Zasadna změna politiki trěbna
Zwjazk 90/Zeleni „tuchwilu na žołmje jěchaja“, kaž w młodźinskej rěči rěka. W naprašowanjach k wólbam zwjazkoweho sejma 26. septembra žněja woni tójšto přihłosowanja. Zdźěla leža samo před etablěrowanymi dalšimi stronami. Smy so tuž mjez Serbami naprašowali, hač móhli so z knježerstwom ze „zelenej“ kanclerku spřećelić.
Cornelia Hempelowa z Konjec: Móžu sej „zelenu kanclerku“ jara derje předstajić. Trjebamy čerstwy a předewšěm młody wětřik na čole Němskeje. Swójba a dźěło w přezjednosći, digitalizacija wjesnych kónčin a zapłaćomny bydlenski rum su při tym jeno tři dypki, kotrež měli w našim kraju nuznje reformować.
Matej Korjeńk z Pančic-Kukowa: Bych z tym žiwy być dyrbjał, dokelž z toho wuchadźam, zo jenož kanclerka politiku njepostaja, ale knježerstwowe zarjady. By pak derje było, hdyž bychu Zeleni raz dopokazać dyrbjeli, zo tež zwonka opozicije něšto zdokonjeja.
„Dyrbimy dale kedźbliwi wostać“
Hodźeli so k jutram škitne naprawy korony dla zmjechčić, abo měli kruty kurs, kaž sej jón někotři nawodni politikarjo žadaja, podlěšić? Za tym a što sej čitarjo SN k lětušim jutram přeja, smy so naprašowali.
Sigrun Nazdalina z Němcow: Nadźijam so wolóženja naprawow k jutram, zo bychu so swójbni w mjeńšim kruhu wopytać móhli. Nimam pak za spomóžne wšitke wobmjezowanja zběhnyć. To by incidenca spěšnje zaso stupała. Jara přeju sej křižerjow dožiwić, tež hdyž we wobmjezowanym ramiku. Hłowna wěc, zo poselstwo zrowastanjenja wozjewjeja. Jutry bjez křižerjow, to něšto pobrachuje.
Marek Wuško z Hamburga: Su-li škitne naprawy přećiwo koronawirusej trěbne, měli wone tež přez jutry wostać. Njerozumju, zo chcedźa ludźo na kóždy pad do wukraja na dowol jěć, hdyž mamy tajke problemy. Jutry bych rady do Łužicy přijěł. Toho so hišće nadźijam.
Wjeselo staršich je wulke
Sakske knježerstwo je rozsudźiło: mjeńše dźěći smědźa zaso wuknyć a sej zhromadnje hrajkać. Smy so staršich prašeli, što wo tym mysla, zo pola nas šule a dźěćace dnjowe přebywanišća zaso wotewru a što su w času pandemije za swoje dźěći parowali.
Virginia Hanuzowa z Wěteńcy: Mam zbožo, zo směm wšědnje dźěłać. Wo naju dźěsći, w žłobikowej starobje, stara so tuchwilu doma mój mandźelski. Dźiwamoj zhromadnje na to, zo smój z dźěsćomaj wjele wonka w přirodźe. Tež hdyž smy sej jako swójba mjeztym žiwjenje z wobmjezowanjemi pandemije dla zarjadowali dyrbju rjec, zo pobrachuje nam za našej dźěsći přebytk w žłobiku.
Rozsud brachi njerozrisa
Wčera je sakske ministerstwo za kultus zdźěliło, zo skrótši lětuše zymske prózdniny a zo maja šulerjo dlěje wot doma wuknyć. Smy so staršich prašeli, što za nich přerjadowanje zymskich prózdnin woznamjenja.
Jan Budar z Budyšina: Poprawom njesměli prózdniny přerjadować. To swójby přidatnje wobćežuje. Prózdniny su planowane, tež za čas pandemije, a słuža wočerstwjenju a wodychnjenju. Wšako su mnozy starši swój dowol hižo planowali. Tež hdyž woni doma dźěłaja, dźěło wuwučowanja a dohladowanja dźěći dla zdźěla ležo wostanje. To je njeefektiwne. Wažnišo by było wučerjow wukmanić, zo móhli po digitalnym puću swojich šulerjow dale a lěpje wuwučować.
Što najbóle parujemy?
Lockdowna dla je mjenje kontaktow k swójbnym a přećelam, njesměmy žane kulturne zarjadowanja a hosćency wopytać. Adwentne wiki su tohorunja wotprajene. Mnozy wot doma dźěłaja. Runje nětko w ćmowym počasu su wobmjezowanja koronawirusa dla ćežko znjesć. Serbske Nowiny su so mjez čitarjemi wobhonili, što tuchwilu najbóle paruja.
Syman Pöpel z Chrósćic: Derje je, zo směmy so zwonka domu na čerstwym powětru pohibować. Jako młodostny pak paruju zarjadowanja předewšěm reje, hdźež nowych ludźi zeznach. Přez cyłe lěćo bě mjez druhim tež wotprajenych wjesnych swjedźenjow dla mało móžnosćow so zetkawać. Wulka nadźija je, zo změjemy snano hody móžnosć so we wjetšim kruhu zeńć, jeli je dowolene.
Měli prózdniny podlěšić?
Tuchwilu je w zjawnosći diskusija wo tym, podlěšić hodowne a zymske prózdniny. Smy so naprašowali, što měnja k tomu ći, kotřiž su ze šulskim a kubłanskim dźěłom zwjazani.
Křesćan Korjeńk, nawoda wyšeje šule „Michał Hórnik“ Worklecy: Nimam diskusiju wo tym, hač dyrbjeli prózdniny podlěšić, tuchwilu za zmysłapołne. By-li rěč wo podlěšenju nazymskich prózdnin było, móhł to rozumić. Wšako ličby koronainficěrowanych runje nětko zaso přiběraja. Nastupajo sposrědkowanje wučbneje maćizny měnju, zo njesměli žane wulke straty nastać. Wšako smy w nalěću z tym, kak jednotliwcam wědu posrědkować, mnohe nazhonjenja zběrali.
Mónika Ošikowa, zamołwita za posrědkowanje kultury a zjawnostne dźěło w Budyskim Serbskim muzeju: Jako mać móhła z kompromisom žiwa być, je-li rjadowane, zo su dźěći přiwšěm zastarane. Přetož wšitcy starši njemóža wot doma dźěłać a so w samsnym času wo dźěći starać. To su nazhonjenja z nalěća pokazali.
Dokalw prózdninach?
Pjeć dnjow hišće, potom započnu so w Sakskej lětnje prózdniny. Jadwiga Šnajdrec je so wobhoniła, štó lětsa hdźe swój dowol planuje. Wšako tuchwilu płaćiwych wobmjezowanjow koronapandemije dla scyła tak lochko njeje, prawy dowolowy cil w Němskej kaž tež za jeje mjezu namakać.
Gloria Žurec z Drježdźan: Nimam hišće žanežkuli konkretne plany za swój dowol. Poprawom chcych we Łužicy wostać a wjacore zarjadowanja wopytać. Te pak korony dla zwjetša wupadnu. Tak pojědu w awgusće do Wiena a potom snadź hišće dale do Prahi a Züricha ke kuzinje. Změju-li přiwšěm hišće wostudu, mam někotre přeprošenja swojich přećelow do wšelakich krajow Europy.
Richard Hawš z Pančic-Kukowa: Na zbožo lětsa hišće ničo knihował njejsym, a nimam to tež předwidźane. Pojědu z přećelemi k Baltiskemu morju, hdźež přenocujemy na priwatnej ležownosći. Snadź podam so hišće do dweju abo třoch městow. Dam so překwapić, dokal mje poćehnje.
Škitne předpisy měli wostać
Škitny nahubnik a dodźerženje wotstawka nas pominatej, zo je koronawirus dale aktiwny. Wróćimy so k „dale tak kaž do toho“ abo smy nětko snano kedźbliwiši? Redaktorojo su so w Serbach naprašowali.
Carolin Jurkowa z Bronja: Čas z koranawirusom je so wězo na moje zadźerženje w zjawnosći wuskutkował. Sym kedźbliwiša napřećo cuzym. Tež nakupować hižo tak často njejězdźu a wobstaruju sej jenož to najtrěbniše. Mjez swójbnymi a přećelemi so natyknjenja njeboju. Nimo toho sym nětko wědomišo žiwa, štož mi jara tyje.
Tobias Hanuš z Chrósćic: Powołansce mam pjeć napinacych tydźenjow zady so. Za čas po koronje chcu znajmjeńša jednu naprawu wobchować: Na wotstawka dla trěbnym přepołoženju čakarnje ničo njezměnju. To so na poćah mjez frizerom a wužiwarjam jeho posłužbow pozitiwnje wuskutkuje. Dołhož su nahubniki winowatosć, ju raznje dodźeržu. Wjace chwile, kotryž sej tuchwilu předpisow dla za kóždeho jednotliwca zaplanuju, je tež přichodnje předstajomny model.
Wuspytać lěpje hač swarjeć
Korona-warnowansku app móža sej zajimcy wot wčerawšeho na swojim smartfonje abo iphonje instalować. Smy so mjez ludźimi wobhonili, kak z nowym poskitkom wobchadźeja.
Bogusz Bujnowski z Lipska: Njejsym app hišće instalował, dokelž njemějach dotal składnosć k tomu. Nimam pak žadyn problem z njej. Wšako je dobrowólna, funguje jenož přez Bluetooth a žane GPS-daty dale njedawa. Technisce hladajo mam zaćišć, zo je app wěsta. Hač wona pomha infekcijam zadźěwać, to hakle wěmy, hdyž ju ludźo wužiwaja. Na kóždy pad mam wuspytać za lěpše hač ničo nječinić abo swarjeć.
Katrin Čornakec z Tradowa: Ja wo tym rozmysluju sej app na smartfonje składować. Njemóžu jeje efektiwitu posudźować, ale móžu sej předstajić, zo bych tak informacije k wupřestrěću infekcijow sćěhować móhła. To chcu podpěrać, wšako sym dźěl towaršnosće a čuju so zamołwita. Hladajo na datowy škit mam zaćišć, zo smy dźensniši dźeń hižo škleńčani čłowjekojo. Tuž nimam app nastupajo žane wulke wobmyslenja.
Zrudoba so z kreatiwitu zhubi
Najskerje prěni raz w stawiznach smy w katolskich Serbach jutry bjez křižerskich procesionow dožiwili. Smy so někotrych křižerjow woprašeli, što su woni jutrowničku začuwali a kak su lětuši wysoki cyrkwinski swjedźeń dožiwili.
