Rozsudźa wo přichodźe kraja

Montag, 06. November 2023 geschrieben von:

Wjerškowe zetkanje kanclera Scholza z ministerskimi prezidentami

Berlin (dpa/SN). Je drje to jedne z najwažnišich wjerškow mjez Zwjazkom a zwjazkowymi krajemi: Dźensa su so zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) a ministerscy prezidenća zwjazkowych krajow zetkali, zo bychu předewšěm wo kóštach zaměstnjenja a zastaranja ćěkancow kaž tež wo wobmjezowanju njeregularneje migracije wuradźowali. Při tym chcychu wo wotstronjenju njetrjebawšeje běrokratije, wo pospěšenju procesow planowanja a dowolnosćow rěčeć. Nic naposledk steji přichod cyłoněmskeje jězdźenki „Deutschlandticket“ na hračkach.

Jednanja móhli so hač do pózdnjeje nocy ćahnyć, předewšěm, dokelž dźe wo wjele pjenjez. Na kóncu budźe wažne, hač móža so Zwjazk a kraje w bytostnym prašenju dojednać, zo bychu pačenju towaršnosće zadźěwali. Tole bě ideja zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza, ­jako spočatk septembra pakt Němskeje za modernizowanje kraja namjetowaše.

To a tamne (06.11.23)

Montag, 06. November 2023 geschrieben von:

Dwójce USA přeprěčił je němski ekstremny sportowc Jonas Deichmann w běhu štyrjoch měsacow – z kolesom z New Yorka do Los Angelesa a pěši wróćo. Po nawróće do New Yorka je 36lětny předwčerawšim, sobotu, hišće měšćanski marathon sobu běžał, zo by so „zaso wochłódnił“. Deichmann je mjeztym w Guinnessowej knize rekordow zwěčnjeny. Z kolesom poby wón mjez druhim we Wladiwostoku a w Južnej Africe.

Dospołnje nimo kulił je so pospyt muža w badensko-württembergskim Dossenheimje, wobchod wurubić. 72lětna wobsedźerka jeho wućěri. Njeznaty muž bě pjatk wječor do wobchoda přišoł a wobsedźerku z nožom wohrozył, žadajo sej pjenjezy. Na to žona z dekoraciskimi wěcami, kiž měješe runje k rukomaj, za nim mjetaše. Překwapjeny paduch na to bjez rubizny z wobchoda ćekny.

Žadaja sej lěpšu podpěru

Freitag, 03. November 2023 geschrieben von:

Wiesbaden (dpa/SN). Krótko do z napjatosću wočakowaneho wjerškoweho zetkanja nastupajo migraciju je sej předsyda konferency ministerskich prezidentow wjace pjenjez Zwjazka za zastaranje ćěkancow žadał. Kaž hessenski knježerstwowy šef Boris Rhein (CDU) zdźěla, su cyłoněmske wudawki za přiběracu ličbu migrantow mjeztym na 17,6 miliardow eurow rozrostli. Zwjazk přinošuje „runje 3,75 miliardow“ a chce sumu klětu znižić. Wuradźować chcedźa póndźelu.

Scholz: Znajomosće pruwować

Mannheim (dpa/SN). Zo bychu znajomosće dźěći w němčinje lěpje a zaměrnišo spěchować móhli, trjebaja po słowach zwjazkoweho kanclera Olafa Scholza (SPD) prawidłowne přirunowanske testy na šulach Němskeje. Tute testy měli so po dwěmaj lětomaj wospjetować. Tak móhli zamołwići zwěsćić, kajki je staw kmanosćow na tutym polu. Wuslědki njeměli so za statistiku, ale za politiske rozsudy na polu kubłanja wužić.

Přepytuja Chrupalle dla

Z njesměrnym wotmachom je orkan Ciaran atlantiski pobrjóh Francoskeje trjechił a je mjeztym we wjacorych krajach zapadneje Europy a na zapadźe Němskeje z wjace hač 200 km/h cychnował. Přirodny zjaw njebě jenož wabjacy motiw za fotografow: ­Na swojim puću po krajach je sej Ciaran cyłkownje sydom smjertnych woporow žadał. Foto: pa/dpa/MAXPPP/Stéphane Geufroi

Gazaska wójna ludźi starosća

Freitag, 03. November 2023 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Wjetšina wšěch wólbo­kmanych wobydlerjow Němskeje zhladuje z wulkimi starosćemi na Gazasku wójnu. Nimale třećina (74 procentow) ludźi rjekny, zo jich podawki na Bliskim wuchodźe sylnje abo jara sylnje zaběraja, sćelak ARD w swojim woprašowanju „Deutschlandtrend“ zwěsća. 22 procentow měnja, zo jich aktualny konflikt mjez Israelom a Palestinjanami lědma abo scyła njezaběra. Wosom z dźesać woprašanych (81 procentow) starosća so wo zawlečenych zastajencow, dwě třećinje (65 procentow) su znjeměrnjeni połoženja israelskeje ciwilneje ludnosće dla a 72 procentow połoženja Palestinjanow dla. Wosom z dźesać woprašanych (78 procentow) starosća so móžneho rozšěrjenja konflikta dla. Wojersku reakciju Israela po terorowym nadpadźe Hamas ma 35 procentow ludźi za woprawnjenu, 41 procentow ma ju za přehnatu.

Habeck žněje připóznaće

Freitag, 03. November 2023 geschrieben von:
Mannheim (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je swojeho naměstnika Roberta Habecka (Zeleni) za toho widejowe poselstwo přećiwo antisemitizmej a za solidaritu z Israelom chwalił. Na wobydlerskej rozmołwje w Mannheimje Habeckej wobswědči „zo so ze swojim dźěłom prócuje, swět hromadu dźeržeć“, runje tak kaž wonkowna ministerka ­Annalena Baerbock. Habeck bě ze swojim widejowym poselstwom wjele připóznaća žnjał. W nim wón antisemitiske namócnosće zasudźuje, žadajo sej raznu politisku wotmołwu Němskeje.

Wonkowny minister USA w Israelu

Freitag, 03. November 2023 geschrieben von:

Tel Aviv (dpa/SN). Wonkowny minister USA Antony Blinken je znowa k rozmołwam do Israela dolećał. W Tel Avivje wočakowaše jeho israelski ministerski prezident Benjamin Netanjahu zhromadnje z dalšimi zastupnikami knježerstwa. Blinken chcyše so wo wojerskich planach Israela w boju přećiwo teroristiskej Hamas w Gazaskim pasmje informować. Nimo toho chcyštaj Blinken a Netanjahu wo humanitarnej pomocy za ciwilnu ludnosć w Gazaskim pasmje rěčeć. Blinken bě krótko po nadpadźe Hamas 7. oktobra hižo raz w Israelu pobył.

Mjeztym israelske wójsko ze swojej pozemskej ofensiwu přećiwo Hamas w Gazaskim pasmje pokročuje. Po informacijach israelskeje armeje su wojacy mjeztym Gazu wobstupili. Katastrofalne połoženje wobydlerjow Gazaskeho pasma kaž tež wulka ličba ciwilnych woporow w husto wobsydlenej pomórskej kónčinje su mjezynarodnu kritiku na postupowanju Israela zbudźili.

„Marku“ za Łužicu

Freitag, 03. November 2023 geschrieben von:
Hospodarska jednota Łužicy bě w lěće 2020 zwrěšćiła, hdyž je Sakska zhromadny „hospodarski region Łužica“ wopušćiła a swójske struktury natwariła. Nětko tři lěta pozdźišo přewozmje kultura nadawk, hranicu přewinyć: Prěni kulturny forum Łužica dźensa je wupłód wuspěšneho wothłosowanja mjez kulturnym rumom Hornja Łužica-Delnja Šleska w Zhorjelcu a koordinaciskim běrowom „Łužica-kultura“ w Choćebuzu. Knježerstwje w Podstupimje a Drježdźanach samo ze zhromadnej zdźělenku kooperujetej. Krajej so wotměnjatej, konferenca ma so wotnětka kóžde lěto wotměwać, jónu w Delnjej, jónu w Hornjej Łužicy. Samo zhromadnu „marku“ za cyłu Łužicu chcedźa wutworić. Sakska ministerka Klepsch serbski lud eksplicitnje jako wažny faktor syće mjenuje. To je mudre, wšako wučinja jeničce Serbstwo jónkrótnosć Łužicy. Bjez nas skutkowna „marka“ atraktiwneje europskeje Łužicy njebudźe – potajkim hromadźe do dźěła zdar! Marcel Brauman

To a tamne (03.11.23)

Freitag, 03. November 2023 geschrieben von:

Domjace myše pytane: Slědźerjo w USA proša wobydlerjow wulkich městow kaž New Yorka, Philadelphije abo Richmonda, zo bychu domjace myše popadnyli a jim přewostajili. Ludźo měli pasle nastajić a zwěrjata žiwe popadnyć. Slědźerjo chcedźa zwěsćić, kak su so hrymzaki na čłowjekow zwučili, hač su w městach snadź mjenje spłóšiwe abo hač maja čłowjeka dla mjenje stresa. Projekt přepy­tuje tež ćělne rozdźěle myšow – hač su w městach wjetše hač na wsach.

Powětr z wobručow 70 awtow wotpušćili su njeznaći w nocy na štwórtk w Podstupimje w měšćanskim dźělu Babelsberg. Skućićeljo zawostajichu poselstwa, z kotrymiž protestowachu přećiwo wysokej přetrjebje bencina a diesela tutych awtow. Policija pruwuje, hač steji akcija w zwisku z podobnymi njeskutkami w druhich dźělach Podstupima.

Wulki narok jako normalita: Serbske ewangelske towarstwo

Donnerstag, 02. November 2023 geschrieben von:

Platforma za dobru serbšćinu, čiłu diskusiju a integraciju nowych Serbow

Hdyž ći něchtó w bjezporočnej serbšćinje rozkładźe, zo nažel cyle porjadnje njeserbuje – potom sy na zetkanju Serbskeho ewangelskeho towarstwa (SET). Dalše wosebite přiznamjo, kotrež su tež na lětušej hłownej zhromadźiznje pěstowali, je čiła a cyle wotewrjena diskusija wo wšelakich temach. Tak je so na přikład Helmut Grós z Hornjeje Hórki prašał, čehodla serbski rozhłós rańše „słowo k dnjej“ njewusyła kóždu hodźinu, ale jenož trójce. Roman Nuk, redaktor MDR a jako rozprawjer přitomny, njeje to wotpokazał, ale na to skedźbni, zo je ludźi, kotřiž serbski rozhłós dlěje hač hodźinu słuchaja. Kelko wospjetowanja ma zmysła?

Sylna stronka SET je tež sensibilita, z kotrejž přidružnikow do serbstwa integruje. Nimo Handrija Sembdnera je dalši entuziast z Drježdźan z čłonom SET a je sej na hłownu zhromadźiznu dojěł: Arnim Busch, kotryž bě najprjedy čěsce nawuknył a nětko sej awtodidaktisce serbšćinu přiswoja.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND