EU a mjeńšiny

Dienstag, 15. Dezember 2020 geschrieben von:
Strasbourg (SN/JaW). W Europskim parlamenće su wčera wobydlersku iniciatiwu Minority SafePack (MSPI) Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin (FUEN) wobjednali. Wjac hač 20 politikarjow je so wuprajiło, mjez nimi tež prezident FUEN a zapósłanc EU-parlamenta Loránt Vincze. Wjetšina rěčeše za přiwzaće MSPI. Tatjana Ždanoka apelowaše: „Nimamy prawo, milion wobydlerjow EU přesłapić.“ Předsydu Domowiny Dawida Statnika přihłosowace přinoški pozbudźeja. „Politika na dobro mjeńšin njeje hižo eksotiski připlack, ale słuša mjeztym k ‚mainstreamej‘ našeho kontinenta“, wón na naprašowanje zdźěli. „Za nas je to tež wuraz solidarity z mjeńšinami w druhich krajach, kotrymž so špatnišo dźe a kotrež maja mjenje prawow hač my w Němskej.“ Za płódnu ma debatu předsydka rady Załožby za serbski lud Susann Šenkec. „Wosebje je mi napadnyło, zo zarjaduja naležnosće mjeńšin do wjetšeho towaršnostneho konteksta wo přichodźe Europy, kaž španiski zapósłanc Esteban Gonzáles Pons jadriwje zwurazni: ‚Njedowolmy nacionalistam, zo nam wotrjeknu wuspěch, być Europjenjo.

Podhladneho přepołoža

Dienstag, 15. Dezember 2020 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). W Berlinje zajateho podhladneho w padźe spektakularneho rubježnistwa w Drježdźanskim Zelenym wjelbje chcychu dźensa do Drježdźan přepołožić, zo bychu jeho sudnikej předstajili, kaž statne rěčnistwo zdźěli. Prawdźepodobnje sćele sudnik 21lětneho do přepytowanskeje jatby. Podhladny je jedyn z dwójnikow arabskeho swójbneho clana, kotrajž běštaj při raciji policije 17. nowembra ćeknyłoj. Wčera wječor jeho specielne komando policije zaja.

Biden namołwja Trumpa

Washington (dpa/SN). Přichodny prezident USA Joe Biden je wotwoleneho mějićela zastojnstwa Donalda Trumpa namołwił, wólbnu poražku přiznać. Tak pokaza na to, zo su jemu wólbni mužojo zwjazkowych statow 306 ze wšěch 538 hłosow přiličili. Trěbnych bě 270 hłosow. Mjeztym staj ruski prezident Wladimir Putin a pólski prezident Andrzej Duda Bidenej jako nowemu prezidentej USA gratulowałoj a dobre styki poskićiłoj.

Přewostaja darmotne nahubniki

Nimo Sakskeje su ludźo posledni dźeń do doskónčneho zawrjenja wobchodow tež dźensa – kaž tule w Hannoveru – w dołhich rynkach ­před nakupowanišćemi nastupili a zdźěla dlěje hač hodźinu čakali, zo móhli tam hišće rumpodicha honić. W boju ­přećiwo ­rozšěrjacej so koronapandemiji zjawne žiwjenje w Němskej wot jutřišeho raznje wobmjezuja. Foto: dpa/Ole Spata

Sakska podpěruje přenocowanje dojězdźowarjow

Dienstag, 15. Dezember 2020 geschrieben von:

Drježdźany (SN). Sakska chcyła přede­wzaća při zaměstnjenju powołanskich dojězdźowarjow ze susodneje Čěskeje a Pólskeje zaso podpěrać, kaž ze zdźělenki hospodarskeho ministerstwa w Drježdźanach wuchadźa. Při tym mysla wosebje na zawody, dźěłace we wobłukach, kotrež su za system wažne.

Za kóžde přenocowanje přewostaja swobodny stat, kaž hižo nalěto wuspěšnje praktikowane, pawšalny připłatk 40 eurow na nóc. Dyrbjeli-li dalši swójbni sobu přenocować, na přikład dźěći, wupłaća jim 20 eurow.

Minister za hospodarstwo a dźěło Martin Dulig (SPD) k tomu wuswětla: „Z rjadowanjom podpěrujemy na jednym boku pólskich a čěskich dźěławych a zdobom předewzaća, kotrež su na fachowe mocy pokazane. Předewšěm w chorownjach a hladarnjach, runje njedaloko mjezy, trjebaja kóždu dźěłowu móc. Dźěławi njetrjebaja potom hižo wšědnje tam sem jězdźić, redukuja tak swoje kontakty a pomjeńša zdobom strach na koronawirus schorjeć, zo móhli swoje wažne dźěło wukonjeć.“

Třo kandidaća CDU so předstajili

Dienstag, 15. Dezember 2020 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Po rozsudźe nawodnistwa CDU, přichodny zjězd strony k wu­zwolenju noweho předsydy internetnje přewjesć, su třo kandidaća za před­sydstwo tohorunja internetnje prěni króć wo přihłosowanje čłonow CDU wabili.

W rozmołwnym kole mějachu bywši šef frakcije unije Friedrich Merz, ministerski prezident Sewjerorynsko-Westfalskeje Armin Laschet a wonkowny politikar Norbert Röttgen po 90 sekundach chwile so předstajić a rozłožić, čehodla chcyli ­runje woni CDU nawjedować.

Merz rjekny, zo chcył we wólbnym lěće 2021 nawodnistwo CDU „z wulkej motiwaciju a energiju přewzać. Mam konkretne ideje a plan, kak móhli stronu a kraj dale wuwić.“ Röttgen skedźbni na swoje nazhonjenja we wobchadźenju z wuspěchami a poražkami. „To čłowjeka a politikarja formuje.“ Laschet potwjerdźi swój křesćanski wobraz čłowjeka a trěbnosć hódnoty zachować, kotrež CDU zastupuje. Zdobom prezentowaše so jako Europjan a nazhonity nawje­dowar.

Woidke: Połoženje dramatiske

Dienstag, 15. Dezember 2020 geschrieben von:

Braniborska přiwótřa wot jutřišeho naprawy korony dla

Podstupim (dpa/SN). Wot jutřišeho płaća tež w Braniborskej krućiše wobmjezowanja koronapandemije dla. Knježerstwo SPD, CDU a Zelenych je wčera wotpowědne naprawy wobzamknyło. K nim słušeja zakaz, w nocy mjez 22 a 5 hodź. dom wopušćić, zawrjene wobchody nimo tych za wšědne zastaranje a zakaz silwesterskich praskotakow na centralnych městnach. Ministerski prezident Dietmar Woidke (SPD) rěčeše wo hłubokich zasahach. „Połoženje w Braniborskej je dramatiske.“ Wón pak ludźi namołwja naprawy akceptować a so po nich měć. Nowe prawidła płaća najprjedy raz hač do 10. januara. Wot jutřišeho smědźa wobydlerjo Braniborskeje jenož hišće dom wopušćić, hdyž dyrbja na dźěło, nakupować, do šule a pěstowarnje, k lěkarjej abo na zarjady. W nocy mjez dźesaćich a pjećich stej tež wuchodźowanje abo sport zwonka domu zakazanej. Wuwzaća su hody a silwester. Alkohol wostanje w zjawnosći zakazany. Policija a porjadniske zarjady chcedźa dodźerženje prawidłow kontrolować, warnowaše nutřkowny minister Michael Stübgen (CDU).

Naprawy wirusa dla přiwótřene

Dienstag, 15. Dezember 2020 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska so planowanym cyłoněmskim rjadowanjam přećiwo rozšěrjenju koronawirusa přizamknje a swoje wobmjezowanja na krajnej runinje přiwótřa. Tak dyrbja wot jutřišeho w swobodnym staće tež frizerske salony zawrjene wostać, kaž hospodarske ministerstwo w Drježdźanach zdźěli. Dotal běchu salony wot zawrjenjow wuwzate byli. „Wěmy, zo sej hižo płaćiwe a planowane wobmjezowanja wot rjemjesła, wikowanja a kóždeho jednotliweho wobydlerja wjele mocy a sćerpnosće žadaja“, pisa hospodarski minister Martin Dulig (SPD) w zdźělence. „Najwažniše pak nětko je, žiwjenje wuchować a dźěłakmanosć strowotniskeho systema zaručić. To je w dźělach Sakskeje mjeztym jara wobćežne.“ Tak su wot 16. decembra hač do 10. januara 2021 „njetrjebawše ćěłu bliske posłužby zakazane“.

Tež hodowne rjadowanja w Sakskej dale přiwótřa, statna kenclija informuje. Dotal bě předwidźane, zo smě so přez hodowne swjate dny dźesać wosobow zetkać. Nětko smědźa so jenož hišće štyri wosoby z najwušeho swójbneho kruha swójskej domjacnosći přidružić.

To a tamne (15.12.20)

Dienstag, 15. Dezember 2020 geschrieben von:

Dyrdomdejskeje jězby z jetskijom na britisku kupu Isle of Man dla dyrbi muž wjacore tydźenje do jastwa. 28lětneho su zajeli, dokelž njeje koronaprawidła zańč měł. Muž jědźeše kónc tydźenja ze Šotiskeje ze swojim motorizowanym nastrojom na kupu, zo by tam swoju přećelku wopytał. Za něhdźe 40 kilometrow dołhu čaru přez morjo trjebaše wón dobre štyri hodźiny. Jeho próstwa, legalnje ze Šotiskeje přijěć směć, bu do toho wotpokazana.

Pjany 14lětny je w Słowakskej z awtom jěł a znjezbožił. Při wotbočenju na křižowanišću we wuchodosłowakskim měsće Dobšiná zrazy wón do domu a wobškodźi fasadu, a to z 1,5 promilemi alkohola w kreji. Hólcej hrozy nětko sudniske jednanje jězdźenja bjez jězbneje dowolnosće a wodźenja awta pod wliwom alkohola dla. Kak je k awtowemu klučikej přišoł, nochcyše wón policiji přeradźić.

Bamž kardinalow powołał

Montag, 14. Dezember 2020 geschrieben von:

Rom (B/SN). Prěni króć w stawiznach je bamž­ Franciskus dweju duchowneju přez internet za kardinalow powołał. Dokelž njemóžeštaj biskopaj Cornelius Sim z Bruneija a Jose Fuerte Advincula z Filipinow koronapandemije dla do Roma přijěć, wobdźělištaj so wobaj přez widejo na Božej mši. Biret, kardinalski pjeršćeń a pomjenowanske wuswědčenje na kardinala přepodaštaj jimaj wotpowědnaj zastupjerjej Vatikana. Nimo mjenowaneju je Franciskus w Pětrowej cyrkwi jědnaće dalšich muži na kardinalow powyšił. Cyłkownje pomjenowa wón z dotal 95 najwjace kardinalow, Jan Pawoł II. porno tomu w 26 lětach skutkowanja jako pontifeks jenož 65 a Benedikt XVI. štyrjoch wjace. Z tuchwilnych 229 kardinalow ma jeno 128 prawo, bamža wolić.

Kritizuja znjewužiwanje křiža

Memorandum z awgusta 1990 wulkotny pokład

Montag, 14. Dezember 2020 geschrieben von:

Čłonojo Serbskeho sejma su napjateho połoženja koronapandemije dla swoje poslednje zetkanje lěta 2020 minjenu sobotu jako widejokonferencu wotměli.

Budyšin/Njebjelčicy (SN/at). Ćežišćowa tema wuradźowanja bě znowa naćisk statneho zrěčenja mjez Zwjazkowej republiku Němskej, Swobodnym statom Sakskej a krajom Braniborskej ze serbskim ludom. Do toho zaběrachu so z rozprawami wo rozmołwach z biosferowym rezerwatom Hornjołužiska hola a haty, wo postupje, serbske zajimy w sakskim koaliciskim zrěčenju zeskutkownić, a wo zapodatej próstwje Załožbje za serbski lud, zo by jednaćelnju sejma financowała. Wo tym Serbski sejm informuje.

Sejmar Hajko Kozel staji naćisk statneho zrěčenja do zwiska ze swojim bywšim skutkowanjom jako zapósłanc: „Naše prócowanja, sakski serbski zakoń wobnowić, buchu dotal blokowane.“ Kozel zwěsći, zo su so město toho „wo wjele wjetše durje wočinili“. Tohodla wón statnemu zrěčenju přicpěwa, zo wone „móžnosće na jedyn zwjazkowy kraj wobmjezowaneho serbskeho zakonja daloko přesahuje“.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND