Wjace piwa předali

Mittwoch, 01. Februar 2023 geschrieben von:

Frankfurt nad Mohanom (dpa/SN). Piwarnje w Němskej su loni zaso wjace ­piwa předali. Cyłkownje bě to 8,8 miliardow litrow, štož su 2,7 procentow wjace hač lěto do toho, zdźěli dźensa zwjazkowy statistiski zarjad. Přiwšěm njeje to ­hišće telko kaž do pandemije. Swětowe mišterstwo kopańcy w Katarje njeje wobrot wulce wobwliwował. Němski zwjazk piwarnjow je nimo toho hižo připowědźił, zo budźe piwo dale a dróše.

Bamž wopyta Afriku

Kinshasa (dpa/SN). Na swojim wopyće w afriskim kraju Kongo swjećeše bamž Franciskus dźensa z milion wěriwymi zjawnu Božu mšu. To je jedyn z wjerškow jeho putniskeje jězby, kotruž je pontifeks wčera zahajił. Hižo wčera, jako je wón na lětanišću w stolicy Kinshasa přizemił, jemu statysacy wěriwych kiwachu. W swojej narěči namołwješe bamž wobydlerjow w Kongo, zo njeměłoj hida a namóc w towaršnosći městna měć. W kraju dóńdźe stajnje zaso ke konfliktam.

Wotstronja wšitke naprawy

Dawkowe lěpšiny wotstronić

Mittwoch, 01. Februar 2023 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Politikarka Zelenych Paula Piechotta je financneho ministra Christiana Lindnera (FDP) namołwjała, wosebite prawidła w zwisku z dawkom za jězdźidła wotstronić. Ministerstwo njeje to dlěje hač dźesać lět činiło, Piechotta wčera powěsćerni dpa rozprawja. „To je na lěto něhdźe miliarda eurow. Hladajo na napjate etatowe połoženje njeje hižo zrozumliwe, čehodla so ministerstwo dawkowych dochodow wzda.“ Němska njemóže sej hladajo na krizy dowolić, lětdźesatki stare wuwzaća a wosebite prawidła dale zmóžnić. Pruwo­wanski wuběrk zwjazkoweho sejma je financne ministerstwo namołwjało, kóždu dawkowu lěpšinu přepruwować. Hač do kónca lěta 2023 ma wotpowědna rozprawa wuběrkej předležeć.

Měnjene su mjez druhim rjadowanja, na přikład dawkowe lěpšiny za ratarski a lěsniski wobłuk, kotrež měli so wotstronić a trajne spěchowanja skónčić.

Přistajenych njezhubić

Mittwoch, 01. Februar 2023 geschrieben von:
Drježdźany (SN). „Štóž dźensa ludźi pušći, njezměje jutře dosć fachowcow k dispoziciji“, zdźěli sakski předsyda Zwjazka dźěłarnistwow (DGB) Markus Schlimbach, hdyž zhladuje na wčera wozjewjene ličby sakskich dźěłowych wikow. Štóž chce kwalifikowany personal měć, dyrbi dobre wuměnjenja přistajenym zmóžnić. Ludźo, kotřiž so za druhim dźěłom rozhladowachu, su zhubjeni a so do zawodow njenawróća. Runje tak dyrbjeli při­stajenym krute dźěłowe městno poskićeć, tak zo maja w předewzaćach perspektiwu.

Lula: Njedóstanu žanu municiju

Mittwoch, 01. Februar 2023 geschrieben von:

Kijew/Brasília/Paris (dpa/SN). Nowy prezident Brazilskeje Luiz Inūo Lula da Silva je so na wopyće zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD) minjene dny za měrowe jednanja mjez Ruskej a Ukrainu zasadźał. Wot Němskeje žadanu municiju za pancery, kotrež su w Ukrainje zasadźene, je Lula wotpokazał. „Brazilska je kraj měra. A tohodla nochcemy so direktnje abo indirektnje na wójnje wobdźělić“, brazilski prezident podšmórny.

Z Parisa a Washingtona su mjeztym rozdźělne signale, hač wojerske lětadła Ukrainje k dispoziciji staja. Prezident USA Joe Biden je tole wuraznje wotpo­kazał. Francoski prezident Emmanuel Macron njeje to cyle wuzamknył. „Principielnje njeje ničo zakazane“, wón měni. Najprjedy pak ma ukrainske knježerstwo wotpowědnu próstwu francoskemu knježerstwu sposrědkować. Zdobom maja so hladajo na zasadźenje wěste ­wuměnjenja spjelnić. Tak njesmědźa Ukrainjenjo brónje na ruskim teritoriju zasadźić. Brónje dyrbja wojacy jenož za wotwobaranje wužiwać.

Žony dale mjenje zasłuža

Mittwoch, 01. Februar 2023 geschrieben von:

Berlin/Podstupim (dpa/SN). Žony su loni w Berlinje a Braniborskej přerěznje šěsć do dźesać procentow mjenje na hodźinu zasłužili hač mužojo. Rozdźěl njeje tak wulki kaž w cyłozwjazkowym přerězku, hdźež registrowachu statistikarjo w Berlinje diferencu wot něhdźe 18 procentow. Po informacijach statistiskeho zarjada zasłužichu žony loni přerěznje 22,54 eurow brutto na hodźinu, mužojo dóstachu 25,02 eurow. W Braniborskej je mzdowy rozdźěl mjeńši. Žony dóstachu zasłužbu 18,58 eurow na hodźinu, štož je něhdźe šěsć procentow mjenje hač jich kolegojo (19,71 eurow). Najwjetše mzdowe rozdźěle su fachowcy w starobnej skupinje 45 do 49lětnych dźěławych zwěsćili. Žony w Berlinje dóstachu 17 procentow mjenje mzdy hač mužojo. W Braniborskej su to 15 procentow mjenje.

Po Zwjazkowym statistiskim zarjedźe so rozdźěl mjez splahomaj hižo někotre lěta pomjeńša. W lěće 2006 zwěsćichu statistikarjo hišće diferencu 23 procentow. Dale woni informuja, zo su rozdźěle předewšěm pola dźělnych přistajenjow a powołanjach, kotrež zwjetša žony wukonjeja.

Protesty renty dla

Mittwoch, 01. Februar 2023 geschrieben von:

Paris (dpa/SN). W mnohich francoskich městach su ludźo znowa přećiwo planowanej reformje rentow prezidenta Emmanuela Macrona protestowali. Na přikład w Toulouse, Rennesu a Grenoble ludźo wčera dopołdnja demonstrowachu. Cyłkownje něhdźe 11 000 policistow su po cyłym kraju zasadźeni.

Francoske knježerstwo chce regularnu starobu, hdźež móža so ludźo na wuměnk podać, krok po kroku wot 62 na 64 lět zwyšić. Tuchwilny system njehodźi so dołhodobnje hižo financować. Nimo toho ma so ličba lětow, kotrež su za rentu trěbne, powyšić. Lěpšiny za wěste powołanske skupiny maja so wotstronić.

Tuchwilu móža so wobydlerjo Francoskeje z 62 lětami na wuměnk podać. Tole pak je často wo wjele pozdźišo. Štóž njeje mjenujcy dołho dosć přinoški do rentoweje kasy płaćił, zo móhł połnu rentu dóstać, dźěła dlěje. Ze 67 lětami pak je hranica docpěta, tak zo móža ludźo rentu zahajić, bjeztoho zo so jim pjenjezy šmórnu. Tole chce knježerstwo wob­chować. Měsačna minimalna renta ma so zdobom na něhdźe 1 200 eurow powyšić. Dźěłarnistwa maja reformu za ­njesprawnu a su tohodla k stawkam ­namołwjeli.

To a tamne (01.02.23)

Mittwoch, 01. Februar 2023 geschrieben von:

Zwada mjez susodkomaj rumowanja sněha dla je so w Spiesen-Elversbergu pola Saarbrückena přiwótřiła. Tak je 39-lětna žona swoju 59lětnu susodku ze sněhowej łopaču nadpadnyła a ju na hłowje zraniła. Mandźelski 59lětneje chcyše pomhać a bu tohorunja zranjeny. Policija je přepytowanja přećiwo woběmaj žonomaj zahajiła.

W južnoafriskej hospodarskej metropoli Johannesburg je druhi raz w běhu dweju tydźenjow tiger ćeknył. Rubježne zwěrjo su ludźo zawčerawšim rano na wobstražowanskim wideju běrowoweho kompleksa wuhladali. Nětko tam za tigrom pytaja. Srjedź januara bě hižo raz tiger z wobhrodźenja ćeknył. Zwěrjo je muža nadpadnyło a wjacore zwěrjata moriło. Po štyrjoch dnjach tigra popadnychu. ­Tigry njejsu w Africe w přirodźe žiwe, ale so na priwatnych farmach plahuja.

Wólby kaž planowane wotměja

Dienstag, 31. Januar 2023 geschrieben von:

Karlsruhe (dpa/SN). Wólby do Berlinskeho domu zapósłancow móža so kaž planowane 12. februara přewjesć. Zwjazkowe wustawowe sudnistwo je w chwatnym jednanju rozsudźiło, zo so wothłosowanje njepřestorči. Tole zdźělichu dźensa sudnicy w Karlsruhe. Wjace hač 40 ludźi, mjez nimi tež zapósłancy, su přećiwo wusudej Berlinskeho wustawoweho sudnistwa z lońšeho nowembra skoržili.

Zaso wjace bjezdźěłnych

Kamjenica (dpa/SN). Bjezdźěłnosć w Sakskej je spočatk lěta dale přiběrała. W januaru bě nimale 130 900 ludźi bjez dźěła. To je něhdźe 8 700 wosobow wjace hač loni w decembru, zdźěli regionalna direkcija Zwjazkoweje agentury za dźěło dźensa w Kamjenicy. Kwota bjezdźěłnosće je wot 5,8 na 6,2 procenty stupała. Wuwiće je hladajo na sezonu normalne. Najwjace bjezdźěłnych w Sakskej bydla z 8,5 procentami w Zhorjelskim wokrjesu, najnišu kwotu registrowaše zarjad we wokrjesomaj Rudne horiny a srjedźna Sakska.

Mjenje padow pandemije dla

Z demokratijuso bóle zaběrać

Dienstag, 31. Januar 2023 geschrieben von:
Drježdźany (dpa/SN). Dźěći a młodostni w Sakskej maja so bóle z demokratiju zaběrać, při čimž měła so praksa zapřijeć. „Šula njesmě zawrjeny wuknjenski kosmos być“, wuswětli wčera sakski kultusowy minister Christian Piwarz (CDU). Tak dyrbjeli šulerjo w přichodźe sudnistwa wopytać. Tohorunja měli justicni sobudźěłaćerjo w šulskej wučbje natwar a nadawki prawniskeho stata posrědkować. „Dyrbimy so kóždy dźeń znowa za swobodu, tolerancu, měr a demokratiju zasadźeć“, Piwarz wuzběhny. Při tym ma šula wažnu rólu hrać. Zaměr praktiskeho kubłanja je, zo měli sej šulerjo na zakładźe faktow swójske měnjenje wutworić a je tež zastupować. Na bazy kooperacije mjez kultusowym a justicnym ministerstwom maja so wotpowědne wučbne materialije wuwić. Tež wučerjo móža so dale kubłać. Dale chcedźa zamołwići šulerjow wo powołanjach w justicnym wobłuku informować.

Maja kandidata

Dienstag, 31. Januar 2023 geschrieben von:
Lipsk (dpa/SN). Wólby intendanta za rozhłosowy sćelak MDR su 13. měrca předwidźane. To bu wčera na posedźenju rozhłosoweje rady w Lipsku wozjewjene. Mjeztym maja jednoho kandidata. Zarjadniska rada namjetowaše rozhłosowej radźe njedawno managera MDR Ralfa Ludwiga. 54lětny je wot 2015 zarjadniski direktor zjawnoprawniskeho sćelaka ARD. Za MDR je diplomowy překupc wot lěta 1999 hižo we wšelakich funkcijach skutkował. Kaž zarjadniska rada dale informuje bě 29 požadanjow za městno intendanta dóšło. Tuchwilna intendantka MDR Karola Wille so wo třeću hamtsku periodu njeprócuje. Jeje zrěčenje lětsa kónc oktobra wuběži. 63lětna je wot nowembra 2011 šefina sćelaka.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND