Swjatočnje su muslimojo po wšěm swěće dźensa skónčenje póstneho měsaca ramadana woswjećili, kaž tule w pakistanskim Karachiju. Za čas ramadana, kiž bě so lětsa spočatk měrca započał, wzdadźa so muslimojo mjez schadźenjom słónca a jeho ­chowanjom jědźow a napojow. Na swěće je něhdźe 1,9 miliardow muslimow. Foto: pa/AP/Fareed Khan

Nowy program za sad a zeleninu

Mittwoch, 10. April 2024 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Pěstowarnje kaž tež zakładne a spěchowanske šule móža so zaso za europski šulski program z dwěmaj porcijomaj čerstweho sadu, zeleniny a mloka wob tydźeń přizjewić. Internetny program přizjewjenja za přichodne šulske lěto je wot dźensnišeho aktiwny, ratarske ministerstwo w Drježdźanach zdźěli. Nimo přidatnych witaminow su programy ze zajimawymi ­pedagogiskimi poskitkami zwjazane, na přikład z wopytom ratarskich zawodow, zdźěla sakski minister za ratarstwo ­Wolfram Günther (Zeleni). Dźěći pospytaja sad, zeleninu a čerstwe mloko a runočasnje zhonja, što k strowemu zežiwjenju słuša a kak žiwidła scyła nastanu.

Doba přizjewjenja traje hišće hač do 16. apryla. Zawody, kotrež su za wopyt dźěći wuzwolene, chcedźa spočatk meje wozjewić. Programowy dźěl „Sad a zelenina“ móža jenož zakładne a spěchowanske šule wužiwać. Programowy dźěl „mloko“ měri so nimo toho na pěstowarnje a žłobiki. Z wobdźělenjom na šulskim programje EU chcedźa strowemu zežiwjenju dźěći polěkować. Swobodny stat přinošuje 600 000 eurow.

Faeser za reformu azyla w EU

Mittwoch, 10. April 2024 geschrieben von:

Brüssel (dpa/SN). Zwjazkowa ministerka za nutřkowne naležnosće Nancy Faeser je Europski parlament doraznje namołwjała, azylowej reformje, wo kotruž běchu so lěta wadźili, dźensa přihłosować. Předewzaće je zakład rjadowaneje migracije a trajaceje pomocy na dobro komunow, rjekny politikarka SPD nowinarjam. „Europa dyrbi dopokazać, zo je jednanja kmana. Nichtó njesměł tutu temu prawicarskim populistam přewostajić, kotřiž nuzu ludźi za swoju propagandu znje­wužiwaja.“

Faeser warnuje, zo je reforma azyloweho prawa rozsudna za dalewobstaće EU. Wotewrjene mjezy mjez krajemi jenož funguja, su-li wonkowne mjezy zawěsćene, wona rjekny. Po nowym systemje měli kóždeho migranta na wonkownej mjezy EU kontrolować a registrować, ­wona rjekny. Štóž nima prawo trajneho přebywanja w EU, dyrbi so zaso do swojeje domizny nawróćić, sej wona žada.

Parlament EU chcyše dźensa reformu azyla schwalić. Z njej chcedźa migrantow přichodnje do stražowanych lěhwow tyknyć, jich prawo na azyl pruwować a wotpokazanych spěšnje wotsunyć.

Po slepych hasach

Mittwoch, 10. April 2024 geschrieben von:
„Populistam temy njepřewostajeć“ njeje runjewon najšpatniša myslička. Wěcywustojne, transparentne a wěcownje spo­srědkowane politiske postupowanje je drje najkmańši puć. Nastupajo reformu azyloweho prawa by to rěkało, „argumenty“ škarakow ignorować a wobydlerjam sprawnje rozłožić, zo njeje „migracija mać wšitkich problemow“, ale potencielny motor towaršnostneho wuwića – jeli so wotpowědne naprawy zwoprawdźeja. Tak hodźeli so na přikład pjenjezy, z kotrymiž agentura Frontex w nadawku EU wonkowne mjezy „robustnje“, potajkim z namocu, škita, zawěsće lěpje za programy integracije nałožować. Ludźi w někajkich lěhwach, často pod nječłowjeskimi wuměnjenjemi (Moria! Vučjak!) interněrować płaći wjace, hač jim spěšnje a njehladajo na „status přebywanja“ dowolić, w Europje dźěłać. Sej žadać, „konsekwentnje wotsuwać“, je w tym zwisku slepa hasa. Sej tezy populistow přiswojeć mjenujcy tyje předewšěm: populistam. Bosćan Nawka

Pomoc přilubjena

Mittwoch, 10. April 2024 geschrieben von:
Žitawa (dpa/SN). Hišće do lětnjeje přestawki chcedźa rozrisanje namakać, kak móhli wokrjesam a komunam w Sakskej pomhać, kotrež so z dale přiběracymi wudawkami stajnje nowych wužadanjow dla bědźa. Tole je sakski ministerski prezident Michael Kretschmer (CDU) wčera po posedźenju krajneho knježerstwa w Žitawje připowědźił. Komuny a wokrjesy trjebaja solidny zakład, zo móhli swoje etaty zdźěłać, wón rjekny. Tohodla chcedźa wuradźować, w kotrym wobjimje móhł swobodny stat komunalnu runinu dale skrućić, Kretschmer rjekny.

Móžnosće přichoda wobjednali

Mittwoch, 10. April 2024 geschrieben von:
Wo šansach a strachach změny strukturow we Łužicy – tež hladajo na serbske žiwjenje – su předwčerawšim, póndźelu, w Němsko-Serbskim ludowym dźiwadle w Budy­šinje wuradźowali. Nimale sto zajimcow bě na zarjadowanje přichwatało, kotrež ­wuhotowachu zapósłanc CDU w Sakskim krajnym sejmje Marko Šiman, moderator Julian Roschk a prof. dr. Günther Hasinger (wotprawa) wot Astrocentruma Łužica. Spektrum temow sahaše wot demografiskeho wuwića, přez šansy modernych ­technologijow hač k móžnemu wohroženju serbskeho rěčneho ruma přez zasydlenje nowych dźěławych we Łužicy. Foto: Werner Lindner

To a tamne (10.04.24)

Mittwoch, 10. April 2024 geschrieben von:

Swětowe mišterstwo slědźacych psow su wčera w mecklenburgsko-předpomorskim Linstowje zahajili. Cyłkownje 48 psow z 22 krajow so na wubědźowanju wobdźěli. Spřihotowali su wjacore stopy na wulkich zahonach, kotrež maja psy slědować. Při tym njesmědźa so wot wopačnych slědow zamylić dać. Wjacore ratarske zawody su swoje pola z něhdźe tysac hektarami za to přewostajili.

Na wšě 570 litrow diesela pokradnyli su njeznaći na twarnišću w vogtlandskim Auerbachu. Paduši běchu prawdźepo­dobnje w nocy na wutoru wěko bagro­weho tanka wotłamali a diesel wotklumpali. Kradnjene ćěriwo płaći tysac eurow. Policija pyta za swědkami.

Młodostni skorža klimy dla

Dienstag, 09. April 2024 geschrieben von:

Straßbourg (dpa/SN). Zrani stat čłowjeske prawa, hdyž nječini dosć přećiwo změnje klimy? K tutomu prašenju měješe Europske sudnistwo za čłowjeske prawa dźensa hnydom tři skóržby na blidźe. Skoržili běchu mjez druhim młodostni z Portugalskeje. Woni wumjetuja 30 europskim krajam, mjez druhej Němskej, zo klimowu krizu přiwótřa a tak přichod generacijow wohrožuja. Dyrbjeli-li skóržby wuspěšne być, móhło sudnistwo kraje namołwjeć, wjace za škit klimy činić.

Pistorius za wuwzaća pjenjez dla

Berlin (dpa/SN). Zakitowanski minister Boris Pistorius (SPD) je so za to wuprajił, při wobchadźenju z borzdźidłom zadołženja wo zasadnych wuwzaćach nastu­pajo nutřkownu a wonkownu wěstotu kraja rozmyslować. W sćelaku ZDF wón wčera wječor rjekny, zo njewidźi žane móžnosće, financnu potrjebu zwjazkoweje wobory z lutowanskimi naprawami w etaće wuzbytkować. Dźe wo sumy pjenjez, kotrež „njemóžeš sej prosće z kože wurězać“, minister potwjerdźi.

Žadaja sej razne słowo kanclera

Miliony ludźi na sewjeru ameriskeho kontinenta a wosrjedź njeho su wčera totalne zaćmiće słónčka dožiwić směli. Zajimcy so zeńdźechu – kaž tule we Washingtonje –, zo bychu njewšědny a rědki přirodny spektakl zhromadnje wobkedźbowali. W Němskej bě poslednje dospołne zaćmiće słónčka w awgusće 1999 widźeć, přichodne budźe 2081. Foto: pa/AP/Jose Luis Magana

Amnestija korony dla?

Dienstag, 09. April 2024 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Namjet bywšeho Berlinskeho měšćanosty Michaela Müllera, wšitke chłostanja ranjenja naprawow ­koronawirusa dla w formje amnestije spušćić, žněje rozdźělny wothłós. Rěčnica za prawniske naležnosće frakcije SPD w zwjazkowym sejmje Sonja Eichwede rjekny nowinarjam, zo njeje móžno, z pomocu amnestije hódnoćić, hač běchu naprawy swój čas přiměrjene abo nic. Podobnje zwurazni to rěčnik frakcije CDU/CSU za prawniske naležnosće Günter Krings (CDU): Amnestija by zasady prawniskeho stata do prašenja stajała.

Porno tomu su Zeleni w zwjazkowym sejmje za amnestiju. Runje na spočatku pandemije běchu naprawy dospołnje přehnate, hdyž njesmědźachu ludźo ani wjace sami na ławce w parku sedźeć, zdźěli frakcija. Tež AfD je za to, wšitke chłostanja Korony dla zběhnyć.

Neuheiten LND