To a tamne (01.09.16)

Donnerstag, 01. September 2016 geschrieben von:

Muža we wotpadkowej tonje su policisća zajeli. Zastojnicy nańdźechu jeho, jako w kontejneru na hłownym dwórnišću w Frankfurće nad Mohanom spaše. Muža přepruwujo woni zwěsćichu, zo předležitej přećiwo 26lětnemu dwaj chłostanskej wukazaj padustwa a zranjenja ćěła dla. Dowjezechu młodeho muža runy puć do jastwa, hdźež ma nětko 170 dnjow pokuty wotsedźeć.

Dokelž je jaseń (Esche) na zahrodźe susoda předaloko přez płót sahała a muža tuž myliła, je wón štom podrězał. Wobrónjeny z motorskej piłu wusadźi 66lětny wrota susodneje ležownosće a započa swoje předewzaće zwoprawdźeć. Wobsedźer jeho lepi a zawoła policiju. Njedowidny muž drje přesta rězać, ale drjewo wón sobu domoj wza. Na njeho wšak čaka nětko wozjewjenje pola policije wo­sebje ćežkeho padustwa dla.

Zeznach Pětra Felfu z Trupina w septembrje 1953 na nowozałoženej Serbskej wyšej šuli w Pančicach-Kukowje jako šulerja 9. lětnika. Wjesnaj hólcaj zastupichmoj hromadźe z něhdźe 55 šulerjemi z Kamjenskeho a Budyskeho wo­krjesa do noweho kubłanišća. Prěni direktor bě Jan Handrik, nazhonity brigadnik powójnskich lět w Juhosłowjanskej. Rjadowniskaj wučerjej běštaj Mikławš Bejmak a młody Křesćan Čornak.

Rady spominamoj na zhromadne šulske lěta w Pančicach a do maturity 1957 na Serbskej rozšěrjenej wyšej šuli na Budyskej Flincowej. Pětr studowaše po maturje na Lipšćanskej Karla Marxowej uniwersiće skótne lěkarstwo. Ja po­dach so na studij mašinotwarstwa do Drježdźan na technisku uniwersitu. Hižo w Pančicach, pozdźišo w Lipsku, hdźež bě njeboćički 1960 předsyda Sorabije, a w župje „Jan Skala“ spřećelichmoj so z Tejom Bejmakom, synom našeho wučerja z Pančic. Za čas studija zetkawachmy so w Budy­šinje, Lipsku, w lěću w serbskich studentskich lěhwach w Hórnikecach abo w studentskich brigadach we Łazu, hdźež my smy třo hromadźe z Kitom Lorencom noweje brunicoweje jamy dla lěs pušćeli.

Al-Adnani morjeny

Mittwoch, 31. August 2016 geschrieben von:

Istanbul/Washington (dpa/SN). Při powětrowym nadpadźe USA na sewjeru Syriskeje je jedyn z najwyšich rěčnikow teroristiskeje milicy Islamski stat (IS) za­hinył. Kaž IS wčera wječor zdźěli, bu Abu Mohammed­ Al-Adnani w prowincy Aleppo­ na wojerskej operaciji morjeny. Zakitowanske minis­terstwo USA mjeztym rozprawja, zo su so jednotki wot USA nawjedowaneje koalicije zaměrnje a preciznje na Al-Adnanija měrili.

Wo brexiće wuradźowali

London (dpa/SN). Prěni raz po lětnjej přestawce schadźuje so dźensa britiski kabinet, zo by wo jednanjach wustupa z Europskeje unije tak mjenowanym brexiće, wuradźował. Hłowny dypk diskusije je přistup Wulkeje Britaniskeje k nutřkokrajnym wikam EU, štož wob­wliwuje zdobom dźěłopřijimarske swobody. Pokładniski kancler Philip Hammond wupraja so mjeztym za to, nutřkokrajne wiki znajmjeńša za wěste hospodarske wobłuki zdźeržeć. Za to pak měli so kompromisy­ při zapućowanju wo­bydlerjow EU dowoleć.

Wotwołanje kaž wěste

Trajny staw niłkeje wody Łobja łódźnistwo masiwnje haći. Tak su dźensa z rěčneje zawěry w Ústíju nad Labem wodu do Łobja pušćeli w nadźiji, zo so pegel zwyši. To pak je jenož nachwilne wolóženje, dešć je jara trěbny. Wčera naměrichu w Drježdźanach pegel 61 centimetrow, normalnej stej dwaj metraj. Foto: dpa/Sebastian Kahnert

Problem ignorowali

Mittwoch, 31. August 2016 geschrieben von:
Berlin (dpa/K/SN). Zo je tež Němska w politice napřećo ćěkancam zdźěla wopak jednała, to nětko kanclerka Angela Merkel (CDU) zjawnje přiznawa. „Tež my Němcy smy wony problem dołho ignorowali a njejsmy trěbnosć cyłoeuropskeho rjadowanja spóznali“, zwurazni předsydka CDU lěto po wotewrjenju hranicow. „Hižo 2004 a 2005 bě wjele ćě­kancow přichadźało,­ a přewostajichmy Španiskej a druhim na wonkownych hranicach, dać sej z tym radu“, Merkel praji. „Tež my smy so tehdy proporcionalnemu rozdźělowanju ćěkancow wobarali.“ Merkel hladajcy na tym zaleži, ludźom strach brać před sćěhami aktualneho nawala migrantow. „Němska wostanje, ze wšěm, štož je nam na njej drohe. Wot załoženja sem je wšak so wona spochi měnjała. Změna njeje ničo špatne.“

Francoska wzda so zrěčenja TTIP z USA

Mittwoch, 31. August 2016 geschrieben von:
Paris/Berlin (dpa/K/SN). Jako prěni stat EU je so Francoska za to wuprajiła, wzdać so dalšeho jednanja wo wikowanskim zrěčenju TTIP z USA. Statny sekretar za wonkowne wikowanje Matthias Fekl rjekny, zo Paris komisiju EU přichodny měsac namołwi, wotpowědne jednanja z Washingtonom zakónčić. „Francoska je hižo njepodpěruje“, njeje dźě šansow na dojednanje. Do toho bě zwjazkowy hospodarski minister Sigmar Gabriel (SPD) jednanja wo TTIP „faktisce zwrěšćene“ mjenował. Komisarka EU za wikowanje Cecila Malmström wšak tomu njepřihłosuje. Tež USA zdźěleja, zo maja zaměr, jednanja hišće lětsa pozitiwnje zakónčić.

Wěstotaa kubłanje temje w sejmje

Mittwoch, 31. August 2016 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Po nadpadomaj islamistow w Bayerskej a Badensko-Württembergskej je so dźensa Sakski krajny sejm z nutřkownej wěstotu w swobodnym staće zaběrał. Debatu wo temje „wobydlerjow škitać a nutřkownu wěstotu zaručić“ běštej frakciji CDU a SPD nastorčiłoj. Tak chcetej stronje w časach terorizma pokazać, zo stej z přidatnymi zastojnikami a wjace při­stajenymi młodymi policistami kaž tež ze škitnej stražu na napjate wěstotne połoženje reagowałoj. Tež přidatne wě­stotne naprawy na zarjadowanjach, kaž na přikład na centralnym swjedźenju k Dnjej němskeje jednoty 3. oktobra w Drježdźanach, su dźensa rozjimali.

Frakcija Lěwicy w krajnym sejmje wumjetuje předewšěm CDU, zo je wěstoće w kraju zadźěwała, wotstronjejo mnohe dźěłowe městna policije. Knježaca strona CDU pak měni, zo je so wěstotne połoženje w kraju nětko změniło.

To a tamne (31.08.16)

Mittwoch, 31. August 2016 geschrieben von:

Warnowanski signal ze zeleniny je sej wodźer awta spaslił. Jeho jězdźidło bě škody motora dla blisko awtodróhoweho pozastanišća stejo wostało. Tak prawje wón njewědźeše, kak ma tamnych šoferow warnować, dokelž njeměješe warnowanski třiróžk sobu. Staji tuž połnu šklu čerwjenych paprikow za awtom na jězdnju. Policija njeje sej wot muža žanu pokutu žadała, ale počesći jeho kreatiwitu a staji podawk do interneta.

Planowanskeho zmylka dla njehodźa so durje na Bad-Bentheimskim dwórnišću, kotrež wjedu na nastupnišća, wjace wočinjeć. Pasažěrojo maja tuž přez wokno lězć abo wokołopuć hić. W běhu modernizacije běchu tam nastupnišća wo 40 centimetrow powyšili, kotrež nětko durje zaraćeja. Štož skutkuje kaž „trysk Salowčanow“, njemóžachu po słowach měšćanosty kupjele zadźěwać.

Muslimojo na Božich mšach

Dienstag, 30. August 2016 geschrieben von:

Frankfurt n. M. (B/SN). Po zamordowanju francoskeho měšnika su so w Francoskej a Italskej tysacy muslimow na njedźelnych Božich mšach wobdźělili, zo bychu so z křesćanami solidarni wopoka­zali a islamistiski terorizm zasudźili. Jeničce w Rouenskej katedrali bě po nowinje Le Monde něhdźe sto muslimow na wopomnjensku Božu mšu za 26. julija morjeneho měšnika Jacquesa Hamela přišło. Francoska islamska rada CFCM bě na zamołwitych mošejow, imamow a dalšich muslimskich wěriwych apelowała, zo bychu swoju „solidaritu a swoje sobučuće“ z wopytom křesćanskeje Božeje mšě zwuraznili.

Cyrkej wótrišo škitać?

Ličba ćěkancow přiběra

Dienstag, 30. August 2016 geschrieben von:

Athen (dpa/SN). W Grjekskej je ličba ilegalnje přichadźacych ćěkancow razantnje rozrostła. W minjenych 24 hodźinach přińdźe 462 ludźi z turkowskeho přibrjoha na grjekske Egejske kupy, kaž kruh zamołwitych­ za ćěkancow w Athenje zdźěla. Wot apryla, po tym zo bě Europska unija zrěčenje z Turkowskej nastupajo migrantow dojednała, je to najwjetša ličba na dźeń. Minjene sydom dnjow bě to přerěznje 74 ćěkancow.

Dźeń a wjac rentnarjow dźěła

Berlin (dpa/SN). Dale a wjac wuměnkarjow sej swoju rentu z přidatnym mini­jobom polěpša. To je porno lětu 2010 22 procentow wjace. Z cyłkownje 17 milionow rentnarjow Němskeje 943 000 ludźi nad 65 lětami na dźěło chodźi a sej tak měsačnje hač do 450 eurow přizasłuža. Tole wuchadźa z ličbow zwjazkoweho ministerstwa za dźěło. Wosebje wulki rozrost wobkedźbuja pola rentnarjow, kotřiž su 75 lět a starši.

Woheń w milinarni

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND