Solidaritu dopokazać

Montag, 22. Mai 2017 geschrieben von:
Na 62. kongresu Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin w rumunskim měsće Cluj-Napoca su zastupjerjo mjeńšin rozsudźili, zo wuhotuja koparsku europeadu 2020 Korutanscy Słowjency w Awstriskej. Dawno hižo wojuja woni wo prawo, swoju rěč w zjawnosći wužiwać směć. Rozsud za Słowjencow je znamjo, zo njeje podawk jenož rjana zaběra, hdźež móža so mjeńšiny zetkać a w kopańcy mocy měrić. Mjenje abo bóle je to hižo politiski instrument, z kotrymž hodźi so mjeńšina podpěrać. Korutanscy Słowjency trjebaja europeadu, zo bychu na swoje połoženje skedźbnili. 136 delegatow ze 179 je za to hłosowało, přewjesć europeadu za tři lěta pola mjeńšiny w Awstriskej. Mjeńšiny so mjezsobnje solidarizuja, a kóždy starosće tamneho chutnje bjerje. Tole měli sej tež Serbja we Łužicy za přikład wzać a swoju solidaritu napřećo Korutanskim Słowjencam z wulkim wobdźělenjom na europeadźe dopokazać. Bianka Šeferowa

Zastrow dale šef

Montag, 22. Mai 2017 geschrieben von:
Glauchau (SN). Sakska FDP je swojeho wjelelětneho předsydu Holgera Zastrowa w zastojnstwje wobkrućiła. Na krajnym zjězdźe swobodnych demokratow w Glauchauwje dósta 48lětny 127 z cyłkownje 240 płaćiwych hłosow (52,9 procentow). Přećiwny kandidat Robert Malorny dósta 101 hłos. W swojej narěči bě Zastrow přeswědčeny, zo FDP po wólbach 24. septembra zaso do zwjazkoweho sejma zaćehnje. W debaće běchu sej wjacori zapósłancy personelny nowozapočatk žadali. Zastrow stronu wot lěta 1999 nawjeduje. Wona bě při wólbach krajneho sejma lěta 2014 na pjećprocentowskej mjezy zwrěšćiła. Budyšan Mike Hauschild, sam za přisydnika wuzwoleny, wuslědk wólbow wita a praji: „Trjebamy předsydu z wulkimi nazhonjenjemi.“

To a tamne (22.05.17)

Montag, 22. Mai 2017 geschrieben von:

Dospołnje přewjerćał je muž w Bayerskej, dokelž njemóžeše swoje trjebane awto předać. Do toho bě wóz internetnje poskićał. Jako zajimc na parkowanišću w Rehauwje jězdźidło wulkich wobškodźenjow dla na kóncu tola njekupi, so wón rozmjerza a so dwójce z awtom na zajimca a toho přewodźerku měrješe. Wobaj móžeštaj so wuwinyć. Njemdry šofer ma nětko ze skóržbu ličić.

Fanojo „pěkneho wojaka Šwejka“ su satiriskeho rjeka z antiwójnskeho romana Jaroslava Hašeka do bronzy zwěčnić dali. Podobizna Josefa Šwejka, Praskeho šelma, kiž w Prěnjej swětowej wójnje w awstrisko-madźarskim wójsku słužeše, sedźi wot soboty na ławce před radnicu čěskeho města Kralupy nad Vltavou, 30 kilometrow wot Prahi zdaleneho. Postawa orientuje so na hrajerju Rudolfje Hrušínskim, kiž bě Šwejka legendarnje hrał.

„Wšelakorosć Europy je pokład“

Freitag, 19. Mai 2017 geschrieben von:

W Europje je 60 milionow ludźi, přisłušacych jednej z něhdźe 400 awtochtonych mjeńšin. Mnozy z nich pak njemóža swoju rěč a kulturu hajić, kaž mamy to w Serbach za samozrozumliwe.

Cluj-Napoca (SN/BŠe). Europska woby­dlerska iniciatiwa Minority SafePack je mjeńšinam šansa, mjenowany njedostatk wotstronić. Fachowcy su w iniciatiwje naprawy a prawniske móžnosće zdźěłali, zo móhli mjeńšiny mjez druhim swoje regionalne rěče škitać a spěchować. Lěta 2013 bě Europska komisija iniciatiwu wotpokazała. Zastupjerjo mjeńšin a Federalistiskeje unije europskich mjeńšin (FUEN) pak dale wojowachu a zapodachu skóržbu Europskemu sudnistwu w Luxemburgu. ,,Dialog na jednej runinje bě trěbny. Mějachmy sebjewědomja dosć naležnosć dale šěrić“, zwurazni bywši předsyda FUEN Hans Heinrich Hansen wčera na kongresu awtochtonych mjeńšin, wotměwacym so w rumunskim Cluju-Napoce.

Přećiwo zadobywarjam

Freitag, 19. Mai 2017 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Z raznišimi chłosta­njemi, efektiwnišim policajskim dźěłom a wjace prewentiwnymi naprawami chce zwjazkowe knježerstwo ličbu zadobywanjow do bydlenjow pomjeńšić. Wotpowědny naćisk zakonja rozłožichu dźensa w zwjazkowym sejmje. Po planach koalicije měli zadobywarjo přichodnje znajmjeńša lěto do jastwa, dotal jenož poł lěta. Policiju chcedźa lěpje wuhotować, zo móhli wjace skućićelow zwěsćić. Loni běchu jeno 16,9 procentow zadobywanjow wuswětlili. Kwotu chcedźa polěpšić.

Lutowanski program schwaleny

Athen (dpa/SN). Grjekski parlament schwali minjenu nóc nowy lutowanski program, kotryž ma knježerstwu pjeć miliardow eurow wunjesć. Za zakoń hłosowaše 153 zapósłancow knježerstwoweje koalicije, 128 parlamentownikow bě přećiwo tomu. Před parlamentom dóńdźe w samsnym času k namócnosćam mjez demonstrantami a policiju, po tym zo běchu chaoća z měrniweje demonstracije bencinowe bleše na policistow mjetali. Policija zasadźi na to sylzopłun.

Za Hannoverske wiki wabił

Schulz a SPDdale spadujetaj

Freitag, 19. Mai 2017 geschrieben von:
Berlin (dpa/K/SN). Zlět do wyšin, jewjacy so Martinej Schulzej a SPD njeposrědnje po jeho nominowanju za kandidata na kanclerstwo, sćěhuje bolostny spad. Bychu-li w Němskej ludźo kanclera móhli direktnje wolić, by so 49 procentow za Angelu Merkel (CDU) rozsudźiło. Schulzej by jenož 32 procentow swój hłós dało. Srjedź apryla bě poměr hišće 46:40 był. W njedźelnym prašenju, koho byšće wolił, bychu-li njedźelu wólby zwjazkoweho sejma byli?, by CDU 38 proc. na­žnjała (+1), SPD 26 proc. (-1). Za AfD (-1) a FDP (+1) by dźewjeć procentow hłosowało, Zeleni bychu dale pola wosom procentow stali a Lěwica by so ze šěsć procentami (-1) spokojić dyrbjała. Institut Infratest dimap bě so 1 017 ludźi prašał.

Steinmeierna wopyće w Pólskej

Freitag, 19. Mai 2017 geschrieben von:
Waršawa (dpa/K/SN). Zwjazkowy prezident Frank-Walter Steinmeier je dźensa Pólsku wopytał. We Waršawje zetka­ so ze swojim kolegu Andrzejom Dudu. Zhromadnje wopytaštej hłowje wobeju statow Waršawske knižne wiki, hdźež je Němska lětsa hóstny kraj. Naslědnje je so Steinmeier z ministerskej prezidentku Beatu Szydło rozmołwjał. Hinak hač jeho předchadnik Joachim Gauck, kiž bě Pólsku jako prěni wukrajny stat wopytał, dojědźe sej Steinmeier hakle­ dwaj měsacaj po nastupje za­stojnstwa do Waršawy. Po tym zo bě prawi­cowo-konserwatiwna strona Prawo a sprawnosć 2015 knje­žerstwo nastupiła, je bilateralny poměr napjaty.

Wo zwjazkach komunow rěčeli

Freitag, 19. Mai 2017 geschrieben von:

Radwor (SN/MkWj). Měli Malešanska, Wulkodubrawska a Radworska gmejna přichodnje wušo hromadźe dźěłać a tak mjenowany komunalny zakładny centrum wutworić abo nic? Wo tym su wčera wječor na žurli Radworskeho hosćenca „Meja“ debatowali. Při tym so pokaza, zo su měnjenja w tymle prašenju dosć rozdźělne. Něhdźe 35 zajimcow bě na žurlu­ přišło.

Přiwisnicy tajkeho zwjazka, kaž Malešanski wjesnjanosta Matthias Seidel (CDU), běchu sej wěsći, zo dyrbja so gmejny zbližić, zo bychu so wulkim centram wobarali. Hewak změja wjesne kónčiny přichodnje hišće wjetše njelěpšiny. „Wy sće naši partnerojo“, wón přitomnym zastupnikam komunow přiwoła.

Putin Macronej gratulował

Freitag, 19. Mai 2017 geschrieben von:

Moskwa (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin je nowemu francoskemu prezidentej Emmanuelej Macronej telefonisce k wuzwolenju do zastojnstwa gratulował. Wobaj statnaj šefaj so na to dojednaštaj, zo „w aktualnych mjezy­narodnych a regionalnych prašenjach, kaž na přikład w boju přećiwo tero­rizmej, hromadźe dźěłataj“. Tole wu­chadźa z wčerawšeje zdźělenki Krjemla w Moskwje. Nimo toho chcetaj wobaj tradicionalne přećelske rusko-francoske poćahi dale pohłubšić, kaž rěkaše.

Paris a Moskwa chcetej měrowe rozmołwy w tak mjenowanym „normandiejowym“ formaće dale wjesć. W nim so Francoska zhromadnje z Němskej prócuje, w konflikće na wuchodźe Ukrainy po­srědkować a dalšej eskalaciji zadźěwać.

We wólbnym boju wo prezidentstwo w Francoskej bě Moskwa wospjet signalizowała, zo je prawicarskej populistce Marine Le Pen přichilena. Putin bě ju hakle w měrcu w Moskwje přijał. Fachowcy tuž z toho wuchadźeja, zo budźe poměr mjez Putinom a Macronom skerje wobćežny.

To a tamne (19.05.17)

Freitag, 19. Mai 2017 geschrieben von:

Bjez swěcy při kolesu je rubježnik poli­ciji runu smuhu do rukow jěł. 28lětny bě póćmje w Hammje po puću, jako jeho zastojnicy runje tohodla zadźeržachu. Zdobom pak spóznachu jeho jako ru­bježnika, kotrehož bě sudnistwo k třom lětam­ jastwa zasudźiło. K postajenemu terminej w jastwje wšak wón přišoł njebě, čehoždla za nim z wukazom zajeća pytachu. Policisća dowjezechu koleso­warja tuž direktnje do jastwa.

Z knihu je nócny portjej w hotelu w Aschaffenburgu­ wobrónjeneho rubježnika wućěrił. Skućićel bě 57lětneho po informacijach policije rano z dołhim nožom wohrozył. Jako jemu portjej rjekny, zo nima žane pjenjezy w kasy, ru­bježnik tež hišće spray na njeho pryskaše. To pak jemu njepomhaše: Nadpad­njeny hrabny sej knihu a ćisny ju za rubježnikom, kiž na to twochny.

Neuheiten LND