Kritizuje naćisk zakonja
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy zličbowanski zarjad je po rozprawje medijow naćisk zakonja zwjazkoweho financneho ministra Olafa Scholza (SPD) kritizował, kiž chce přichodnje dawkowe spěchowanje slědźenskich předewzaćow zmóžnić. Zličbowanski zarjad dwěluje na tym, zo hodźi so zakoń efektiwnje a eficientnje zwoprawdźić, zdźěleja dźensa nowiny medijoweje skupiny Funke. Hospodarstwo pak sej hižo dlěje žada, slědźenske wudawki dawkowje spěchować.
Přećiwo Höckemu protestowali
Döbeln (dpa/SN). Sta ludźi su wčera přećiwo wustupej durinskeho politikarja strony AfD w Döbelnje protestowali. Załožer prawicarskonacionalneho křidła w AfD Björn Höcke chcyše tam za podpěru kandidatow za Sakski krajny sejm wabić. Protest organizował bě zwjazk Döbeln je pisany, kiž dósta prominentnu podpěru spěwarja skupiny Prinzen Sebastiana Krumbiegela. Wón je swój nowy spěw „Demokratija je žónska“ předstajił. zo by signal ze Sakskeje wusyłał.
Njesmětaj Turkowsku wopušćić
Naoe Nakasone a jeje dźowka Karin z Nago w južnej Japanskej stej ...
Italske knježerstwo zwrěšćiło
USA Němskej hroža
Z krajom lěpje wobchadźeć
Genf (dpa/SN). W boju přećiwo woćoplenju zemje maja kraje swoje lěsy lěpje škitać a klimje přichilene ratarstwo spěchować. To je wuslědk swětoweje klimoweje rady IPCC w rozprawje, kotruž su fachowcy hladajo na zwisk mjez klimowej změnu a krutym krajom zdźěłali.
Z wčera w Genfje předstajeneje rozprawy wuchadźa, zo je po cyłym swěće hižo 1,53 stopnjow ćoplišo hač do industrijneho časa. „Kruty kraj steji před přiběracym wot čłowjekow wukonjanym ćišćom“, zwurazni předsydka IPCC Hoesung Lee. Wotpowědne wobchadźenje z krajom zmóžnja dźělne rozrisanje problema, přiwšěm to njedosaha. Škitarjo wobswěta a mnozy wědomostnicy wobhladuja jako dopokaz, zo ma so po móžnosći we wjele wobłukach najnuznišo jednać.
Kozel žada sej připóznaće
Dźensniši dźeń indigenych ludow wužiwali a na situaciju skedźbnili
Budyšin (SN/BŠe). Indigene, awtochtone abo tež prěnjotne ludy su w zmysle definicije dźěłoweje skupiny UNO z lěta 1982 ludowe skupiny a potomnicy wobydlerjow wotpowědneho ruma, kotřiž běchu hižo do kolonializacije abo załoženja stata přez druhich tam bydlili. Su wusko ze žiwjenskim rumom zwjazane a maja swójsku kulturnu identitu. Zjednoćene narody trochuja, zo je po cyłym swěće 370 milionow indigenych ludźi z 5 000 rozdźělnymi kulturnymi korjenjemi. To je něhdźe pjeć procentow swětoweho wobydlerstwa. Mjez druhim Indianojo w Južnej a Sewjernej Americe k tomu słušeja. Tola tež Inuića polarneho regiona, Samojo w sewjernej Europje abo Aboridźinojo w Awstralskej su awtochtone ludy. Dźensa swjećimy mjeztym 25. króć dźeń indigenych ludow.
Jónkrótne globalne woćoplenje
Paris/London (ČŽ/K). Dołhož na zemi temperaturu měrja, njeje po dopóznaćach europskich meteorologow dotal hišće nihdy ćoplišeho měsaca julija było hač lětušeho. To wozjewja po francoskej powěsćerni AFP šef europskeho programa Copernicus Jean-Noël Thépaut. Wědomostnicy spomnjeneje institucije su zwěsćili, zo je lětuši žnjenc 0,04 stopnje celsija ćopliši był hač dotal rekordny lěta 2016. „Rozdźěl je pak tak snadny, zo móhli druhe institucije, slědźace z hinašimi metodami, snano tež k hinašemu wuslědkej dóńć“, Thépaut kedźbliwje přispomnja. Zdobom wón wěšći, „budu-li z wustorkowanjom płunow z hoberskich rostlinarnjow pokročować, mamy z dalšimi rekordami woćoplenja ličić“.
Nastupajo globalne woćoplenje je serwer britiskeho sćelaka BBC publikował najnowše dopóznaća wědomostnikow. Čěske medije cituja je ze słowami: „Spěšnosć a měra tuchwilneho globalneho woćoplenja přesahujetej wšitkežkuli podobne zjawy minjenych 2 000 lět. Znate historiske podawki kaž mała lodowa doba njedadźa so z měru woćoplenja přirunować, kajkejež smy w zašłym lětstotku swědkojo.“
To a tamne (09.08.19)
Hólcaj w starobje 12 a 13 lět je policija w Bonnje štwórtk rano w třoch lepiła, jako z awtom na parkowanišću tam a sem jězdźeštaj. Swědka bě zastojnikow na to skedźbniła. Kaž 13lětny policistomaj rozjasni, chcyštaj w awće jenož hudźbu słyšeć, ale naraz bě so ručne borzdźidło pušćiło. Tak staj awto jenož zaso prawje zaparkować chcyłoj. Stawizničce hólčeca wšak policija cyle njewěrješe a dowjeze wobeju k maćerjomaj. Najskerje běštaj pachołaj wostudu pasłoj ...
Dwanaće lět stary pućowanski bus je policija wčera na awtodróze pola Berlina zadźeržała, dokelž měješe naboku wulku dźěru w nuzniku. Dno busa bě tak zerzawe, zo móhło so lochce přełamać. Nimo toho zwěsćichu zastojnicy dalše 14 njedostatkow. Na přikład zhubješe jězdźidło wolij, sydła běchu defektne a wěstotne pasy wjace njefungowachu.
Zemja dale a ćopliša
Genf (dpa/SN). Po cyłym swěće je so temperatura na kraju hižo wo 1,53 stopnjow zwyšiła. To wuchadźa z rozprawy swětoweje klimoweje rady IPCC, kotruž su dźensa w Genfje wozjewili. Tež mórske płoniny su so hladajo na globalnu temperaturu wo nimale 0,9 stopnjow sćoplili. Za rozprawu běchu fachowcy časowej dobje 1850–1900 a 2006–2015 přepytowali. W přichodnych lětach budu wuskutki sćoplenja hišće čujomniše. Horcota, suchota a sylne zliwki dale přiběraja.
Hižo miliony wudawali
Berlin (dpa/SN). Zwjazkowe zakitowanske ministerstwo a wšitke jemu podstejace zarjady a towaršnosće su lětsa w prěnim połlěće hižo 155 milionow eurow za eksterne poradźowanje a podpěru wudali. To je nimale telko kaž wšitke tamne 13 ministerstwow dohromady, kotrež su za to 178 milionow eurow nałožili. To wuchadźa z wotmołwy zakitowanskeho ministerstwa na naprašowanje zapósłanca Lěwicy Matthiasa Höhna. Parlamentariski statny sekretar zakitowanskeho ministerstwa Thomas Silberhorn wopodstatni wudawki z dźeń a wjetšimi wužadanjemi digitalizacije.
Dowolnosć cofnyli
