Berlin (dpa/K/SN). Wonkowny minister Sigmar Gabriel žada sej skutkownišu mjezynarodnu podpěru za zmištrowanje nuzy, kotruž ćěkancy po cyłym swěće tradaja. „Němska sama tele wužadanje njezdokonja“, zwurazni politikar SPD składnostnje swětoweho dnja ćěkancow. „Trěbne su zhromadne mjezynarodne napinanja po sprawnym rozdźělenju zamołwitosće, zo by so běda ćěkancow złahodniła a k dołhim migraciskim krizam docyła njedochadźało.
Wjac hač 120 ludźi zahinyło
Rom (dpa/K/SN). Při znjezboženju łódźe na Srjedźnym morju je prawdźepodobnje 126 ludźi zahinyło. Mjezynarodna organizacija za migraciju powołuje so při tym na wuprajenja štyrjoch ćěkancow, kotřiž móžachu so do Palerma na Sicilskej wuchować. Woni tež rozprawjachu, zo běchu pašowarjo ludźi wosrjedź morja motor gumijoweho čołma wotstronili a so na to prosće zminyli. Čołm ze 130 ludźimi, pochadźacymi zwjetša ze Sudana, so na to podnuri.
Sakska CDU dale sylna
Moskwa/Washington (dpa/K/SN). Na wottřělenje syriskeho bojoweho lětadła typa Suchoj Su-22 přez mašinu USA je Ruska na te wašnje reagowała, zo ze swojeje strony konfrontaciju přiwótři. Tak přetorhny wona wokomiknje komunikaciski kanal mjez ruskim a ameriskim wójskom, štož słuži poprawom zadźěwanju njeluboznosćow nad Syriskej. Naměstny ruski wonkowny minister Sergej Rjabkow zasudźi wottřělenje jako „akt agresije“. Jako wotmołwu zaměri so ruske wójsko nětko tež na lětadła a drony wot USA nawjedowaneje koalicije, zjewja-li so zapadnje rěki Eufrat.
USA wšak po wšěm zdaću na tym zaleži, situaciju zaso změrować. Šef staba ameriskeho namórnistwa Joseph F. Dunford dźensa rano rjekny, zo su prěnje kontakty hižo nawjazali. Trjeba nětko je, z Ruskej wobnowić koordinaciju w powětře nad tak mjenowanymi demarkaciskimi pasmami. USA a Ruska zamóža njepřećelskosći w Syriskej zadźěwać.
Berlin (SN/MkWj). W zwjazkowej stolicy schadźuje so wot wčerawšeho 26. Dźěłowe zjednoćenstwo němskich mjeńšin. Organizowani pod třěchu Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin (FUEN) zetkawaja so zastupnicy němskich mjeńšin ze wšeje Europy, zo bychu wo swojich naležnosćach a wo zhromadnym dźěle ze Zwjazkowej republiku Němskej wuradźowali.
Konferenca wotměwa so we wuskim zhromadnym dźěle ze społnomócnjenym zwjazkoweho knježerstwa za naležnosće narodnych mjeńšin a wusydlencow Hartmutom Koschykom (CSU). Politikar je wobdźělnikam zetkanje z wonkownym ministrom Sigmarom Gabrielom (SPD) we wonkownym ministerstwje kaž tež wopyt w zwjazkowym sejmje pola prezidenta sejma Norberta Lammerta organizował. Planowany je dale přebytk w słowakskim wulkopósłanstwje w Berlinje. Zamołwići běchu wšitkich zastupnikow konferency na banket z kulturnym programom přeprosyli, zo móhli jim němsku mjeńšinu w Słowakskej předstajić.
Budyšin (CS/SN). Za rěčniskim pultom w Muzeju Budyšin steješe Frank Richter jenož na spočatku wčerawšich „Budyskich rozmołwow“. Bywši nawoda krajneje centrale za politiske kubłanje a dźensniši jednaćel załožby Drježdźanskeje cyrkwje Našeje knjenje změni najprjedy sydanski porjad. Stólcy zestajachu do koła, a Frank Richter přednošowaše wosrjedź nich. Na to móžachu so wšitcy, kotřiž chcychu sobu diskutować, na srjedźne stólcy sydnyć. Tale nowosć měješe Budyšanow pohnuwać zo swoju njespokojnosć ze stronskej demokratiju powšitkownje kaž tež w měsće zwuraznja. Diskusija pak wosta jara wěcowna. Na kóncu Richter rjekny: „Trjebamy stajnje tajke koło.“ Wšako dźe wo to, perspektiwu změnić a so do tamneho zamyslić. Wobžarujomne je, zo je so w minjenych 27 lětach skomdźiło njewučić šulerjow jenož matematiku, ale tež empatiju. Tak, kaž Richter potwjerdźi, je so rozmołwna kultura zhubiła. Mnozy chcedźa jenož hišće sebje samoho słyšeć a prawje měć.
Martin Luther jako playmobilowa figurka eksistuje mjeztym milion króć. Minjene dny su milionty 7,5 centimetrow wulki eksemplar z pjerom a bibliju w ruce wupósłali, zdźěli zhotowjer hrajkow Geobra Brandstätter w frankskim Zirndorfje. Mini-Luther w talaru je tak najwuspěšniša jednotliwa figura w stawiznach předewzaća. We wobchodach ju njepředawaja, dóstanješ pak figurku w turistiskich centralach. Produkować dała bě ju Ewangelska cyrkej w Němskej.
Ze swojim běhanskim kolesom je so štyrilětny na jězbu po Schwerinje nastajił. Swojej maćeri wón ničo njepřeradźi, jako so wčera popołdnju z nakromneho dźěla města do centruma poda. Po tym zo bě syna podarmo pytała, zawoła mać policiju. Hodźinu pozdźišo pěšce mały ćeknjenc napadny, a wona zawoła policiju. To měješe hólc hižo štyri kilometry zady so.
London (dpa/K/SN). W britiskej stolicy je w nocy transporter do skupiny pěškow zajěł, štož je jednoho čłowjeka moriło a dźesaćoch zraniło. K atace dóšło bě před mošeju w měšćanskim dźělu Finsbury Park. Wopory su wšo přisłušnicy muslimskeje wosady. 48lětneho šofera swědcy zadźeržachu, doniž jeho policija njezaja. Londonski měšćanosta Sadiq Khan ma terorowy nadpad za móžny. Specialisća tuchwilu podawki přepytuja.
Nowy wulkopósłanc Ruskeje
Moskwa (dpa/SN). Poł lěta po smjertnym nadpadźe na ruskeho wulkopósłanca w Turkowskej je ruski prezident Wladimir Putin naslědnika powołał. Nowy wulkopósłanc w Ankarje Aleksej Jerchow bě hižo wot lěta 2010 do 2015 generalny konsul w Istanbulu, kaž powěsćernja Interfax dźensa zdźěli. Diplomat nawjedowaše naposledk krizowy stab wonkowneho ministerstwa. Předchadnika Jerchowa, Andreja Karlowa, bě atentatnik loni 19. decembra na wotewrjenju wustajeńcy w Ankarje zatřělił.
Jednanja wo brexiće zahajene
Wulka Dubrawa (CS/SN). Bě to 18. junija 1991: Dźěławi Wulkodubrawskeje Margerećineje hěty wobsadźichu swój zawod, zo bychu demontaži mašinow zadźěwali – podarmo, kaž so pozdźišo wukopa. Zawod, kotryž bě w zhotowjenju elektropórclina jedyn z wodźacych na swěće, kaž sobudźěłaćerjo twjerdźa, bu zawrjeny. Hišće wjace: Tež technologije pokradnychu. „Čujachmy so nałžani a wobšudźeni“, rjekny Regina Bernstein, něhdyša sobudźěłaćerka, to, štož mnozy dźensa hišće mysla. K róčnicy wobsadźenja zawoda zetkachu so něhdyši kolegojo wčera, njedźelu, ze sakskej ministerku za runostajenje Petru Köpping (SPD) w něhdyšim elektriskim pruwowanišću, kotrež je dźensa wobstatk industrijneho muzeja Margerećineje hěty.
Berlin (dpa/SN). Zeleni su swój program za wólby zwjazkoweho sejma schwalili. W nim žadaja sej kónc zmilinjenja brunicy hač do lěta 2030. Wot samsneho lěta njesměli so hižo žane nowe awta z dieselowym a bencinowym motorom na dróhach Němskeje přizjewić. Homoseksualnym mužam a žonam měło so mandźelstwo zmóžnić.
Nimale wšitcy z 800 delegatow w Berlinje su wčera programej pod hesłom „Přichod nastanje ze zmužitosće“ přihłosowali. „Za nas słušeja sprawnosć, ekologija, swoboda a wotewrjenosć swětej napřećo hromadźe“, rjekny Cem Özdemir, kiž stronu zhromadnje z Katrin Göring-Eckardt do wólbneho boja powjedźe. Do schwalenja programa wšak bě k zdźěla kontrowersnym debatam dóšło. Delegatam předležeše 2 200 próstwow wo změny.