dotal njesłyšanym nadpadźe islamistiskeje Hamas na Israel wojowanja tež dźensa rano dale trajachu. Israelske wojerske lětadła bombardowachu dalše objekty w Gazaskim pasmje. Bjezstrašnostna rada njemóžeše so na wurjadnym posedźenju wčera wječor na to dojednać, nadpad jednohłósnje zasudźić.

USA su jako reakciju na konflikt lětadłonošak „USS Geral R. Ford“ a dalše wójnske łódźe do wuchodneho Srjedźneho morja přepołožili. Nimo toho planuja, přidatne wojerske lětadła do krizoweje kónčiny pósłać, zakitowanske ministerstwo we Washingtonje zdźěli. Israelskemu wójsku chcedźa přidatny material a municiju přewostajić.

Mjeztym je Israel wjace hač 100 000 rezerwistow zwołał. Hłowny nadawk je, Hamas tak wosłabić, zo njebudźe po kóncu wójny hižo wjace kmana, Israel wohrozyć. Nimo toho chcedźa so wo to postarać, zo njemóže Hamas gazaske pasmo wjace wobknježić, wójsko zdźěla.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND