To a tamne (06.12.22)
Financny skandal
Rom (B/SN). We Vatikanskim financnym procesu je so skradźu nahrawany tele- fonat zamołwiteho z bamžom wothrał. Pječa z dowolnosću hłowy katolskeje cyrkwje, štož njebu dopokazane, je so 575 000 eurow za wuswobodźenje w Africe zajateje knježny wupłaćiło. Pjenjezy pak je firma w Słowjenskej za swójske zaměry wudała. Knježna bu hakle po štyrjoch lětach z pomocu diplomatow wuswobodźena.
Myto Ratzingera
Vatikan (B/SN). Wot lěta 2011 kóždolětnje dwě do tři wosoby za slědźerske wukony z mytom Ratzingera mytuja. Spočatk decembra běštaj to Michel Fédou a Joseph Halevi Horowitz Weiler za wusahowace přinoški k wědomostno-teologiskemu diskursej. Dotal bu 26 wosobow z cyłkownje 16 krajow wot swjateho bamža Benedikta XVI. wuznamjenjenych.
Mjenje hač połojca
Na serbske temy lěpje dźiwać
Budyšin (SN/at). „Bě jara zajimawe, wuchadźejo ze stawiznow poćah k dźensnišemu połoženju serbskeho ludu zdobyć. Sym sej z tym bohatstwo wotkryła. Mi je wažne, w krajnopolitiskich naležnosćach serbske temy lěpje wobkedźbować. Za to chcu zhromadne dźěło ze serbskimi gremijemi sylnić a intensiwować“, rjekny zapósłanča Sakskeho krajneho sejma a zastupowaca frakciska předsydka Zelenych Lucie Hammecke minjeny štwórtk po wopyće Serbskeho muzeja w Budyšinje. Tam je ju předsyda Domowiny Dawid Statnik přewodźał. Jemu bě wažne zapósłanči pokazać, zo „jenož drastowa skupina abo debjerjo jutrownych jejkow njejsmy“. Naš lud mjenowaše předsyda Domowiny w rozmołwje ze zapósłanču Zelenych „relewantny a kruty wobstatk dwurěčneje Łužicy“, kotryž žiwje dopokazuje, „zo němski stat na wšelakorosći bazuje“.
Lucie Hammecke hromadźe z kolegu-zapósłancom Valentinom Lippmannom „Zeleny wobchod“ na Budyskej Sukelnskej wudźeržuje. Wona skedźbni zdobom na naročne wuwiće we Łužicy, zwisowace z přechodom wot wužiwanja brunicy k nowym wobnowjomnym energijam.
Namołwa k dalšim protestam
Teheran (dpa/SN). Aktiwisća w Iranje su k protestam namołwjeli. Tak mjenowane 14-15-16-protesty – ličby su datum w persiskim kalendrowym měsacu Azar – maja wot dźensnišeho hač do zajutřišeho trać a bankowy system wobwliwować. Tuž njeměli wobydlerjo na tychle dnjach nakupować. Wosebje w hospodarskich centrach maja wobchody zawrjene wostać. Do protestow je wuprajenje iranskeho generalneho statneho rěčnistwa wo rozpušćenju „moralneje policije“, kotraž wašnja w kraju kontroluje, diskusije wuwabiło.
Pytaja za zhromadnej liniju
Magdeburg (dpa/SN). Strowotniscy ministrojo Zwjazka a krajow chcychu so dźensa z winowatosću nahubnika w busach a ćahach kaž tež z izolaciskej winowatosću za z koronu inficěrowanych zaběrać. Naposledk njebě w zwjazkowych krajach hižo jednotneje linije. Mjeztym su Bayerska, Badensko-Württembergska, Schleswigsko-Holsteinska, Hessenska a Porynsko-Pfalca izolacisku winowatosć znajmjeńša pjeć dnjow zběhnyli.
Wodźik z Namibije?
Wobdźělnicy swjedźenskeho ćaha Drježdźanskeho wosuškoweho ...
Aktiwisća dalše akcije připowědźili
Berlin (dpa/SN). Přetorhnjenje protestow traješe jenož tydźeń: Skupina „Poslednja generacija“ je dalše a zesylnjene akcije předewšěm w Berlinje a Mnichowje připowědźiła. Woni chcedźa so wot dźensnišeho znowa na „žiłki towaršnosće“ kaž na přikład wobchadne zwiski koncentrować a je nachwilnje přetorhnyć, zdźěli čłon protestneje skupiny Henning Jeschke minjeny pjatk na nowinarskej konferency. Woni chcedźa wšědny dźeń towaršnosće mylić, k tomu budu tež zaso symboliske akcije.
Wot spočatka lěta blokuje skupina přeco zaso dróhi, při čimž so demonstranća na puće lěpja. Tež druhe akcije wulku kedźbnosć wuwabja. W Berlinje a Mnichowje su sudnistwa mjeztym mnohich aktiwistow k pjenježnej pokuće zasudźili. W Bayerskej su někotrych z nich samo prewentiwnje do jastwa dowjezli, dokelž běchu dalše mylenja připowědźili. Skupina žada sej mjez druhim wobmjezowanje spěšnosće na zwjazkowych awtodróhach na 100 kilometrow na hodźinu abo 9-eurowski tiket.
Wolijowy embargo nětko płaći
Brüssel (dpa/SN). Wolij z Ruskeje smě so wot dźensnišeho jenož hišće we wuwzaćnych padach do EU dowožować. Zakaz dowožowanja je 27 čłonskich statow w juniju jako sankciske postajenje ruskeje wójny přećiwo Ukrainje dla wobzamknyło.
Tohorunja płaći rjadowanje, kotrež ma Rusku nuzować, zemski wolij přichodnje za maksimalnje 60 US-dolarow na barrel woteběrarjam w druhich statach předawać. Dźensa rano je płaćizna za wolij trochu stupała. Fachowcy twjerdźa, zo zwisuje to z wolijowym embargom.
To a tamne (05.12.22)
W Lipsku su so wčera prěnje hodowne wiki za psy wotewrěli. Při Cottaskim puću na zapadźe města móža dwu- a štyrinohače woměrje podłu 25 budkow wikowarjow dundać, zdźěli organizatorka Monika Eckstein-Scheffler. W poskitku maja tam samoplećene nowe našijne paski a za toho abo tamneho zbožowneho psa tež probu picy. Horce wino pak tam njepředawaja.
Klětu ma so wosebje błyšćić – znajmjeńša hdyž dźe po firmje w USA. „Viva Magenta“ bu jako definowaca barba přichodneho lěta wuzwolena, zdźěli předewzaće Pantone. Wona „wotbłyšćuje elan a móc“, rěka we wopodstatnjenju. „To je barba, kotraž ma swoje korjenje w přirodźe a nowy signal sylnosće zwuraznja.“ Magenta je „sylna a bjez stracha“ a zdobom wjesołosć a optimizm podpěruje.
Wita wusud přećiwo Maierej
Lipsk (dpa/SN). Sakska justicna ministerka Katja Meier (Zeleni) wita wusud přećiwo bywšemu zapósłancej AfD w zwjazkowym sejmje Jensej Maierej . „Rozsud je po cyłym Zwjazku směrodajny. Přećiwnicy wustawy njesmědźa prawo postajeć“, politikarka wčera wujasni. Do toho bě Lipšćanske słužbne sudnistwo za sudnikow rozsudźiło, Maiera dočasnje na wuměnk pósłać. Wón bě swój mandat při wólbach zwjazkoweho sejma 2021 zhubił a chcyše so zaso do sudniskeje słužby wróćić. Wčerawši wusud njeje hišće płaćiwy.
Nowe rjadowanja chorownjam
Berlin (dpa/SN). Financowanje chorownjow w Němskej ma so po planach zwjazkoweho strowotniskeho ministra Karla Lauterbacha (SPD) sylnišo wot hospodarskeho ćišća wuwjazać. Zwjazkowy sejm dyrbješe k tomu dźensa prěni paket zakonjow z rjadowanjemi wobzamknyć, kotrež maja mjez druhim wjace pjenjez za dźěćace chorownje a wolóženja za napjate połoženje hladanskeho wobłuka wunjesć.
Lawrow dyrbi wonka wostać
