Składnostnje wčerawšeho Mjezynarodneho Dnja žonow su žony po wšěm swěće za swoje prawa demonstrowali. Kaž tule w Londonje zasudźichu namóc přećiwo žonam, diskriminaciju přez policiju a splažnu namóc přećiwo žónskim ćěkancam. ­We wjacorych krajach, kaž w Turkowskej a Mexiku, nałožowaše policija namóc přećiwo žonam. Foto: dpa/Wiktor Szymanowicz

Dodawaja tanki hišće w měrcu

Donnerstag, 09. März 2023 geschrieben von:
Stockholm (dpa/SN). Tanki z Němskeje a Portugalskeje za Ukrainu chcedźa po słowach zwjazkoweho zakitowanskeho ministra Borisa Pistoriusa (SPD) hač do kónc měrca dodawać. Tole zdźěli wón wčera na kromje zetkanja w Stockholmje, hdźež je so ze swojimi hamtskimi kolegami 27 statow EU schadźował. Tež tamne kraje chcedźa Ukrainje tanki typa Leopard 2 přewostajić. Tak su Pólska, Norwegska, Kanada a Španiska bojowe tanki přilubili. Pólska je hižo w februaru prěnje štyri wojerske jězdźidła Ukrainje přewostajiła. Hišće tónle tydźeń maja dalše dźesać sćěhować.

Rakety na Lwiw

Donnerstag, 09. März 2023 geschrieben von:

Lwiw (dpa/SN). Při najnowšich raketowych nadpadach Ruskeje na zapadźe Ukrainy su wjacorych ludźi morili. W regionje Lwiw je we wsy Soločiw raketa do bydlenskeje štwórće zrazyła, na čož je woheń wudyrił, zdźěli guwerner Maksym Kosyckij. Znajmjeńša pjeć wobydlerjow je žiwjenje přisadźiło, třo mužojo a dwě žonje. W Lwiwje wotmě so wjele lět Mjezynarodny sorabistiski kongres, na kotrymž je so stajnje tež delegacija Budyskeho Serbskeho instituta wobdźěliła.

W stolicy Kijewje rěčeše měšćanosta Witalij Kličko wo wjacorych zranjenych. Nimo toho dyrbi 40 procentow wobydlerjow ruskich nadpadow dla tuchwilu bjez tepjenja wutrać. Ruska měri so zaměrnje na kritisku infrastrukturu Ukrainy.

Wulke wočakowanja na biskopow

Donnerstag, 09. März 2023 geschrieben von:

Frankfurt n. M. (dpa/SN). Prezidentka Centralneho komiteja katolikow Němskeje (ZdK), Irme Stetter-Karp, je na biskopow Němskeje apelowała, zo njebychu reformu cyrkwje blokowali. „Wězo wočakuju, zo biskopja swoju zamołwitosć w tutym wažnym procesu spóznaja a swojemu nadawkej nawjedowanja w tuchwilnym krizowym stawje katolskeje cyrkwje wotpowěduja“, rjekny ­Stetter-Karp powěsćerni dpa.

W Frankfurće nad Mohanom su dźensa pjatu a poslednju synodalnu zhro­madźiznu katolikow Němskeje zahajili. Z njej chcedźa lěta 2019 zahajeny reformowy projekt Synodalny puć najprjedy raz wotzamknyć. Vatikan je wospjet wujasnił, zo tajke ponowjenje wotpokazuje. Tole bě mjez mnohimi biskopami dwěle zbudźiło, hač dyrbjeli reformam woprawdźe přihłosować. Wobzamknjenja synodalneje reformy trjebaja wjetšinu dweju třećinow hłosow. Wuslědk wuradźowanjow je tuž dospołnje njejasny.

Dalše twarske dźěła na A 4

Donnerstag, 09. März 2023 geschrieben von:

Zwjazk inwestuje 155 milionow eurow do sakskich awtodróhow

Kamjenica (dpa/SN). Wot nalěća maja šoferojo na někotrych wotrězkach zwjazkowych awtodróhow w Sakskej wjace časa zaplanować. Přičina toho su twarske dźěła. Zwjazk chce mjenujcy lětsa 155 milionow eurow do syće sakskich awtodróhow nałožić. Tuchwilu wšak bědźa so šoferojo hišće ze sněhom a hładkimi dróhami. Tola w pozadku fachowcy hižo pilnje twarske dźěła přihotuja. „Wobchad ma na awtodróhach dale běžeć“, wuswětli nawoda Drježdźanskeho stejnišća za awtodróhi Christian Milster wčera w Kamjenicy, hdźež je naprawy předstajił.

K najwobšěrnišim projektam słuša twar zwiska mjeze zwjazkowymaj awtodróhomaj A 72 a A 38 pola Lipska. Tam ma so wosom kilometrow dołhi wotrězk dozhotowić, za čož su 36,5 milionow eurow trěbnych. Wot pózdnjeho lěća dyrbi tam wobchad znajmjeńša na jednej čarje móžny być. Tola tež po tym maja twarscy dźěłaćerjo ruce połnej dźěła. Hač do lěta 2026 ma so wulki dźěl nowotwara wotzamknyć. Potom móža šoferojo wot Vogtlanda hač do Lipska po dwěmaj čaromaj jěć.

Styki dale pěstować

Donnerstag, 09. März 2023 geschrieben von:
Starodawna čěsko-serbska słowjanska wzajomnosć je w zwisku z Chróšćanskim zběžkom lěta 2001 dotal njewidźany rozmach dožiwiła. Serbja wojowachu wo zachowanje Chróšćanskeje serbskeje srjedźneje šule, čěscy přećeljo jich po swojich mocach podpěrowachu. Hač do dźensnišeho je pomoc w formje čěskich wučerjow w Serbach widźomna. Jako so lěto pozdźišo Hórnikowa knihownja w Serbskim seminarje w Praze we wulkej wodźe Wołtawy zatepi, běchu čěscy přećeljo prěni, kotřiž knihi z błóta wućahnychu. Njezabyte su tež pomocne akcije Serbow na dobro wot wulkeje wody potrjechenych Čechow. Rozsudne w tutych wokomikach běchu stajnje wosoby – čěscy přećeljo Serbow w Praze, zapósłancy kaž Robert Kopecký a Jaromír Kohlíček abo Jan Nuk, Bjarnat Cyž a Jurij Łušćanski w Budyšinje. Jich zapal njech je nam pohon, serbsko-čěske styki tež přichodnje na wšitkich runinach zaměrnje dale pěstować, tež bjez stawka abo wulkeje wody. Marko Wjeńka

Ličba podwojena

Donnerstag, 09. März 2023 geschrieben von:
Wiesbaden (dpa/SN). Ličba jako bjezstatnych registrowanych ludźi w Němskej je po statistice najwyši staw docpěła. Kónc 2022 běše tu 29 455 žonow a mužow jako bjezstatnych w centralnym registrje wukrajnikow zapisanych, kaž Statistiski zwjazkowy zarjad dźensa we Wiesba­denje zdźěli. Štwórćina z toho běchu ­dźěći a młodostni. Wot spočatka sylneje migracije ćěkancow w lěće 2014 hač do kónca 2022 je so ličba wosobow z připó­znatej bjezstatnosću podwojiła.

To a tamne (09.03.23)

Donnerstag, 09. März 2023 geschrieben von:

W Čěskej slědźi policija intensiwnje za pokradnjenym konjom, kotryž słuša čečenskemu knježićelej Ramsanej Kadyrowej. Njeznaći skućićeljo su konja najskerje w nocy wot minjeneho pjatka na sobotu z hródźe w Krabčicach pokradnyli. 16 lět stary kóń za galopowy sport ma na čole njeprawidłowny běły blak w formje hwězdy. Hódnota zwěrjeća wučinja znajmjeńša 17 000 eurow. Rěčnica financneho ministerstwa w Praze zjawnoprawniskemu rozhłosej wčera wobkrući, zo słuša kóń woprawdźe Kadyrowej. Tola mjeztym njemóže wón wo zwěrjeću rozsu­- dźić, dokelž słuša k zamóženskim hódnotam, kotrež je EU sankcijow přećiwo njemu dla zamjerznyła. Kadyrow a jeho přiwisnicy wojuja za Rusku w Ukrainje.

Znaty hudźbnik Wincent Weiss je ze 30 lětami swoju emocionalnu stronu wotkrył. „Mjeztym započnu při serijach abo w kinje płakać. To je rjane znamjo za to, so emocionalnje do něčeho dać“, wón rjekny. Do toho njeje emocije rady dopušćił. „Nětko rady płakam a čuju so při tym zbožowny. Płakać, je tola rjenje.“

Wjele wěriwych zhubili

Mittwoch, 08. März 2023 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Ewangelska cyrkej Berlin-Braniborska-šleska Hornja Łužica (EKBO) je w běhu jednoho lěta nimale 30 000 sobustawow zhubiła. Kónc lěta 2022 přisłušachu jej 833 254 wěriwych, lěto do toho bě tomu 862 582, EKBO wčera zdźěli. To je dokładnje 3,4 procentow mjenje. Přiwšěm registrowaše cyrkej 43,9 procentow wjace křćeńcow. Tež ličba konfirmacijow je wo 2,2 procentaj přiběrała. Přičina toho je mjez druhim, zo su ludźo poćah k nabožinje zhubili.

Liča dale ze sněhom

Drježdźany (dpa/SN). Šoferojo w Sakskej bědźa so dźensa z hładkimi dróhami ­a sněhom. Tuž dyrbja so wuměnjenjam wjedra přiměrić a dale kedźbliwje jěć, Němska wjedrowa słužba dźensa warnowaše. Cyły dźeń ma so w Sakskej z blakami dale sněžić. Temperatury leža mjez dwěmaj a štyrjomi stopjenjemi celsiusa. Jutře ma so potom dešćować. Jeničce w horinach maja ludźo z dalšim sněhom ličić, meteorologojo připowědźa.

Klingbeil zmylk přiznał

Sobudźěłaćerjo zjawneje słužby w Sakskej su dźensa warnowanski stawk přewjedli. Dźěłarnistwo ver.di je stawki ze žadanjemi k mjezynarodnemu dnjej žonow za lěpšu a sprawnišu mzdu zwjazało. Dźensa připołdnju demonstrowachu přistajeni na Drježdźanskim póstowym naměsće. Stawkowacy startowachu rano tež z Budyšina do směra stolicy Sakskeje. Foto: Jürgen Männel

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND