Žadyn nawrót fosilnych žórłow

Dienstag, 19. Juli 2022 geschrieben von:

Zwjazkowy kancler Olaf Scholz na Petersbergskim dialogu w Berlinje

Berlin (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz je před „globalnym wožiwjenjom fosilneje energije“ jako sćěh płunoweje krizy wójny w Ukrainje dla warnował. „Nichtó njemóže z tym spokojom być, zo tež pola nas podźěl zmilinjenja brunicy zaso přiběra“, rjekny politikar SPD wčera na Petersbergskim klimowym dialogu w Berlinje. „Ćim wažniše tuž je, zo cyle jasnje zwěsćamy: To je časowje wobmjezowana naprawa, kotraž naše klimowe zaměry njezměni.“

To samsne płaći tež za inwesticije do płunoweje infrastruktury kaž za stacije za židki płun, Scholz potwjerdźi. To měło zaměram Němskeje wotpowědować, po kotrejž chcedźa w Němskej a po wšěm swěće přichodnje klimje napřećo neutralni być. „Konkretnje to rěka, zo njepodamy so do nowych dołhodobnych wotwisnosćow wot fosilnych energijow.“

Wuhlo zaso požadane

Dienstag, 19. Juli 2022 geschrieben von:
„Bohu dźak, zo njejsmy stare kachle hišće wottorhali“, „Jenož derje, zo smy do noweje chěže kamin zatwarili.“ Takle mysla tele dny mnozy, hdyž słyša powěsće wo płunowej a energijowej krizy hladajo na přichodnu zymu. Mjeztym njemóža wikowarjo wuhla a drjewa ani telko dodawać kaž bychu chcyli, dokelž prosće wjace nimaja. To móže zwjazkowy kancler Scholz hišće tak naležnje twjerdźić, zo je přiběrace zmilinjenje brunicy nachwilna wěc a knježerstwo swoje klimowe zaměry njezměni: Ludźo so najprjedy raz prašeja, kak přińdu při wšej klimowej diskusiji bjez płuna přez zymu. A zo wětrniki a solarne připrawy bydlenja njetepja, je mjeztym tež znate. Zo smědźa brunicowe milinarnje Němskeje po woli zeleneho hospodarskeho ministra Habecka dlěje dźěłać, je dalše znamjo toho, zo je wójna w Ukrainje a z tym zwjazana energijowa kriza połoženje tak zasadnje na hłowu stajiła, kaž njeby sej to před lětom hišće nichtó chutnje předstajić móhł. Marko Wjeńka

To a tamne (19.07.22)

Dienstag, 19. Juli 2022 geschrieben von:

Pospytane wotstronjenje wosaceho hnězda je w juhopfalcskim Bellheimje zasadźenje wohnjoweje wobory zawinowało. 39lětny bě spytał, wosy pod třěchu domskeho z bunsenowym palakom wućěrić. Při tym so hnězdo zapali. Přiwołana wohnjowa wobora móžeše woheń zhašeć, prjedy hač tón třěchu wobškodźi. Zamołwići wotradźa, hnězda sami wotstronić. Lěpje je, fachowcow přiwołać.

Kedźbliwy psyk je we Winsenje pola Hannovera wjetšemu wohenjej zadźěwał, swojemu wobsedźerjej pak skóržbu wunjesł. Muž bě woheń w železnym sudobju bjez dohladowanja palić dał, policija zdźěla. Na to so pódla sudobja ležace drjewo zapali. Hakle přez šćowkanje psa so na to dohlada. Susodźa wołachu wohnjowu woboru, kotraž płomjenja podusy. Při tym zwěsćichu, zo paleše so w sudobje wobarbjene drjewo, štož njeje dowolene.

Bamž wotehnaće wotpokazuje

Montag, 18. Juli 2022 geschrieben von:

Vatikan (B/SN). Bamž Franciskus je rozsud wyšeho sudnistwa USA kónc junija k zakónčenju samodruhosće z wotehnaćom zasudźił a so w interviewje z agenturu Reuters praša: „Je to legitimne, ­čłowječe žiwjenje wotstronić, zo by problem rozrisany był?“ Wón přirunowaše wotehnaće ze „skazanym mordarstwom“. Tele přirunanje je w medijach wulke rozhorjenje zbu­dźiło. Hižo w zašłosći bě hłowa katol­skeje cyrkwje zjawnje prajiła: „Štóž ­wotehnawa, tón mori.“ Amerika je w tutym prašenju pačena.

30 lět ministrantki

Zmylki policije wotkryte

Montag, 18. Juli 2022 geschrieben von:

Uvalde (dpa/SN). Dwaj měsacaj po šulskim masakru na zakładnej šuli w zwjazkowym staće USA Texasu z 21 mortwymi je přepytowanska rozprawa „systematiske zmylki a katastrofalne wopačne rozsudy“ wotkryła. Nimale 400 zastojnikow bě k šuli přichwatało, w kotrejž amokowy třělc zachadźeše. Mjez policistami pak knježeše chaos, tak zo měješe skućićel dlěje hač hodźinu chwile, dźěći morić. Mjeztym su wodźaceho policista z toho funkcije wuwjazali.

Naslědnik Johnsona pytany

London (dpa/SN). Z jednanjom k powołanju noweho britiskeho premierministra su dźensa w dalšim kole pokročowali. Při mjeztym třećim wothłosowanju je hišće pjeć kandidatow nastupiło. Stajnje posledni dyrbi koło wopušćić. W běhu tydźenja chcedźa skupinu na runje hišće dwaj kandidataj pomjeńšić. Potom rozsudźa čłonojo strony. Najlěpše wuhlady ma bywši financny minister Rishi Sunak. Na druhim městnje steji tuchwilu wonkowna ministerka Liz Truss.

Bliži so horcota

Klimowy dialog zahajeny

Montag, 18. Juli 2022 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Ministrojo a zastupnicy ze 40 krajow wot dźensnišeho w Berlinje wo dalšich naprawach w boju přećiwo změnje klimy wuradźuja. Na zetkanju tak mjenowaneho Petersbergskeho klimoweho dialoga chcyštaj tež zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) a egyptowski prezident Abdel Fattah al-Sisi k wobdźělnikam porěčeć. Konferenca ma wuhibki stajeć za swětowu klimowu konferencu spočatk nowembra w egyptowskim po­brjóžnym měsće Sharm el Sheich. Na klimowym dialogu dźe wo reakcije na wusko ze sobu zwjazane krizy: na změnu klimy, problemy zastaranja z energiju jako sćěh wójny w Ukrainje a pobrachowace žiwidła po wšěm swěće. K tomu přińdu problemy wuwićowych krajow zadołženja dla, štož wikowanje přidatnje haći.

Rěča wo nowych sankcijach

Montag, 18. Juli 2022 geschrieben von:
Brüssel (dpa/SN). Wonkowni ministrojo čłonskich krajow EU su dźensa w Brüsselu wo namjetach Europskeje komisije nastupajo móžne nowe sankcije přećiwo Ruskej wuradźowali. W najlěpšim padźe chcedźa naprawy zajutřišim, srjedu, pisomnje formulować. Tak móhli chłostanske naprawy hižo tutón tydźeń płaćić. Plany wopřijeja mjez druhim zakaz importa ruskeho złota. Nimo toho chcedźa kontrole eksporta wodźaceje technologije a wojersce wužiwajomnych ciwilnych produktow přiwótřić. Dalše wosoby a organizacije, kiž wójnu Ruskeje přećiwo Ukrainje podpěruja, dyrbja z tym ličić, zo jich zamóženje blokuja. Ukraina dóstanje 500 milionow eurow za nowe brónje.

Zelenskyj nawodow wotsadźił

Montag, 18. Juli 2022 geschrieben von:
Kijew (dpa/SN). Hněwny pozdatneje přerady w ukrainskim wěstotnym aparaće dla je prezident Wolodymyr Zelenskyj nawodow tajneje słužby a generalneho statneho rěčnistwa wotsadźił. Z wobeju zarjadow je něhdźe 60 sobudźěłaćerjow we wot Ruskej wobsadźenej kónčinje wostało a tam z njepřećelom hromadźe dźěła, rjekny Zelenskyj w swojim widejowym poselstwje. Prezidialny zarjad je mjeztym wukazaj wozjewił, z kotrymajž staj nawoda tajneje słužby Iwan Bakanow a generalna statna rěčnica Iryna Wenediktowa wotsadźenaj. Zelenskyj wo tym informowaše, zo su mjeztym 651 chłostanskich jednanjow přećiwo sobudźěłaćerjam statneho rěčnistwa a druhich institucijow wulkopřerady a kolaboracije z Ruskej dla zahajili. W 198 padach su potrjechenych wo tym informowali, zo maja podhlad. Tutón „rjad złóstnistwow přećiwo zakładam narodneje wěstoty“ zawinuje prašenja na nawodow tak wažneju institucijow, wón rjekny.

„Hwězda nadźije za Janšojce“

Montag, 18. Juli 2022 geschrieben von:

Na bywšim lětanišću nastanje stejnišćo za produkciju wodźika a kerozina

Janšojce (SN/BŠe). Na bywšim Janšojskim lětanišću a přichodnym tak mje­nowanym „Green Areal Łužica“ ma wot lěta 2027 připrawa za produkciju ze­leneho wodźika dźěłać. Předewzaće Hy2gen ­zahaji k tomu minjeny štwórtk z wob­sedźerjom euromovement industrijny park tzwr prěnju projektowu ­fazu. Cyłkowny financny wolumen na mjeno „JANGADA“ křćeneho projekta wu­činja něhdźe 500 milionow eurow. We Wiesbadenje zasydlene předewzaće Hy2gen agěruje mjezynarodnje a je so na planowanje, twarstwo a wobhospo­da­­­rjenje připrawow k zhotowjenju ze­leneho wodźika specializowało.

Industrijny park a předewzaće pla­nujetej w Janšojcach produkciske stejnišćo za klimaneutralne ćěriwa. Ekspertizu k twarej a wobhospodarjenju připrawy su fachowcy koncerna zdźěłali, přede­wzaće euromovement pak ma wjele wědy nastupajo infrastrukturu a logistiku. W nowej připrawje chcedźa hłownje zeleny wodźik a ćěriwa za zasadźenje w lětarstwje produkować. W lěće 2024 chcedźa w Delnjej Łužicy twarić započeć.

Brüssel wobskorži Madźarsku

Montag, 18. Juli 2022 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Komisija EU je Madźarsku pozdatneho ranjenja prawa EU hnydom dwójce před Europskim sudnistwom wobskoržiła. Při tym dźe na jednym boku wo wobmjezowanje informacijow wo homo- a transseksualnosći, kaž minjeny pjatk w Brüsselu zdźělichu. Tamny pad potrjechi postupowanje madźarskich institucijow přećiwo njewotwisnemu rozhłosowemu sćelakej Klub­radio. Komisija EU hrozy Madźarskej z raznymi pjenježnymi pokutami, njedyrbjała-li wona wočakowane rozsudy sudnistwa zwoprawdźić. Nowy madźarski zakoń, kiž płaći wot 1. julija, zakazuje publikacije, kotrež su dźěćom přistupne a kiž zwobraznjeja njeheteroseksualne poćahi. Tež wabjenje, w kotrychž homo- a transseksualnych jako dźěl normality pokazuja, je zakazane. Po měnjenju EU tak prawa mjeńšin w kraju ranja.

To samsne płaći za naprawy přećiwo poslednjemu profesionalnemu njewotwisnemu sćelakej Klubradio. Sćelak dyrbješe w februaru 2021 zawrěć, dokelž njeběchu jemu licencu podlěšili. Mjeztym wusyła Klubradio jenož hišće internetnje w chětro wobmjezowanej formje.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND