Wulka wjetšina za mjeńšiny

Donnerstag, 20. Juli 2017 geschrieben von:

Kiel (SN/JaW). Nowy Schleswigsko-holsteinski krajny sejm wupraji so za dalšu podpěru wobydlerskeje iniciatiwy Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin (FUEN) Minority SafePack. Kaž krajny sejm informuje, su zapósłancy wčera w Kielu wotpowědnu próstwu wšitkich frakcijow a stron jednohłósnje wobzamknyli.

„Mjeńšinowa politika njesmě so z bulom měnjatych so politiskich wjetšin stać“, potwjerdźi Birte Pauls (SPD). Iniciěrowałoj běštaj próstwu frakcija SPD a jednotliwy zapósłanc mjeńšinoweje strony SSW Lars Harms. „Mjeńšiny trjebaja spušćomnosć, kontinuitu a wěstotu“, podšmórny Pauls. Tež knježerstwowa koalicija z CDU, Zelenych a FDP próstwu podpěruje. Ministerski prezident Daniel Günther (CDU) mjenowaše iniciatiwu FUEN „jednu z najwažnišich solidarnych akcijow europskich mjeńšin zašłych lětdźesatkow“. Zdobom namołwješe wón wšitkich wobydlerjow kraja, na akciji so wobddźělić.

Zjawnje namołwjeć

Donnerstag, 20. Juli 2017 geschrieben von:
Krajny sejm Schleswigsko-Holsteinskeje je podpěru wobydlerskeje iniciatwy Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin (FUEN) Minority SafePack wobzamknył, wuprajejo so zdobom za lěpši škit mjeńšin. Ministerski prezident Daniel Günther (CDU) dźe hišće kročel dale a namołwja wobydlerjow, so na podpismowej akciji FUEN wobdźělić. Wšako je milion podpismow trěbny. Tež krajnej sejmaj Sakskeje a Braniborskeje stej so za škit mjeńšin wuprajiłoj, a we woběmaj su runja zwjazkowemu sejmej wo serbskich naležnosćach debatowali. Zjawnu namołwu, wobydlersku iniciatiwu FUEN podpěrać, pak dotal paruju. Snano so serbski ministerski prezident Stanisław Tilich k tomu předrěje a runja Güntherej ludźi namołwi so wobdźělić. Zawěsće potom tež Dietmar Woidke w Braniborskej sćěhuje. Tak w Němskej trěbne 72 000 podpismow docpějemy. Janek Wowčer

Na Šumawje wjelki zachadźeli

Donnerstag, 20. Juli 2017 geschrieben von:

Praha (ČŽ/HJS/K/SN). Nětko su tež na Šumawje (Böhmerwald) prěni raz wjelki zachadźeli. Nadpadnychu na pastwišću narodneho parka w susodstwje Bayerskeje wjetše stadło wowcow, z kotrychž su 19 zakusali a dalše zranili. Štyri wowcy su zhubjene. Njezranjenej wostałoj stej jenička wowca a boran, rjekny mějićel stadła Tomáš Rychecký. Stadło z boranom sewjerofriziskeje rasy a 30 wosebitymi wowcami dyrbješe jemu być zakład za plahowanje wjele mloka dawaceho skotu. Nastata škoda wučinja něhdźe 4 000 eurow, kotruž dóstanje zarunanu.

Naměstny šef Narodneho parka Šumawa Martin Starý rěči wo „nowym nazhonjenju“. W kónčinje sto lět žanych wjelkow było njeje, ale wone su „wažny wobstatk přirody“. Zo njeby k dalšim stratam mjez wowcami dóšło, chce Čěska nětko elektriske płoty testować a z nimi stadła lěpje škitać, hłownje w nocy. Zarjadnistwo narodneho parka je wočakowało, zo wjelki prjedy abo pozdźišo „zasahnu“, po tym zo běchu w měrcu powostanki wjelčicy z Bayerskeho lěsa našli.

Wotpadki so kopja

Donnerstag, 20. Juli 2017 geschrieben von:
Lwow (ČŽ/K/SN). Ludźo zapadoukrainskeho wulkoměsta Lwow bědźa so z hroznym smjerdom a z hromadami wotpadkow. Dlěje hač lěto njerumuja w metropoli ze 730 000 wobydlerjemi wotpadki, piše Mladá fronta dnes, powołaca so na powěsćernju AFP. „Smjerd njeda so wopisać. Hromady smjećow sahaja z městnami hač na druhi poschod“, praji wobydlerka Marija Syderočowa. „Bydlenje njemóžeš hižo přewětrić. Ludźo drje přećiwo njemóžnym poměram protestuja, ale ničo so nječini. Za „smjerdźacej“ katastrofu tča politiske zapletki, dźenik hódnoći. Kijewske knježerstwo winu Lwowskemu měšćanosće Andrijej Sadowyjej dawa, wumjetujo jemu njezamóžnosć organizowanja. Sadowyj ze swojeho boka twjerdźi, zo Kijew mějićelam wotpadkownišćow kaza, z jeho města njepřijimać žane wotpadki. Chce jeho diskreditować z wjećby za to, zo strona Samopomoc, kotrejež šef Sadowyj je, ze 26 zapósłancami knježerstwo w parlamenće hižo njepodpěruje. „Wot toho časa mamy problem, hdźe wšědnje wotbyć 600 tonow wotpadkow.“

To a tamne (20.07.17)

Donnerstag, 20. Juli 2017 geschrieben von:

Mać z čerstwej całtu k narodninam překwapić chcyše štyrilětny w badensko-württembergskim Gundelfingenje, je pak při tym zasadźenje policije zawinił. Pjerach bě wčera rano samlutki do wobchoda přišoł a sej całtu žadał. Předawarka pak so starosćeše a zawoła policiju. Zastojnicy hólčka na to pěši domoj přewodźachu. Mać bě za nim hižo pytała. Tón bě so skradźu z bydlenja zminył a so nětko z policiju nawróći – wězo z čerstwej całtu za mać jako narodninski dar.

Z awtom so přećisnył a dale jěł je 93lětny na zwjazkowej dróze pola Gery. Na parkowanišću njedaloko městna njezboža w Altenburgskim kraju wón skónčnje zasta. Byrnjež so po wšěm zdaću njezranił, dowjezechu jeho do chorownje. Kak je k njezbožu dóšło, njemóže sej policija tak prawje wujasnić. Muž bě z jězdnje zjěł, do wobhrodźenja prasnył a so přećisnył.

14 Palestinjanow zranjenych

Mittwoch, 19. Juli 2017 geschrieben von:

Tel Aviv (dpa/K/SN). Dalše njeměry blisko Temploweje hory w Jerusalemje su sej dźensa 14 zranjenych Palestinjanow žadali. Tež policistaj poćerpještaj zranjenja. Palestinjan, trjecheny wot woclanych, z gumijom wobdatych kulkow, je ćežko zranjeny, rozprawja Palestinski čerwjeny křiž. Strona Fatah prezidenta Palestinjanow Mahmuda Abbasa je na ludnosć apelowała, přewjesć dźensa „dźeń hněwa“. Hamas a Dźihad stej to­horunja k protestam namołwiłoj.

Žada sej wjace respekta

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier je sej po namócnosćach w Hamburgu w zwisku z wjerškowym zetkanjom G 20 wjace respekta před policiju žadał. „Někotři su respekt před statnymi institucijemi, kaž na přikład před policiju, wočiwidnje zhubili“, rjekny wón nowinarjam. Zdobom warnowaše před alarmizmom: „Demokratija w Němskej njeje wohrožena, najebać krawale.“ Podawki w Hamburgu su jemu dopokaz, zo je stat jednanjakmany.

Wulkopósłanc USA powołany

Britiski princ William, jeho mandźelska Kate kaž tež dźěsći George a Charlotte su dźensa z Pólskeje přišedši w Berlinje přizemili. Z lětanišća Tegel podachu so do kanclerskeho zarjada, hdźež jich zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) witaše. Na swojim třidnjowskim wopyće chcedźa sej tež Heidelberg a Hamburg wobhladać. Planowane su pak tohorunja politiske rozmołwy, mjez druhim wo brexiće. Foto: dpa/Bernd von Jutrczenka

Turkowska znowa raznje kritizowana

Mittwoch, 19. Juli 2017 geschrieben von:
Berlin (dpa/K/SN). Němska kanclerka Angela Merkel (CDU) je zajeće wojowarja wo čłowjeske prawa Petera Steudtnera w Turkowskej kritizowała a sej jeho pušćenje žadała. „Ze strony zwjazkoweho knježerstwa budźemy wšo za to činić, na wšitkich runinach, dóstać jeho zaso na swobodu“, wona zwurazni. „Je to bohužel dalši pad, zo dóstanu so njewinowaći ludźo do młynow justicy a tak tež do zajeća. Tohodla je to přičina najwjetšeje starosće.“ Zajeće Steudtnera a pjeć dalšich ludźi tydźenja w Istanbulu je mjezynarodnje wulku rozhorjenosć zbudźiło. Statne rěčnistwo jim wumjetuje, zo su podpěrali „wobrónjene teroristiske organizacije“. Tež USA naprawu zasudźeja.

„Małoruska“ nowy stat na wuchodźe?

Mittwoch, 19. Juli 2017 geschrieben von:
Donjeck/Kijew (dpa/K/SN). Proruske mocy wuchodneje Ukrainy su nowy stat z mjenom „Małoruska“ proklamowali. „Mamy za to, zo stej Luganska ludowa republika a Donjeckowska ludowa republika – Krim sobu njeliči – jeničkej teritorijej Ukrainy, hdźež wobsteji knježerstwo po zakonju“, rjekny jich nawoda Aleksander Sacharčenko. Nimo toho ma we wot Kijewa wotpadnjenych kónčinach tři lěta wuwzaćny staw knježić, po kotrymž su mjez druhim strony zakazane. Reakcije prozapadneho Kijewskeho nawodnistwa najprjedy jónu žaneje njeje. Naměstny ruski wonkowny minister Leonid Kalašnikow je postupowanje kritizował, dokelž spřećiwja so měrowemu planej za Donbas.

Z eura zbywaja jenož 45,4 centy

Mittwoch, 19. Juli 2017 geschrieben von:

Berlin (SN/MkWj). Zwjazk dawkipłaćerjow Němskeje hladajo na dźensniši wopomnjenski dźeń dawkipłaćerjow 2017 na to skedźbnja, zo je poćežowanje wobydlerjow z dawkami a wotedawkami tak wulke kaž hišće nihdy. Statistisce su ludźo hač donětka jeno za stat dźěłali. Hakle wot dźensnišeho dźěłaja za swójsku móšnju. Ludohospodarska kwota poćežowanja z dawkami wučinja lětsa rekordne 54,6 procentow. Z kóždeho eura zbywaja ludźom tak jenož 45,4 centy.

Hłowna přičina mjenowaneho wuwića su tajne zwyšenja dawkow. Pozitiwne wuwiće mzdow a dochodow ćeri ludźi do dźeń a wyšich dawkowych sadźbow. Zwjazk dawkipłaćerjow je so tuž z jasnymi žadanjemi na zwjazkowe knježerstwo wobroćił. Tak měli so tarify mzdowych dawkow znowa rjadować. „Njesmě być, zo dyrbi fachowy dźěłaćer z powołanskim nazhonjenjom naraz najwyšu dawkowu sadźbu płaćić, bjez toho zo by woprawdźe derje zasłužił.“

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND