W swojim prěnim lěće je amplowa koalicija někotrym reformam puć runała, kotrež wot 2023 płaća. Što budźe dróše, što so potuńši a so dospołnje změni?

Berlin (dpa/SN). Z Hartza IV budźe wobydlerski pjenjez, rentu zwyša a woblubowana jězdźenka so (podróšena) wróći. Wobydlerki a wobydlerjo maja so w nowym lěće na wšelake změny nastajić. Pokročujemy přehlad:

Klimowy wotedawk za tepjenje: Přenajerjo maja so wot januara w mnohich padach na klimowym wotedawku swojich podružnikow za tepjenje wobdźělić. Tak mjenowanu CO2-płaćiznu rozdźěleja po schodźenkowym modelu mjez po­družnikom a přenajerjom. Čim mjenje je twarjenje klimje přichilene, ćim wjace dyrbi přenajer přewzać. Dotal dyrbja po­družnicy wotedawk zapłaćić, kotryž ma pomhać, wustorkowanje za klimu škódneho wuhlikoweho dioksida znižić.

Termin za ležownostnodawkowe wozjewjenje: Mějićeljo domskich a bydlenjow maja swoje ležownostnodawkowe wozjewjenje hač do kónca januara wotedać. Prěnjotny termin bě loni kónc oktobra. Dlijaceho so dochada podłožkow dla bu termin podlěšeny.

Bonn (dpa/SN). Loni je so w Němskej wjele mjenje miliny přetrjebało. Produkcija miliny porno tomu přiběraše, kaž zwjazkowa syćowa agentura ze sydłom w Bonnje wčera zdźěli. Dohromady bu w zwjazkowej republice loni dobrych 482 terawattowych hodźin (TWh) miliny přetrjebanych, rozprawješe dohladowanski zarjad. To je štyri procenty mjenje hač lěto do toho. Runočasnje pak je produkcija miliny wo 0,4 procenty na nimale 507 TWh rozrostła. Přetož Němska je jasnje wjace miliny eksportowała hač hišće lěto do toho. Terawattowa hodźina wotpowěduje miliardźe kilowattowych hodźin.

Podźěl z wobnowjomnych energijow produkowaneje miliny na přetrjebje ležeše loni z 48,3 procentami jasnje nad niwowom w lěće 2021, hdźež je podźěl 42,7 procentow wučinił. Najbóle k tomu přinošowali su z 25,9 procentami wětrniki. Potom sćěhuja fotowoltaikowe připrawy z 11,4 procentami a biomasa z 8,2 procentami.

Produkcija konwencionelnych nošerjow energije wučinješe loni cyłkownje 273 TWh, štož je 5,7 procentow mjenje.

Durje mjeńšeho lětadła su minjeny pjatk „z njebjes“ do zahrody socialneje stacije w Meckenbeurenje při Bodamskim jě­zoru (Baden-Württembergskej) padnyli. Elektroniski system lětadła je pilota wo wopačnej funkciji durjow hišće do starta informował, policajska rěčnica rozłoži. 45lětny pak je signal ignorował a wot ­bliskeho lětanišća Friedrichshafen star­tował. Na zbožo so nichtó zranił njeje.

Hižo dwójce buchu dźěle čarow Mnichowskeho lětanišća zawrjene, dokelž bě tam psyk z mjenom „Sammy“ po puću, policija zawčerawšim zdźěli. Sammy pochadźa z wukraja, hdźež běše na dróhach žiwy. Póndźelu chcyše jeho nowa wobsedźerka na lětanišću wotewzać, ale psyk je so wuswobodźił a zminył.

Zhorjelski biskop Wolfgang Ipolt je prědowanje w Božej nocy w Kulowskej cyrkwi „njepřemyslene a njezamołwite“ mjenował a konkretne konsekwency přećiwo prědarjej patrej Joachimej Wernersbachej připowědźił.

Kulow/Zhorjelc (SN/mb). Pater Joachim je ze swojim prědowanjom wo „njepředstajomnje rjanym Božim porjedźe“ swójby muža, žony a dźěsća a „wulkej disonancy“ wot toho wotchilacych žiwjenskich wašnjow nic jenož peticiju 534 ludźi zbudźił (hlej SN wčera). Mjeztym je dźeń a wjac naprawow přećiwo duchownemu, kotryž je na tři lěta wot klóštra Tholeya w Posaarskej wosadźe w Kulowje jako dušepastyr wupožčeny. Abt Mauritius Choriol je na prědowanje hižo raznje reagował a swojemu sobubratrej nachwilnje kóždužkuli pastoralnu dźěławosć dokoławokoło abatownje zakazał. Zdobom je klóšter cyrkwinske přepytowanje z analyzu teksta prědowanja a próstwow na kemšach zahajił.