To a tamne (13.03.23)

Montag, 13. März 2023 geschrieben von:

We wjacorych kinach w Němskej a druhich krajach je minjene dny k wukročenjam dóšło. W běhu předstajenja filma „Creed III“ młodostni w kinje stawachu, po sedłach krosnowachu, z popcornom mjetachu a napoje rozkidachu. Na syći TikTok su wideja tajkich mylenskich akcijow wulku kedźbnosć wuwabili. Policija w Essenje je pokazki na wubědźowanje namakała. Při tym čuja so akterojo k tomu pohnući, sej ze swojimi akcijemi přetorhnjenje ki­nowych předstajenjow wunuzować a tak kedźbnosć pola TikTok dóstać.

Na swójskim kwasnym dnju měješe ­njewjesta w Oberfrankenje njedawno hubjenu naladu. Najprjedy je 32lětna z frizerskeho wobchoda ćeknyła, bjeztoho zo je cyłkownu sumu za swoju njewjesćinsku frizuru zapłaćiła. Po tym je wona do awta frizerki zajěła. Hač da so žona na wonym dnju přiwšěm hišće zwěrować, njemóžeše rěčnik policije rjec.

Syć za e-awta natwarić

Freitag, 10. März 2023 geschrieben von:

Stuttgart (dpa/SN). Awtotwarc Mercedes-Benz je swoje plany k syći za nabiwanje elektroawtow konkretizował. W Němskej a Francoskej chcedźa lětsa prěnje stołpy za spěšne nabiwanje twarić, rozłoži šef předsydstwa Mercedes-Benz Mobility Franz Reiner nětko w Stuttgarće. Nastać ma wobšěrna syć. Kupcy e-awtow předewzaća maja z toho profitować, dokelž móža sej wotpowědne stołpy rezerwować.

Wšitcy dyrbja energiju lutować

Brüssel (dpa/SN). Europska unija dyrbi hač do lěta 2030 znajmjeńša 11,7 procentow mjenje energije přetrjebać. Na to dojednachu so zastupjerjo europskeho parlamenta krajow EU dźensa rano w Brüsselu. Zakład za to tworja ličby z lěta 2020. Kóždy kraj EU ma tomu přinošować. Na zakładźe formule chcedźa narodne přinoški wuličić. Kraje maja je po móžnosći dodźeržeć. Jenož hač do 2,5 procentow smědźa wot přinoška wotchileć.

Žadaja sej jednoriše postajenja

Wočakuja znowa wjele ćěkancow

Freitag, 10. März 2023 geschrieben von:
Zły Komorow (dpa/SN). Wokrjesy Bra­niborskeje žadaja sej po přestorčenju wjerš­koweho zetkanja ćěkancow dla spěšnu pomoc ze stron Zwjazka a kraja. „Móžnosće su dźeń a snadniše, su wobmjezowane a so nachileja“, rjekny předsyda sejma wokrjesow, krajny rada Siegurd Heinze powěsćerni dpa. Zdobom wón warnowaše, zo bliži so Němska połoženju, kotrež runa so krizy lěta 2015/16. Pomoc trjebaja wokrjesy po jeho słowach předewšěm při zaměstnjenju ćěkancow, w pěstowarnjach, šulach a při lěkarskim zastaranju. Po 39 000 ćěkancach w minjenym lěće – předewšěm ­z Ukrainy – wočakuja komuny lětsa 26 000 ćěkancow. To by nimale telko było kaž lěta 2015, w lěće tak mjenowaneje krizy ćěkancow. Dotal pak njeje so knježerstwo SPD a CDU na pomocy přidatnje k wobstejacemu paketej dojednać móhło. Tohodla bě nutřkowny mi­nister Michael Stübgen (CDU) konfe­rencu krajnych radow přestorčił, na ­kotrejž chcychu wo wobchadźenju z ćěkancami rěčeć.

Přetwar tepjenjow spěchować

Freitag, 10. März 2023 geschrieben von:

Hospodarski minister Habeck planuje wobšěrny pomocny program

Berlin (dpa/SN). Za raznje diskutowany poněčimny přetwar tepjenjow na klimje přichilene připrawy přilubja zwjazkowy minister za hospodarstwo a škit klimy Robert Habeck miliardy eurow wopřijacy spěchowanski program. Pomoc měła so na dochodach ludźi orientować, je mi­nisterstwo Habecka wčera w Berlinje připowědźiło. „Nichtó njepoběži do pincy, zo by tepjenje zwutorhał“, rjekny politikar Zelenych hladajo na tuchwilu hišće wjele wužiwane płunowe a wolijowe ­tepjenja. Předwidźane su tuž „mnoholičbne wu­wzaća, přechodne rozrisanja a časowe předpisy“, rěka w dokumenće z titulom „Derjeměće klimoneutralnje wobnowić“, kotryž Habeck w tym zwisku w Berlinje předstaji.

Mortwi po amokowym běhu

Freitag, 10. März 2023 geschrieben von:
Hamburg (dpa/SN). Po smjertnych wutřělach na zarjadowanju swědkow Jehowy štwórtk wječor w Hamburgu je policija dźensa njeskutk dale přepytowała. Nadrobnosće k mortwym a zranjenym nochcyše rěčnik policije hišće mjenować, pokazujo na planowanu nowinarsku konferencu w běhu dnja. Za čas zarjadowanja w twarjenju swědkow Jehowy bě dotal njeznaty skućićel wjacorych ludźi zatřělił abo zranił. Po informacijach medijow jedna so wo znajmjeńša wosom smjertnych woporow, znajmjeńša wosom dalšich ludźi bu zranjenych. ­Skućićel je so prawdźepodobnje po njeskutku sam zatřělił. Policija zastopnjuje pad jako amokowy běh.

W Brüsselu so na Němsku mjerzaja

Freitag, 10. März 2023 geschrieben von:
Brüssel (dpa/SN). Němska je ze swojej blokadu w poslednim wokomiku při rozsudźe wo zakazu awtow z bencinowym a dieselowym motorom wot lěta 2035 mjez europskimi partnerami njezrozumjenje a mjerzanje wubudźiła. Diplo­maća EU rěčachu wo łamku dowěry a kritizowachu njepřezjednosć němskeho zwjazkoweho knježerstwa. Tež na kmanosći nawjedowanja zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD) přiběrajcy dwěluja. Knježerstwje w Parisu a Madridźe zwurazništej swój hněw tež zjawnje. Runje tak kritisce reagowachu w Brüsselu zastupnicy knježerstwow, kotrež su Němskej poprawom přichilene. „To mamy za jasny łamk dowěry“, rjekny diplomatka. Derje by było, by-li Němska swoje zwady w koaliciji do wothłosowanja EU zrja­dowała. Přichodnje dyrbja drje so w Brüsselu stajnje prašeć, „što je dojednanje z Němskej scyła hišće hódne“. Minjenu wutoru chcychu w Brüsselu poprawom jenož hišće formelnje schwalić, štož bě dawno wujednane: Wot lěta 2035 smědźa w EU jenož hišće nowe awta z ekologiskimi motorami předawać. Němska pak je tole na iniciatiwu FDP wotpokazała.

Šansa młodźinje

Freitag, 10. März 2023 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Softwarowy koncern SAP je campus w Drježdźanskim nutřkownym měsće wotewrěł. Nowy kompleks z běrowami na Póstowym naměsće skića městno za 400 sobudźěłaćerjow, zdźěli koncern wčera w Drježdźanach. Předewzaće SAP chce z campusom kapacity za wuwiće zesylnić. „Wjeselimy so, zo Drježdźanske wědomostne a inowaciske stejnišćo dale rosće a zo so zhromadne dźěło z lokalnymi a regionalnymi partnerami zesylnja“, wuzběhny šef techniskeho wobłuka pola SAP Jürgen Müller. SAP chce na městnje regionalnu syć wutworić. „Nimo wurjadnych slědźenjow na Techniskej uniwersiće a dalšich zaměstnjenych institucijow je w měsće tež hišće lokalnych iniciatiwow a techniskich centrumow“, koncern w zdźělence rozkładźe. Zhromadne dźěło z lokalnymi akterami ma so wutwarić.

Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) podšmórny, zo je so koncern SAP w mjezynarodnym wubědźowanju za stejnišćo w Drježdźanach rozsudźił. „SAP zhladuje na jónkrótne wuwiće. Hižo lětdźesatki to wobkedźbujemy“, Kretschmer rozkładźe. Za młodostnych w regionje je campus wulka šansa.

To a tamne (10.03.23)

Freitag, 10. März 2023 geschrieben von:
Narodne powětrowe a swětnišćowe zarjadnistwo NASA je njedawno asteroid „2023 DW“ w swětnišću wotkryło. Ćěleso měri so na zemju a je na zbožo hišće daloko zdalene. Z přerězkom nimale 50 metrow móže asteroid wulke škody na zemi načinić a samo wjetše město zničić. Kaž fachowcy NASA wuličichu, „2023 DW“ dokładnje na dnju Walentina w lěće 2046 zemju trjechi. Prawdźepodobnosć toho pak leži pola 1 do 560. Prawdźepo­dobnosć w loće dobyć leži tuchwilu pola 1 do 140 milionow. W lěće 2013 je dalši asteroid z přerězkom 20 metrow Rusku trjechił. Tehdy so wjele ludźi zranichu a wokna chěžow rozbichu.

Płunowód porjedźić

Donnerstag, 09. März 2023 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) podpěruje plany energijoweho přede­wzaća EON, zničeny płunowód Nord Stream 1 w Baltiskim morju reparować. „Wězo je wažne, pozadki zničenja wotkryć a skućićelow pochłostać“, rjekny politikar CDU wčera w Drježdźanach. Runje tak wažne pak je, dalšemu wobškodźenju płunowoda přez mórsku wodu zadźěwać, wón doda. Po dotalnych dopó­znaćach je pječa skupina Ukrainjanow płunowód kónc septembra rozbuchnyła.

CDU a SPD jednatej w Berlinje

Berlin (dpa/SN). Dobre tři tydźenje po wospjetowanych wólbach w Berlinje stej wólbny dobyćer CDU a SPD dźensa jednanja wo zhromadnej knježerstwowej koaliciji zahajiłoj. Spočatnje chcychu so wuzwoleni fachowcy wobeju stron wo zasadnych prašenjach dojednać. Wot spočatk tydźenja chcedźa w cyłkownych 13 dźěłowych skupinach prawidłownje wuradźować. Młodźinska organizacija SPD je so hišće raz doraznje přećiwo ­koaliciskim jednanjam z CDU wuprajiła.

Planowany zakoń cofnjeny

Składnostnje wčerawšeho Mjezynarodneho Dnja žonow su žony po wšěm swěće za swoje prawa demonstrowali. Kaž tule w Londonje zasudźichu namóc přećiwo žonam, diskriminaciju přez policiju a splažnu namóc přećiwo žónskim ćěkancam. ­We wjacorych krajach, kaž w Turkowskej a Mexiku, nałožowaše policija namóc přećiwo žonam. Foto: dpa/Wiktor Szymanowicz

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND