Klětuše plany FUEN rozjimali

Freitag, 21. Dezember 2018 geschrieben von:

Berlin (SN/at). Federalistiska unija eu­rop­­skich narodnych mjeńšin (FUEN) wob­steji klětu 70 lět. W nowembrje 1949 we Versaillesu załožena organizacija wuho­tuje składnostnje swojeho jubileja kongres. Tón steješe sobu w srjedźišću rozmołwy, na kotruž bě społnomócnjeny zwjazkoweho knježerstwa za wusy­dlen­cow a narodne mjeńšiny dr. Bernd Fabritius prezidenta FUEN Loránta Vinczeho a wiceprezidenta Bjarnata Cyža spočatk tydźenja do Berlina přeprosył. Fabritius chcyše so wo aktualnym połoženju europskich mjeńšin a wo klětušich planach FUEN wobhonić, kaž FUEN zdźěla.

Rozmoł­wni partnerojo běchu sej nastupajo prócowanja FUEN přezjedni, za­sa­dźeć so za prawa narodnych mjeńšin a spěchować jich měrliwe zhromadne ži­wje­nje we wjetšinowych towaršnosćach, zachować narodnu suwerenitu čłon­skich statow kaž tež striktnje wotpokazać se­pa­ratizm a nacionalizm. Dr. Fabritius je podpěru Zwjazka za projekty FUEN připra­jił. Wón a Loránt Vincze měnitaj, zo měli we wobłuku „Němsko-Danskeho lěta kulturneho přećelstwa“ 2020 w Flensburgu „Dom mjeńšin“ wotewrěć.

Orbán k protestam: Hysteriske

Freitag, 21. Dezember 2018 geschrieben von:

Budapest (dpa/SN). Do nowych protestow přećiwo prawicarskonarodnemu knježerstwu je madźarski ministerski prezident Viktor Orbán nowu žołmu protestow opozicije jako přehnatu reakciju wotbył. „Tajku hysterisku rjejeńcu smy hižo wospjet měli“, rjekny wón statnemu rozhłosej. Nastork najnowšich protestow je nowy dźěłowy zakoń. Tak móža přistajenych zawjazać, 400 město dotal 250 nadhodźin dźěłać. Dźensa wječor­ planuje opozicija dalšu wulko­demon­straciju w Budapesće.

VW chce městna šmórać

Wolfsburg (dpa/SN). W zwisku ze zaha­jenjom produkcije nowych elektroawtow awtotwarca Volkswagen móhli w twornjomaj w Emdenje a Hannoveru cył­kownje 7 000 dźěłowych městnow wotpadnyć. Za to chcedźa wšelake modele na­łožować, na přikład starobny dźělny dźěłowy čas. To rozprawja powěsćernja dpa, powołaca so na derje informowane kruhi­. Pozadk toho je, zo změja z produkciju elektroawtow mjenje dźěła.

Lětanišćo poněčim zaso dźěła

Z ekumeniskej Božej słužbu su so hórnicy poslednich wuhlowych podkopkow Něm­skej­e Prosper-Haniel w Essenskej katedrali z kamjentnowuhlowym hórnistwom w Poruhrskej rozžohnowali. Dźensa cechu zawrěchu. Foto: dpa/Roland Weihrauch

Społojča ličbu wojakow w Afghanistanje

Freitag, 21. Dezember 2018 geschrieben von:
Washington (dpa/SN). Knježerstwo USA chce po informacijach medijow ličbu swojich wojakow w Afghanistanje jasnje pomjeńšić, a to wo połojcu. Tak planuja 7 000 wojakow domoj zwołać. Prezident Donald Trump je zakitowanskemu mi­nisterstwu pječa hižo přikazał, akciju přiho­tować. Wčera bě Trump připowědźił, wšitkich 2 000 ameriskich wojakow w Syriskej wotćahnyć. Zakitowanski minister USA James Mattis na to swój wotstup připowědźi. Prawdźepodobnje je so Trump ze swojim rozsudom přećiwo Mattisej přesadźił. Minister dźě bě jeho dotal wo tym přeswědčić móhł, ličbu woja­kow w Syriskej a Afghanistanje wobchować a samo hišće rozšěrić.

Třinaće hórnikow smjertnje znjezbožiło

Freitag, 21. Dezember 2018 geschrieben von:
Karviná (dpa/SN). Při ćežkim hórniskim njezbožu w kamjentnowuhlowych podkopkach na wuchodźe Čěskeje je znajmjeńša třinaće hórnikow žiwjenje přisadźiło. Třo su hišće w chorowni. Jedyn z nich je w kritiskim stawje. Wjace hač dźesaćo so zranichu, powěsćernja ČTK rozprawja. Po prěnich dopóznaćach bě 800 metrow hłuboko strašna měšeńca powětra a metana rozbuchnyła a wulke škody načiniła. Pomocnicy pytaja dale za móžnymi woporami a přežiwjenymi. W zawodźe njedaloko města Karviny 300 kilometrow wucho­dnje Prahi dźěła tójšto hórnikow ze susodneje Pólskeje. Zamołwići rěča wo „wulkej tragediji“.

Měsačne schadźowanja planowane

Freitag, 21. Dezember 2018 geschrieben von:

Njebjelčicy (SN/at). Serbski sejm chce so w lěće 2019 stajnje druhu sobotu měsaca schadźować. Za čas šulskich prózdnin w Braniborskej a Sakskej žane posedźenje njebudźe. To wuchadźa z terminoweho plana, kotryž su jeho čłonojo na 2. posedźenju minjenu sobotu w Njebjelčicach schwalili. Zazběh budźe 12. januara w Choćebuzu abo Wětošowje.

Njejsmy da zrali ludźo?

Freitag, 21. Dezember 2018 geschrieben von:
Serbske institucije su list pisali. W nim namoł­wjeja Braniborsku a Saksku wjac za serbskosć w kubłanskimaj systemomaj činić, dokelž kwalita serbšćiny mjez wotchadnikami šulow woteběra. A to njeza­le­ži na wučerjach, ale – a to tež ja tak widźu – na wuměnjenjach, z kotrymiž maja so wučerjo bědźić, předewšěm na pobrachowacych serbšćinarjach. Nimo toho mam zaćišć, zo je wučba serbšćiny w někotrych šulach přeco hišće připlack, kotryž dyrbja znjesć – jako by do žwjenkačka stupił, a tón nětko na póduši lěpi. Mam akciju institucijow za dobru. Dźiwam so jenož kritiki dla, zo njebě to ze zwjazkowym před­sydstwom a serbskimaj radomaj dorěčane. Jim k rozmyslowanju praju: Wjeselće so, zo je skónčnje něchtó na problem skedźbnił. A: Dyrbimy da wšitko ze serb­skimi (Domowinskimi) gremijemi dorěčeć? Njejsmy da dorosćeni zrali ludźo, kotřiž­ smědźa sami a w swójskej zamołwitosći wustupować. Janek Wowčer

Zapósłanc we wuskosćach

Freitag, 21. Dezember 2018 geschrieben von:

Praha (dpa/SN). Zapósłancej čěskeho parlamenta Miloslavej Roznerej wumjetuja našćuwanje ludu. Statne rěčnistwo je dom zapósłancow w Praze mjeztym prosyło chłostanskoprawnisku imunitu 41lětneho zběhnyć, rozprawja nowina Pravo. Politikar prawicarskeje strony „Swoboda a direktna demokratija“, kotraž ma čěsku skrótšenku SPD, bě ně­hdyše dźěłowe lěhwo za Sintow a Romow za čas nacionalizma w juhočěskich Letach „njeeksistowace pseudokoncentraciske lěhwo“ mjenował.

Pikantne na cyłej wěcy je, zo je Rozner sam čłon imunitneho wuběrka parlamentneje komory, kotryž ma wo zbě­hnjenju imunity rozsudźić. W Čěskej je zaka­zane nacionalsocialistiske ludomordarstwo prěć. Za to hrozy jastwo hač do třoch lět. Lěhwo Lety wobsteješe wot lěta 1940 do 1943 za čas němskeje okupacije. Wjace hač 300 jatych je w nim zahinyło. Sta dalšich dowjezechu do zaničowanskeho lěhwa Auschwitz. Po wjelětnych protestach wobydlerjow su w měrcu kormjernju swini zawrěli, kotraž wot 1970­tych lět na terenje bywšeho lěhwa steješe. Nětko ma tam wopomnišćo nastać.

To a tamne (21.12.18)

Freitag, 21. Dezember 2018 geschrieben von:

Z hnydom dźewjeć psami w awće je policija šofera wosoboweho awta w Heilbronnje zadźeržała. Do toho bě wón jej spodźiwneho wašnja jězdźenja dla napad­nył. Mały chihuahua łažeše po jeho ramjenjomaj. Pjeć dalšich psyčkow sedźeše pódla a stajnje na njeho skakaše. Štyri wulke psy sedźachu na zadnjej ławce, běchu pak připasane. Zastojnicy mužej kazachu małe psy w kófrowym rumje přiwjazać. Přiwšěm dyrbi z chłostanku ličić.

Hač runje dorost wočakowachu, abo hač mějachu druhe přičiny: Paduši su w sakskim Auerbachu pjelchi w hódnoće 240 eurow spakosćili a so z awtom zminyli. Njeznaći wzachu rubiznu z kisty, ko­traž­ před drogeriju w Auerbachu w Vogtlandskim wokrjesu steješe. Po zda­ću pak mě­jachu nadobo „cholowy połne“ a wotjědźechu z kwičatymi kolesami, kaž swědcy wobkedźbowachu.

Dawid Statnik nětko CDUnik

Donnerstag, 20. Dezember 2018 geschrieben von:

Budyšin/Ralbicy (SN/JaW). Křesćansko-demokratiska unija CDU w Sakskej ma wot tohole tydźenja noweho prominentneho serbskeho čłona: Dawida Statnika, kiž wšak je zdobom předsyda Domo­winy. Ralbičan sam je na naprašowanje našeho wječornika swój zastup do strony wobkrućił. Wulku wažnosć kładźe wón na to, zo „nima sakska CDU předsydu Domowiny za čłona, ale priwatnu wosobu Dawida Statnika. Hižo dlěje sym so z mysličku nosył do jedneje strony zastupić, dokelž měnju, zo ma so čłowjek tež towaršnostnje angažować“, Statnik swój krok rozłoži. Lochki jemu rozsud při­wšěm njebě. „Dołho rozmyslowach wo tym, kotra strona mojim wosobinskim zaměram a idealam najbóle wotpowě­du­je, a to bě skónčnje CDU.“ Kaž SN zhonichu, chce Statnik k přichodnym wólbam wokrjesneho sejmika za CDU nastupić. Ralbičan pak to ani njewobkrući, ani njedementowaše.

Neuheiten LND