Dźěći na ćěkańcy

Mittwoch, 07. September 2016 geschrieben von:
New York (dpa/K/SN). Něhdźe 50 milionow dźěći je po cyłym swěće na ćěkańcy abo je, pytajo lěpše žiwjenje, domiznu wopušćiło. Tole zdźěla pomocny skutk UNO za dźěći. Při tym su wone wjele stracham wustajene: zatepjenju, hłodej, znjewužiwanju hač k wumocowanju a dalšim. 28 milionow dźěći ćěka před wójnu, 17 milionow pyta škit w swójskim kraju, jědnaće­ milionow we wukraju.

Signal Turkowskeje?

Mittwoch, 07. September 2016 geschrieben von:
Strasbourg (dpa/K/SN). Generalny sekretar Europskeje rady Thorbjørn Jagland ma za to, zo móhła Turkowska wuwzaćny staw bórze zaso zběhnyć, kotryž bě prezident Recep Tayyip Erdoğan po zwrěšćenym pospyće puča na tři měsacy postajił. Za wažny signal do tohole směra ma Jagland wopyt turkowskeho wonkowneho ministra Mevlüta Çavuşoğluwa pola organow EU w Strasbourgu.

To a tamne (07.09.16)

Mittwoch, 07. September 2016 geschrieben von:

Chětro nastróžił je so muž z Italskeje, jako dósta milinowu zličbowanku za 65 500 eurow. Daniele Cametti Aspri z Roma pak je stajnje swoje zličbowanki płaćił, kaž rjekny. Energijowe předewzaće Acea wšak jemu zdźěli, zo jedna so wo nachwatane płaćenja minjenych dźesać lět, a tuž na žadanju wobstawa. Zadwě­lowany je Italčan mjeztym na swojej Facebook­-stronje k tak mjenowanemu crowd­fundingej namołwjał, zo by pje­njezy za mega-zličbowanku někak hromadu dóstał.

Štyri kófry połne žiwych reptilijow su cłownicy na Amsterdamskim lětanišću našli. 259 hadow, ješćelcow a nopawow su tam sćazali. Dźesać zwěrjatow bě mjeztym hižo zahinyło. Třo Španičenjo chcychu reptilije, mjez nimi žadne leguany, z Mexika do Španiskeje pašować. Hódnota reptilijow je 80 000 eurow.

Biskop tež delnjoněmsce rěči

Dienstag, 06. September 2016 geschrieben von:

Drježdźany (B/SN). Nowy Drježdźansko-Mišnjanski biskop, Heinrich Timmerevers je so z knižku z radijowymi nyšporami w delnjoněmčinje z dotalneho skutkowanišća, Oldenburgskeho kraja, roz­žohnował. Tute nyšpory je wón lětsa měł w tydźenju po jutrach w rjedźe „Dat kannst’ miglöven“ na sćelaku NDR. 64­lětny pochadźa z Garrela-Nikolausdorfa pola­ Cloppenburga a je z delnjoněmčinu jako maćeršćinu wotrostł. Dokelž jemu tale rěč na wutrobje leži, je wón přez lě­ta delnjoněmske nyšpory w radiju dźeržał.

Ajatollah dźakuje so bamžej

Rom (B/SN). Iranski wulkoajatollah Nasa Makarem Shirazi je bamžej dźakowany, zo mjez islamom a terorizmom rozeznawa. „Islam njeje runja terorizm“ rěka w lisće Shirazija swjatemu wótcej.

Ničenje mawsolejow přiznał

Nadpad wotwobarali

Dienstag, 06. September 2016 geschrieben von:

Kabul (dpa/SN). Afghaniske wěstotne mocy su nadpad na pomocnu organizaciju Care w Kabulu po jědnaće hodźinach skónčnje wotwobarali. Kaž rěčnik nutřkowneho ministerstwa Sedik Sedikki wozjewi, buchu wšitcy třo atentatnicy morjeni. Nimo toho zahiny ciwilist, šěsć wosobow so zrani. 42 ludźi, mjez nimi dźesać wukrajnikow, bu wuchowanych. Care dźěła wot lěta 1961 w Afghanistanje, hdźež stara so wosebje wo kubłanje.

Šefojo Asean so schadźuja

Vientiane (dpa/SN). Wot dźensnišeho wuradźuja statni šefojo juhoaziskich krajow (Asean). Tež rozmołwy z prezidentom USA Barackom Obamu a dalšimi zastupjerjemi z Chiny a Ruskeje su předwidźane. Hłowne temy su teritorialna rozkora w Juhochinskim morju, demokra­tija a čło­wjeske prawa, rozestajenja mjez Chinu a USA kaž tež wohroženja islamskich ekstremistow dla. Wěstotni fachowcy boja so přiběraceho radikalizowanja muslimow.

Wjac pjenjez za İncirlik

Sta wohnjowych wobornikow su rozpřestrěću wulkeho lěsneho wohenja pola Marseillea zadźěwali. Woheń bě 390 hektarow płoniny w kónčinje Clanques juho­wuchodnje francoskeje metropole zničił. Na hašenju bě 860 wobornikow z 250 jězdźidłami­ zasadźenych. Dźens w nocy je so jim skónčnje poradźiło, zo so płomjenja dale do směra na morjo njerozpřestrěchu. Zranił so na zbožo nichtó njeje. Woheń­ bu po wšěm zdaću zamiškrjeny. Foto: dpa/Frédéric Speich

Wo budgeće 2017 wuradźowali

Dienstag, 06. September 2016 geschrieben von:
Berlin (dpa/K/SN). Zwjazkowy sejm je so dźensa w prěnim čitanju zaběrał z budgetom za lěto 2017 a z financnym planom Zwjazka hač do 2020. Naćisk zwjazkoweho financneho ministra Wolfganga Schäuble (CDU) předwidźi wurunany etat tež w přichodnych lětach, njedźiwajcy přidatnych wudawkow za ćěkancow. Wudać wotmysli Zwjazk klětu 328,7 miliardow eurow, štož je 3,7 procentow wjac hač lětsa. Za inwesticije nałoži stat 35 miliardow eurow, dźesać miliardow wjac porno lětu 2014. Předwidźane su nahladnje wyše wudawki tohorunja za socialne naležnosće, kubłanje a slědźenje, wobchad, digitalnu infrastrukturu, nutřkownu wěstotu a zakitowanje.

CSU sypa kritiku na Merkel

Dienstag, 06. September 2016 geschrieben von:
Berlin (dpa/K/SN). Po wólbach w Mecklenburgsko-Předpomorskej z čućiwej poražku CDU zběha so w sotrowskej CSU razna kritika na kanclerce Angeli Merkel. Šef CSU Horst Seehofer rjekny, jeho wo­spjetna namołwa, w politice napřećo ćěkancam kurs změnić, njebu přiwzata – wólbny wuslědk je sćěh zanjechanja. Doraznje­ žada sej Seehofer wobsahowje jasnu orientaciju nastupajo dawki, nutřkownu wěstotu, renty a migraciju. Po jeho słowach je połoženje CDU „w nanajwyšej měrje strašne. Tutu Berlinsku po­litiku ludźo nochcedźa.“ Generalny se­kretar­ CSU Andreas Scheuer sej mjez dru­him pomina, wobzamknyć maksimalnu ličbu ćěkancow.

FUEN kritizuje Grjeksku

Dienstag, 06. September 2016 geschrieben von:

Flensburg (SN). Federalistiska unija europskich narodnych mjeńšin (FUEN) kritizuje postupowanje grjekskeho knježerstwa napřećo prezidentej turkowskeje sobustawskeje organizacije Rhodos, Kos a Dodekanes, Mustafje Kaymakclej. Jeho bě grjekska policija 30. awgusta zajała, dokelž njesmědźeše po wukazu z 18. julija w kraju přebywać. Tak je wón po měnjenju knježerstwa wohroženje za zjawny porjad. Wo tymle rozsudźe pak pre­zident ničo njewědźeše. Wuměnjenja w jatbje w Kos běchu wjac hač špatne. Po jednej nocy dowje­zechu jeho z eskortu grjekskeje policije do Turkowskeje. Wosobinske wěcy pak njesmědźeše sej wón z kupy Rhodos žane sobu wzać.

Mustafa Kaymakcl, rodźeny na grjekskej kupje Rhodos, je w Turkowskej wot­rostł. Wón je sobustaw turkowskeje gmejny w Rhodosu, kotrejež zaměr je kulturnu identitu a tradicije turkowskeje mjeńšiny w Grjekskej pěstować a je zachować.

Přisłód wostawa

Dienstag, 06. September 2016 geschrieben von:

Wot pózdnjeho popołdnja hač do połnocy je serbska rěč wčera w Budyskim Kamjentnym domje knježiła – wot wotewrjenja naročneje wustajeńcy „Krabat be­tween us“, přez hudźbne poskićenja sku­piny Berlinska dróha hač k zarjadowanju wo serbskim ludowym zastupnistwje. To so nawoda domu Torsten Wiegel jara wjeseleše. To wšitko wotmě so pod třěchu Budyskich tydźenjow demokratije. A wone maja narok, na najwšelakoriše wašnje ze sobu­ do rozmołwy přińć, tež hdyž měnjenje tamneho swójske njeje. Za sebje stej wotewrjenje wustajeńcy kaž tež pozdźiši forum tónle narok spjelniłoj. We woběmaj padomaj bě tež tójšto młodostnych do Kamjentneho domu přišło.

Přiwšěm wostawa přisłód. Lědma je wobdźělnik jednoho zarjadowanja přebytk w kulturnym centrumje z wopytom tamneho zwjazał. Tróšku zadźiwany bě z toho tež Torsten Wiegel. Axel Arlt

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND