Je stajnje derje, jelizo maš angažowanych wobydlerjow, kotřiž swoju wědu na dobro derjeměća ludnosće k dispoziciji staja. Tomu je w Radworskej gmejnje tak, hdźež so wobydlerjo zhromadnje wo zastaranje z ćopłotu a milinu hłójčku łamaja. Zaměr je, zo ma za wšitke domjacnosće w gmejnje ćopłota a milina zapłaćomna być. Předewšěm energijowa kriza je dopokaz za to, zo su ludźo wot wulkich předewzaćow wotwisni. Ideja, kaž ćopłotu a milinu we wjeskach produkować a pře­trjebać, je ambicioněrowany. Tola kaž Tomaš Rječka a Günther Schuster rozprawjataj, staj sej wonaj hižo wjeski komuny w Němskej wobhladałoj, kotrež su awtarkne, potajkim njewotwisne. Hač móže tomu tež w Radworskej gmejnje być? Přichodne měsacy budu zajimawe. Kóždy wobydler móže swoje mysle a strachi nastupajo energiju a klimu přednjesć a w zhromadnosći rozjimać. Šansu zhromadnje něšto směrodajne zeskutkownić, měli ludźo tuž wužiwać! Bianka Šeferowa

Hamburg (dpa/SN). W Drježdźanach rodźeny spisowaćel Ingo Schulze wupraja so hladajo na wójnu w Ukrainje za to, za móžnosćemi jednanjow z Ruskej pytać. „Perspektiwa za jednanja dyrbjała tola móžna być“, rjekny 61lětny časopisej Stern. „Hórje hač nětko móže tola lědma hišće być. Tutomu zabiwanju a rozdrěwanju njemóžemy dlěje přihladować“, Schulze rjekny. „Prajimy jednorje, zo dyrbi Ukraina dale wojować. Štóž pak tole rjeknje, dyrbjał tež zwólniwy być, swoje dźěći do tuteje wójny pósłać.“

Schulze bě wčera na Lipšćanskich knižnych wikach. Tam rěčeše wón ze zwjazkowym prezidentom Frankom-Walterom Steinmeierom wo stawje demokratije. Spisowaćel widźi zwisk mjez socializaciju wuchodnych Němcow a jich strachom před wójnu. „Na wuchodźe bě nimale kóždy muž we wójsku. Štóž je raz wulke zymske wojerske zwučowanje sobu dožiwił, tón znaje začuće dospołneje bjezmocy jednoreho wojaka.“ Tuž widźa mnozy na wuchodźe wójnu z cyle wo­sobinskeho wida a so prašeja: „Kak drje by było, bych sam do wójny dyrbjał?“, spisowaćel w tym zwisku praji.

Berlin (dpa/SN). Mjeztym hižo wosomnaty raz wotměwa so po cyłym swěće klimowa akcija załožby za wobswět WWF „Earth Hour“. Při tutej so sobotu swěto­znate zajimawostki wot 20.30 hodźin jednu hodźinu njewobswěća. Tež Braniborske wrota w Berlinje njebudu wobswětlene. Při tym pod motom „Twoja ­hodźina za zemju“ na to skedźbnja, zo hasnu ludźo po cyłym swěće swoju ­swěcu. Měrna protestna akcija njesadźi z tym jenož znamjo za meteorologisku, ale tež za politisku klimu. „Tučasna situacija je napjata. Krizy, konflikty a wójny nas jara zaběraja. Chcemy hodźinu za swět, za mjezsobnosć wužić a pokazać, zo njestejimy jenož za škit klimy, ale tež za mjezsobny respekt a demokratiju“, rozłoži Viviane Raddatz, wjednica wobłuka klima załožby WWF w Němskej. „Dźe wo wustupowanje přećiwo prawicarstwu a z tym zwjetša zwjazanym wotprěćom klimowych katastrofow.“

W lěće 2007 běchu akciju w Awstralskej zahajili. W lěće 2023 wobdźěli so jeničce w Němskej 580 městow a gmejnow. Lětsa je so w Němskej hižo wjace hač 500 gmejnow za akcijupřizjewiło.

„Hysteriske škrěčenje“ při kompjuterowej hrě je w Bornheimje pola Bonna zasadźenje policije zawinowało. Žona na chódniku bě hary w bydlenju dla tak znjeměrnjena, zo zastojnikow wołaše. Jako tući při bydlenju klinkachu, so wukopa, zo bě 14lětny syn kompjuterowu hru hrał a podležał. Hněwny na to wón zasakle protestowaše. Staršej přilubištaj, zo podawk ze synom wuhódnoćitaj.

Na wšěch 48 000 eurow přisadźiła je žona w Drježdźanach na jebakow. 55lětna bě srjedu tak mjenowany šokowy tele­fonat dóstała. Skućićeljo wudawachu so jako policisća a statny rěčnik. Woni rozprawjachu, zo je dźowka žony smjertne wobchadne njezbožo zawinowała a zo trjeba nuznje kawciju 48 000 eurow, zo by so jastwu wuwinyła. Žona pjenjezy posołej přepoda. Hakle pozdźišo bu jej wědome, zo su ju wobšudźili.