Šwikaja znowa brojenje dawkow

Dienstag, 30. September 2025 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Zwjazk płaćerjow dawkow je dźensa w Berlinje zaso swoju kóždolětnu zběrku brojenych dawkowych pjenjez za 2025/2026 předstajił. W nim naliča awtorojo z jich wida zaso sto nazornych přikładow, za njezamołwite wobchadźenje z pjenjezami wobydlerjow. Tónkróć šwika zwjazk wosebje „drohe sćiny“ inwesticijow: Naslědne kóšty za wudźeržowanje, ponowjenje a dohladowanje projektow móža so na „drohe etatowe pasle“ wuwić. Tuž dyrbja tajke inwesticije w přichodźe do toho swědomiće wotwažować. Naličili su mjez druhim awtodróhu A 44 na sewjeru Hessenskeje jako sobu najdróši projekt po wšej Němskej. Tam planuja hižo 30 lět runje 70 kilometrow dołhu čaru mjez Kasselom a Herleshausenom.

Knježerstwo skruća zhromadnosć

Dienstag, 30. September 2025 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Nimale pjeć měsacow po swojim spřisahanju je so zwjazkowe knježerstwo CDU/CSU a SPD dźensa na swoje prěnje klawsurne posedźenje zešło. Po wobćežnym spočatku dźěła ­chcedźa nětko wosebje swoju zhro­madnosć skrućić. Na dwaj dnjej trajacym zetkanju we wili Borsig nad Tegelskim ­jězorom na sewjerozapadźe Berlina ­wuradźuja wosebje wo wottwarje běrokra­tije a wo nowych impulsach za woži­wjenje hospodarstwa Němskeje. „Předewzaća su w jara chutnym poło­ženju. Tohodla dyrbimy spěšnje roz­sudźić“, rjekny zwjazkowy kancler Friedrich Merz (CDU) do zahajenja zetkanja. Jutře wobzamknu „agendu moderni­zowanja za stat a zarjadnistwa“. Z njej chcedźa kóšty běrokratije wo 25 procentow znižić a po tutym puću 16 miliardow eurow wu­zbytkować. Mjez druhim ličbu přista­jenych stata wo wosom procentow zniža.

W hóstnym domje wonkowneho ministerstwa je njedawno francoski prezident Emmanuel Macron přenocował.

Němska wita plan Trumpa

Dienstag, 30. September 2025 geschrieben von:

Nowe wuhlady na skónčenje Gazaskeje wójny – čakaja na reakciju Hamas

Washington (dpa/SN). Israel akceptuje plan prezidenta USA Donalda Trumpa za skónčenje Gazaskeje wójny přećiwo islamistiskej palestinskej organizaciji Hamas. „Podpěruju plan skónčenja wójny w Gazaskim pasmje“, rjekny israelski ministerski prezident Benjamin Netanjahu na swojim zetkanju z Trumpom we Washingtonje. Hač tež Hamas planej přihłosuje, njeje dotal znate. Pječa njeje wona měrowy plan dotal hišće dóstała.

Měrowy plan wobsahuje spěšne pušćenje wšěch wot Hamas hišće jatych ­israelskich zastajencow, kotrež běchu 7. oktobra 2023 zawlekli. Za to chce Israel sta palestinskich jatych pušćić. Runočasnje ma israelska armeja Gazaske pasmo wopušćić a na postajenu liniju cofnyć. Hamas nima w Gazaskim pasmje wjace móc wukonjeć, Israel pak njesmě sej ­kónčinu přiswojić. Město toho ma w Gazaskim pasmje gremij palestinskich technokratow pod dohladom mjezynarodnych gremijow knježić.

Lěpje hač dalša wójna

Dienstag, 30. September 2025 geschrieben von:
Štó wě? Snano dožiwjamy w tutych hodźinach woprawdźe historiski wokomik w stawiznach Bliskeho wuchoda. Prezident USA Donald Trump je israelskeho ministerskeho prezidenta Benjamina Netanjahuwa wo swojim měrowym planje přeswědčił. Skónčenje dalšeho přeliwanja kreje a pomoc nuzu ćerpjacym Palestinjanam w Gazaskim pasmje – jeno to žno by wšitke prócowanja mytowało. Móžu sej pak derje předstajić, zo ma Trump jako stary wikowar imobilijow tež cyle wosobinske hospodarske zajimy – wězo wšitko w narodnym wěstotnym zmysle USA. Štož mje zamyla, je lisćina wobdźělnikow woneho měroweho zetkanja w Běłym domje. Zastupnikow Hamas njeběchu runje tak přeprosyli kaž Palestinjanow. Wosobinsce njebych žanomu zrěčenju přihłosował, při kotrymž njejsym ani sobu rěčeć směł. Zo Hamas z dalšej wójnu hroža, jeli njepřihłosuje, tež žadyn dobry zakład njeje. Dyrbimy wočaknyć, što je wony deal Trumpa woprawdźe hódny. Marko Wjeńka

Wubědźowanje na swjedźenju piwa

Dienstag, 30. September 2025 geschrieben von:
Wulke wjeselo knježeše zašły kónc tydźenja w Kulowje na swjedźenju tamnišeje ­piwarnje. Mjez druhim wubědźowachu so wjacore mustwa z města samoho a wokolnych wsow wo myta za spěšne zmištrowanje nadawkow. Při tym mějachu na ­připrawjenej wubědźowanskej čarje wjacore pruwowanja złožić, štož scyła tak lochko njeběše. Wšako kulachu woni w drasće piwarca sud po čarje abo wožachu karu z ćežkim měchom do cila. W swjedźenskim stanje zahorjachu wopytowarjow ­kulturne poskitki. Dźěći, młodostni a dorosćeni zwjeselachu so mjez druhim nad jězbu na wulkim rjećazowym karuselu. Foto: Milenka Rječcyna

Na wuchodźe tři štwórćiny dwěluja

Dienstag, 30. September 2025 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). 35 lět po jednoće Němskeje pokazuje naprašowanje instituta Forsa přiběrace wocuzbnjenje mjez zapadom a wuchodom. Tak je sej jenož hišće 35 procentow naprašowanych wěstych, zo stej wuchodny a zapadny dźěl Němskeje mjeztym w dalokej měrje zaso hromadu zrostłoj a zo je tak nowy lud nastał. Za 61 proc. ludźi přewahuje to, štož dźěli. Na wuchodźe měni to samo 75 procentow.

Naprašowanje bě załožba za předźěłanje diktatury SED do róčnicy znowazjednoćenja Němskeje 3. oktobra 1990 w instituće skazała.

Wuwiće jasnje pokazuje: Wot lěta 2004 hač do 2019 je podźěl tych, kotřiž rjeknychu, zo stej wuchod a zapad hromadźe zrostłoj, spochi wot 28 na 51 procentow přiběrał. Wot toho časa pak začuće zhromadnosće zaso woteběra: 2020 bě jich hišće 47 procentow, 2023 jenož hišće 37 procentow a nětko hišće raz dwaj procentaj mjenje. Na wuchodźe wučinja tutón podźěl 2025 jenož hišće 23 procentow, na zapadźe 37 procentow.

Wosebje w generaciji 60plus wjele ludźi dwěluja. Po wšej Němskej rjekny 25 procentow tuteje starobneje skupiny, zo je so zjednoćenje radźiło. 70 procentow widźi skerje to, štož ludźi dźěli.

To a tamne (30.09.25)

Dienstag, 30. September 2025 geschrieben von:

Njewšědny nadpad na kožane cholowy dyrbi policija w Stuttgarće přepytować. 47lětny bě na dompuću z ludoweho swjedźenja w měšćanskim dźělu Cannstatt tak raznje na kožanych cholowach druheho wopytowarja ćahał, zo so torhnychu. Podawk sta so na dwórnišću měšćanskeje železnicy, jako ludźo runje do ćaha zalězechu. Policija je skućićela lepiła. Pola njeho zwěsćichu dwě promile alkohola.

We wukraju produkowane filmy płaća w USA přichodnje sto procentow cła. Tole je prezident Donald Trump wukazał. Wón je přeswědčeny, zo maja filmowcy z USA we wukraju porno druhim filmowcam njelěpšiny. To piše wón na swojej internetnej platformje Truth Social. Dotal njeje jasne, wot hdy cła płaća a hač su tež internetne produkcije potrjechene. Zdobom maja płaćizny filmow hišće postajić.

Tójšto překwapjenjow

Montag, 29. September 2025 geschrieben von:

Düsseldorf (dpa/SN). Po nimale 80 lětach je SPD w Sewjerorynsko-Westfalskej swoje něhdyše srjedźišćo Dortmund na CDU zhubiła. Mały tróšt za SPD při rozsudnych wólbach w tutym zwjazkowym kraju bě, zo smědźa po dźesać lětach zaso w metropoli Kölnje knježić. Křesćanscy demokraća su we wjacorych městach přećiwo SPD dobyli. Zeleni dobychu w Münsteru, přisadźichu pak zastojnstwo wyšeho měšćanosty w Bonnje a Aachenje a podležachu tež w Kölnje.

Tiktok kaž drogu zakazać?

Berlin (dpa/SN). Unija CDU/CSU po informacijach frakciskeho předsydy Jensa Spahna wo tym diskutuje, za wužiwanje socialnych medijow starobnu mjezu 16 lět postajić. Politikar CDU wotmołwi ­nowinarjam na prašenje za móžnym zakazom Tiktok: „Wotwažujemy hišće wo tym. Jedna z móžnosćow by starobna mjeza 16 lět była. Zakazujemy tež alkohol a nikotin, zo bychmy wuwiwace so mozy škitali. Hdyž pak je Tiktok hišće sylniša droga, dyrbimy něšto činić!“

Moldawska republika za Europu

Najwjetša demonstracija na dobro Palestinjanow a přećiwo wójnje w Gazaskim pasmje je so minjenu sobotu w Berlinje wotměła. Po informacijach policije je so wjace hač 60 000 ludźi měrniwje zhromadźiło, mjeztym zo rěča zarjadowarjo wo 100 000 wobdźělnikach. Demonstranća wumjetowachu Israelej morjenje ludow a zwjazkowemu knježerstwu sobuwinu. Foto: dpa/Wasili Krestjaninow

Lufthansa 4 000 městnow zalutuje

Montag, 29. September 2025 geschrieben von:

Mnichow/Frankfurt n.M. (dpa/SN). Koncern Lufthansa chce hač do kónca lěta 2030 w swojim zarjadnistwje 4 000 dźěłowych městnow zalutować. Dźěłowe wotběhi chcedźa digitalizować, awtomatizować a zwjazać, předewzaće w Mnichowje zdźěli. Z tym konkretizuje zawod prěnje njewobkrućene informacije minjeneho tydźenja. Lufthansa chce po tutym puću swój dobytk zwyšić. W tym zwisku wu­směrja so přichodnje na lukratiwne wobłuki, kotrež centralnje nawjeduja.

Sakska FDP je po prěnich informa­cijach nastupajo skrótšenje před tym warnowała, zo změje lutowanje Lufthansy w prěnim rjedźe negatiwne wuskutki na małe lětanišća kaž Drježdźanske. Nětko měła politika spěšnje reagować.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND