Bayerska spjećuje so namjetam

Dienstag, 02. September 2025 geschrieben von:

Politikar Zelenych chcył wólby krajnych sejmow Němskeje zjednoćić

Berlin (dpa/SN). Wiceprezident zwjazkoweho sejma Omid Nouripour w stronje Zelenych je za swoje žadanje za splećenjom wšěch terminow wólbow krajnych sejmow razne spjećowanje bayerskeje CSU žnjał. Jeje generalny sekretar Martin Huber wumjetowaše Nouripourej, zo chce zwjazkowym krajam samostatnosć wzać. „To je typiske zelene postajowanje a nješwarny nadpad na federalizm“, Huber kritizowaše. Wón w tym zwisku nowinarjam napřećo potwjerdźi: „My Bayerojo rozsudźimy sami wo swojim wólbnym terminje a wo dobje legislatury.“ Poli­tikar Zelenych bě namjetował, zo měł so we wšitkich zwjazkowych krajach Němskeje krajny sejm w přichodźe samsny dźeń wuzwolić. Nimo toho měła so wólbna doba zwjazkoweho sejma po jeho předstawach na pjeć lět rozšěrić a wothłosowanje z wólbami krajnych sejmow zwjazać, Nouripour nowinje Bild rozłoži. Z tym móhli kóšty a organi­zaciske mocy lutować. Načolny zastupnik Zelenych skorži na „wujachlenosć“ w politice.

Protest? Bóh zwarnuj!

Dienstag, 02. September 2025 geschrieben von:
Zo mniša rjada benediktinow swój klóšter we Wechselburgu wopušća, je wulka škoda, tole je Drježdźansko-Mišnjanski biskop Heinrich Timmerevers prawje spóznał. Biskopstwo zhubi tak mjenujcy duchowny rjap wažneho centruma wěry. Štož je nam Serbam Róžant, to je katolikam w zapadnym dźělu biskopstwa Wechselburg. Tam putnikuja młodźi a starši, tam napjelnjeja swoje duchowne resursy. Wosebje młodźinje biskopstwa bě a je klóšter wažny přistaw. W Ettalskim klóštrje je dźensa wjace hač 50 mnichow žiwych. Z tróšku dobrej wolu a snano tež optimizmom bychu so zawěsće zaso dwaj abo třo z nich zwólniwi wuprajili klóšter zachować. W biskopstwje kaž Drježdźansko-Mišnjanskim, hdźež je tak a znak mało katolikow a jich ličba dale spaduje, su swětłownje kaž klóštry wěriwym wažny signal. Tak woni spóznawaja, zo je jich wěra kruće w zjawnym žiwjenju zakótwjena. Ale wězo – nětko dyrbimy žarować. Bóh zwarnuj, zo protestujemy. Maximilian Gruber

Swjedźenski ćah wobohaćili

Dienstag, 02. September 2025 geschrieben von:
W błótowskich Bórkowach su minjeny kónc tydźenja swój mjeztym 31. domizniski a drastowy swjedźeń woswjećili. Wopytowarjo dožiwichu pisany swjedźeń najwšelakorišich towarstwow. Wjeršk bě wulki swjedźenski ćah njedźelu po dróhach Bórkowow z cyłkownje 40 wobrazami. W nim předstajichu stawizny, tradicije a přitomnosć gmejny Bórkowy. Wobdźěleni běchu tež wjesnjenjo Smogorjowa, kiž do gmejny słuša. Tale wjeska woswjeći lětsa 625. róčnicu swojeho prěnjeho naspomnjenja. W swjedźenskim ćahu předstajichu Smogorjowčenjo mjez druhim serbski kwasny ćah a pochod wjesołych žonow. Foto: Michael Helbig

Mniša wopušća Wechselburg

Dienstag, 02. September 2025 geschrieben von:

Wechselburg (dpa/SN). Katolski rjad benediktinow klóšter we Wechseburgu we wokrjesu Srjedźna Sakska wopušći. Abtownja w bayerskim Ettalu, ke kotrejž klóšter słuša, njewidźi žanu móžnosć, Wechsel­burg zachować, Drježdźansko-Mišnjanske biskopstwo zdźěla. Kónc lěta 2026 klóšter swoje dźěło zakónči.

Biskopstwo rozsud Ettalskeje abtownje jara wobžaruje, biskop Heinrich Timmervers zwurazni. „Wechselburg je wažny duchowny centrum a znate putniske městno.“ Po jeho informacijach staj tam jenož hišće dwaj mnichaj žiwaj. Wjelelětny prior pater Maurus Kraß nawróći so kónc septembra do swojeho domizniskeho klóštra. Wot kónca oktobra njebudźe konwent hižo wjace kmany, Bože słužby w bazilice přewzać, w zdźělence rěka.

Nětko dyrbja nowe rozrisanje za putniske městno namakać, biskopstwo zdźěla. „Jasne pak je, zo wotchad mnichow rjadu benediktinow cyrkwinske žiwjenje we Wechselburgu čujomnje změni a tak swoje slědy zawostaji“, Timmerevers zwěsća. Benediktinojo su we Wechselburgu tež hóstny dom wobhospodarjeli a běchu aktiwni dušepastyrjo.

To a tamne (02.09.25)

Dienstag, 02. September 2025 geschrieben von:

Kuriozne stawiznički naposkać dyrbjachu sej zastojnicy awtodróhoweje policije, jako njedaloko sewjerorynsko-westfalskeho Moersa 22lětneho šofera wosoboweho awta kontrolowachu. Tón přizna, zo njeje hišće nihdy jězbnu dowolnosć měł. Awto z wopačnym čisłom słušeše přećelej, kotrehož pak jeno z předmjenom znaješe. Přiwołany přećel ani prawje njewědźeše, wotkal awto ma, a zo bě je 22lětnemu wupožčił, jemu tež wjace wědome njebě. Policisća awto sćazachu a napisachu wjacore skóržby.

Tak horco kaž lětsa we Wulkej Britaniskej w zašłych 150 lětach njebě, kaž ze zapiskow wuchadźa. Narodna wjedrarnja zdźěla, zo wučinješe přerězna temperatura wot spočatka junija hač do kónca awgusta 16,1 stopjeń, štož je 1,51 stopnjow nad wjelelětnym přerězkom. Dotalny rekord naměrichu lěta 2018.

Posrědkowar w rozestajenjach

Montag, 01. September 2025 geschrieben von:

Vatikan (B/SN). Po woli bamža Leja XIV. ma Vatikan we wójnach a rozestajenjach posrědkowar być, zo bychu njepřećeljo so zetkawać a sej do woči hladać móhli. Ludam ma so nadźija wróćić, kotruž sej zasłuža, dostojnosć měra. „Nimamy so kaž rubježne zwěrjata zadźeržeć, ale kaž putnicy“, praji bamž njedawno na zetkanju ze zastupjerjemi wuchodnych cyr­kwjow.

Wuměłstwo tyje duši

Berlin (B/SN). Lěkowanski muzej mjenuje so koncept Berlinskeho Bode-muzeja. Mjez postawami Jězusa, madony, buddhy a muslimskimi paćerskimi rjećazkami wopytowarjo na zawkach sedźo meditěruja. Meditacija zwjazuje nabožiny hač z abo bjez słuchatkow z meditaciskimi tekstami muzeja. Berlinska kupa muzejow woswjeći lětsa 200. róčnicu wobstaća.

Dale a wjac Indičanow w Berlinje

Sobudźěłaćerjo UNO zawlečeni

Montag, 01. September 2025 geschrieben von:

Sanaa (dpa/SN). Wojowarjo Huthijow w Jemenje su wjacore běrowy pomocnych organizacijow UNO nadpadnyli a sobudźěłaćerjow zawlekli. Tole wjacore medije rozprawjeja. Po informacijach UNO su zběžkarjo znajmjeńša jědnaće sobudźěłaćerjow organizacijow zjednoćenych narodow zajeli. Zastupnicy UNO su postupowanje Huthijow mjeztym zasudźili. Do toho bě Israel nawodu Huthijow Ahmeda al-Rahauija při zaměrnym nadpadźe morić dał. Huthijojo su wjećbu připowědźili.

Klingbeil: Dawki znižić

Berlin (dpa/SN). Najebać wobćežne wuradźowanja wo etaće Němskeje hladajo na zalutowanja so zwjazkowy financny minister Lars Klingbeil (SPD) dale wo to prócuje, dochodowe dawki za ludźi ze snadnej a srěnjej mzdu srjedź wólbneje doby znižić. W koaliciskim zrěčenju je zakótwjene, „zo chcemy tutón puć kročić“, rjekny předsyda SPD w telewizijnym sćelu ARD. Tuchwilu w ministerstwje wšelake móžnosće pruwuja, minister rjekny.

Wotsunjenju dźěći zadźěwali

Wuhnaći Palestinjenjo ćěkaja ze sewjerneho dźěla Gazaskeho pasma – zaso raz – do směra na juh. Israelske wójsko bě ludźi namołwjało kónčinu wopušćić, dokelž chce město Gazu dospołnje wojersce wobsadźić a wojowarjow islamistiskeje Hamas zničić. Wobkedźbowarjo z tym liča, zo chce Israel po tutym puću Gazu dołhodobnje wuludnić. Foto: dpa/Abdel Kareem Hana

Skućićel so pola policije přizjewił

Montag, 01. September 2025 geschrieben von:
Drježdźany (dpa/SN). Pozdatny hłowny nadpadnik z nožom w jednej z Drježdźanskich tramwajkow je so hodźiny po wozjewjenju policajskich fotow pola policije přizjewił. 20lětny Syričan bě z nuzowym čisłom na policiju zazwonił a rjekł, hdźe wón je. Zastojnicy jeho na to w Drježdźanskim měšćanskim dźělu Cotta zajachu. Sudnik měješe dźensa wo tym rozsudźić, hač muža do jastwa zapokazaja. Wón bě w nocy na njedźelu w tramwajce staćana USA z nožom ćežko mjezwoči zranił, jako tón žony zakitowaše, kotrychž skupina muži wobćežowaše. Sakski nutřkowny minister Armin Schuster (CDU) dźěło policije jako profesionalne chwaleše. Zdobom so wón zranjenemu za jeho zmužitosć dźakowaše.

Pozdatneho mordarja zajeli

Montag, 01. September 2025 geschrieben von:

Lwiw (dpa/SN). Po smjertnych wutřělach na bywšeho prezidenta ukrainskeho parlamenta Andrija Parubija w Lwiwje je policija po oficialnych informacijach podhladneho zajała. Prezident Wolodymyr Zelenskyj zdźěli, zo je so muž při prěnim přesłyšowanju k njeskutkej wuprajił. Zelenskyj přilubi, zo chcedźa wšitke wobstejnosće mordarstwa wotkryć.

Parubija běchu minjenu sobotu wo­srjedź dróhi zatřělili. Wón pochadźa z kónčiny Lwiwa na zapadźe Ukrainy. 54lětny Parubij je wot 2016 do 2019 prezident parlamenta był. Za čas rewolucije na Kijewskim Majdanje 2014 bě wón komander stanoweho lěhwa a nawoda organizacije „Zakitowanje Majdana“, kotraž bě protestowacych wukubłała.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND