Wodźik po syći transportować

Freitag, 17. Februar 2023 geschrieben von:

Podstupim (dpa/SN). W Braniborskej ma za něhdźe sydom lět transport wodźika přez syć móžny być. Potom hodźa so industrijne předewzaća z klimje přichilenej energiju zastarować. Ze studije w nadawku braniborskeho krajneho knježerstwa wuchadźa, zo maja hač do lěta 2030 nowe trasy, kaž na přikład do Schwedta a Choćebuza, nastać. Předewšěm pak maja so za to wobstejace płunowody přetwarić a wužiwać. Hospodarski minister Jörg Steinbach je wčera w Podstupimje wu­zběhnył, zo měło so na startowej fazy ­zaměrnje dźěłać. Jenož potom móhła Němska hač do lěta 2045 klimoneutralna być. Předewšěm industrijne přede­wzaća, kaž wolijowa rafinerija PCK w Schwedće, maja so z wodźikom zastarać.

Po studiji płaći hač do lěta 2045 wu­twarjena syć 1,2 miliardow eurow. Najwjetši dźěl toho ma swobodne hospodarstwo nałožić. „Stat njemóže to jako swójsku infrastrukturu předewzaćam přewostajić.“ Hač do lěta 2030 dyrbi so wodźikowa syć na dołhosć 687 kilometrow wutwarić. A hač do lěta 2045 ma so potom po 1 100 kilometrach wodźik dodawać.

Debatować a spěwać

Freitag, 17. Februar 2023 geschrieben von:
Mjezynarodna kooperacija zastupjerjow awtochtoneje ludnosće europskich krajow – to njejsu jenož spěwne wječorki, turněry kopańcy a wulěty do rjanych krajinow. Druhdy chcedźa ludźo tež politiku činić. K tipam za smalltalk z cuzymi ludźimi słuša: Njerěč wo seksu, nabožinje a politice, w nich tči konfliktny potencial. Tohodla so radšo wjedru wěnujemy. Tak mjenowana NGO kaž FUEN je pak tež zastupjerka mjeńšinopolitiskich zajimow, potajkim smalltalk při diskusijach njedosaha. Njejsmy pupk swěta a mamy akceptować abo znajmjeńša tolerować, zo druzy ludźo na přikład wo migraciji abo „multikulturelnej towaršnosći“ hinak mysla. So wě, zo směš tež za swoju poziciju tolerancu wočakować a kritizować, hdyž so něchtó retorisce přećiwo standardej ciwilneho mjezsobneho wobchadźenja přeńdźe. Do tutoho standarda pak tohorunja słuša, zo móžemy po zakónčenju politiskeje debaty hišće hromadźe spěwać, karty placać a kopańcu hrać. Marcel Brauman

Žona dobyła

Freitag, 17. Februar 2023 geschrieben von:
Erfurt (dpa/SN). Zwjazkowe dźěłowe sudnistwo je poziciju žonow w zwadźe wo jenaku mzdu skrućiło. Tak jednachu wčera w Erfurće wo padźe ze Sakskeje, hdźež je dźěłodawar přistajenej z Mišna wo wjacore sta eurow mjenje mzdy płaćił hač jeje ­koleze, kiž samsne dźěło wukonja. Dźěłodawar wopodstatni swój rozsud w tym, zo měješe muž wjace wušiknosće při wujednanju mzdy. Sudnikam wopodstatnjenje njedosahaše, dokelž předleži podhlad diskriminacije. Nětko ma metalotwarska firma žonje 14 500 eurow zarunanja płaćić.

To a tamne (17.02.23)

Freitag, 17. Februar 2023 geschrieben von:

By-li Bobi čłowjek był, je wón hižo před něšto časom swoje 200. narodniny wo­swjećił. Pastyrski psyk z Portugalskeje je mjenujcy dobrych 30 lět stary – a kaž wěmy, je sydom psyčich lět telko kaž jedne čłowječe lěto. Tuž zapisa so „najstarši žiwy wšěch časow“ do Guinnessoweje knihi rekordow. Najebać swojeje staroby honi so Bobi po zahrodźe swojeho knjeza Leonela Costa.

Ataka na žurnalistku, při kotrejž je jej choreograf statneje opery Hannovera Marco Goecke psyče howno do mjezwoča zmazał, ma nětko konsekwency. Tak je wón swoje dźěłowe městno jako baletny direktor zhubił. Njepřemysleny nadpad je přejara zasady statneho dźiwadła zranił a domej zeškodźał.

Póstnicy w Kölnje zahajene

Donnerstag, 16. Februar 2023 geschrieben von:

Köln (dpa/SN). Prěni króć po třoch lětach móža póstniske nory zaso bjez wobmjezowanjow korony dla swjećić. W Kölnje zetkachu so tuž dźensa dźesaćitysacy na žónske póstnicy. W lěće 2020 njemějachu daloko sahace naprawy, štož bě k rozšěrjenju wirusa přinošowało. W slědowacym lěće 2021 póstnicy dospołnje wupadnychu. Loni wotměchu žónske póstnicy pod 2G-plus-wuměnjenjemi. Lětsa smědźa wšitcy zaso po zwučenym wašnju swjećić.

Pytaja 1 800 nowych wučerjow

Podstupim (dpa/SN). Hladajo na pobrachowacych wučerjow chce braniborska kubłanska ministerka Britta Ernst (SPD) z nowymi naprawami wučbu na šulach zawěsćić. Na šulach w Braniborskej py­taja za přichodne šulske lěto 1 800 nowych wučerjow, ministerka wčera zdźěli. Dokelž telko wukubłanych pedagogow njenamakaja, měli tuchwilni wučerjo dlěje wuwučować. Tež dźělnje přistajeni wučerjo měli wjace hodźinow wučby podawać.

Zemja so njezměruje

Operaciski system z mjenom DaVinci budźe přichodnje w Měšćanskim klinikumje Drježdźany na stejnišću Friedrichstadt ­zasadźeny. Při tym jedna so wo moderny roboter, kiž podpěruje lěkarjow při gynekologiskich, urologiskich a powšitkownych ­chirurgiskich operacijach. Wčera su lěkarjo chorownje operaciski system zjawnje předstajili. Foto: dpa/Robert Michael

Žane nuzowe přebywanišća

Donnerstag, 16. Februar 2023 geschrieben von:

Freiberg/Drježdźany (dpa/SN). Wokrjes Srjedźna Sakska chce swójske přebywanišća za ćěkancow zarjadować. Pozadk ­toho je, zo je dale a ćešo, wotpowědne kwartěry namakać. Ze swójskimi kapa­citami móhł wokrjes fleksibelniši być. Z planami je wokrjes po cyłej Sakskej ­přikład. Tuchwilu je za wšitke wokrjesy wulke wužadanje, ćěkancow zaměstnić. Temu chcedźa dźensa tež na wosebitym wjeršku ze zwjazkowej nutřkownej ministerku Nancy Faeser (SPD) wobjednać, při čimž žadaja sej wokrjesy wjace podpěry Zwjazka.

Wšitke wokrjesy nochcedźa nuzowe přebywanišća, na přikład w sportowych halach, přihotować. „Wužadanje je, hodźace so bydlenja namakać“, wuswětli zastupowaca jednaćelka Sakskeho sejma krajnych wokrjesow Veronika Müller do zeńdźenja ze zwjazkowej ministerku.

Znowa chaos

Donnerstag, 16. Februar 2023 geschrieben von:
Frankfurt nad Mohanom (dpa/SN). Po wčerawšim chaosu na lětanišćach, jako software koncerna Lufthansa hodźiny dołho njefungowaše, pasažěrow jutře dalše turbulency wočakuja. Tak chce dźěłarnistwo ver.di w zwisku z tarifowymi jednanjemi ćišć na dźěłodawarjow wukonjeć a je sobudźěłaćerjow tuž k stawkej namołwjało. Na sydom lětanišćach, mjez druhim w Frankfurće nad Mohanom, Mnichowje, Stuttgarće a Hamburgu, njebudźe jutře ­normalny wobchad móžny. Z toho po­trjechenych je 100 000 pasažěrow, štož Zwjazk lětanišćow wótrje kritizuje, wšako pasažěrow za stawk znjewužiwaja. Dźěłarnistwo ver.di a Zwjazk němskich zastojnikow DBB žadatej sej 10,5 procentow wjace mzdy.

Wólbny krimi z pokročowanjom

Donnerstag, 16. Februar 2023 geschrieben von:

Berlin (SN). Wólbny krimi w Berlinje pokročuje. Hakle wčera wuličene wólbne lisćiki drje njejsu wuslědk wólbow wulce wobwliwowali. Tak dósta SPD přidatnje 88 hłosow a Zeleni 80 hłosow. Tuž je SPD samo móhła snadny předskok wot 105 na 113 hłosow wutwarić. Konsekwency pak maja wuličene hłosy listowych wólbow za wólbny wokrjes 3 w Lichtenbergu.

Direktna kandidatka Lěwicy Claudia Engelman ma nětko runje telko hłosow kaž dotal wodźacy kandidat CDU Dennis Haustein. Štó měł direktny mandat dóstać, rozsudźi po wólbnym zakonju los. Ćahnyć ma los přisłušny wólbny nawoda wobwoda. To ma so po krajnym wólbnym porjedźe we wobłuku wobwodneho wólbneho wuběrka přewjesć, kotryž so přichodnu póndźelu schadźuje. Lěwica sej mjeztym hižo žadaše, zo maja so wšitke wólbne lisćiki wobwoda hišće raz wuličić. Hakle potom měł los rozsudźić.

Dnownu wodu lěpje škitać

Donnerstag, 16. Februar 2023 geschrieben von:

Tež za trajacu suchotu je wodowy management trěbny

Lipsk/Choćebuz (dpa/SN). W regionach, hdźež je suchoty dla dale a mjenje wody, dyrbi so management wody polěpšić. K tomu tež słuša, zo tam wjace datow zběraja, měni nawoda Němskeho monitora za suchotu při Helmholtzowym centrumje za wobswětowe slědźenje (UFZ) Andreas Marx. Po jeho słowach njejsu ličby za Němsku dosahace, na ­přikład na­stupajo mnóstwa ze zemje klumpaneje dnowneje wody. „Runje w času změny ­klimy a wjace ekstremnych podawkow su dokładne daty wo wodowym etaće ­jara wažne.“ Daty dnowneje wody na měrjenskich dypkach pak hodźeli so wužiwać. Jeli so pegele zniža, dyrbjeli zarjady reagować. „Podawki ­suchoty maja so runje tak kaž te wul­keje wody rozjimać“, fachowc wu­zběhnje.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND