Za dypkowne roznošowanje

Dienstag, 31. Januar 2023 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Nakładnistwa, kotrež wudawaja časopisy, sej wot Němskeje póšty spušćomniše dodawanje swojich magacinow žadaja. Zwjazkowy jednaćel ­medijoweho zwjazka swobodnych nowinarjow (MVFP) Stephan Scherzer napřećo powěsćerni dpa zwurazni, zo je wjace hač 90 procentow nakłada časopisow na póštu pokazane. Předewzaće měło zamołwiće jednać, předewšěm tež hladajo na swój monopol. W Němskej wšak nima póšta telko konkurency, tak zo njetrjebaja so wubědźować. „Stajnje zaso su ćeže w zwisku z dodawanjom wudźěłkow. ­Tole dyrbi so polěpšić. Domjacnosće maja z dypkom swoje časopisy dóstać.“ Nimo toho sej Scherzer žadaše, zo měli wšitke dźěłowe dny tež roznošowanske dny wostać a zo dyrbja so płaćizny posłužbow moderatnje zwyšić. Minjene měsacy je so Němska póšta wótrje kritizowała. Pola zwjazkoweje syćoweje agentury je so telko wobydlerjow kaž hišće nihdy do toho na předewzaće hóršiło. Rěčnik póšty wčera zwurazni, zo chce tuta kwalitu jasnje polěpšić. Mjeztym wuměnja so předewzaće z nakładnistwami, tak zo su produkty w prawym času pola kupcow.

To a tamne (31.01.23)

Dienstag, 31. Januar 2023 geschrieben von:

Při Mnichowskim lětanišću z wačoka pućowaceho wuswobodźeny běły aligator bydli mjeztym w Sewjerorynsko-Westfalskim zwěrjencu. Kaž stacija za reptilije w Mnichowje wčera zdźěli, je zwěrjo srjedź januara do noweho domicila w Rheinbergu přećahnyło. Mała Ophelia je so tam derje zažiwiła. Cłownicy su běłeho aligatora w septembru při přepytowanju kófrow we wačoku pasažěra nama­kali. Zwěrjo bě dospołnje do folije zawite.

Wopušćene wosoby móža k dnjej Walentina škabry po swojim něhdyšim žiwjenskim partneru pomjenować. K tomu je zwěrjenc w Texasu namołwjał. Škabry z mjenom chcedźa potom na zwěrjata picować. Ludźo po cyłym swěće móža so na akciji wobdźělić.

Poslednja kniha wušła

Montag, 30. Januar 2023 geschrieben von:

Rom (B/SN). Tři njedźele po smjerći bamža Benedikta XVI. je jeho kniha „Was ist das Christentum?“ spočatnje w italskej rěči wušła. W 16 přinoškach, poslednje su hakle 2022 spisane, wón wot stareho testamenta hač k dźensnišej formje Božich mšow wótrje argumentuje, Martina Luthera atakuje a poruča dialog z protestantami a muslimami. Kontrowersow njeje so bojał.

K jednoće namołwjał

Vatikan (B/SN). Na njedźeli słowa Božeho je bamž Franciskus před „njetrjebawšimi debatami“ warnował, namołwjejo sto při­tomnych biskopow a kardinalow katolskeje cyrkwje město toho k jednoće, zo bychu so na wo­­zjewjenje Božeje lubosće koncentrowali. Swjaty wótc podšmórny, zo je Jězus „hranicy rozpušćił“, a rjekny: „Boža miłosć je za wšěch a nic jeno za prawomyslnych.“

Zastojnske powyšenje

Njemóža deklaraciju wotedać

Montag, 30. Januar 2023 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Sakska njebudźe jutře swoju deklaraciju za ležownostny dawk swójskich imobilijow wotedać móc. Tež statny zawod Sachsenforst tole njezdokonja. Hač do jutřišeho maja so podłožki financnym zarjadam wotedać. Krajny financny minister Hartmut Vorjohann (CDU) je wuzběhnył, zo njebudźe so čas podlěšić. Zakład za noworjadowanje ležownostneho dawka bě wusud Zwjazkoweho wustawoweho sudnistwa. Nowy ležownostny dawk maja wobsedźerjo imobilijow a ležownosćow potom wot 1. januara 2025 płaćić.

Diskusiju Scholz kritizuje

Santiago/Kijew (dpa/SN). Zwjazkowy kancler Olaf Scholz (SPD) je diskusiju wo dodawanju wojerskich lětadłow do Ukrainy kritizował. W běhu wopyta w Chile wón wuzběhny, zo dyrbi so de­bata serioznje wjesć. Dale wón měni, zo njeměli so kraje nastupajo pomoc za Ukrainu mjez sobu wubědźować. Šefina SPD Saskia Esken njeje dodawanje ­wuraznje wuzamknyła. „Rozsudnje dźe wo to, zo so Němska a NATO na wójnje njewobdźělitej.“

Solidarny popłatk wostanje

Najebać teroristiske nadpady su w Israelu znowa dźesaćitysacy ludźi štwórtu sobotu pospochi w Tel Avivje a druhich ­městach přećiwo nowemu knježerstwu protestowali. K wopominanju woporow nadpadow demonstranća swěčki zaswěćichu. Protest měrješe so zaso přećiwo planam knježerstwa wokoło ministerskeho prezidenta Benjamina Netanjahuwa, kotrež chce ­justicny system w kraju změnić a tak wosłabić. Foto: pa/AP/Tsafrir Abayov

Dźěłarnistwo widźi potencial

Montag, 30. Januar 2023 geschrieben von:
Berlin (SN). Dźěłarnistwo IG metal wobwoda Berlin-Braniborska-Sakska zhladuje pozitiwnje do přichoda. Tak su w minjenych tarifowych jednanjach jara dobre wuslědki docpěli. Tež ličba sobustawow w dźěłarnistwje je loni zaso přiběrała. ­Koronapandemije dla je IG metal wjele čłonow zhubiła. Trend je so na zbožo zaso změnił. „IG metal ma na wuchodźe Němskeje dobre šansy, so dale wuwić, wšako so regiony k industrijnym stejnišćam wuwija. Runje w branšach, kotrež so na přichod wusměrja, je hišće wjele potenciala. Čim wjace čłonow mamy, ćim bóle móžemy so přesadźić a ćim lěpše su dźěłowe wuměnjenja“, zwurazni nawodnica wobwoda Berlin-Braniborska-Sakska Irene Schulz, kotraž je minjeny štwórtk skutkowanje dźěłarnistwa bilancowała a nowinarjow wo wuhladach informowała.

Žołma nimo

Montag, 30. Januar 2023 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). W lětušej zymje je w Sakskej dotal 106 wosobow w zwisku z infekciju gripy zemrěło. Kaž z minjeny pjatk wozjewjeneje rozprawy wuchadźa, jedna so wo 52 muži a 54 žonow w starobje mjez 34 do 97 lět. Ličba infekcijow poda krajna přepytowanska słužba (LUA) cyłkownje z 28 968. Z wjac hač štwórćinu padow (27 procentow) je starobna skupina mjez 25 do 49 najbóle potrjechena.

Mjeztym wuchadźa přepytowanska słužba z toho, zo je předewšěm w třećim tydźenju januara ličba infekcijow jasnje přiběrała. Niwow pak njeje dawno hišće tak wysoki kaž w časach do korony. Po informacijach LUA, kotraž złožuje so na Roberta Kochowy institut, je lětuša žołma infekcijow gripy zakónčena. Dale pak so dalše wirusowe chorosće mjez ludźimi rozpřestrěwaja.

Historiske wuprajenja cyrkwje

Montag, 30. Januar 2023 geschrieben von:
Berlin (dpa/SN). Ewangelska cyrkej w Němskej (EKD) je winu nastupajo přesćěhanje Sintow a Romow za čas nacionalsocializma přiznała. Nětko chce so cyrkej sylnišo za to zasadźić, zo so mjeńšina dźensa hižo tak njepotłóči. „Ewangelska cyrkej je w stawiznach hdys a hdys winu skućiła“, zdźěli wčera předsydka rady EKD Annette Kurschus w Berlinje. Cyrkej je ludźi přeradźiła, tak zo móžachu je nacionalsocialisća přesćěhać a zamordować. Hladajo na róčnicu załoženja Centralneje rady Sintow a Romow zwurazni Kurschus, zo chcedźa zhromadnje z přiwuznymi mjeńšiny přećiwo diskriminaciji wšědny dźeń wojować. Centralna rada bu w februaru lěta 1982 załožena. 1995 bě wón zakonske připóznaće ­jako narodna mjeńšina němskich Sintow a Romow přesadźił. Hač do 500 000 mjeńšinje přisłušnych bu wopor nacionalsocialistow. Po załoženju Zwjazkoweje republiki je so ludomordarstwo wjele lěta prěło. Tež EKD njeje to dołho přiznało. Centralna rada ma wuprajenja Ewangelskeje cyrkwje za historiske.

Přeswědčeny Europčan dobył

Montag, 30. Januar 2023 geschrieben von:

Češa su Petra Pavela z 58,3 procentami jasnje za prezidenta wolili

Praha/Drježdźany (dpa/SN). Čěska ma noweho prezidenta! We rozsudnych wólbach je so 61lětny něhdyši NATO-general Petr Pavel w rozsudnych wólbach njewočakowanje jasnje přećiwo populistiskemu něhdyšemu šefej knježerstwa Andrejej Babišej přesadźił. Po wuličenju wšitkich wólbnych wokrjesow docpě Pavel 58,3 procentow hłosow – tak zdźěli čěski statistiski zarjad CSU w Praze. Porno tomu hłosowaše z 41,7 procentami jasnje mjenje Čechow za miliardara Babiša. Wólbne wobdźělenje běše ze 70 procentami wot zawjedźenja direktnych prezidentskich wólbow před dźesać lětami dotal najwyši wuslědk.

Pavel, w swojim wólbnym boju za „měr a porjad“ wabjo, běše wot 2015 do 2018 předsyda wojerskeho wuběrka NATO. Zdobom běše wón z tym prěni NATO-general, kiž pochadźeše z něhdyšeho stata wuchodneho bloka. Swojim wyskacym přiwisnikam wón praji: „W tutych wólbach su hódnoty dobyli – hódnoty kaž wěrnosć, dostojnosć, respekt a ponižnosć.“ Přeswědčeny Europčan Petr Pavel budźe 9. měrca naslědnistwo prezidenta Miloša Zemana (78) nastupić.

Awtonomnje jězdźić w stolicy

Montag, 30. Januar 2023 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). W nowym testowym centrumje za jězdźidła chce Drježdźanska Techniska uniwersita w přichodźe wěstu a awtomatizowanu mobilitu přepytować. Něhdźe 37 milinow eurow tam inwestuja, zdźěli minjeny pjatk sakske financne ministerstwo. Cyłkownje 33 milionow eurow je z Europskeho fondsa za regionalne wuwiće, dalše štyri miliony eurow chce swobodny stat inwestować. Testowy centrum přisłuša Drježdźanskemu institutej za awtomobilnu techniku.

Na stejnišću chcedźa fachowcy předewšěm nowu techniku za jězdźidła a ćěrjenje awtow přepytować. Tež nabiwanske systemy a awtomatizowanemu jězdźenju chcedźa so potom wěnować.

„Přetwarjenej a ponowjenej hale z najmodernišimi wuměnjenjemi matej zakład tworić, zo móhli tu wuspěšnje tež na dobro Europy slědźić“, měni minjeny pjatk sakski financy minister Hartmut Vorjohann (CDU). Nawodnica Drježdźanskeje Techniskeje uniwersity Ursula M. Staudinger wjeseli so, zo móže jónkrótne slědźenske stejnišćo w sakskej stolicy nastać.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND