Brüssel (SN). Słowakskeho prezidenta Andreja Kisku počesćichu dźensa w Brüsselu z Europskim mytom wobydlerskich prawow Sintow a Romow. Je to mjeztym šesty króć, zo Sintojo a Romojo tajke myto spožča. Mytowanje wotmě so w Domje europskich stawiznow w Brüsselu.
Mainz (dpa/SN). W porynsko-pfalcskej stolicy Mainzu su dźensa mobilnoškričkowe frekwency 5G přesadźować započeli. Zwjazk nadźija so dochodow přidatnych miliardow eurow, fachowcy liča z hač do pjeć miliardami. Zwjazk chcył dochody za digitalizaciju wudać, na přikład za nowu techniku w šulach. 5G woznamjenja digitalny niwow pjateje generacije. Z nim je móžno wjele wjace datow přenjesć hač dotal. Za něšto lět ma 98 procentow domjacnosćow z nowej techniku zastaranych być.
Prezidentka zwjazkoweho zarjada za škit před pruhami Inge Paulini je sej do zahajenja awkcije dalše slědźenja wo móžnych strowotniskich wuskutkach žadała. „Wjetše mnóstwa přenjesenych datow, nowe přidatne sćelaki a wyše frekwency změnja intensitu pruhow, štož ma so přepytować“, rjekny Paulini nowinarjam. Nowy standard 5G wužiwa tež wyše frekwency. „Dopóznaća na tym polu pak su jara snadne.“ Jasne tež njeje, „što so stanje, hdyž wjacori poskićerjo na samsnym městnje wusyłaja“.
Běła Woda (AK/SN). Dlěje hač tři hodźiny bě wón připosłuchał. Heinz Ebert z Běłeje Wody zwurazni po forumje sociokulturneho centruma Telux k strukturnej změnje w Běłej Wodźe jasne słowa: „Wuhlowa komisija pokazuje jenož puće a ma poručenja. Politika dyrbjała to za wobydlerjow sylnišo skonkretizować.“ Strukturna změna je cyłotowaršnostny nadawk. Je derje, zo njesteja jenož pjenjezy w srjedźišću. „Trjebamy předewšěm našich ludźi we Łužicy. Trjebamy dowěru a sprawnosć. To je za přichod najwažniše“, 87lětny potwjerdźi.
Moskwa (dpa/SN). Ruski prezident Wladimir Putin nadźija so lěpšich poćahow k susodnej Ukrainje, budu-li tam prezidentske wólby za dobrej dwaj tydźenjej nimo. „Nadźijam so, zo so žołma antiruskeho wustupowanja we wólbnym boju bórze pominje a zo so znajmjeńša někajke zakłady wuwića mjezystatnych poćahow wutworja“, rjekny šef Krjemla wčera na wopyće čornomórskeje połkupy Krim powěsćerni Interfax.
Po słowach Putina njeje mjez woběmaj ludomaj njepřećelskosće. „Knježi pak njezrozumjenje za tuchwilne knježerstwo, z kotrymž móžemy lědma zhromadnje ‚wusmuž warić‘, zo móhli pozitiwny wuslědk we wuwiću swojich poćahow docpěć.“ Ručež je so strowy rozum přesadźił, chce Ruska poćahi na najwyšej runinje k swojemu susodej wutworić, Putin rjekny. Kijew je po přiswojenju Krimy přez Rusku před pjeć lětami a Moskowskeje podpěry separatistow na wuchodźe Ukrainy dla we wójnskim stawje z Ruskej.
Na Ukrainje wola kónc měsaca noweho prezidenta. Tuchwilny, Petro Porošenko, Ruskej wumjetuje, zo chce wólby mylić.
Kruwu z juchoweje jamy wuswobodźili su wohnjowi wobornicy w hessenskim Fürthu. „Kruwje so derje dźe. Móžachmy ju njezranjenu wuchować“, wjeseleše so wohnjowy wobornik. Skoćo njemóžeše sej hižo same z njepřijomneho połoženja wulězć. Wobornicy pak móžachu na zbožo pomhać. Z pomocu wosebiteho gratu a krana woni kruwu skónčnje z jamy wućahnychu. Skótny lěkar so hišće na městnje wo nju staraše.
Bohatych žnjow wina lońšeje nazymy dla maja winicarjo w Němskej dale a wjetši problem, škleńčane bleše wobstarać. Wulke mnóstwo wina pak njeje jenička přičina zastaranskich problemow, zdźěla Němski winowy institut w Bodenheimje pola Mainza. Naprašowanje za škleńčanymi blešemi spochi přiběra, dokelž so napojowe koncerny plastowych blešow wzdawaja a radšo škleńčane bjeru.
Drježdźany (B/SN). Kaž hižo lěta do toho bě Drježdźansko-Mišnjanske biskopstwo ze swójskim stejnišćom na kóždolětnych kwasnych wikach w sakskich wulkoměstach zastupjene. „Kwasne wiki skića nam móžnosć, so jako cyrkej w towaršnosći pokazać, pytać nowe puće k čłowjekam a z nimi rěčeć“, wuswětla sobudźěłaćerka biskopstwa a poradźowanje za mandźelstwa, swójby a žiwjenja Claudia Leide. „Je to puć, kotryž z wulkim wjeselom a dźakownosću kročimy.“
Dieceza Drježdźany-Mišno ma z tajkim stejnišćom zaměr, zo wopytowarjo do rozmołwy přińdu z ludźimi, „kotrychž hewak jenož w telewiziji widźiš abo w radiju słyšiš“, potwjerdźa biskop Heinrich Timmerevers. „A dźe tež wo to, Saksku z druheje strony pokazać.“
Tež njekřćeni witani
Berlin (B/SN). Berlinski arcybiskop Heiner Koch přeproša tež njekřćene poriki, zo bychu so žohnować dali. „Pójće cyle jednorje do cyrkwje a zaswěćće sej zhromadnje swěčku, abo dajće so na Božej mši žohnować.“ Štóž wuprosy sej žohnowanje za swoju lubosć, přiznawa, zo njemóže na přikład dźeń Walentina tajke žohnowanje wuskutkować, měni arcybiskop Koch.
Drježdźany (dpa/SN). Sydom měsacow po smjertnym nadpadźe z nožom w Kamjenicy je so dźensa na Drježdźanskim krajnym sudnistwje proces přećiwo jednomu z podhladneju zahajił. Ze Syriskeje pochadźacy wobskorženy dyrbi so morjenja dla zamołwić. Wón je 35lětny wopor w awgusće 2018 zhromadnje z dalšim podhladnym, kiž přeco hišće ćěka, pječa zakłół. Njeskutk bě w Kamjenicy přećiwo wukrajnikam měrjace so protesty a namócnosće zbudźił.
Brexit: Zaso wothłosować
London (dpa/SN). Britiske knježerstwo chcyše so dźensa k dalšemu wothłosowanju wo z Brüsselom wujednanym zrěčenju wo wustupje kraja z Europskeje unije wuprajić. Premierministerka Theresa May bě připowědźiła, najpozdźišo hač do srjedy wo zrěčenju w parlamenće wothłosować dać. Při tym dźe wo to, hač chcyła Wulka Britaniska Brüssel wo to prosyć, termin brexita přestorčić, zo móhli nadrobnosće zrjadować. W Brüsselu wšak na to kritisce zhladuja.
Knježerstwo zmylki přiznało
Frankfurt n. W. (RD/SN). Socialny wědomostnik prof. dr. Andreas Reckwitz přija minjeny tydźeń Myto Gottfrieda Wilhelma Leibniza, kotrež spožča Němske slědźenske zjednoćenstwo (DFG). Wón je mjez lětušimi dźesać lawreatami jenički wědomostnik jedneje z wuchodoněmskich wysokich šulow. Nimo toho je z nim prěni króć wědomostnik Europskeje uniwersity Viadrina w Frankfurće nad Wódru tute wulce hódne a wysoko dotěrowane myto dóstał.
Prezident DFG prof. dr. Peter Strohschneider rěčeše při spožčenju myta w Berlinsko-braniborskej akademiji wědomosćow w Berlinje wo „sławjacym připóznaću, zwjazanym z přilubjenjom njewšědneho wědomostneho swobodneho ruma“. Tutón swobodny rum maja wuznamjenjeni z pjenježnym mytom po 2,5 milionach eurow, kotrež móža přichodne sydom lět za swoje slědźenje wužiwać. Nowu swobodu chwaleše sej tež zwjazkowa ministerka za slědźenje Anja Karliczek (CDU) w swojich postrownych słowach na zarjadowanju.