Łužiske předewzaća sylnić

Mittwoch, 16. Oktober 2019 geschrieben von:

W Hamoru wo wuskutkach strukturneje změny wuradźowali

Hamor (AK/SN). W kónčinach, kotrež su wot skónčenja zmilinjenja brunicy wosebje potrjechene, je dalewuwiće infrastruktury zasadne wuměnjenje za wuspěšnu strukturnu změnu. To bě facit njedawneho stajneho hospodarskeho blida Hamorskeje gmejny tydźenja w Hamorje. Něhdźe 40 zastupnikow regionalnych industrijnych, wikowanskich a rjemjeslniskich firmow, zarjadnistwow a zwjazkow­ bě so zetkało. Woni wuradźowachu wo planowanym „Zakonju k zesylnjenju strukturow“ zwjazkoweho knježerstwa. K tomu přednošowachu Hamorski wjesnjanosta Achim Junker (CDU), hłowny jednaćel Drježdźanskeje Industrijneje a wikowanskeje komory dr. Detlef Hamann a Michael Schulz, jednaćel Łužiskeje hospodarskeje iniciatiwy z. t.

Budyšin (CS/SN). We wobłuku swjatočnosćow składnostnje 400. róčnicy wobstaća Budyskeje wosady swj. Michała je dr. Lubina Malinkowa wo pietistiskim wozrodźenju w tutej wosadźe přednošowała. Hibanje měješe swoje započatki wokoło lěta 1700 na Židowje, kaž wona připosłucharjam na žurli Michałskeje wosady rozłoži. Serb Měrćin Hajnk je tam swój čas bibliske hodźiny zarjadował a to ze zaměrom, wěriwych w čitanju biblije wukmanić. Biblija steješe w srjedźišću pietistiskeho hibanja, kotrež zrozumi so jako reforma reformacije. Zdobom bě hibanje­ wozrodźenja zhromadnostne a spěwarske hibanje.

To a tamne (16.10.19)

Mittwoch, 16. Oktober 2019 geschrieben von:

Nadróžnym wuměłcam w Praze je wotnětka zakazane, w hoberskich zwěrjećich kostimach wustupować. Wotpowědny wukaz je wot wčerawšeho płaćiwy. Zasadnje njejsu žane kostimy wjace dowolene, kotrež „proporcije dorosćeneho čłowjeka“ přesahuja. Kritikarjo dawno šwikaja, zo so tajke kostimy do historiskeje kulisy města njehodźa, kotraž je swětowe kulturne herbstwo UNESCO. Zakazane je tež zhotowjenje hoberskich mydłowych pucherjow, dokelž je mydłowy maz za pěškow strašny, kaž rěka.

Drje najstarši muž Němskeje je w Saksko-Anhaltskej swoje 114. narodniny woswjećił. Havelbergski měšćanosta Bernd Polosky je jubilara Gustava Gernetha wčera wopytał a po tym zdźělił, zo starc tež dźensa hišće rady słódkosće jě. Wotpowědujo tomu bě prezentny košik měšćanosty ze słódkosćemi pjelnjeny.

Wjelelětne jastwo separatistam

Dienstag, 15. Oktober 2019 geschrieben von:

Najwyše španiske sudnistwo nawodow hibanja njewotwisnosće zasudźiło

Madrid (dpa/SN). W runje tak historiskim kaž tež wjele diskutowanym sudniskim procesu přećiwo nawodam katalanskeho separatistiskeho hibanja su dźewjeć wobskorženych k wjelelětnemu jastwu zasadźili. Najwyše Madridske sudnistwo je jich wčera zběžkarstwa dla k jastwu mjez dźewjeć a třinaće lětami zasudźiło. Nimo toho maja zakaz, za čas jatby zastojnstwo wukonjeć. Jednanje bě w Španiskej razne emocije zbudźiło a je jedne z najwažnišich po přechodźe Španiskeje z diktatury pod generalom Francom k demokratiji w 70tych lětach.

Namócnosće mjez migrantami

Dienstag, 15. Oktober 2019 geschrieben von:

Athen (dpa/SN). W dospołnje přepjelnjenym lěhwje ćěkancow na grjekskej kupje Samos je wčera wječor k bijeńcy mjez migrantami ze Syriskeje a z Afghanistana dóšło. Při tym buchu třo migranća z nožom zranjeni. Policija zasadźi sylzopłun, zo by randalěrowacych dźěliła. Tući běchu w lěhwje tež woheń zamiškrili. Policija je dźěl lěhwa ewakuowała. W lěhwje, kiž je za 650 ludźi twarjene, žiwori wjace hač 5 700 migrantow.

Planuja přepytowanski wuběrk

Berlin (dpa/SN). Opoziciske frakcije FDP, Zelenych a Lěwicy chcychu hišće dźensa přepytowanski wuběrk zwrěšćeneho nadróžneho popłatka za wosobowe awta dla zarjadować. Powšitkownje wočakowachu, zo frakcije wotpowědnu próstwu podpěruja. Za přepytowanski wuběrk dyrbi znajmjeńša štwórćina zapósłancow hłosować. Wuběrk chcył přepytować, čehodla je wobchadny minister Andreas Scheuer (CSU) zrěčenja z firmami k zwoprawdźenju mawty wobzamknył, byrnjež prawniske zakłady pobrachowali.

Ćěkancy smědźa do kraja

Trump chcył sankcije přećiwo Turkowskej

Dienstag, 15. Oktober 2019 geschrieben von:

Washington/Istanbul (dpa/SN). USA su wojerskeje ofensiwy na sewjeru Syriskeje dla sankcije přećiwo Turkowskej wukazali a žadaja sej hnydomny kónc wojowanjow. Prezident USA Donald Trump chce swojeho zastupnika Mika Penca najspěšnišo do Ankary pósłać, zo by tón mjez Turkowskej a Kurdami posrědkował. Sankcije přećiwo Turkowskej maja tak dołho wobstać, doniž njeje Ankara žadanja za přiměrom bróni spjelniła, namóc skónčiła a jednanjam wo dołhodobne rozrisanje problemow při syrisko-turkowskej mjezy přizwoliła, rjekny Pence wčera we Washingtonje.

Přećiwo dojednanju demonstrowali

Dienstag, 15. Oktober 2019 geschrieben von:

Kijew (dpa/SN). Na Ukrainje su tysacy ludźi přećiwo dojednanju nastupajo wurjadny status za wot separatistow kontrolowane kónčiny na wuchodźe kraja demonstrowali. Po informacijach policije ćehnješe wjace hač 18 000 ludźi we wjacorych demonstracijach po centrumje stolicy Kijewa hač k sydle prezidenta. Ludźo sćěhowachu namołwy nacionalistiskich stron. Tež w druhich městach dóńdźe k protestam.

Wobdźělnicy wotpokazachu přede­wšěm tak mjenowanu „Steinmeierowu formulu“, na kotruž běchu so wobě konfliktnej stronje njedawno dojednałoj. Wona je pomjenowana po zwjazkowym prezidenće a bywšim wonkownym ministrje Franku-Walteru Steinmeieru.

Kompromis předwidźi nachwilny wurjadny status za Donbass, hdźež knježa separatisća. Status ma z dnjom demokratiskich wólbow w tutej kónčinje płaćić. Po mjezynarodnym připóznaću ma status trajny być. Wólby su dźěl lěta 2015 wujednaneho měroweho plana. Konflikt na wuchodźe Ukrainy traje wot lěta 2015.

Strašny chaos

Dienstag, 15. Oktober 2019 geschrieben von:
Wjetši drje njemóhł chaos być, kiž je prezident USA Donald Trump na sewjeru Syriskeje načinił: Z cofnjenjom ameriskich wojakow z tuteje kónčiny je wón Kurdow jako dotalnych zwjazkarjow w boju přećiwo terorowej milicy IS přeradźił a turkowskeho prezidenta Erdoğana faktisce přeprosył, dołho připowědźenu ofensiwu přećiwo kurdiskim milicam zahajić. Nětko chcył Trump mjez Kurdami a Turkowskej posrědkować a je přećiwo Turkowskej sankcije wukazał. Ze swojej njeleposću a hłuposću nas Trump stajnje zaso překwapja. Čim wažniše tuž je, zo maja zamołwići w potrjechenej kónčinje hišće strowy čłowjeski rozum: Što drje by so stało, bychu-li turkowske a syriske wojerske jednotki direktnje do so zrazyli. Pječa Ruska posrědkujo na to dźiwa, zo so tole njestanje. A što činja kraje EU? Wone njemóža so ani dojednać, što móhli hladajo na jasne ranjenje ludoweho prawa přez Turkowsku činić. Marko Wjeńka

Dynamika rozmacha słabnje

Dienstag, 15. Oktober 2019 geschrieben von:
Frankfurt n. M. (dpa/SN). Wosłabjaca so konjunktura dotalny rekordny kurs srjedźostawskich předewzaćow w Němskej přiběrajcy haći. Po přewšo wuspěšnym wuwiću 2018 tempo rozrosta dale woteběra. Tole wuchadźa z dźensa wozjewjeneho posudka statneje spěchowanskeje banki KfW w Frankfurće nad Mohanom. Ličby přistajenych, wobroty a inwesticije drje dale přiběraja, „dynamika tutoho wuwića pak słabnje, wjelelětny rozmach njeje hižo tak sylny kaž dotal“, zwěsća ekonom banki Michael Schwartz. Z tym so zdobom kónc srjedźostawskich rekordnych lět připowědźa, byrnjež niwow najprjedy raz na wysokej runinje wostał. Tuchwilu je w Němskej 3,8 milionow srjedźostawskich předewzaćow z cyłkownje 31,7 milionami přistajenych. To je 391 000 wjace hač hišće před lětom. Ně­hdźe 17 procentow woprašanych zawodow připowědźa, zo chcyli wjace ludźi přistajić. To by 250 000 nowych dźěłowych městnow było. Porno tomu so dźesać procentow předewzaćow z myslu nosy, dźěłowe městna wottwarić.

To a tamne (15.10.19)

Dienstag, 15. Oktober 2019 geschrieben von:

Z njewšědnym wopodstatnjenjom je Düsseldorfska policija awto sćazała: Ze złoćanej barbu pomolowany wóz móhł za nadróžny wobchad přejaskrawy być, zdźěli rěčnik policije. Zastojnikam bě SUV njedźelu při kontroli přećiwo naduwakam, kotřiž njetrjebawšo po měsće tam a sem jězdźa, w centrumje města napadnył. Nětko ma fachowc pruwować, hač złoćana barba druhich slepi. 30lětny šofer dyrbješe pěši domoj hić.

Fatalne misnjenje: Njeznaty je we westfalskim Hammje durje bydlenja namócnje wułamał a so zadźiwaneho wobydlerja za swojej žonu prašał. Jako zadobywar pytny, zo steji we wopačnym bydlenju, so wospjet pola 37lětneho wobydlerja zamołwi, policija zdźěli. Na to muž ćekny. Policija nětko za njeznatym pyta a přepytuje ranjenja domjaceho měra a wobškodźenja wěcow dla.

Neuheiten LND