Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy sejm w Berlinje je dźensa reformu wólbneho prawa w Němskej wobzamknył. Koalicija SPD, Zelenych a FDP je ze swojim hłosami trěbnu jednoru wjetšinu hłosow docpěła. Z nowym zakonjom chcedźa na mjeztym 736 zapósłancow rozrosćeny zwjazkowy sejm dołhodobnje na 630 mandatow wobmjezować.
Do wothłosowanja je w sejmje k raznym diskusijam dóšło. Zastupnicy opozicije CDU/CSU, Lěwicy a AfD koaliciji wumjetowachu, zo chcyła zasady demokratiskich wólbow wotstronić. Po nowych prawidłach móže so stać, zo je kandidat w swojim wólbnym wokrjesu drje direktnje dobył, zo pak najebać to do zwjazkoweho sejma njezaćehnje. Nimo toho ma mjeza pjeć procentow kruće płaćić. Dotalne wuwzaća chcedźa wotstronić.
Demokratija je drohotna – štož towaršnosće bjez parlamentariskeje kontrole tež materielnje přisadźeja, móžeš po wšěm swěće widźeć. Debata wo zalutowanju něšto wjac zapósłancow zwjazkoweho sejma je směšna – wosebje hladajo na rosćacy personal ministerstwow. Dokelž dyrbi kóžde nowe knježerstwo „swojich ludźi“ instalować, bjeztoho zo bychu přiwisnikow stareho knježerstwa wotbyć móhli. „Reforma“ wólbneho prawa, přećiwo kotrejž opozicija protestuje, je podhladna.
Najjednoriša metoda, parlament pomjeńšić, by po modelu Wulkeje Britaniskeje, jedneje z najstaršich demokratijow, była, ryzy wólbow wosobow zawjesć: Štóž je we wólbnym wokrjesu direktnje woleny, zastupuje region w parlamenće. Amplowa koalicija je so za nawopačny puć rozsudźiła: Na dobro kandidatow lisćinow, kotrež su strony postajili, móhli jednotliwi direktnje woleni zwonka parlamenta wostać. To je podrywanje demokratije. Marcel Brauman
Zwjazkowa policija je zwěsćiła, zwotkel 1 500 blešow palenca pochadźeja, kotrež su zastojnicy spočatk měrca na zwjazkowej awtodróze A 11 mjez Berlinom a Szczecinom při přepruwowanju dweju jězdźidłow namakali. Tak pokradnyštaj skućićelej připowěšak nakładneho awta w centrumje blisko Berlina, hdźež twory rozdźěluja. Wjace hač 220 kartonkow z originalnje zapakowanymi blešemi zeloweho likera, wódki a whiskyja běštaj Polakaj w nocy pokradnyłoj, jako šofer nakładneho awta spaše.
Britiski parlament ma wjele tradicijow. Tak smě sej financny minister škleńcu alkohola dowolić, hdyž swój etat w Delnjej komorje předstaji. Přičina toho je, zo ma swoje čuwy změrować. Amtěrowacy pokładowy kancler Jeremy Hunt wzda so zawčerawšim móžnosće a popřa sej město alkohola wodu. Dotal posledni financny minister, kiž w běhu narěče alkohol trjebaše, bě Ken Clarke (1993– 1997) – wón žadaše sej whisky.
Dwělomne předfinancowanje projektow ze stron towarstwow móže bórze zaso z blida być. Zarjad załožby z połnej paru rozrisanje na přichodnym posedźenju załožboweje rady přihotuje.
Berlin (dpa/SN). Wopyta israelskeho ministerskeho prezidenta Benjamina Netanjahuwa dla, dyrbjachu so šoferojo, kolesowarjo a pěšcy dźensa w Berlinje na wobšěrne wobchadne haćenja nastajić. Wosebje kónčiny wokoło zwjazkoweho kanclerskeho zarjada a hrodu Bellevue běchu potrjechene. Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) wočakowaše Netanjahuwa připołdnju w kanclerskim zarjedźe. Wjacore iniciatiwy chcychu protestować.
Wobzamknu tunju jězdźenku?
Berlin (dpa/SN). Měsacy trajaca zwada financowanja noweje jězdźenki 49 eurow za busy a železnicy po wšej Němskej so nachila. Zwjazkowy sejm chcyše dźensa naćisk zakonja wobchadneho ministra Volkera Wissinga (FDP) wobzamknyć, z kotrymž rjaduja podźěl zwjazkoweho knježerstwa. Po tym chcedźa wot lěta 2023 hač do 2025 kóždolětnje 1,5 miliardow eurow nałožić, zo bychu straty wobchadnych zawodow wurunali. Jězdźenka ma wot 1. meje płaćić.
Pytaja za přičinami amoka
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je ludźi namołwjał, sej najebać wójnu Ruskeje přećiwo Ukrainje swójski optimizm wobchować a nadźiju njespušćić. „Nětko njeńdźe wo to, nostalgisce dobre stare časy wopominać, hdźež bě wšitko lěpje“, rjekny politikar SPD dźensa w knježerstwowej deklaraciji składnostnje planowaneho wjerška EU w zwjazkowym sejmje. „Nětko dźe wo to, zo so zhromadnje gratu přimamy, zo bychu dobre časy zaso móžne byli.“ To płaći za Němsku runje tak kaž za wšu Europu.
Scholz na to pokaza, zo je Němska w runje wosom měsacach swoju njewotwisnosć wot płuna, wolija a wuhla přesadźiła a zo je zastaranje kraja přestajiła. „Nichtó njetrjeba zymu mrěć. Hospodarstwo njeje so zwjezło a milina je w hospodarstwje a w domjacnosćach dale k dispoziciji.“ Tute nazhonjenja dyrbjeli wobydlerjow pohnuć, nowy optimizm čerpać. Statni a knježerstwowi šefojo 27 čłonskich statow Europskeje unije chcedźa so přichodny tydźeń w Brüsselu z dalšim wuwićom Europy zaběrać.
Kopańce (dpa/SN). Hižo dobrej dwě lěće wobara so Braniborska afriskej swinjacej mrětwje – w někotrych sewjernych wokrjesach z přiběracym wuspěchom. W južnym wokrjesu Sprjewja-Nysa porno tomu zwěrjaca mrětwa wot spočatka lěta dale cychnuje. Z pytanjom za zahinjenymi zwěrjatami, z trutami a wosebje wukubłanymi psami, so wokrjes dalšemu rozpřestrěću swinjaceje mrětwy do směra na sewjer spjećuje. Wo tym njeje so krajny krizowy stab tele dny jenož přeswědčił, ale je hnydom sobu pomhał. Potrjecheny wokrjes nadźija so nětko skutkownišeje pomocy ze stron kraja. Plahowarjo swini porno tomu su tak derje kaž zrezignowali.
W septembru 2020 běchu pola zahinjeneho dźiwjeho swinjeća we wokrjesu Sprjewja-Nysa – prěni króć w Němskej scyła – zwěrjacu mrětwu hamtsce zwěsćili. Wot toho časa je Braniborska ze swojimi škitnymi naprawami krute zepěranišćo přećiwo dalšemu rozpřestrěću swinjaceje mrětwy z Pólskej do směra na zapadnu Europu.