Istanbul/Berlin (dpa/SN). Pućowanske warnowanje turkowskeho knježerstwa za Němsku krizu z Ankaru přiwótřa. Tež zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) postupowanje raznje kritizuje. „Chcu cyle jasnje zwuraznić: Kóždy turkowski staćan smě k nam přińć“, kanclerka wuswětla. „Pola nas njebudźe žadyn žurnalist zajaty, tu žanych žurnalistow do přepytowanskeje jatby njetyknu, pola nas knježi swoboda měnjenjow a prawniskostatnosć. A na to smy hordźi.“
Turkowske wonkowne ministerstwo je sobotu pućowanske warnowanje za Němsku wuprajiło. Tak warnuje před móžnym njepřećelskim a rasistiskim wobchadźenjom a werbalnymi atakami w Němskej. Turkojo njeměli so na wólbnych zarjadowanjach wobdźělić abo demonstracijach wobdźělić, kotrež teroristiske organizacije wotměwaja a němske zarjady dopušćeja.
Bankowki w hódnoće 500 milionow su dźěći w bayerskim měsće Regen namakali a přepodachu je nanej, kiž dowjeze je na policiju. Tam wšak so spěšnje wukopa, zo jedna so jenož wo pjenjezy ze zběranskej hódnotu. Běchu to bankowki Reichsmark, bankowki z NDR a bywšeje Juhosłowjanskeje, potajkim ničo hódne.
Při pospyće njerodź spalić je muž w Durinskej prawdźepodobnje swoju garažu zapalił. Kaž policija zdźěli, chcyše 63lětny z palakom rostliny zničić. Je pak jón mylnje do směra na garažu dźeržał, při čimž so twarjenje hnydom zapali. Nastata škoda: 20 000 eurow.
Zakaza hrajkanja z kompjuterom dla je dźesaćlětny hólčec zasadźenje policije zawinił. Wón mjenujcy ze złobami tak wótře rjeješe, zo su so susodźa nastróžili a zastojnikow zawołali.
Berlin (B/SN) Předsyda rady Ewangelskeje cyrkwje w Němskej dr. Heinrich Bedford-Strohm a předsyda Němskeje biskopskeje konferency, kardinal Reinhard Marx, namołwjataj wobydlerjow, so wobdźělić na wólbach zwjazkoweho sejma 24. septembra. We wozjewjenej namołwje wobaj wuzběhujetaj, zo su křesćanske cyrkwje sobu zamołwite za zhromadnosć. „Prosymy wobydlerki a wobydlerjow, politiski puć našeho kraja aktiwnje sobu wuhotować. Prěnja a najwažniša kročel za to je, sej wo aktualnych rozsudach swójski a zamołwity wusud tworić a wólbne prawo wukonjeć,“ rěka w namołwje krajneho biskopa Bedford-Strohma a kardinala Marxa. Demokratija je žiwa z wobdźělenja wobydlerkow a wobydlerjow na wólbach.
Michael Bautz zemrěł
Hdyž tele dny módry připowěšak z logom Alternatiwy za Němsku (AfD) wuhladaće, je tež Karsten Hilse cyle blisko. 52lětny direktny kandidat strony chce zajimy ludźi w zwjazkowym sejmje zastupować. Po powołanju je wón policist a ma tuchwilu dowol. Wšědnje je hač do 14 hodźin we wólbnym wokrjesu po puću. W lěće 2015 je do AfD zastupił, a to, dokelž bě so nastupajo kredity Europskeje unije a tak tež Němskeje na financnje słabe kraje hóršił. ,,Euro je ,teuro‘. Wšo, štož płaćeše něhdy hriwnu, je nětko euro. Mzdy pak wostachu samsne“, Karsten Hilse měni. Tež połoženje hladajo na Rusku, wo kotrymž bu jednostronsce rozprawjane, a z nimi zwisowace sankcije, kotrež tež němske předewzaća poćežuja, njeměješe wón za spomóžne. Přičina to za njeho politisce so angažować. Na srjedźostawskim forumje AfD přednošowacy Tilo Sarrazin je Wojerowčana přeswědčił, a tam nawjaza tež prěni zwisk k stronje. Wot 2. januara 2016 je nětko direktny čłon.
Miami/Tampa (dpa/SN). Hurrikan Irma je zwjazkowy kraj USA Floridu docpěł. Nimo wjerćateho wichora starosća zamołwitych wosebje powodźenja, kotrež Irma prawdźepodobnje do kraja tłóči. Na pobrjohu Golfa je ocean w běhu jenož 90 mjeńšin wo dwaj metraj stupał. W tak mjenowanym wóčku hurrikana wěje wichor w sylnosći hač do 155 kilometrow na hodźinu. W běhu jedneje hodźiny su wjedrarjo wčera na Floridźe šěsć tornadow zličili.
Wothłosuja wo prěnim zakonju
London (dpa/SN). W britiskim parlamenće rozjimuja dźensa prěni wažny zakoń wo planowanym wustupje z Europskeje unije. Hač pak tónle zakoń wjetšinu hłosow w parlamenće dóstanje, njeje wěste. Wuslědk wothłosowanja móhł tež rozsud premierministerki Theresy May wobwliwować. Knježerstwo chce ze zakonjom tuchwilu płaćiwe prawo EU we Wulkej Britaniskej po brexiće zakónčić. Runje tak ma 12 000 předpisow zhromadźenstwa ze wšěch móžnych žiwjenskich wobłukow do narodneho prawa přeńć. Wulka Britaniska chce w lěće 2019 EU wopušćić.
W Norwegskej wola
Drježdźany (dpa/K/SN). Sakska je plan wo wužiwanju srědkow ze solidarneho pakta tež w lěće 2016 nahladnje přepjelniła. Tole wuchadźa z postupoweje rozprawy „Natwar wuchod“, kotruž je financny minister Georg Unland (CDU) tele dny předpołožił.
Po postupowej rozprawje je swobodny stat loni 1,12 miliardow eurow z tak mjenowanych zwjazkowych připokazankow za wosebite potrěbnosće dóstał. Kraj a komuny wudachu wšak cyłkownje přibližnje 3,4 miliardy eurow dźiwajo na kondicije solidarneho pakta. 2,9 miliardow eurow z nich nałožichu za wutwar infrastruktury. Financny minister pokaza na to, zo steji Sakska z inwesticiskej kwotu 16 procentow w budgeće na čole wšěch zwjazkowych krajow. Wulke inwesticije su bytostny wobstatk stabilneje, solidneje a skutkowneje etatoweje politiki knježerstwa. To přinošuje hižo lěta k nadpřerěznemu rozrostej sakskeho hospodarstwa.
Drježdźany (dpa/SN). Sakska njeje najebać mjenje prawicarskoekstremistiskich deliktow přeco hišće na prawym puću. Tole zdźěli zapósłanča Lěwicy w Sakskim krajnym sejmje Kerstin Köditz. Wona so w nutřkownym ministerstwje swobodneho stata měsačnje za aktualnymi ličbami wobhonja. Po statistice bě lětsa w prěnim połlěće 972 padow z prawicarskim pozadkom. To su 5,4 njeskutki na dźeń. Porno lońšemu – jako registrowachu 6,4 pady na dźeń – je to jasnje mjenje, ale přiwšěm njespokojace.
Wosebje we wokrjesu Budyšin je ličba prawicarskich deliktow přiběrała. Budyski wokrjes leži w tym nastupanju po Drježdźanach a Kamjenicy na třećim městnje (92 padow). W Drježdźanach registrowaše nutřkowne ministerstwo 144, w Kamjency 106 njeskutkow.
Budyšin (SN). Dalše zhromadne dźěło steješe w srjedźišću zetkanja čestnohamtskich pomocnikow ćěkancow a zwjazkarstwow wokrjesa z krajnym radu Michaelom Harigom (CDU) minjeny štwórtk w Budyšinje. Pozadk rozmołwy bě dwělomny kontakt naměstnika krajneho rady Uda Wićaza z čłonom NPD. Po wozjewjenju chat-protokolow je towarstwo Witajće do Budyšina zhromadne dźěło z krajnym zarjadom sčasami zastajiło, njemějo hižo dowěru do nawodnistwa wokrjesa.
Předsydźa frakcijow wokrjesneho sejmika a krajny rada su wobzamknyli, zo nima Udo Wićaz zarjad za wukrajnikow hižo zamołwjeć. Nimo toho wobzamknychu, zo měli so zwjazkarstwa a towarstwa zetkać. Něhdźe 80 kmótow, pomocnikow ćěkancow a zastupjerjow iniciatiwow je nětko přeprošenje sćěhowało a na rozmołwu přišło.
Barcelona (ČŽ/K/SN). Parlament Katalonskeje, awtonomneje prowincy Španiskeje z něhdźe 7,5 milionami wobydlerjow, je schwalił zakoń wo přewjedźenju referenduma nastupajo jeje njewotwisnosć. Ze 135 zapósłancow ludoweho zastupnistwa je 72 za to hłosowało a jědnaće so hłosa wzdało. Zapósłancy opozicije su z protesta žurlu wopušćili. Tónle zakoń je wažny, zo móhli ludowe wothłosowanje scyła wotměć. Terminowane je wone na 1. oktober.
W Madridźe je Barcelonske separatistiske počinanje rozhorjenosć zbudźiło. Knježerstwo nablaku připowědźi, zo wobroći so na wustawowe sudnistwo z próstwu, debatu anulować. Ministerski prezident Mariano Rajoy chce wustawowemu sudnistwu namjetować, napołožić čłonam katalanskeho parlamenta zamołwitosć za to, zo su wothłosowanje wo zakonju k přewjedźenju referenduma docyła zmóžnili. Tež katalanske statne rěčnistwo je hižo zdźěliło, zo předsydstwo parlamenta na Najwyšim sudnistwje Katalonskeje wobskorži.
Třilětna na wulkej nakupowanskej turje: Dokelž chcyše wona rybu wobstarać, zalěze holčka w delnjosakskim Vechelde do busa, zo by do dźesać kilometrow zdaleneho Braunschweiga jěła. Šoferej bě to chětro dźiwne, a wón zawoła policiju. Tež mać bě tam hižo zazwoniła, zo je so dźowka zhubiła. Dźak šoferej wšitko zbožownje wuńdźe.
Rejwanski partner njerukuje za njezbožo zhromadneje rejki, rozsudźi nětko Wyše sudnistwo w Frankfurće nad Mohanom. Skoržiła je 50lětna žona, kotraž bě na narodninach wokoło połnocy sama rejowała. Znaty pak wza ju za ruku, zo byštej so zhromadnje w kole wjerćałoj. To pak bě jej prosće přespěšnje, wona njemóžeše runowahu dźeržeć, padny a so zrani. Sudnistwo měnješe, zo při rejwanju stajnje strach zranjenja wobsteji, a skóržbu na wotškódnjenje wotpokaza.