Drježdźany/Budyšin (dpa/SN). Sakska SPD wuprajenja sakskeho ministerskeho prezidenta Michaela Kretschmera (CDU) ke kwaliće kubłanja w swobodnym staće njewšědnje wótrje kritizuje. Po słowach kubłanskeje fachowče SPD Sabine Friedel bě wona minjeny pjatk zatrašena. Kretschmer bě zašły štwórtk na diskusiji w Budyskim Schillerowym gymnaziju a tam wujasni, zo „njemóžemy kwalitu kubłanja hižo zaručić, dokelž dyrbimy šulerjow wuwučować, kotřiž z wukraja přińdu“. Friedel ma słowa Kretschmera za zahubne a měni, zo dyrbjeli zamołwitosć přewzać město winu na druhich sunyć.
„Njemóžemy kwalitu kubłanja hižo zaručić, dokelž njeje so do sakskeho kubłanskeho systema lětdźesatki inwestowało. W šulach wučerjo pobrachuja, dokelž njejsu tam před pjatnaće lětami wučerjow přistajili“, argumentowaše zapósłanča sakskeho krajneho sejma. Kóžda žołma infekcijow abo wjace porodow a wězo tež přiwzaće ćěkanych dźěći a młodostnych na šulach wupad hodźinow wuskutkuje, wšako njeje dosć kubłanskeho personala k dispoziciji.
Radebeul (SN). Klětu wola wobydlerjo Sakskeje nowy krajny sejm a strony so hižo na to přihotuja. Tak nominuja tuchwilu we wotpowědnych wólbnych wokrjesach swojich direktnych kandidatow. We wólbnym wokrjesu 39 (Radebeul, Coswig, Moritzburg) pak personalija wulke zadźiwanje a starosće wubudźi. W minjenych 33 lětach bě prezident krajneho sejma Matthias Rößler wólbny wokrjes stajnje jasnje za CDU dobył. Tola 68lětny hižo njenastupi. Jako naslědnik bě so sčasom Radebeulčan dr. Sven Eppinger (54) přizjewił. Jeho přećiwny kandidat běše politikar CDU Hans-Jürgen Rosch. Tola tón njeměješe minjeny štwórtk žanu šansu přećiwo Eppingerej.
Nětko wuzwoleny kandidat Eppinger pak je zdobom šef prawicarsko-konserwatiwneje unije hódnotow (Heimat-Union). Zjednoćenstwo stajnje zaso CDU kritizuje. Eppinger bě hakle w septembru na stronskim zarjadowanju w Riesy ministerskeho prezidenta Kretschmera wosobinsce namołwjał, Zelenych z knježerstwa ćisnyć a mjeńšinowe knježerstwo wutworić.
Lipsk (dpa/SN). Na zwjazkowym kongresu młodźiny Zelenych su čłonojo dorostoweje organizacije stronu a zwjazkowe knježerstwo wótrje kritizowali. „Z amplu hižo žanu solidaritu nimam“, wuzběhny rěčnica Sarah Lee Heinrich na zarjadowanju minjeny kónc tydźenja w Lipsku. Tež jeje nowy hamtski kolega Timon Dzienus so jej přizamkny. „Wjeselu so, zo njejsmy so z fanami Roberta Habecka, Annaleny Baerbock a amplu stali“, wón zawčerawšim zwurazni. Na kongresu wuzwolichu čłonojo organizacije tež nowe předsydstwo. Po dwanaće lětach maja zaso žónski duo na čole. Tak w přichodźe studentka mediciny Svenja Appuhn a meteorologowka Katharina Stolla zajimy organizacije zastupujetej. Wonej žadatej sej mjez druhim klimowy popłatk. Nimo toho kritizowaše Stolla migracisku politiku amploweje koalicije. Aktualna politika je „wohańbjaca“.
W zamołwitosći Serbskeho wosadneho zwjazka je nětko nowa „Kemšaca kniha“ wušła. Wona wobsahuje wšitke teksty, kotrež so prawidłownje na ewangelskich kemšach wužiwaja. Je to wjace hač 600 wotrězkow z biblije, kemšaca liturgija a něhdźe 150 modlitwow. Zakład za bibliske čitanja je přełožk Swjateho pisma z lěta 1728. Wšitke teksty su po dźensnišich teologiskich spóznaćach a načasnych normach hornjoserbskeje rěče předźěłane. Zaměr běše stworić tekst, kotryž zachowa dostojnosć stareho přełožka z rěčnymi a słuchanskimi zwučenosćemi přitomnosće. Wobšěrny register bibliskich městnow zmóžni, jednotliwe wotrězki spěšnje namakać.
„Goofy“ je „młodźinske słowo lěta lěta“ 2023. Při wothłosowanju nakładnistwa Langenscheidt přesadźi so słowo z 39 procentami napřećo druhim namjetam. Dobyćerske słowo, kotrež wopisuje njelepu abo hłupikojtu wosobu abo jeje zadźerženje, kotrež je směšne, předstajichu njedźelu prěnjotnje na 75. knižnych wikach w Frankobrodźe nad Mohanom. Wjacore miliony młodych ludźi je wot junija hižo za swoje najlubše słowo wothłosowało.
Předrasćene psy su zhromadnje ze swojimi wobsedźerjemi w New Yorku sezonu Halloweena zahajili. 15000 čłowjekow, najwjace z nich z psom, wobdźělichu so na tak mjenowanym „Tompkins Square Halloween Dog Festival“. Kostimy běchu přewšo wšelakore a sahachu wot Barbie přez Kena hač k gitaristam. Dobył je naposledk psyk, kotryž bě jako Winnie Pooh kostiměrowany.
Berlin (dpa/SN). Předsyda CSU Markus Söder je sej hladajo na přiběracy problem migracije w Němskej za to wuprajił, tuchwilne zwjazkowe knježerstwo rozpušćić a nowe wutworić. „Trjebamy nowe knježerstwo“, podšmórny bayerski ministerski prezident dźensa w Berlinje. „FDP a Zeleni njejstej kmanej. Dyrbimy nowe knježerstwo narodneho rozuma wutworić.“ Trěbna je po słowach Södera zasadna změna nastupajo politiku migracije.
Generalny stawk w Italskej
Rom (dpa/SN). Z „generalnym stawkom“ su italske dźěłarnistwa dźensa přećiwo amtěrowacemu knježerstwu ministerskeje prezidentki Giorgia Meloni namołwjeli. Potrjechene běchu nimo železnicy a zjawneho bliskowobchada tež šule, chorownje, awtodróhi a lětanišća. Stawk měrješe so cyłkownje přećiwo hospodarskej politice knježerstwa z prawicarsko-radikalnej stronu Fratelli d‘Italia. K žadanjam dźěłarnistwow słušeja zwyšenja mzdow k wurunanju inflacije kaž tež statna minimalna mzda.
Hotuja so na zasadźenje