To a tamne (23.05.22)

Montag, 23. Mai 2022 geschrieben von:

Z jězbu na starej seklowej čarje je danska kralowna Margrethe II jubilej poł ­lětstotka na trónje woswjećiła. Zhromadnje ze šefinu wólnočasneho parka Tivoli w Kopenhagenje Susanne Mørch Koch a tamnymi hosćimi je wona z wulkej spěšnosću křiwicy zmištrowała. Do toho su kralownu z chorhojemi a balonami w parku witali.

Wulke dźiwje swinjo je zawčerawšim klientow w kosmetiskim salonje pólskeho města Kraków wustróžiło. Skoćo bě so do salona zadobyło, při čimž personal a klienća strachoćiwje z wobchoda ćeknychu a durje zawrěchu. Na to dźiwje swinjo w salonje chětro zachadźeše. Hakle wohnjowym wobornikam, zwěrjećim wuchowarjam a skótnemu lěkarjej so poradźi je popadnyć. Skónčnje dowjezechu swinjo zaso na wěste město zwonka ­Krakowa.

56 lět žiwjenja swojim pacientam wěnował

Freitag, 20. Mai 2022 geschrieben von:

Zrudźaca powěsć je so spočatk tydźenja w Hornjej Łužicy rozšěriła, zo je woblubowany fachowy lěkar za nutřkownu medicinu, wyši medicinalny rada dr. Beno Bulank w žohnowanej starobje, w 98. lěće žiwjenja, 13. meje, w Budyšinje na prawdu Božu wotešoł. 22. wulkeho róžka 1925 bě so wón jako sedme z dźesać dźěći do swójby pjekarskeho mištra we Wotrowje narodźił.

Katarski emir pola Scholza

Freitag, 20. Mai 2022 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je dźensa Katarskeho emira, šajcha Tamima Bin Hamada Al Thanija na rozmołwu witał. Po tym chcyštaj zjawnosć na nowinarskej konferency informować. Emir kraja nad Persiskim zaliwom je na wjace dny trajacej jězbje po europskich krajach. Němska so nadźija, so z pomocu židkeho płuna z Katara w dalokej měrje z wotwisnosće wot ruskeho zemskeho płuna wuswobodźić móc.

Za spěšniše dowolnosće

Berlin (dpa/SN). Plany amploweje koalicije nastupajo wutwar připrawow za židki zemski płun su dalši zadźěwk přewinyli. Zwjazkowy sejm je wčera zakoń wobzamknył, z kotrymž hodźa so wšelake zarjadniske kročele nastupajo dowolnosć za tajke připrawy wobeńć. Zwjazkowa rada dyrbi hišće přihłosować. Z nowym zakonjom njetrjebaja zamołwići wjace „wobswětoškitnu znjesliwosć“ tajkeho terminala pruwować. Wobswětoškitarjo noworjadowanje raznje kritizuja.

Wolóženja wobjednawali

Ratarski roboter typa „Dino“ su wčera w kubłanskim a slědźenskim wudworje Sakskeho krajneho zarjada za wobswět, ratarstwo a geologiju w sewjerosakskim Köllitzschu předstajili. Nastroj francoskeho twarca móže mjez druhim njerodź plěć a pódu wobdźěłać. Zarjadowanje bě wobstatk slědźenskeho projekta „Autonomne ratarstwo“. Foto: dpa/Sebastian Willnow

Zelenskyj: Donbas zničeny

Freitag, 20. Mai 2022 geschrieben von:

Kijew (dpa/SN). Ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj je połoženje w Donbasu hladajo na ruske wojerske nadpady „helu“ mjenował. Ukrainska armeja wojuje dale wo wuswobodźenje Charkiwskeje kónčiny, rjekny Zelenskyj w swojim widejowym poselstwje minjenu nóc. „W Donbasu wobsadnicy spytaja, ćišć zwyšić.“ Donbas je po jeho słowach „kompletnje zničeny“.

Wojowanja mjez ruskimi a ukrainskimi jednotkami koncentruja so přede­wšěm na wuchodny Donbas. Komando ukrainskich mocow rozprawja, zo su 14 njepřećelskich nadpadow wotwobarali. Přepruwować tute informacije nichtó njemóže. Ukrainska strona rěči wo mnohich ciwilnych woporach. Ruske zakitowanske ministerstwo porno tomu zdźěli, zo su ruske wojerske jednotki dalše dźěle Donbasa „wuswobodźili“.

Zwjazkowy etat 2022 hotowy

Freitag, 20. Mai 2022 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Amplowa koalicija chce w prěnim połnym lěće knježenja nimale 140 miliardow eurow nowych kreditow brać. To je wuslědk kónčnych wuradźowanjow etatoweho wuběrka dźensa rano w Berlinje. Zwjazkowy etat za lěto 2022 předwidźi wudawki něhdźe 495,79 miliardow eurow, wo něšto wjace hač bě to financny minister Christian Lindner (FDP) naćisnył. Zwjazkowy sejm chce naćisk etata w tydźenju mjez 30. meju a 3. junijom schwalić. Přičina zapozdźeneho wobzamknjenja su lońše wólby zwjazkoweho sejma. Ministerstwa dźěłaja wot spočatka lěta z nachwilnym etatom.

Von der Leyen: Pomoc a reformy

Freitag, 20. Mai 2022 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Prezidentka komisije EU Ursula von der Leyen je namjetowała, přichodne pomocy za nowonatwar kraja hladajo na přeće Ukrainy za čłonstwom w EU na reformy wjazać. „Budźemy tak a tak nowonatwar w Ukrainje sobu financować dyrbjeć“, rjekny von der Leyen wčera wječor w sćelaku ZDF. Potom je po jeje měnjenju zmysłapołne rjec: „Haj, inwestujemy, ale hnydom z trěbnymi reformami na přikład přećiwo korupciji abo při natwarje prawostatnosće. Tole tež Ukraina chce, to smój rano hišće raz z prezidentom Wolodymyrom Zelenskim wotrěčałoj.“

Ukraina chce na kóždy pad do Europskeje unije a je k wotpowědnym rozmołwam zwólniwa. Naposledk pak běštaj francoski prezident Emmanuel Macron a tež zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) před přewulkimi wočakowanjemi warnowałoj. Wažne je, kak so Ukraina wuwije, von der Leyen rjekny, „kak oligarchow wotbudźe a so hospodarsce wuwije“.

Pólska wadźi so z Brüsselom wudawkow za ukrainskich ćěkancow dla

Waršawa. Pólska ma z Europskej uniju nowe mjerzanja – pjenjez dla. Hłowna přičina je najnowše připowědźenje z Brüssela, pjeć krajam, kotrež su najwjace ukrainskich wójnskich ćěkancow přiwzali – Pólskej, Čěskej, Słowakskej, Madźarskej a Rumunskej – dohromady 248 milionow eurow přepokazać, zo móhli wudawki ćěkancow dla wurunać. Minister za infrastrukturu Andrzej Adamczyk je raznje reagował, rěčo wo „fatalnje snadnej sumje“. Wón na to skedźbni, zo je Pólska dotal 3,4 miliony ukrainskich ćěkancow na mjezy kraja zličiła. Někotři su dale na zapad jěli, dalši so tež do Ukrainy wróćili. Minister trochuje, zo stej něhdźe dwaj milionaj ludźi w kraju wostałoj.

Njedostojny wotchad

Freitag, 20. Mai 2022 geschrieben von:
Česćeny knježe Wesenauero! Dźak za Waš wuměłski skutk w Budyšinje a za Łužicu! Nažel sće Waš posledni koncert jako nawoda orchestra SLA, w kotrehož srjedźišću dźě měješe prapremjera dobyćerskeje kompozicije wubědźowanja „Kocor 2.0“ stać, za wosobinske wotličenje znjewužiwał. Je-li to wuraz „profesionalnosće“, kotruž sće chcył město „amaterskeho postupowanja přez lěta“ w „kašporkowym dźiwadle“ wutworić, je najskerje najlěpje, zo šćežki nětkle rozeńdu. A što prošu, knježe Wesenauero, ma być „prawa“ hudźba? Najwažniše hladajo na wuměłstwo je stajnje awtenticita. Nadawk profesionalneho ćělesa kaž tež jednotliwca w tym zwisku je, zo recipient na to zabudźe, zo wopytuje a slěduje w rozdźělnej měrje inscenowane zarjadowanje, wuhotowane wot profijow, kotřiž potajkim poprawom „jenož“ swoje powołanje wukonjeja, w najlěpšim padźe mjenowanu awtenticitu ewocěrujo. A Wagner? Hlej wutorny wid na Bismarcka! Bosćan Nawka

Přepytuja znowa aktiwity NSU

Freitag, 20. Mai 2022 geschrieben von:
Mnichow (dpa/SN). Jědnaće lět po wotkryću prawicarskoekstremneje teroroweje skupiny NSU zaběra so w bayerskim krajnym sejmje dalši přepytowanski wuběrk z rasistisce motiwowanymi mordarstwami skupiny. Wšitke frakcije su wčera zasadźenju gremija přihłosowali. Zaměr je, mjez druhim móžne styki NSU k bayerskej neonacistiskej scenje wuswětlić. Neonacistiska trójka NSU, Beate Zschäpe, Uwe Mundlos a Uwe Böhnhardt, bě lěta dołho mordujo po Němskej ćahnyła. Wopory běchu dźewjeć předewzaćelow turkowskeho a grjekskeho pochada kaž tež němska policistka. Mundlos a Böhnhardt staj zamołwitaj za bombowej atentataj z dźesatkami zranjenych. Wobaj běštaj sebje 2011 moriłoj, zo byštaj so zajeću wuwinyłoj. Sudnisce předźěłali su mordarstwa dlěje hač pjeć lět před Mnichowskim wyšim kranym sudnistwom. Zschäpe, jeničku přežiwjenu trójki, běchu w juliju 2018 jako sobuskućićelku k jastwu na čas žiwjenja zasudźili, byrnjež žane dopokazy njeměli, zo bě wona sama na městnach njeskutkow. We wjacorych zwjazkowych krajach su swójske přepytowanja přewjedli.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND