Bad Schandau (dpa/SN). Po měsacy trajacym zawrjenju je móst nad Łobjom w Bad Schandauwje za nadróžny wobchad zaso wužiwajomny. Nětko započinaja prowizoriski móst twarić. K tomu přepytuja najprjedy raz krutosć pódy, na kotrejž ma móst stać. Pomocny móst ma 31 milionow eurow płaćić a tuchwilny móst narunać, dołhož jón ponowja.
Cyłkownje 19 dźěrow chcedźa 15 do 20 metrow hłuboko točić. K přepytowanju krutosće nałožuja wjacore techniske metody. Hač do 9. meje maja wšitke přihotowace dźěła wotzamknjene być. Mjez 12. meju a 20. junijom dźěry za fundament mosta toča. W tymle času su wobmjezowanja nadróžneho wobchada njewobeńdźomne. K tomu liča zawrjene chódniki, wuše jězbne čary a zniženje dowoleneje spěšnosće.
Móst nad Łobjom běchu 7. nowembra 2024 njewočakowano z wěstotnych přičin zawrěli. Do toho běchu móst po sypnjenju Carolineho mosta w Drježdźanach přepytowali. Dokelž je móst w Bad Schandauwje ze samsnych maćiznow twarjeny kaž Drježdźanski, so bojachu, zo móhł so wón tohorunja sypnyć.
Božu słužbu ze swětnišćowej tematiku woswjećili su w ewangelskej cyrkwi w sewjerorynsko-westfalskim Bensbergu. Cyle pod znamjenjom filmoweje trilogije Star Wars bě farar Samuel Dörr (37) ze swojimi sobudźěłaćerjemi cyrkej wupyšił a wěriwych prosył, wotpowědnje zdrasćeni kemši přińć. „Dyrbimy jako cyrkej po nowych pućach kročić a tak tež młodych ludźi narěčeć“, je sej duchowny wěsty. Wothłós bě pječa jara dobry.
Krematorij wurubili su njeznaći skućićeljo w Rutesheimje njedaloko badensko-württembergskeho Ludwigsburga. Minjeny kónc tydźenja su tam wokno rozbili a so do domu zadobyli. Zaměrnje měrjachu so na běrow, dokelž njejsu nihdźe druhdźe slědy zawostajili. Tam pokradnychu wjace hač tysac eurow z pjenježneje kasety a so zminychu. Policija pyta za swědkami, kiž su něšto widźeli.
Drježdźany (B/SN). Sakska ministerka za kulturu a turizm Barbara Klepsch napřećo ewangelskej powěsćerni serbske jutrowne nałožki w Swobodnym staće Sakskej wysoko hódnoći, wosebje křižerske procesiony, jutrowne spěwanje a debjenje jejkow jako „wuraz wosobinskeje nabožneje a kulturneje identity“. Wusahowace su za nju tež swjatočne Bože słužby a koncerty po cyłej Sakskej.
Zhromadnje jutry swjećili
Bonn (B/SN). Lětsa swjećachu křesćenjo nimale po cyłym swěće jutry po julianskim a po gregorianskim kalendrje samsny dźeń 20 apryla, ale na rozdźělne wašnje. Na grjekskich jutrach jědźachu wěriwi sobotu wosebitu poliwku (majirítsa), jutrowny chlěb (tsuréki), jutrowne pječwo (kulurákia) a njedźelu jehnjo na róžni pječene (ovelías). Muslimojo njeswjeća jutry, dokelž do smjerće Jězusa na křižu a do zmortwychstanjenja njewěrja.
Swobodu měnjenja zaručić
Budyšin (SN/lym). Hižo pjaty raz je Serbski institut (SI) zašłej pjatk a sobotu zetkanje sorabistiskeho dorosta w Budyšinje přewjedł. Zarjadowanje organizuja stajnje kóžde druhe lěto, při tym stejitej nawjazanje nowych kontaktow a interdisciplinarna wuměna w srjedźišću. Cyłkownje 13 přednošowarjow z Němskeje, Pólskeje a samo Chile předstaji lětsa wudźěłki masterowych, doktorskich abo studentskich dźěłow. Nimo toho móžachu wobdźělnicy sobudźěłaćerjow SI zeznać a so z nimi wo jich wědomostnym wuwiću rozmołwjeć.
Tónraz planowachu zetkanje štyrjo wot cyłkownje sydom na SI promowowacych dorostowych wědomostnikow. Młode mustwo chce zarjadowanje z mjenom sad (sorabistiski akademiski dorost) etablěrować. Po witanju předstaji wědomostnica SI dr. Lubina Malinkowa stawizny kaž tež dźěławosć Serbskeho instituta. Sćěhowaše mjezsobne zeznaće přitomnych z pomocu hrow wonka na zahrodźe instituta.
Berlin (dpa/SN). Frakcija CDU/CSU w zwjazkowym sejmje chce so po słowach jeje přichodneho předsydy Jensa Spahna wo zhromadnym wobchadźenju z AfD dorozumić. „Doporučenje, zapósłancow AfD za předsydow wuběrkow wuzwolić, z našeje strony njepodamy“, piše wón na platformje X. Minjeny čas bě so wón wospjet za to wuprajił, z AfD runje tak wobchadźeć, kaž z kóždej druhej opoziciskej stronu. Tole bě kritiku zbudźiło.
Ruska Ukrainu dale nadběhuje
Kijew (dpa/SN). Najebać prócowanja wo přiměr w Ukrainje ruske wójsko susodny kraj po informacijach z Kijewa dale masiwnje nadběhuje. Generalny stab ukrainskeho wójska rozprawja wo wjace hač 200 ruskich nadběhach. USA hižo dlěši čas spytaja, přiměr mjez Ruskej a Ukrainu posrědkować. Mjeztym je ukrainski prezident Wolodymyr Zelenskyj přiměrej bjez wuměnjenjow přizwolił, kiž bě prezident USA Donald Trump namjetował. Ruska tole wotpokazuje.
Prawicar 40 procentow zdobył
Tel Aviv (dpa/SN). Israel chce swoju ofensiwu w Gazaskim pasmje přećiwo islamistiskej Hamas přiwótřić. Tole su na posedźenju wěstotneho kabineta pod nawodom ministerskeho prezidenta Benjamina Netanjahuwa wobzamknyli. Zaměr je, ćišć na Hamas zwyšić a sej tak pušćenje dalšich zastajencow wunuzować. Nimo toho je kabinet plan schwalił, po kotrymž chcedźa ludźi w dospołnje zawrjenym pobrjóžnym pasmje zaso ze žiwidłami zastarać.
W Gazaskim pasmje knježi humanitarna katastrofa, dokelž tamnišich ludźi hižo měsacy wjace njezastaraja. Israel chce rozdźělenje žiwidłow sam kontrolować, zo njeby Hamas ničo dóstała. UNO tute postupowanje raznje kritizuje.
Berlin (dpa/SN). W zwjazkowej stolicy su minjeny kónc tydźenja swjatočnosće k 80. róčnicy skónčenja Druheje swětoweje wójny zahajili. Knježacy měšćanosta Kai Wegner (CDU) je w měšćanskim dźělu Tempelhof wěnc połožił. Tam bě general wehrmachty 2. meje 1945 kapitulaciju Berlina před Čerwjenej armeju podpisał.
Při Braniborskich wrotach su wustajeńcu „Skónčnje měr“ wotewrěli. Hač do 11. meje planuja něhdźe sto zarjadowanjow. Berlinski senat je rozsudźił, zo hladajo na wójnu Ruskeje přećiwo Ukrainje lětsa scyła žanych wukrajnych hosći njepřeproša, ani z Ruskeje, ani z Ukrainy abo druhich krajow bywšeho Sowjetskeho zwjazka. Nacistiska Němska bě 8. meje 1945 dospołnu kapitulaciju podpisała.
Washington (dpa/SN). Prezident USA Donald Trump chce we wukraju produkowanym filmam wysoke cła napołožić. Republikan zdźěla na swojej internetnej platformje Truth Social, zo je wikowanskemu ministerstwu kazał, „hnydom započeć, wšě filmy, kiž do kraja přińdu a su we wukraju produkowane, z cłom sto procentow zwjazać“. Trump w tym zwisku skorži, zo filmowa industrija USA hinje. Druhe kraje pječa filmowcow USA wotwabja, samsny čas pak „Hollywood zniča“. To je wothłosowana akcija druhich krajow a tuž wohroženje narodneje wěstoty USA, je sej prezident wěsty.
Dalši wukaz prezidenta USA potrjechi wuwołane jastwo Alcatraz na kupje před pobrjohom Kaliforniskeje. Sobu najhórše jastwo njedaloko San Franciska je wot lěta 1963 zawrjene a dźensa turistiska atrakcija. Trump je nětko zamołwitym přikazał, Alcatraz „wutwarić a powjetšić“, zo móhli w nim najhóršich a najsurowišich złóstnikow zaměstnić. Znowa wotewrjeny Alcatraz budźe „symbol prawa, porjada a sprawnosće“, Trump rjekny.