Prěnich ze Sudana wuchowali

Montag, 24. April 2023 geschrieben von:

Luxemburg (dpa/SN). Po zahajenju ewakuowanja ze Sudana su po informacijach społnomócnjeneho EU za wonkowne naležnosće Josepa Borrella dotal wjace hač tysac wukrajnikow wuchowali. Borrell dźakowaše so dźensa na zetkanju wonkownych ministrow EU wšitkim krajam, kotrež su swojich krajanow, ale tež sta­ćanow druhich krajow ze Sudana ewakuowali. W Sudanje běchu před dobrym tydźenjom razne wojowanja mjez mócnymaj generalomaj kraja a teju wojer­skimi jednotkami wudyrili.

Rěča wo pomocy za Ukrainu

Luxemburg (dpa/SN). Wonkowni minis­trojo čłonskich krajow EU su dźensa w Luxemburgu wo dalšej pomocy Ukrainje w boju přećiwo ruskim nadpadnikam wuradźowali. W srjedźišću stejachu wojerska podpěra a dalše sankcije přećiwo Ruskej. Nimo toho wuradźowachu wo geopolitiskich sćěhach ruskeje agresije. Wonkowna ministerka Annalena Baerbock (Zeleni) bě swoje wobdźělenje na konferency ewakuowanja němskich staćanow ze Sudana dla wotprajiła.

Zaso wjace pjenjez za brónje

Na juhu Mexika su so wčera tysacy migrantow do mócneje karawany zjednoćili. Zhromadnje je so něhdźe 3 000 demonstrantow z města Tapachula do směra na sewjer podało, zo bychu přećiwo diskriminowanju ze stron statnych organow protestowali. ­Přichodny zaměr je 880 kilometrow zdalena stolica Mexiko-City. Někotři chcedźa hač do USA běžeć. Foto: pa/AP/Edgar H. Clemente

Dróhi w Berlinje blokowane byli

Montag, 24. April 2023 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Kaž běchu to připowědźili, su aktiwisća skupiny Poslednja generacija dźensa w Berlinje z wjacorymi blokadami nadróžny wobchad haćili. Policija rěčeše dobru hodźinu po zahajenju akcije wo 30 městnach w měsće, na kotrychž stejachu aktiwisća na dróze, běchu tam přilěpjeni abo dźeržachu transparenty. Ćežišćo bě kónčina Charlottenburg-Wilmersdorf. Policija bě z něhdźe 500 zastojnikami w měsće po puću, zo by dalšim akcijam zadźěwała abo je spěšnje zaso skónčiła. Klimowa skupina bě připowědźiła, zo chcyła wšitko spytać, zo by zwjazkowu stolicu zlemiła. Aktiwisća žadaja sej hnydomny plan knježerstwa, dalšemu woćoplenju zemje zadźěwać, kotrež zakłady žiwjenja na zemi niči. Akcije njejsu časowje wobmjezowane. Chcedźa je hakle skónčić, je-li knježerstwo žadanja na dobro klimy spjelniło.

Witaja zakoń wo postajowanju

Montag, 24. April 2023 geschrieben von:
Lichtenau/Halle (SN). Zwjazk liberalnych bi- a transseksualnych je připowědźenje zwjazkoweje ministerki za dźěło Lisy Paus (Zelni) witał, přichodny čas naćisk zakonja wo samopostajowanju předpołožić. Zakoń ma zestarjeny zakoń wo transseksualnych z lěta 1981 narunać. Zwjazkowe wustawowe sudnistwo bě zwěsćiło, zo zakoń zakładne prawa rani. Stary zakoń potrjechenych nuzuje, so sterilizować abo operować dać, zo móhli zapis wo splahu korigować dać. Nětko žadaja sej potrjecheni wotškódnjenje za ­načinjenu njeprawdu, podobnje kaž w Šwedskej a Nižozemskej.

„Drohi, ale móžny kompromis“

Montag, 24. April 2023 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Tarifowe dojednanje w zjawnej słužbje wunjese z wida komunalnych zwjazkow městam a gmejnam wulke wudawki, je pak najebać to za­stupujomny kompromis. „Tarifowe dojednanje je městam wulke wužadanje w ćežkich časach“, rjekny hłowny jednaćel sejma městow Němskeje Helmut Dedy powěsćerni dpa. Je to pak zdobom zakład planowanja hač do kónca 2024 a móže pomhać, nuznje trěbnych fachowcow zdobyć. „Pod smužku je to městam drohi, ale runje hišće móžny kompromis.“

Tež hłowny jednaćel zwjazka městow a gmejnow Němskeje. Gerd Landsberg, steji za kompromisom. „Je to dobre wotwažowanje mjez woprawnjenymi zajimami přistajenych a zajimami komunalnych dźěłodawarjow na tamnym boku.“

Tarifowi partnerojo zwjazka, komunow a dźěłarnistwow běchu so wčera wječor po měsacy trajacych rozestajenjach na to dojednali, poručenja změrcow w zasadnych prašenjach přewzać. Čłonojo dźěłarnistwow dyrbja wuslědkej jednanjow hišće přihłosować.

Dale a wjace wobchodow mrěje

Montag, 24. April 2023 geschrieben von:

Zwjazk wikowarjow žada sej iniciatiwy na dobro měšćanskich centrow

Berlin (dpa/SN). Zawrjene durje wobchodow, zalěpjene wukładne wokna a wot­šrubowana swětłowa reklama. W dale a wjace nakupowanskich dróhach Němskeje zawostaja mrěće wobchodow njepřewidźomne slědy. Tež wuhlady su skerje pochmurjene. Jeničce w tutym lěće drje po informacijach wikowanskeho zwjazka HDE něhdźe 9 000 wobchodow předawać přestanje. Často tohodla, dokelž njeje dalewjedźenje wobchoda woteběraceje nakupneje mocy ludźi a přiběracych kóštow dla hižo wjace atraktiwne. Z tym zwostanje po wšej Němskej hišće něhdźe 311 000 wobchodow, lěta 2015 bě jich hišće nimale 373 000. „Hladajo na ličby minjenych lět a wuwiće w nutřkownych městach dyrbjeli mjez politikarjemi wšitke alarmowe zwony zwonić. Bjez wuspěšneho drobneho wikowanja maja centrumy městow lědma perspektiwy do přichoda“, warnowaše prezident HDE Alexander von Preen. „Zahinje-li wikowanje, zahinje město.“

Awtonomija w srjedźišću diskusije

Montag, 24. April 2023 geschrieben von:

Lědy (SN). Serbski sejm je so 22. apryla 2023 w gmejnskim centrumje na Lědach schadźował. W tradicionelnje prěnim dźělu plenuma, rozmołwje z wotpowědnymi wobydlerjemi a hosćimi sejma jako „pućowanski parlament“ bu zaso jasne, kak rozdźělne wuměnjenja a wužadanja za serbsku rěč, kulturu a identitu w regionach Łužicy su. Jara wobohaćace běchu přinoški a perspektiwy dweju młodeju wuměłcow kolektiwa Wakuum. Wonaj wobkrućištaj Serbskemu sejmej, zo je tež z wida młodźiny kulturna a kubłanska awtonomija hódny zaměr, zo by sam postajał a z wjeselom a radosću wuspěšnje přichod našeho ludu wuhotował. Nimo toho je so wobrěčało, kak móže serbska młodźina swój wažny hłós do politiskeho tworjenja měnjenja a rozsuda přinošować, na přikład w naćisku statneho zrěčenja a jako kandidatka a kandidat za přichodne wólby sejma.

To a tamne (24.04.23)

Montag, 24. April 2023 geschrieben von:

Hrajkace zwěrjo je minjeny kónc tydźenja w Lübeckskim zaliwje tójšto kedźbnosće zbudźiło. Pječa bě to delfin. Jara aktiwne zwěrjo skakaše sobotu a njedźelu stajnje zaso z wody a so na to zaso w Baltiskim morju zminy, wodoškitna policija zdźěli. Samo nowiny wo wopyće delfina rozprawjachu. Naposledk běchu 2018 delfiny w Lübeckskim zaliwje wobkedźbowali. Wosebite škitne naprawy na dobro delfina policija njeplanuje: „Zwěrjo płuwa tak a tak, dokal runje chce.“

Snadnje zdrasćeny muž z wulkim hadom wokoło šije je wčera w porynsko-pfalcskim Bitburgu zasadźenje policije zawinował. Swědcy běchu zastojnikow informowali, po tym zo běchu pěška z hadom wuhladali. Policisća móžachu ludźi změrować: Muž chcyše swojemu domjacemu hadej čerstwy powětr popřeć: běło-žołty pyton je njestrašny a legalny.

Na stawk přihotowani byli

Freitag, 21. April 2023 geschrieben von:

Berlin (dpa/SN). Ludźo Němskeje su so dosć derje na stawk železnicarjow nastajili. Tole zdźěla němska železnica. „Dwórnišća su nimale prózdne“, zdźěli rěčnik předewzaća. Hač do 11 hodź. běchu při­stajeni po iniciatiwje dźěłarnistwa železnicarjow EVG do stawka namołwjeni. Tež na lětanišćach dóńdźe k warnowanskim stawkam. W běhu dnja z tym ličachu, zo so połoženje zaso normalizuje. Wuskutki pak su drje hač do wječora čujomne.

Liberalni wuradźuja na zjězdźe

Berlin (dpa/SN). FDP chce wot dźensa wječora na zwjazkowym zjězdźe w Berlinje swój dalši kurs w amplowej koaliciji postajić. K tomu wočakowachu rozprawu předsydy Christiana Lindnera. Powšitkownje z tym liča, zo wupraja delegaća Lindnerej dalšu dowěru, hladajo na to, zo so strona na wjacore wólby krajnych sejmow hotuje, kaž w Bremenje a Bayerskej. W Hessenskej maja najlěpše wuhlady, druhdźe jim hrozy, w přichodźe w parlamenće hižo zastupjeni njebyć.

Sejm: Pandemija a dźěći

Něhdźe 600 demonstrantow je wčera w Binzu na Rujanach přećiwo natwarej přistawa za židki płun demonstrowało. Samsny čas wuradźowachu zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD), hospodarski minister Robert Habeck (Zeleni) a mecklenburgsko-předpomorska ministerska prezidentka Manuela Schwesig (SPD) wo tym ze zastupnikami komunow. Foto: pa/Reuters/Annegret Hilse

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND