To a tamne (26.08.19)

Montag, 26. August 2019 geschrieben von:

Na wšě dźesać lět bjez jězbneje dowolnosće po puću był je 66lětny ze swojim awtom w Bayerskej. Policisća zadźeržachu šofera sobotu njedaloko Neuburga nad Innom w Passauskim wokrjesu, zo bychu jeho kontrolowali. Jako tón jězbnu dowolnosć při sebi njeměješe, započachu zastojnicy dokładnišo slědźić. Při tym so wukopa, zo dyrbješe muž před dźesać lětami papjery wotedać, dokelž bě pjany z awtom jěł. Nětko dyrbi ze sudniskej skóržbu ličić.

60. narodniny telewizijneho pěskowčika swjećachu kónc tydźenja w Babelsbergskim filmowym parku. Mjez gratulantami bě tójšto přećelow małeho mužika z běłej brodu a čerwjenej čapku, kaž pitiplač a liška. Dźěći w kostimje pěskowčika mějachu darmotny zastup do parka. Woblubowaneho pěskowčika pokazuja wot nowembra 1959 w telewiziji.

Bolsonaro kritizuje Macrona

Freitag, 23. August 2019 geschrieben von:

Brasília/Paris (dpa/SN). Brazilski prezident Jair Bolsonaro francoskeho prezidenta Emmauela Macrona toho wuprajenjow k lěsnym wohenjam w Amaconasu raznje kritizuje. Wón wumjetuje Macronej „kolonialistisku mentalitu“. Francoski prezident chcył na wjerškowym zetkanju G7 w Biarritzu wo wohenjach rěčeć, bjeztoho zo bychu potrjechene kraje regiona pódla byli. Zahubne wohenje mjenowaše Emmanuel Macron „mjezynarodnu krizu“.

Mjezsobne wumjetowanja

New York (dpa/SN). Ruska je USA najnowšeho testa rakety dla wótrje kritizowała. Postupowanje Washingtona wohroža mjezynarodnu wěstotu, rjekny zastupowacy wulkopósłanc Dmitrij Poljanski wčera w Bjezstrašnostnej radźe UNO. „Smy wšitcy jenož krok wot noweho napřemobrónjenja zdaleni, kotrež njemóže nichtó kontrolować a regulować. Njeńdźe wo mjenje hač wo eksistencu čłowjestwa.“ Wulkopósłanc USA Jonathan Cohen pak Ruskej wumjetowaše, zo je z nowymi brónjemi zrěčenje INF raniła.

Žně žita lětsa podpřerězne

W francoskim pomórskim měsće Biarritz hotuja so na kónctydźenske wjerškowe zetkanje sydom wodźacych industrijnych krajow G7. W centrumje města su wšitke wotpadkowe kontejnery zawrěli. Wobydlerjo su namołwjeni, wotpadki do kónca wjerška wobchować abo je druhdźe donjesć. Policija je z wjace hač 13 000 zastojnikami na městnje. Přećiwnicy wjerška chcedźa demonstrować. Foto: dpa/Miho Ikeya

Widźomne změny tydźeń do wólbow

Freitag, 23. August 2019 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Dobry tydźeń do wólbow krajneju sejmow w Sakskej a Braniborskej so w poměru mocow mjez politiskimi stronami widźomnje něšto hiba: W Sakskej je so CDU po najnowšim naprašowanju jasnje na 30 procentow polěpšiła a ma tak šěsć dypkow předskoka porno Alternatiwje za Němsku (AfD). W Braniborskej zdoby sej SPD dalše hłosy a je z 22 procentami nětko runje tak sylna kaž AfD. To wuchadźa z dźensa wozjewjeneho naprašowanja instituta Infratest dimap­ w nadawku sćelaka ARD. Přirunujo z trendom spočatk julija je sej sakska CDU štyri procenty přidobyła, AfD pak dwaj procentaj přisadźiła. Lěwica ma 16, SPD sydom a Zeleni jědnaće procentow.

Wočakuja dźesaćtysacy demonstrantow

Freitag, 23. August 2019 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Organizacije ze Sakskeje a wšeje Němskeje hotuja so na demonstraciju „Njedźělomne“ za wote­wrjenu a swobodnu towaršnosć jutře w Drježdźanach. „Wočakujemy wjacore dźesaćtysacy protestowacych“, rjekny Felix­ Müller, jedyn z rěčnikow zwjazkarstwa, powěsćerni dpa. Wosebitej ćahaj, z kotrymajž přijědu wobdźělnicy z Berlina, běštej hižo srjedu wuknihowanej.

„Njedźělomne“ je zwjazkarstwo iniciatiwow, kotrež so přećiwo rasizmej a za runoprawnu towaršnosć zasadźeja. Po informacijach zarjadowarjow něhdźe 400 organizacijow namołwu k demonstraciji jutře připołdnju podpěruje, mjez nimi 200 iniciatiwow ze Sakskeje. Wobdźěleny je tež třěšny zwjazk sakskeje organizacije­ migrantow DSM, kotryž swojich čłonow za demonstraciju mo­bilizuje.

Maas za sankcije přećiwo Ruskej

Freitag, 23. August 2019 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Najebać přiběracu kritiku sankcijow EU přećiwo Ruskej dla njewidźi zwjazkowy wonkowny minister Heiko Maas žaneje přičiny, chłostanske naprawy zběhnyć. Na wopyće w Mo­skwje wón wobkrući, zo dyrbjała so Ruska w konflikće na wuchodźe Ukrainy najprjedy raz hibać. „Dotal njeje so to stało. A dołhož tomu tak je, budźe ćežko wo sankcijach rěčeć“, rjekny politikar SPD. Kaž pak praji, je wón w rozmołwach z Moskwu zaćišć zdobył, zo je nastupajo rozrisanje konflikta na wuchodźe Ukrainy nowych impulsow. Tak zasadźa so Maas za bórzomne rozmołwy mjez Ruskej a Ukrainu z posrědkowanjom Němskeje a Francoskeje.

Na wuchodźe Ukrainy wojuja wot lěta 2014 proruscy separatisća a ukrainske knježerstwowe jednotki přećiwo sebi. Němska a Francoska hižo pjeć lět spytatej, we wobłuku tak mjenowaneho Normandijoweho formata mjez Ukrainu a Ruskej posrědkować. Po nastupje noweho prezidenta Wolodimira Zelenskeho kónc meje přiběra nadźija, zo so tčacy wostaty konflikt rozrisa. Tež Zelenskij žada sej bórzomne wjerškowe zetkanje.

To a tamne (23.08.19)

Freitag, 23. August 2019 geschrieben von:

Z ruku we woknje tčacy wostał je paduch w Berlinje. Do toho bě 61lětny spytał nachilene wokno na zadnim dworje bydlenskeho domu wočinić, zo móhł so do bydlenja zadobyć. Jako dale njemóžeše, wołaše wo pomoc. Wobydlerjo alarmowachu policiju, kotraž podhladneho wuswobodźi a zaja. Dokelž bě so tón snadnje zranił, dachu jeho w chorowni ambulantnje zastarać.

Při wjacorych amplach za pěškow w Berlinje-Mitte a Friedrichshainje-Kreuzbergu su njeznaći čerwjenu a zelenu swěcu z rěčnymi šablonemi polěpili. Ample pokazuja nětko swěćace so hesła kaž „Go vegan“ při zelenej a „Stop Meat“ při čerwjenej swěcy. Policija móžeše šablony wotstronić, dokelž njeběchu lěpjate. W jednym padźe pak trjebachu wohnjowo­- borny rěbl. Kak běchu njeznaći nalěpki tak­ wysoko připrawić móhli, njewědźa.

Što je waša strona činiła, zo by serbskich kandidatow zdobyła?

Katja Meier Zwjazk 90/ZeleniRico ­Gebhardt ­Lěwica

Martin ­Dulig ­

SPD

Holger ­Zastrow FDP

Michael Kretsch­mer

CDU

Jörg Urban AfD

Nimamy wšak serbskich kandidatow, ale na přikład direktny kandidat z wólbneho wokrjesa 55 – Budyšin 4 – Dirk Nasdala, kiž nastupi na 10. městnje našeje lisćiny, je před­syda přirady za serbske naležnosće města Wojerec a zasadźa so jako předsyda frakcije Swobodnych wolerjow w Budyskim wokrjesnym sejmiku za zajimy Serbow kaž tež za to, serbsku rěč a kulturu hajić.

Fota: z wólbneho materiala kandidatow

Njenałožuja serbšćinu jenož doma a na zahrodźe

Donnerstag, 22. August 2019 geschrieben von:

Z wólbneho foruma Domowiny a redakcije SN

W Sakskej wolimy 1. septembra nowy krajny sejm. Serbski sydlenski rum wupřestrěwa so po sydom wólbnych wo­krjesach. Wu­chadźišćo to Domowinje, z nich sydom direktnych kandidatow na wólbny forum 14. awgusta do Budyskeho Serbskeho domu přeprosyć. Zarjadowanje je znowa hromadźe z redakciju Serbskich Nowin přewjedła. Zastupjene běchu­ strony CDU, AfD, Lěwica, SPD, Zwjazk 90/Zeleni, FDP a Swobodni wolerjo. Nimo jich kandidata z wólbneho wokrje­sa 55 (Wojerecy, Radwor) nastupja wšitcy tamni w Budyskim wólbnym wokrjesu (wk 56). Nažel njebě žana strona kandidatku za podij přizjewiła.

Wo rěči w zjawnosći

Wo Grönlandskej rěčałoj

Donnerstag, 22. August 2019 geschrieben von:

Washington (dpa/SN). Najnowšich iritacijow Grönlandskeje dla staj wonkownaj ministraj USA a Danskeje telefonowałoj. Při tym rěčeštaj wo „sylnišej mjezsobnej kooperaciji z Danskej a Grönlandskej w Arktisy, zdźěli wonkowny minister USA Mike Pompeo po rozmołwje ze swojim kolegu Jeppu Kofodom, wobkrućejo zdobom „wuske partnerstwo“. Trump bě za spočatk­ septembra planowany wopyt Danskeje wotprajił, dokelž nochce jemu skandinawiski kraj Grönlandsku předać.

Johnson pola Macrona

Paris (dpa/SN). Po swojim nastupnym wopyće pola zwjazkoweje kanclerki Angele­ Merkel (CDU) je britiski premier­minister dźensa w Francoskej za swoje postupowanje nastupajo wustup Wulkeje Britaniskeje z Europskeje unije wabił. W Parisu wočakowaše jeho francoski statny prezident Emmauel Macron. Johnson chce wobstejace zrěčenje wo brexiće změnić a znowa jednać. Merkel je wčera zwólniwosć k rozmołwam signalizowała, změny zrěčenja pak wotpokazała.

Dale wuradźowali

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND