My šulerjo 4. lětnika Serbskeje zakładneje šule „Šula Ćišinskeho“ smy so w tydźenju do lěćnych prózdnin zhromadnje z našimaj wučerjomaj knjeni Čižankowej a knjezom Pašku na slědy Ćišinskeho podali. Započawši ze spěwom „Šćežka Ćišinskeho“ wobhladachmy sej w šuli zaměstnjeny muzej. Nazajtra rano wjedźeše nas puć k ródnemu domej w Kukowje, dale do Lipja a ke chěži, w kotrejž přebywaše Ćišinski poslednje lěta swojeho žiwjenja – to je nětčiša lutowarnja w Pančicach. Z busom jědźechmy do Wotrowa, zo bych­my rownišćo Ćišinskeho wopytali a tam mały kwěćel stajili. Zhromadnje zaspěwachmy při rowje hymnu našeje šule „My smy dźěći Šule Ćišinskeho“. A hdyž hižo we Wotrowje běchmy, podachmy so wězo tež na tamniši najwyši dypk Kopcy. Mějachmy překrasny wuhlad a zličichmy dohromady šěsć cyrkwjow, ko­trež wottam horjeka widźachmy. Po „šćežce Ćišin­ske­ho“ – pólnym pućiku mjez Wotrowom a Pančicami-Ku­kowom – nóžkowachmy zaso wróćo do šule. Běše to překrasna ekskursija, na kotrejž smy při kóždej staciji wosebity dźěl puzzla nadešli, kotryž je na kón­cu „Myto Ćišinskeho“ pokazał.

Rysowanka: ...

Freitag, 07. August 2020 geschrieben von:
Rysowanka: Christin Lukašowa
Zalubowana kokoška Zalubowana kokoška by kokotej rad zdźěliła: „Njewostań ty w Chrósćicach, budź tla při mni w Ralbicach. Na žerdźi chcu z tobu sydać, zornjatka na dworje dypać.“ Ale kak to napisa? Nihdźe njeje papjerka – za to jenož jejko ma. Na póst jejko donjese, póstownik je kołkuje. Ow, jejdyrko – je rozbite. W.Š.

Alternatiwa

Freitag, 07. August 2020 geschrieben von:
rysowanka: Mila Dźisławkec

Na horcym lěćnym dnju w času korony bě sej Józef swojich přećelow na zymny drink na zahrodu přeprosył. Wězo dźiwachu wšitcy na wěstotny wotstawk. Horcoty dla pak so hólcy chětro poćachu a chcy­chu so najradšo něhdźe wočerstwić. Kaž so wukopa, pak nima Józef doma ani pool ani wanju, do kotrejež móhli so syd­nyć. W dobrej stwě na pisanskim blidźe steješe jenož akwarij, w kotrymž płuwa­štej rybje z mjenom Henry ­a Gustaf. Jako běštej rybičce w bowje a pře­ćel­jo akwarij z čerstwej wodu na­pjel­nichu, jim switaše, zo bě tola trochu małki. Tola za krótke wochłódnjenje dyrbješe tale alternatiwa dosahać.

Wanda Schweitzerec z Worklec a Mila Dźisławkec z Dobrošic

Překrasny wid ze Zdźarja na Budyšin

Freitag, 31. Juli 2020 geschrieben von:

Jurackec mandźelskaj přewostajitaj swój wulětny lokal „Rjany wuhlad“ synej – potom w štwórtej generaciji

Někotryžkuli starši Budyšan wě so dopomnić, zo bě jako młodźenc z towaršemi z města do něhdźe dźesać kilometrow zdaleneho Zdźarja (Sora) na reje nóžkował, so tam w hórskim hosćencu derje najědł a napił a so po zabawje zaso na dompuć nastajił. Tež dźensa wobhospodarjeja Jurackecy wulětny lokal, kiž rěka přeco hišće „Rjany wuhlad“. Po najprjedy přetratej krizy korony dla pućowacy skónčnje zaso do hosćenca zało­žeja a tam přewšo rady přebywaja.

Hač w lěću abo zymje, nalěto abo nazy­mu – mała a šarmantna wjes Zdźar skići překrasne krajiny, južnje města nad Sprjewju a wokoło Wjelećina. Wšako je napohlad na Budyšin spektakularny a mnozy z města a wokoliny wužiwaja přeco zaso rady přiležnosć, z něhdźe 460 metrow wysokeje hórki chowanje słónca dožiwić.

Módre libele čile po sćinje zlětuja. W štomach zanošuja kosy swój rańši spěw. Jasna kaž škleńca je woda na při­brjoze Sprjewje njedaloko spušća­dła pola Rulec młyna. Sewjernje wottam so bleje, šćuki a dalše ryby we wodźe kopja.­ „Přiroda je tu jónkrótna. Wšědnje sej ju znowa wotkrywam“, chwali Frank Krautz swoju domiznu kołowokoło Daškow (Döschko). Wot lěta 2006 poskića Krautz wšěm generacijam tury w hadźicowym čołmje po Sprjewi a Šepcu. Wopytowarjo su z Němskeje a wukraja.

Je sej swojich serbskich korjenjow wědomy

55lětny bydli ze žonu Andreju a ze swójbnymi na statoku „Dubina“, kotryž je wot dźěda a wowki Wilhelma a Marty Krawcec zdźědźił. W něhdyšej hródźi ma dźen­sa swój běrow. „Wobchadna rěč bě tehdy serbšćina. Moja prawowka chodźeše hišće wšědnje w narodnej drasće“, wón rozprawja. Dźěd a wowka běštaj wot ra­tarstwa žiwaj. Na polach njedaloko Čelnoho plahowaštaj wonaj běrny, rožku, hromak a truskalcy. Tež sydom kruwow słušeše na statok. Krawcecy zastarowachu cyłu wjes z mlokom a butru.

„Znowazjednoćenje Němskeje – són a woprawdźitosć“ rěka kapsna kniha z pjera Waltera Leonharda. Rodźeny ­Durinčan je 40 lět we Wětrowskej šamotowni­ dźěłał. Serbske Nowiny wozjewjeja­ jeho trochu wudospołnjene, wot Arnda Zoby a Friedharda Krawca ­z přećelnej­ dowolnosću nakładnistwa DeBehr zeserbšćene dopomnjenki.

Riskantnje rozsudźić tam no­chcychu abo njemóžachu. Za nas běše to ćežka poražka, wšako su šansam ze znowazjedno­ćenja za našu industrijnu hałuzu mało wuznama přicpěwali. Dźesać lět pozdźišo předewzaće Didier wjace njewobsteješe. Stare, na tradicije bohate předewzaće běše na globalizaciji zwrěšćiło. Znowa počachmy za partnerom pytać.

Idylisce leži wjeska Kopšin we łužiskich honach mjez Budyšinom a Kamjencom. Prěni raz naspomnjene bu sydlišćo 1343 jako Kobschiwn. Mjeno pochadźa ze starosłowjanšćiny a woznamjenja telko kaž „z kopřiwami porosćeny chołm“. Krok zdalene, do směra na sewjer, po­zběhuje so powěstne hrodźišćo. Něhdy impozantna twjerdźizna za wobaranje a škit ludnosće je dźensa ze štomami a kerkami wobrosćena zasonjena hórka. Hłowna twjerdźizna wupřestrěwa so na pło­ninje 120 króć 90 metrow, před­twjerdźizna je 150 króć 70 metrow wulka. Cyłkow­na wulkosć hrodźišća wučinja něhdźe 3,5 hektarow. Rěčka Satkula, kotraž so z Lejna přez wjesčičku dale do Chró­sćic sekluje, wobdawa hrodźišćo do třoch wobzorosměrow.

Słuša do Łužiskeje kultury

We łužiskej jězorinje je cyle moder­na regatowa čara nastała.

Na Třižonjanskim jězoru njedaloko zapadneho brjoha su ju natwarili. Na cyłkownje 750 metrach wupřestrěwa so nowa moderna regatowa připrawa wodosportoweho towarstwa Při módrym dźiwje­ Drježdźany z.t. Wona wobsteji z dźesać jednotliwych čarow, moderneje časměrjenskeje připrawy a z tak mjenowaneho „startoweho črija“. Tón ma wubědźowacym fairne a předewšěm jenake wuměnjenja skićić. Čaru móža přede­wšěm za wubědźowanja na 200 a 500 metrow wužiwać. „Připrawa ma wysoki mjezynarodny standard a je po wšej Sakskej­ jónkrótna“, wjeseli so nawoda wotrjada Drježdźanskeho sportoweho towarstwa Kanu-Kids Łaz Marcel Fechner. W nadawku towarstwa su připrawu sobudźěłaćerjo Berlinskeho předewzaća Otto Mette Wasserbau GmbH natwarili. Za to dyrbjachu hač do 40 metrow dołhe woclane roły do zemje jězora zapušćeć. Připrawa na Třižonjanskim jězoru bywšu regatowu čaru na Hórnikečanskim jězorje naruna. Swój cil, ju hač do kónca julija dotwarić, su rjemjeslnicy docpěli. Tak smědźa ju wotnětka sportowcy wužiwać.

Prózdninski tydźeń w Smjerdźacej

Freitag, 31. Juli 2020 geschrieben von:
Fota: Alfons HandrikJan Šmit z Worklec: Sym hižo třeći raz w Smjerdźacej na prózdninach. Jako kopar w Chrósćicach běch wjesoły, zo smy tež kopańcu a wolejbul hrali. Zo bě to za nas dźěći tydźeń bjez słódkosćow, je jara strowe.

Charlotte Mickelec z Drježdźan:

Sym pola wowki na prózdninach. Mojej staršej chcyštaj, zo so ze serb­skimi dźěćimi zetkam. Wot nich nawuknych w serbskej rěči strowić a so dźakować. Wšitcy běchu jara přećelni.

Lěsny sportowy dźeń

Freitag, 31. Juli 2020 geschrieben von:
Po rjanej tradiciji, smy my, šulerki a šulerjo zakładneje šule „Michał Hórnik“ z Worklec, tež lětsa zaso lěsny sportowy dźeń přewjedli. W lěsu mjez Handrikec a Lilijowym hatom běchu wučerki a wučerjo rano zahe pjeć sportowych stacijow natwarili. Z časowym wot­staw­kom podachu so jed­notliwe rja­downje do lěsa, hdźež so na stacijach wubědźo­wachu. Šulerki a šu­lerjo dyrbjachu na čas wokoło kehelow slalom běžeć, w sta­wje ležneje zepěry jedne koło wjerćeć, z hablemi štomy trje­­chić, bul na wro­towu sćěnu mje­tać a ze štryčkom zwja­zane małe kule na rěbl ćisnyć – něm­sce Leitergolf. Wšitcy mějachu wjele wjesela při disciplinach. Najwušikniši běše Matej Šuster (3/1) z 19 dypkami. Na druhim městnje slědowaštaj Józef Bobka (1) a Leonie Hejduškec (3/1) ze 17 dypkami a bronzu wudoby sej Florian Šwurak (2/2) ze 16 dypkami. Tekst a foto: Jurij Bjeńš

Neuheiten LND