19 lětny Njebjelčan Nico Łušćanski, je ćěsla w třećim wukubłanskim lěće. Rjemjesło ćěslistwa je jemu hižo někotre wuspěchi wobradźiło, kotrež jeho rozpalitosć a angažement wotbłyšćujetej. Vanessa Žurec je składnosć wužiwała a so z nim wo jeho wukubłanju wuměniła.
Što je će pohnuło wukubłanje na ćěslu zahajić?
N. Łušćanski: Před někotrymi lětami je mój wuj swoju třěchu znowa natwarił a za čas koronapandemije mějach składnosć jemu při tym pomhać. Tute nazhonjenje je mi telko wjesela wobradźiło, zo so rozsudźich wukubłanje na ćěslu zahajić. Powołanje drje je hdys a hdys riskantne, dokelž často we wulkich wyšinach dźěłaš, ale to mje njewottraši.
Sy hižo wuspěchi w běhu třoch lět wukubłanja docpěł?
Serbska młodźina steji mjez swětomaj. Na jednym boku serbski, bohaty na kulturu a tradicije. Tomu napřećo steji moderny swět města, kiž so wobstajnje wuwiwa, pod hesłom „wyše, spěšnišo, dale“. Młodostni su žiwi mjez tutymaj swětomaj, z jednoho boka na druhi torhani a maja rozsud tworić, kiž zdawa so njemóžny: Chcu, ně, móžu so po lětach wukubłanja do Łužicy nawróćić?
Runja swojim staršim sej młoda generacija Serbow stare tradicije a wašnja waži, kiž našu kulturu jónkrótnu a wosebitu činja, a chce je wobchować. Zdobom pak přeja sej tež dalewuwiće w Łužicy, zo njebychu Serbja moderny swět dospołnje wuzamknyli, ale kompromis namakali mjez starym a nowym.
Hospodarske połoženje mjeńšich a srjedźnych předewzaćow je so dale pohubjeńšiło. Samo ličba jich přistajenych je w septembrje trochu woteběrała. Situacija je runje tajka, kaž naposledk před třomi lětami. Minjene měsacy bě ličba přistajenych w předewzaćach nimale stabilna. Tole wuchadźa z indeksa srjedźneho stawa Datev, kotryž fachowcy jónu wob měsac wozjewjeja. Tež wobrot mjeńšich a srjedźnych předewzaćow je porno lońšemu oktobrej wo 7,1 procent woteběrał.
W poslednich septemberskich dnjach tutoho lěta přepoda so Budyskemu Serbskemu muzejej drohotny dar z priwatneho wobsydstwa. Jedna so wo wolijowej mólbje molerja Friedricha Krause-Ostena a wulku ličbu knihow a dokumentow ze zawostajenstwa serbskeho pismikistajerja, prócowarja a ludoweho basnika Pawoła Krječmarja z Budyšina. Mjez eksemplarami wobšěrneje knižneje zběrki namakaja so z ruku signowane awtografy serbskich spisowaćelow kaž Michała Nawki, Jurja Winarja, Marje Kubašec a Pawoła Grojlicha.
Město Choćebuz chce wot šulskeho lěta 2025/2026 na delnjoserbskim gymnaziju w kóždym lětniku přidatnu rjadownju zarjadować. Šulska konferenca pak ma wobmyslenja, zo móhł tajki rozsud serbski profil gymnazija zesłabjeć.
Choćebuz (SN/lmc). Prognozy šulskeho hamta a kraja dla chcedźa přidatne rjadownje zawjesć. Po prognozy budźe sej wjace šulerjow gymnazialne městno wužadować, hač steji aktualnje k dispoziciji. Byrnjež Delnjoserbski gymnazij hižo nětko z wužadanjemi wojował, je spočatnje šulski nawoda solidarity dla přemyslował, jónkrótnje přidatnu rjadownju přiwzać. Krótko na to so wukopa, zo předwidźachu plany šulskeho hamta a kraja trajne rozšěrjenje ličby rjadownjow.
Migracija je nadal tema, kotraž zjawny diskurs dominuje – na lokalnej runinje runje tak kaž na mjezynarodnym (politiskim) polu. Byrnjež lědma štó prěł, zo njehodźi so w přiběrajcy zestarjacej towaršnosći „prěnjeho swěta“ ličba pobrachowacych fachowych mocow bjez připućowanja wurunować, drěja sej za stajnymi blidami, w telewizijnych debatach a w parlamentach hubu, kak ludźom, kotřiž z najwšelakorišich a zrědka ryzy „hospodarskich“ přičinow domiznu wopušćeja, přestup mjezy najlěpje znjemóžnić.
Choćebuz (SN/bn). Mjezynarodna koprodukcija „My late summer“ režisera Danisa Tanovića z Bosniskeje-Hercegowiny, kotraž bu mjez druhim z Oscarom wuznamjenjena, je 5. nowembra ze zahajenskim paskom 34. Choćebuskeho filmoweho festiwala (CFF). Cyłkowny program „sobu najwuznamnišeho zarjadowanja swojeho razu“ wopřijima 147 filmow z 41 krajow inkluziwnje dwanaće swětowych a 60 němskich premjerow. Spektrum je „po zwučenym wašnju přewšo šěroki a wotbłyšćuje wot ukrainskeho sciencefiction-filma hač ke kasachskemu easternjej, wot čěskeje splatter-groteski hač k dramje ćěkancow ze Serbiskeje aktualne filmowstwo srjedźeneje a wuchodneje Europy“, kaž we wčera wozjewjenej zdźělence organizatorow rěka. We wobłuku třoch wubědźowanjow ma cyłkownje dwanaće hrajnych a jědnaće krótkofilmow wuhlady na „Lubiny“, kaž mytowanskim statuetam rěkaja; sydom produkcijam kiwa šansa na wuznamjenjenja w dorostowych kategorijach.
Kónc tydźenja wočakujetej nas pisanej swjedźenjej: Młodźinski klub Chrósćicy přeprošuje na dwě wječornej zarjadowani! Hač woblubowana „Ü30-Party“ pjatk abo „Aurora Nights“ sobotu – kóžda generacija je wutrobnje witana.
Chrósćicy (SN/VaŽ). Hižo wot wutory přihotuja Chróšćansku „Jednotu“ na swjedźenjej kónc tydźenja. Młodźinski klub Chrósćicy, kotryž wobsteji z něhdźe 50 aktiwnych čłonow, jej pilnje přihotuje a wšitko sam organizuje. Wot dekoracije hač k planowanju poslednich trěbnych kročelow, kóžda pomocna ruka je trěbna. Wšako chcedźa wopytowarjam njezapomnitej wječoraj skićić!
Berlin (SN). W sakskich brunicowych rewěrach dóstawaja zawody wotnětka spěchowanje za inwestowanje do produkcije baterijow, solarnych paneelow, wětřikowych turbinow a ćopłotnych klumpow. Dale podpěruje stat inwesticije do připrawow za produkciju jednotliwych komponentow tutych technikow. Minimalna spěchujomna inwesticija do jednotliweho projekta je 500 000 eurow za małe a srjedźostawske zawody resp. jedyn milion za wulke zawody. Podźěl spěchowanja saha wot 15 do 40 procentow. Za Łužiski rewěr steji 40 milionow eurow k dispoziciji.
Wotpowědnu namołwu, próstwy wo spěchowanje ze zwjazkoweho programa STARK (němska skrótšenka za zesylnjenje dynamiki transformacije, rozmach w rewěrach a na stejnišćach brunicowych milinarnjow) zapodać, je wčera zwjazkowe hospodarske ministerstwo wozjewiło. Na to je sakske ministerstwo za wuwiće regionow w zdźělence skedźbniło.
Link k wšěm dokładnišim informacijam: https://www.bmwk.de/Redaktion/DE/Downloads/F/20241014-foerderbekanntmachung-stark-transformationstechnologien