Na horcym lěćnym dnju w času korony bě sej Józef swojich přećelow na zymny drink na zahrodu přeprosył. Wězo dźiwachu wšitcy na wěstotny wotstawk. Horcoty dla pak so hólcy chětro poćachu a chcychu so najradšo něhdźe wočerstwić. Kaž so wukopa, pak nima Józef doma ani pool ani wanju, do kotrejež móhli so sydnyć. W dobrej stwě na pisanskim blidźe steješe jenož akwarij, w kotrymž płuwaštej rybje z mjenom Henry a Gustaf. Jako běštej rybičce w bowje a přećeljo akwarij z čerstwej wodu napjelnichu, jim switaše, zo bě tola trochu małki. Tola za krótke wochłódnjenje dyrbješe tale alternatiwa dosahać.
Wanda Schweitzerec z Worklec a Mila Dźisławkec z Dobrošic
Někotryžkuli starši Budyšan wě so dopomnić, zo bě jako młodźenc z towaršemi z města do něhdźe dźesać kilometrow zdaleneho Zdźarja (Sora) na reje nóžkował, so tam w hórskim hosćencu derje najědł a napił a so po zabawje zaso na dompuć nastajił. Tež dźensa wobhospodarjeja Jurackecy wulětny lokal, kiž rěka přeco hišće „Rjany wuhlad“. Po najprjedy přetratej krizy korony dla pućowacy skónčnje zaso do hosćenca załožeja a tam přewšo rady přebywaja.
Hač w lěću abo zymje, nalěto abo nazymu – mała a šarmantna wjes Zdźar skići překrasne krajiny, južnje města nad Sprjewju a wokoło Wjelećina. Wšako je napohlad na Budyšin spektakularny a mnozy z města a wokoliny wužiwaja přeco zaso rady přiležnosć, z něhdźe 460 metrow wysokeje hórki chowanje słónca dožiwić.
Módre libele čile po sćinje zlětuja. W štomach zanošuja kosy swój rańši spěw. Jasna kaž škleńca je woda na přibrjoze Sprjewje njedaloko spušćadła pola Rulec młyna. Sewjernje wottam so bleje, šćuki a dalše ryby we wodźe kopja. „Přiroda je tu jónkrótna. Wšědnje sej ju znowa wotkrywam“, chwali Frank Krautz swoju domiznu kołowokoło Daškow (Döschko). Wot lěta 2006 poskića Krautz wšěm generacijam tury w hadźicowym čołmje po Sprjewi a Šepcu. Wopytowarjo su z Němskeje a wukraja.
Je sej swojich serbskich korjenjow wědomy
55lětny bydli ze žonu Andreju a ze swójbnymi na statoku „Dubina“, kotryž je wot dźěda a wowki Wilhelma a Marty Krawcec zdźědźił. W něhdyšej hródźi ma dźensa swój běrow. „Wobchadna rěč bě tehdy serbšćina. Moja prawowka chodźeše hišće wšědnje w narodnej drasće“, wón rozprawja. Dźěd a wowka běštaj wot ratarstwa žiwaj. Na polach njedaloko Čelnoho plahowaštaj wonaj běrny, rožku, hromak a truskalcy. Tež sydom kruwow słušeše na statok. Krawcecy zastarowachu cyłu wjes z mlokom a butru.
„Znowazjednoćenje Němskeje – són a woprawdźitosć“ rěka kapsna kniha z pjera Waltera Leonharda. Rodźeny Durinčan je 40 lět we Wětrowskej šamotowni dźěłał. Serbske Nowiny wozjewjeja jeho trochu wudospołnjene, wot Arnda Zoby a Friedharda Krawca z přećelnej dowolnosću nakładnistwa DeBehr zeserbšćene dopomnjenki.
Riskantnje rozsudźić tam nochcychu abo njemóžachu. Za nas běše to ćežka poražka, wšako su šansam ze znowazjednoćenja za našu industrijnu hałuzu mało wuznama přicpěwali. Dźesać lět pozdźišo předewzaće Didier wjace njewobsteješe. Stare, na tradicije bohate předewzaće běše na globalizaciji zwrěšćiło. Znowa počachmy za partnerom pytać.
Idylisce leži wjeska Kopšin we łužiskich honach mjez Budyšinom a Kamjencom. Prěni raz naspomnjene bu sydlišćo 1343 jako Kobschiwn. Mjeno pochadźa ze starosłowjanšćiny a woznamjenja telko kaž „z kopřiwami porosćeny chołm“. Krok zdalene, do směra na sewjer, pozběhuje so powěstne hrodźišćo. Něhdy impozantna twjerdźizna za wobaranje a škit ludnosće je dźensa ze štomami a kerkami wobrosćena zasonjena hórka. Hłowna twjerdźizna wupřestrěwa so na płoninje 120 króć 90 metrow, předtwjerdźizna je 150 króć 70 metrow wulka. Cyłkowna wulkosć hrodźišća wučinja něhdźe 3,5 hektarow. Rěčka Satkula, kotraž so z Lejna přez wjesčičku dale do Chrósćic sekluje, wobdawa hrodźišćo do třoch wobzorosměrow.
Słuša do Łužiskeje kultury
We łužiskej jězorinje je cyle moderna regatowa čara nastała.
Na Třižonjanskim jězoru njedaloko zapadneho brjoha su ju natwarili. Na cyłkownje 750 metrach wupřestrěwa so nowa moderna regatowa připrawa wodosportoweho towarstwa Při módrym dźiwje Drježdźany z.t. Wona wobsteji z dźesać jednotliwych čarow, moderneje časměrjenskeje připrawy a z tak mjenowaneho „startoweho črija“. Tón ma wubědźowacym fairne a předewšěm jenake wuměnjenja skićić. Čaru móža předewšěm za wubědźowanja na 200 a 500 metrow wužiwać. „Připrawa ma wysoki mjezynarodny standard a je po wšej Sakskej jónkrótna“, wjeseli so nawoda wotrjada Drježdźanskeho sportoweho towarstwa Kanu-Kids Łaz Marcel Fechner. W nadawku towarstwa su připrawu sobudźěłaćerjo Berlinskeho předewzaća Otto Mette Wasserbau GmbH natwarili. Za to dyrbjachu hač do 40 metrow dołhe woclane roły do zemje jězora zapušćeć. Připrawa na Třižonjanskim jězoru bywšu regatowu čaru na Hórnikečanskim jězorje naruna. Swój cil, ju hač do kónca julija dotwarić, su rjemjeslnicy docpěli. Tak smědźa ju wotnětka sportowcy wužiwać.
Charlotte Mickelec z Drježdźan:
Sym pola wowki na prózdninach. Mojej staršej chcyštaj, zo so ze serbskimi dźěćimi zetkam. Wot nich nawuknych w serbskej rěči strowić a so dźakować. Wšitcy běchu jara přećelni.