Nětko dóšłe februarske čisło časopisa Če­sko­-lužický věstník ma na titulnej stronje baseń „Serbske fible“ („Lužické slabikáře“). K tomu poda so najprjedy tele­ wujasnjenje: „We łužiskich Chrósćicach w februaru 1938 Kamjenski šulski ins­pek­tor Otto a jeho pomocnicy serbske fible a čitanki roztorhachu a do wohenja ćisnychu.“ Baseń bu 18. junija 1938 w nowinje „Naše hlasy“ wozjewjena. Awtor twórby z dźesać štučkami je Karel Sedláček. (Přispomnjenje: Karel Sedláček [1875–1939], přełožowaše basnje Ćišinskeho a druhich serbskich basnikow, bě čłon towarstwa Adolf Černý – M.K.). Najprjedy je w teksće rěč wo tym, zo so wučer nad swojimi rjenje serbsce rěčacymi šulerjemi wje­seleše. Po žadanjach knježerstwa pak dyrbješe so „młody serbski dorost hny­dom do němskeho změnić“. Serbskemu wučerjej boli wutroba, jako inspektor do rjadownje zastupiwši widźi, zo maja „serbske dźěći njeněmsce pisane knižki“. Hnydom pokaza swoju móc, wolu, hrabny jednu, ju na połojcy roztorha, na zemju ćisny, na jej teptaše.“ Na kóncu basnje­ awtor Bohu prašenje staja: „Čehodla twój lud, twoji Serbja, dyrbja to wšitko wutrać, sami hinyć, dźěći zhubić?“

Drježdźany (ML/SN). „Při wětřikojtym a zymnym wjedrje wobdźiwachu dźesaćitysacy přihladowarjow zaso křižerjow, kotřiž běchu we Łužicy po puću. Suknju woblečeni a z cylindrom na hłowje su mužojo njedźelu na konjach jutrowne poselstwo spěwajo wozjewjeli. Po zdźělenju Zhorjelskeje policije zličichu při dźewjeć procesionach 30 700 přihladowarjow.“ Tak rozprawješe dźenik Dresdner Neueste Nachrichten wutoru wobšěrnje wo serbskim nałožku. „Dohromady bě něhdźe 1 500 křižerjow po puću. Tež bywši ministerski prezident Stanisław Tilich a mandźelska Weronika běštaj w Pančicach-Kukowje mjez přihladowarjemi.“ Čitar zhoni tež wo lěta 1830 prěni króć naspomnjenym jejkakulenju na Budyskim Hrodźišku, wo jutrownych jěcharjach w Cerkwicy (město Lubnjow) a wo stawiznach křižerskich procesionow.

Drježdźany (ML/SN). „Što bychu jutry w Sakskej bjez mnohostronskich pisanych tradicijow Serbow w Hornjej Łužicy byli? Do najstaršich z nich słuša dlěje hač 450 lět jěchanje křižerjow mjez Budyšinom a Kulowom. Na postajenych pućach woni jutrowničku w dźewjeć procesionach wjesołe poselstwo zrowastanjenja Jězusa Chrystusa wozjewjeja.“ Tak čitamy w nalětnim wudaću nadregionalneho časopisa „Meine Sachsen Zeit“ wo jutrach we łužiskim regionje, kotrež derje křižerski procesion wopisuje. Dale skedźbnja wone na jejkakulenje na Budyskim Hrodźišku. W dalšich krótkich přinoškach je tež wabiło za wopyt 21. serbskich jutrownojejkowych wikow w Slepom, na pyšenje jejkow jutry w Budyšinje a pokaza na jutrowne nałožki w Slepjanskej wosadźe kaž tež na poskitki tamnišeho Serbskeho kulturneho centruma. K tomu doda pisane fota wo nałožkach.

Křižerjo a dalše nałožki

Po tym zo bě iniciatiwna skupina Serbski sejm we wjacorych čisłach Praskeho časopisa Česko-lužický věstník wabiła, dawa redakcija nětko zastupnikam tam­neho „lěhwa“ („tábora“) słowo. Tónkróć je wozjewjene měnjenje bywšeho jednaćela Domowiny Bjarnata Cyža, kiž so praša „Sejmik – nošna wizija a realistiska koncepcija abo utopija?“. Awtor wustaja, zo w koncepciji dotal wotmołwy k pjeć zakładnym prašenjam njepředleža. Tak njeje jasne, „kotra forma awtonomije dyrbjała so zwoprawdźić“ abo zo po Zakładnym zakonju Němskeje „njeje móžno wšěch Serbow zarjadnisce registrować“. Cyž zjima, zo je „njedostatk koncepcije sejma přičina, čehodla so po wjac hač šěsć lět za teoretizowanje wo tutej njerealistiskej wiziji skoro nichtó njeza­jimuje“.