Płun dosaha
To a tamne (19.02.25)
Swětoznata pomazanka je nětko bjez praweje ruki. Lětdźesatki dołho mjenowachu jeho medije „nana nutelle“, tola 14. februara wón w starobje 97 lět zemrě. Francesco Rivella bě nimo Michele Ferrero worjechowu-nugatowu pomazanku wuwił. Rivella bě zežiwidłowy chemikar. Słowo „nutella“ zestaja so z dweju słowčkow, jendźelskeho słowa „nut-“, štož rěka worjech, a „-ella“, štož je klasiska italska kóncowka.
Wótře telefonować móže fatalne sćěhi měć. Znajmjeńša je tole žona w ćahu do Rosenheima nazhoniła. Wona so při telefonaće wjeseleše, zo běše horda, zo je policiji wućeknyła. Ciwilny policist to słyšeše a zazwoni swojich kolegow. Kaž so wukopa, bě so wona wospjet agresiwnje zadźeržała, čehoždla ju hamtske sudnistwo w Mnichowje do psychiatrije přepokaza.
Dalši swobodny dźeń móžny
Berlin/Drježdźany (SN). 8. meje je so Druha swětowa wójna w Europje skónčiła. Tole chcedźa w Berlinje z jónkrótnym swobodnym dnjom wopominać. W Sakskej spyta Lěwica hižo wjacore lěta, dźeń wuswobodźenja wot fašizma jako wopomnjenski dźeń zakótwić. Koalicija CDU/SPD je za tutón namjet nětko wotewrjena. Tež Zeleni a BSW to witatej. Hišće je dosć chwile, tajki dźeń w sakskim krajnym sejmje wobzamknyć.
Znowa rozmołwy zahajili
Wien (dpa/SN). W Awstriskej stej konserwatiwna ÖVP a socialdemokratiska SPÖ znowa rozmołwy wo móžnej koaliciji zahajiłoj. Zastupjerjo stronow wo tym rěča, hač je zhromadne dźěło a knježerstwowe dojednanje móžne abo nic, ÖVP zdźěli. Tež SPÖ je wuměnu wobkrućiła. Hač budu rozmołwy wuspěšne, jasne njeje. Prěni zazběh ke koaliciji ÖVP a SPÖ bě hižo w januaru zwrěšćił. W Awstriskej nimaja tež štyri a poł měsaca po wólbach parlamenta žane nowe knježerstwo.
Hižo dźensa so zetkali
Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier a Eva Köhler, wudowa dnja ...
Bamž wostanje w chorowni
Lěwica dobyła
Berlin (SN). Dohromady 166 443 dźěći a młodostnych je minjeny tydźeń při wólbach pod 18 lětami (U18) swój hłós za wólby noweho zwjazkoweho sejma wotedało. Wot wčerawšeho wuslědk předleži. Najsylniša strona pola wolerjow pod 18 lětami je Lěwica z 20,8 procentami hłosow. Po tym sćěhuje SPD ze 17,9 procentami. Unija je 15,7 procentow docpěła, nimale runje telko dósta AfD z 15,5 procentami hłosow. Zelenych woleše 12,5 procentow dźěći a młodostnych. Strona za škit zwěriny dósta 3,8 procentow, FDP a BSW stej z 3,4 procentami najmjenje hłosow docpěłoj.
W Sakskej, Saksko-Anhaltskej a Durinskej pak bu AfD najsylniša móc. W Sakskej hłosowaše 32 proc. dźěći a młodostnych za AfD. Při wólbach U18 so na zwučene wašnje jenož druhi hłós woteda. Wuslědki njejsu reprezentatiwne.
Demokraća w Syriskej wuzamknjeni
„Rozmołwy su njepřiměrjene“
Europske kraje na wjeršku w Parisu njepřezjedni
Paris/London/Berlin (dpa/SN). Nastupajo prašenje, hač měli k zaručenju móžneho přiměra měrowe jednotki do Ukrainy pósłać, njejsu kraje Europy na wjeršku wo wójnje w Ukrainje přezjednosć docpěli. Zwjazkowy kancler Olaf Scholz wopisowaše diskusije po zetkanju jako iritěrowace a přezažne a kritizowaše, zo rěča Europjenjo wo móžnych wuslědkach měrowych rozmołwow bjez wobdźělenja Ukrainjanow. Dotal dźě so tajke ani hišće wotměli njejsu. „To je chětro njepřiměrjene“, Scholz wuzběhny. Francoski prezident Emmanuel Macron bě na informelne wuradźowanje tež statnych a knježerstwowych šefow z Wulkeje Britaniskeje, Italskeje, Pólskeje, Španiskeje, Nižozemskeje a Danskeje kaž tež načolnikow EU a NATO přeprosył.
