Štož so w lěće 2023 wšitko změni(3)
W swojim prěnim lěće je amplowa koalicija někotrym reformam puć runała, kotrež wot 2023 płaća. Što budźe dróše, što so potuńši a so dospołnje změni?
Berlin (dpa/SN). Z Hartza IV budźe wobydlerski pjenjez, rentu zwyša a woblubowana jězdźenka so (podróšena) wróći. Wobydlerki a wobydlerjo maja so w nowym lěće na wšelake změny nastajić. Pokročujemy přehlad:
Klimowy wotedawk za tepjenje: Přenajerjo maja so wot januara w mnohich padach na klimowym wotedawku swojich podružnikow za tepjenje wobdźělić. Tak mjenowanu CO2-płaćiznu rozdźěleja po schodźenkowym modelu mjez podružnikom a přenajerjom. Čim mjenje je twarjenje klimje přichilene, ćim wjace dyrbi přenajer přewzać. Dotal dyrbja podružnicy wotedawk zapłaćić, kotryž ma pomhać, wustorkowanje za klimu škódneho wuhlikoweho dioksida znižić.
Termin za ležownostnodawkowe wozjewjenje: Mějićeljo domskich a bydlenjow maja swoje ležownostnodawkowe wozjewjenje hač do kónca januara wotedać. Prěnjotny termin bě loni kónc oktobra. Dlijaceho so dochada podłožkow dla bu termin podlěšeny.
Loni mjenje miliny přetrjebali
Bonn (dpa/SN). Loni je so w Němskej wjele mjenje miliny přetrjebało. Produkcija miliny porno tomu přiběraše, kaž zwjazkowa syćowa agentura ze sydłom w Bonnje wčera zdźěli. Dohromady bu w zwjazkowej republice loni dobrych 482 terawattowych hodźin (TWh) miliny přetrjebanych, rozprawješe dohladowanski zarjad. To je štyri procenty mjenje hač lěto do toho. Runočasnje pak je produkcija miliny wo 0,4 procenty na nimale 507 TWh rozrostła. Přetož Němska je jasnje wjace miliny eksportowała hač hišće lěto do toho. Terawattowa hodźina wotpowěduje miliardźe kilowattowych hodźin.
Podźěl z wobnowjomnych energijow produkowaneje miliny na přetrjebje ležeše loni z 48,3 procentami jasnje nad niwowom w lěće 2021, hdźež je podźěl 42,7 procentow wučinił. Najbóle k tomu přinošowali su z 25,9 procentami wětrniki. Potom sćěhuja fotowoltaikowe připrawy z 11,4 procentami a biomasa z 8,2 procentami.
Produkcija konwencionelnych nošerjow energije wučinješe loni cyłkownje 273 TWh, štož je 5,7 procentow mjenje.
To a tamne (05.01.23)
Durje mjeńšeho lětadła su minjeny pjatk „z njebjes“ do zahrody socialneje stacije w Meckenbeurenje při Bodamskim jězoru (Baden-Württembergskej) padnyli. Elektroniski system lětadła je pilota wo wopačnej funkciji durjow hišće do starta informował, policajska rěčnica rozłoži. 45lětny pak je signal ignorował a wot bliskeho lětanišća Friedrichshafen startował. Na zbožo so nichtó zranił njeje.
Hižo dwójce buchu dźěle čarow Mnichowskeho lětanišća zawrjene, dokelž bě tam psyk z mjenom „Sammy“ po puću, policija zawčerawšim zdźěli. Sammy pochadźa z wukraja, hdźež běše na dróhach žiwy. Póndźelu chcyše jeho nowa wobsedźerka na lětanišću wotewzać, ale psyk je so wuswobodźił a zminył.
Razne reakcije cyrkwje na prědowanje
Zhorjelski biskop Wolfgang Ipolt je prědowanje w Božej nocy w Kulowskej cyrkwi „njepřemyslene a njezamołwite“ mjenował a konkretne konsekwency přećiwo prědarjej patrej Joachimej Wernersbachej připowědźił.
Kulow/Zhorjelc (SN/mb). Pater Joachim je ze swojim prědowanjom wo „njepředstajomnje rjanym Božim porjedźe“ swójby muža, žony a dźěsća a „wulkej disonancy“ wot toho wotchilacych žiwjenskich wašnjow nic jenož peticiju 534 ludźi zbudźił (hlej SN wčera). Mjeztym je dźeń a wjac naprawow přećiwo duchownemu, kotryž je na tři lěta wot klóštra Tholeya w Posaarskej wosadźe w Kulowje jako dušepastyr wupožčeny. Abt Mauritius Choriol je na prědowanje hižo raznje reagował a swojemu sobubratrej nachwilnje kóždužkuli pastoralnu dźěławosć dokoławokoło abatownje zakazał. Zdobom je klóšter cyrkwinske přepytowanje z analyzu teksta prědowanja a próstwow na kemšach zahajił.
Lambrecht njekmana
Mnichow (dpa/SN). Předsydaj unije Friedrich Merz (CDU) a Markus Söder (CSU) staj so za to wuprajiłoj, zo ma zwjazkowa ministerka za zakitowanje Christine Lambrecht (SPD) jeje zastojnstwo złožić. Wona njeje kmana, ministerstwo zamołwiće nawjedować. Silwester je wona wosrjedź raketow a praskotakow widejo natočiła, při čimž lěto bilancowaše a wo ukrainskej wójnje rozprawješe. Zwjazkowe knježerstwo nochcyše widejo komentować.
Liča z wjac ćěkancami
Freiburg (dpa/SN). Katolska pomocna organizacija Caritas wočakuje zas wjac ćěkancow w zwisku z wójnu w Ukrainje. „Jelizo so infrastruktura dale zniči a temperatury spaduja, njezměja ludźo hinašeje móžnosće hač kraj wopušćić“, wuswětli šef za wobłuk Ukraina Gernot Krauß powěsćerni dpa w Freiburgu. Miliony ludźi su kraj hižo wopušćili. Předewšěm starši ludźo pak su tam wostali.
Nahubnik bórze njetrěbny?
Japanjenjo modla so na prěnim dźěłowym dnju lěta při křinje ...
Wosebje energija a žiwidła drohe
Kamjenc (dpa/SN). Płaćizny přetrjebarjow w Sakskej su loni po tuchwilu předležacych datach wo 7,7 procentow stupali. Z tym běše přerězna hódnota lětneho dawka wjace hač dwójce tak wysoka kaž loni (3,1 procent) a docpě hódnotu, kotraž bu dotal jenož w lěće 1992 z 14,0 procentami a w lěće 1993 z 10,7 procentami přetrjechena, Statistiski krajny zarjad wčera w Kamjencu zdźěli.
Předewšěm registrowachu statistikarjo stopnjowanja płaćiznow za energijowe produkty (29,6 procentow) a žiwidła (14,9 procentow). Bjez wliwa mjenowanych produktow by přerězna lětna hódnota jeničce 4,1 procent wučinjała.
Swjatočnosć wotměli
Samara (dpa/SN). W ruskim měsće Samara wotměchu žarowansku swjatočnosć za wojakow, kotřiž su silwester zemrěli. Tak je při nadpadźe Kijewskich jednotkow we wot Moskwy wobsadźenym teritoriju Ukrainy wjele wojakow zahinyło. Ruske zakitowanske ministerstwo bě do toho smjerć 63 wojakow wobkrućiło. Njeoficialnje je rěč wo wyšich ličbach.
Dospołnje zničene bu twarjenje, w kotrymž běchu rekruća zaměstnjeni, mjez nimi drje tež mnozy mobilizowani z regiona Samara. Po tym bě w ruskich socialnych syćach tež kritika na swójskim wjednistwu wójska, kotraž bě wojakow na małym rumje a hišće blisko brónjow a municije zaměstniła. Na žarowanskej swjatočnosći w Samarje pak njejsu zmylki wójska tematizowali. Rěčnicy wuprajichu so skerje za pokročowanje wojerskich jednanjow w Ukrainje.
Chce přetwar tepjenjow spěchować
Berlin (dpa/SN). CSU žada sej wjace spěchowanja nastupajo wuměnu starych wolijowych tepjenjow. Tak namjetuje strona, naprawu hač do 80 procentow podpěrać. Zajutřišim chce CSU klawsuru w hornjobayerskim klóštrje Seeon zahajić. Tam chcedźa wotpowědne wobzamknjenje wobjednawać.
„Z klimowym bonusom chcemy wo wuměnu starych wolijowych tepjenjow bóle wabić“, je w naćisku wobzamknjenja wopisane, kotrež powěsćerni dpa předleži. Tuchwilu w Němskej hišće něhdźe pjeć milionow starych wolijowych tepjenjow dźěła. Něhdźe połojca připrawow hižo najnowšim techniskim narokam njewotpowěduje. Mnozy z nich dyrbjeli tuž bórze modernizować.
„Wjele wobsedźerjow domow njemóže cyle jednorje nowe tepjenja zapłaćić“, CSU warnuje. Tohodla chce strona přetwar na klimje přichilene tepjenja sylnišo spěchować. „Tak ma so wuměna starych tepjenjow k modernym, klimje přichilenym tepjenjam z alternatiwnymi energijemi spěchować.“
Štož so w lěće 2023 wšitko změni(2)
W swojim prěnim lěće je amplowa koalicija někotrym reformam puć runała, kotrež wot 2023 płaća. Što budźe dróše, što so potuńši a so dospołnje změni?
Berlin (dpa/SN). Z Hartza IV budźe wobydlerski pjenjez, rentu zwyša a woblubowana jězdźenka so (podróšena) wróći. Wobydlerki a wobydlerjo maja so w nowym lěće na wšelake změny nastajić. Pokročujemy přehlad:
Bydlenski pjenjez: Wjace domjacnosćow chcedźa wot januara ze statnej přiražku k podruži wotćežić. Dotalnym 600 000 domjacnosćam z bydlenskim pjenjezom ma so hač do 1,4 miliony dalšich přidružić. Bydlenski pjenjez chcedźa nimo toho wo přerěznje 190 eurach wob měsac zwyšić. Tuž dóstawaja woprawnjene domjacnosće měsačnje w přerězku 370 eurow. Wo bydlenski pjenjez móža so domjacnosće požadać, kotrymž drje žane socialne wukony njepłaća, ale kotrež najebać to mało pjenjez maja.
Dochodowy dawk: Zakładna bjezdawkowa suma – potajkim dochody, za kotrež žane dawki płaćić nimaš – zwyši so wo 561 eurow na 10 908 eurow. Načolna dawkowa sadźba we wysokosći 42 procentow, kotraž płaći dotal při so zdawkowanych dochodach 58 597 eurow, saha nětko wot 62 810 eurow.
