Aus der aktuellen Ausgabe vom Montag, 30 November 2020

„Zusowy campus“ njebudźe

Wojerecy. Na přibrjohu Šibojskeho jězora njebudźe w blišim času uniwersita „Zusowy campus“ nastać. To wuchadźa z rozmołwow noweho Wojerowskeho wyšeho měšćanasty Torstena Rubana-Zeha (SPD) ze zastupjerjemi Drježdźanskeje techniskeje uniwersity a sakskeho knježerstwa. Přičina je, zo njeje kubłanišćo ze srědkow zakonja k zesylnjenju strukturow spěchujomna.

Hudźbne šule zaso wotewrjene

Budyšin. Z wučbu za jednotliwca móža hudźbne šule w Sakskej wot jutřišeho zaso skutkować. Kulturna ministerka Barbara Klepsch (CDU) bě so we wobłuku předźěłanja sakskeho škitneho postajenja korony dla za to zasadźiła. Tež w Budyskej wokrjesnej hudźbnej šuli přizjewja so wučerjo pola staršich, kaž jeje nawodnica Charlotte Garnys rjekny. Na to hakle zestaja hodźinski plan.

Sakske myta wupisane

Tradicionalnje wužohnuje Slepjanska fararka 1. adwent tamniše dźěćetko. Wona pak je w maćernym lěće, tuž je Zhorjelska generalna superintendentka Theresa Rinecker tónle nadawk we wobłuku wčerawšich kemšow w Slepjanskej cyrkwi w němskej a serbskej rěči přewzała. Dźěćetko přewodźatej lětsa a njesetej latarnju a koš z darami Amy-Helen Kistec a Martha Schillerec. Foto: Joachim Rjela

Minjeny tydźeń stej so kuratorij kaž tež wědomostna přirada Serbskeho instituta regularnje, ale prěni raz digitalnje, zetkałoj. Z nowowuzwolenym předsydu přirady prof. em. dr. Rolandom Martijom z uniwersity w Saarbrückenje je so Cordula Ratajczakowa rozmołwjała.

Prof. Marti, gratuluju wam k předsydstwu tejele rady. Njeje to za Was prěni raz.

R. Marti: Bě to skerje formalnosć, wšako ma jedyn z dźewjeć čłonow předsyda być. Wjeselu so, zo móžachmy třoch nowych sobuskutkowacych witać – europsku etnologowku prof. dr. Reginu Bendix z uniwersity w Göttingenje, literarnu wědomostnicu prof. dr. Annettu Werberger z Europa-uniwersity Viadrina we Frankobrodźe nad Wódru a direktora Instituta za sakske stawizny a ludowědu a profesora za sakske krajne stawizny na Drježdźanskej techniskej uniwersiće dr. Andreasa Rutza. Z nimi je změna generacijow w přiradźe na dobrym puću.

Što běchu hłowne temy posedźenja?

R. Marti: Smy za 2021 regularnu ewaluaciju přihotowali a dźěłowy plan instituta schwalili kaž tež jeho dźěławosć w minjenym lěće hódnoćili.

A kak spokojom sće z dźěłom SI?

Budyski a Zhorjelski wokrjes nowy powšitkowny wukaz přihotujetej

Budyšin/Zhorjelc (SN/at). Swobodny stat Sakska je wobličene na wobydlerstwo zwjazkowy kraj najwjace z koronawirusom natyknjenych w běhu sydom dnjow. Tak mjenowana incidenca je 226,16. Jako sćěh wuradźowanja zwjazkoweje kanclerki z ministerskimi prezidentami je statne knježerstwo minjeny pjatk nowe škitne postajenje nastupajo koronu wukazało, kotrež jutře płaćiwosće nabudźe a hač do 28. decembra płaći. Za dny mjez hodami a Nowym lětom su wolóženja so zetkawać předwidźane.

Kamjenc (BG/SN). Lěto 2025 ma jónkrótne za Łužicu być. To wěšćeše nowinarska konferenca k zahajenju idejoweje kampanje minjeny tydźeń w Kamjenskej radnicy. Za nimale štyri lěta wšak zhladuja w Kamjencu na 800lětne wobstaće Lessingoweho města. We wopismje, kotrež je w Pančičansko-Kukowskim klóštrje Marijina hwězda, wšak je město jako ­„oppidum“ – forma měšćanskeho sydlenja – prěni króć naspomnjene. W dokumenće je tež rěč wo eksistency wokolnych sydlišćow, mjez druhim Brunowa, Běłeje (Biehla), Čornowa (Zschornau), Křidoła (Schiedel), Jěžowa (Jesau) a (Němskich) Pazlic. Mjeztym su wone do Kamjenca zagmejnowane.

Berlin (SN/JaW). Zwjazkowy sejm Němskeje namołwja němske knježerstwo namjety europskeje woby­dlerskeje iniciatiwy Minority SafePack (MSPI) Federalistiskeje unije europskich narodnych mjeńšin (FUEN) bórze pruwować a so za to zasadźeć, zo ju w Europskim parlamenće tematizuja a namjety MSPI zwoprawdźa. To su zapósłancy pjatk w Berlinje schwalili. Při tym su próstwu frakcijow CDU/CSU a SPD jednohłósnje přiwzali. W njej žadaja sej mjez druhim, zo so knježerstwo „při kóždejžkuli přiměrjenej składnosći za škit a spěchowanje narodnych mjeńšin w zmysle MSPI na europskej runinje kaž tež za iniciatiwu zasadźa“. Dale ma knježerstwo „financne srědki w dosahacej měrje přewostajić, zo by so škit mjeńšin z europskej naležnosću stał“. Próstwu frakcije Zelenych, kotraž wobsahowaše tež žadanje „mjeńšinowe prawa w prawniskich ramikach Europskeje unije zakótwić ... a adekwatny plan sankcijow zdźěłać“, bu wotpokazany.

Lipsk (dpa/SN). Předsyda frakcije CDU/CSU w zwjazkowym sejmje Ralph Brinkhaus (CDU) žněje ze swojim žadanjom za sylnišim wobdźělenjom krajow w koronakrizy přiběrajcy kritiku. Tak je durinska financna ministerka Heike Taubert (SPD) na to pokazała, zo je swobodny stat hižo 700 milionow eurow jako direktnu pomoc wot pandemije potrjechenym přewostajił. Sakski financny minister Hartmut Vorjohann (CDU) kritizowaše, zo nastawa zaćišć, zo so kraje na pomocy scyła njewobdźěleja. „To tak njetrjechi.“

Natwarja strowotniske składy

Berlin (dpa/SN). Jako konsekwencu z koronakrizy chce Zwjazk na 19 městnach Němskeje narodnu strowotnisku rezerwu z wažnymi maćiznami kaž nahubnikami a škitnej drastu natwarić. Tole je minister za strowotnistwo Jens Spahn (CDU) připowědźił. „Pandemija nas wuči, zo dyrbimy na nju lěpje přihotowani być“, rjekny Spahn powěsćerni dpa.

Taksije wojuja wo eksistencu

Něhdźe 1 500 ludźi z Němskeje a Pólskeje je minjenu sobotu zhromadnje přećiwo wobmjezowanjam koronapandemije dla ­demonstrowało. Pólscy demonstranća přińdźechu z pólskeho Słubice přez pomjezny móst do Frankfurta nad Wódru (hlej ­wobraz). Policija wobdźělnikow namołwješe, nahubniki wužiwać a wotstawk dodźeržeć. Foto: dpa/Patrick Pleul

Listowu wobalku, w kotrejž bě nimale tysac eurow, je šofer na třěše swojeho awta zabył a zhubił, jako wotjědźe. Krótko po tym přizjewi so 57lětny na policajskej straži a přepoda 900 eurow, kiž bě na dróze namakał. Zastojnicy jědźechu z nim na městno namakanki a tam dalše sto eurow a tež 39lětneho wobsedźerja pjenjez nańdźechu. Tón rjekny, zo bě do wotjězda cigaretu kurił a na pjenjezy na třěše zabył. Pjenjezy jemu wróćichu.

Ćěkaceho sobujěduceho wosoboweho awta je policajski pos Ilox našoł. Šofera awta zajachu něšto pozdźišo w toho by­dlenju. 26lětny bě ze swojim awtom na A67 pola Raunheima z jězdnje zajěł a do wobhrodźenja twarnišća zrazył. Zhromadnje ze 29lětnym sobujěducym wostajištaj awto stejo a pěši ćeknyštaj. Zastojnicy z psom za nimaj pytaštaj. Ilox sobujěduceho w bliskim lěsu namaka.

Berlin (dpa/SN). Prezident zwjazka dźěłodawarjow metaloweje branše Stefan Wolf njewidźi hladajo na bórzomne tarifowe jednanja w metalowej a elektroindustriji žane móžnosće rozdźělowanja. „Mnozy w dźěłarnistwje IG metal njejsu hišće rozumili, w kajkim połoženju tuchwilu smy“, rjekny Wolf minjeny pjatk w Berlinje. Aktualny niwow produkcije je 17 procentow niši hač w zymje do wudyrjenja koronapandemije. „Nětko tarifowe jednanja ze žadanjom za štyrjomi procentami wjace mzdy zahajić a tež stawki njewuzamknyć, je z mojeho wida dospołnje wopačne nastajenje.“ Nawodnistwo IG metal bě minjeny štwórtk wobkrućiło, zo je regionalna tarifowa komisija wotpowědne žadanja zdźěłała. Tak měli dźěławi 3,8 procentow wjace mzdy dóstać.