To a tamne (13.03.19)

Mittwoch, 13. März 2019 geschrieben von:

Kwětki kupować a runočasnje kofej pić móža ludźo nětko w New Yorku. W dźeń a wjace nowych kofejownjach ameriskeje metropole tež kwětki předawaja. Tak maja wobsedźerjo přidatne dochody, a ludźo móža sej w pisanej atmosferje šalku kofeja popřeć. Jedna kofejownja w měšćanskim dźělu SoHo předawa mjeztym samo wěcy za wupyšenje bydlenja.

Pomocnu posyłku nuznikoweje papjery je němski předewzaćel do Bucking­hampalasta w Londonje pósłał. Düsseldorfske předewzaće reaguje tak na rozprawy medijow, zo hrozy Wulkej Brita­niskej po brexiće kriza w zastaranju z hajzlowej papjeru. Wšako kraj najwjetši dźěl papjery importuje. Znajmjeńša kralowski palast měł zastarany być, kaž rěkaše. Nakładne awto z 1 440 rólemi ma tam hišće dźensa dojěć.

Nowa šansa za Lěwicu

Dienstag, 12. März 2019 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Předsydka frakcije Lěwicy Sahra Wagenknecht njebudźe nazymu strowotniskich přičin dla hižo za zastojnstwo kandidować. Zeleni widźa nětko šansu na čiłu debatu wo zwjazkarstwach. SPD a Zeleni mějachu Wagenknecht stajnje zaso za přičinu, z Lěwicu hromadźe njedźěłać. Po wólbach zwjazkoweho sejma w lěće 2013 bě opcija zhromadneje koalicije móžna. Wagenknecht pak je so hladajo na móžne zwjazkarstwo z SPD a Zelenymi přeco wróćo dźeržała.

AfD hrozy wysoke chłostanje

Berlin (dpa/SN). Po słowach předsydy AfD Jörga Meuthena hrozy nastupajo aferu wokoło pjenježnych darow nětko samo chłostanje 400 000 eurow. Jeli to zarjadnistwo zwjazkoweho sejma postaji, chce strona tomu znapřećiwić, Meuthen dźensa wobkrući. AfD bě wot Šwicarskeje wabjenskeje agentury Goal AG podpěru za wólby krajneju sejmow w Badensko-Württembergskej a Sewjerorynsko-Westfalskej dóstała, štož ma zarjadnistwo zwjazkoweho sejma za ilegalne.

Dźensa dalše wothłosowanje

Waršawa/Praha (dpa/SN). Sylny wichor je zawčerawšim, njedźelu, kaž tež wčera w susodnymaj Pólskej a Čěskej wulke škody načinił a zastaranje ludźi z milinu ma­siwnje haćił.

Jeničce w Pólskej bě nimale 400 000 domjacnosćow bjez miliny, kaž wěstotny centrum knježerstwa zdźěla. Něhdźe 700 domow bu wobškodźenych. Wohnjowa wobora bu nimale 3 000 króć wołana, zo by spowalane štomy zrumowała a wobškodźene třěchi zawěsćiła. Znajmjeńša pjeć ludźi so za čas wichora zrani, mjez nimi tež wohnjowaj wobornikaj. Štom bě na jeju wozydło zrazył. Wobeju dowjezechu do chorownje. Njewjedro haćeše nimo toho železniski wobchad. Pućowacy dyrbjachu so po informacijach pólskeje železnicy na wupady a zapozdźenja nastajić. Po informacijach wjedrarjow bě wichor z městnami ze 130 km/h zachadźał. Tež wčera wón w mnohich kónčinach hišće­ z 115 km/h howrješe.

Hotuja so na róčnicu nawróta Krimy

Dienstag, 12. März 2019 geschrieben von:

Moskwa (dpa/SN). Ruska je do pjateje róčnicy přiswojenja čornomórskeje połkupy Krim swoje wojerske jednotki w regionje zesylniła. Ruska je zwólniwa swoje zajimy w kónčinje a w Čornym morju škitać, rjekny zakitowanski minister Sergej Šojgu wčera w Moskwje.

Ruska bě ludoprawnisce k Ukrainje słušacu połkupu Krim 18. měrca 2014 po krawnej změnje mocy w stolicy Kijewje a po mjezynarodnje njepřipóznatym referendumje do swojeho statneho te­ritorija wzała. EU a USA běchu na to sankcije přećiwo Ruskej wukazali. Ruska swjeći wot 16. do 18. měrca „Nawrót Krimy“­ w Moskwje a na połkupje.

Sowjetski statny šef Nikita Chrušćow (1894–1971) bě Krimu 1954 Ukrainje darił. Hač do dźensnišeho wobydlerjo kritizuja, zo bě to přećiwo jich woli činił. Woni maja „zjednoćenje“ za zwoprawdźenje historiskeje sprawnosće.

Ruske medije rozprawjeja wšědnje wo aktiwitach łódźow NATO na Čornym morju. Mórska straža liči k róčnicy z móžnymi prowokacijemi NATO a Ukrainy.

To a tamne (12.03.19)

Dienstag, 12. März 2019 geschrieben von:

Z chorownje twochnywši je sej pacient dospołnje pjany doma na konopeju wusnył, hdźež jeho policija nańdźe. 34lětneho běchu chětro natutkaneho z krawjacej ranu na hłowje w chorowni zastarali. Pozdźišo wón kliniku wopušći, byrnjež sykawa hišće w ruce tčała. Jako jeho zastojnicy skónčnje doma spjaceho namakachu, wunjese test alkohola přeco hišće 4,14 promilow w kreji. Bjez wobaranja da so muž wróćo do chorownje dowjezć.

Chrobły kołp je krótkodobne zawrjenje awtodróhi A 4 zawinił. Ptak běhaše njedźelu pola Porchowa po jězdni. Policisća a wohnjowi wobornicy podarmo spytachu jeho popadnyć. Tuž so rozsudźichu, awtodróhu do směra na Drježdźany nachwilnje zawrěć. Wohnjowi wobornicy donjesechu kołpja na to k bliskemu hatej, zwotkelž drje bě přišoł.

Dźeń swětoweje młodźiny

Montag, 11. März 2019 geschrieben von:

San José/Panama-město (B/SN). 23 mło­dostni z biskopstwa Magdeburg a jich přewodźerjo wobdźělichu so na lětušim Dnju swětoweje młodźiny w Panamje. Do zetkanja z bamžom a 200 000 młodostnymi poby skupina w susodnej Kosta­ Rice, hdźež zeznajomi so z ludźimi a dožiwi tamnišu wulkotnu přirodu. W katedrali Cartago zetkachu Magdeburgčenjo sta młodych putnikow z mnohich krajow swěta. Tež 25 putnikow z biskop­stwa Drježdźany-­Mišno spomina rady­ na hospodliwosć w zdźěla jara chudych swójbach. Woni njezabudu doži­wjenja wěry, kotrež wšitke hranicy narodow přesahuja. Wosebje lubili su so wobdźělnikam Bože mšě z hudźbu a ryt­miskim spěwanjom. Přichodny Dźeń swětoweje młodźiny budźe za tři lěta w Portugalskej.

Dalekubłanje w Israelu

Swójske namjety předpołožiła

Montag, 11. März 2019 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Ze swójskimi namjetami je předsydka CDU Annegret Kramp-Karrenbauer na najnowše reformowe namjety francoskeho prezidenta Emmanuela Macrona za Europsku uniju reagowała. Zběrka idejow, wozjewjena w hóstnym přinošku nowiny Welt am Sonntag, ma hesło „Europu prawu sčinić“. W nim šefina CDU mjez druhim namjet Macrona nastupajo jednotnu europsku minimalnu mzdu wotpokazuje. Wona nochce žadyn „europski superstat“.

Lětadło znjezbožiło

Addis Abeba (dpa/SN). Při zražce pasažěrskeho lětadła předewzaća Ethiopian Airlines je wšěch 157 pasažěrow žiwjenje přisadźiło. Mjez nimi je pjeć Němcow, kaž wonkowne ministerstwo w Berlinje wobkruća. Předewzaće bě mašinu typa Boeing 737 Max 8 hakle w nowembru kupiło. Lětadło bě po puću ze stolicy Addis­ Abeba do keniaskeje metropole Nairobi, jako wone krótko po wotlěće na zemju­ zrazy. Mjeztym su wjacore kraje wukazali, najprjedy raz žane mašiny tohole typa wjace njezasadźić.

Smjertny wopor orkana dla

Něhdźe 350 ludźi je minjeny pjatk přeprošenje Budyskeho měšćanskeho radźićela CDU Heinricha Schleppersa na měrowu modlitwu­ w tachantskej cyrkwi sćěhowało. Po nyšporje, kotryž wuhotowaštaj ewangelski farar Kay Weißflog a katolski dekan Wito Sćapan zhromadnje, ćehnjechu wobdźělnicy ze swěčkami w ruce na naměsto před cyrkwju. Foto: SN/Hanka Šěnec

Drježdźany (dpa/SN). Mandźelski bywšeje předsydki AfD Frauke Petry, Marcus Pretzell, chce wólbny pruwowanski wuběrk Sakskeho krajneho sejma prawokřiwjerstwa (Rechtsbeugung) dla wobskoržić. To je 45lětny jurist a zapósłanc Europskeho parlamenta pjatk na kromje sudniskeho procesa přećiwo swojej žonje wopačnych wuprajenjow dla na Drježdźanskim krajnym sudnistwje připowědźił. Skóržba měri so přećiwo šesćom z cyłkownje sydom čłonow wuběrka. Jenož něhdyša zapósłanča AfD Kirstin Muster je z toho wuwzata. Pretzell widźi „grawěrowace ranjenja“ ciwilneho procesoweho porjada. Wón mjez druhim z toho wuchadźa, zo běchu čłonojo wuběrka na posedźenju w nowembru 2015 ćišć na Petry wukonjeli.

Marcus Pretzell tež njewuzamkuje, zo předsydu­ wuběrka Marka Šimana (CDU), dźensnišeho kultusoweho ministra Christiana­ Piwarza (CDU) a politikarja Lěwicy Andréja Schollbacha wopačnych wuprajenjow dla wobskorži. Za to pak chce wón kónc sudniskeho jednanja přećiwo Frauke Petry wočaknyć.

Merkel měła kanclerka wostać

Montag, 11. März 2019 geschrieben von:

Köln (dpa/SN). Dwě třećinje wobydlerjow Němskeje stej přećiwo tomu, zo zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) dočasnje wotstupi, a přejetej sej, zo wona hač do kónca wólbneje doby w lěće 2021 dale knježi. Tele přeće zwuraznja po dźensa wozjewjenym naprašowanju sćelaka RTL 67 procentow ludźi. Jeno 29 procentow woprašanych chcyło, zo Merkel zastojnstwo dočasnje spušći. Tak je ličba tych, kotřiž chcedźa Merkel dale za kanclerku měć, wot februara 2018 wo dwanaće procentow rozrostła.

W padźe dočasneho wotstupa Merkel je 56 procentow ludźi za nowowólby. Potom chcyło 39 procentow Annegret Kramp-Karrenbauer za nowu kanclerku měć, 28 procentow Friedricha Merza. 33 procentow nochce žanoho z wobeju.

Sćelak RTL na to skedźbnja, zo njeje połoženje z lětom 1998 přirunujomne, jako sej mnozy wotstup zwjazkoweho kanclera Helmuta Kohla přejachu. Na­wopak: Hladajo na krizowe wuwiće po wšěm swěće njewidźi wjetšina ludźi w Němskej žaneje alternatiwy k Merkel.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND