Budar wuči Domowinu

Mittwoch, 18. Januar 2023 geschrieben von:
W Sakskej njejsu ani wólby zastupowacych załožbowych radźićelow dokónčić móhli, dokelž bě politisce „wopačnych“ kandidatow. W Braniborskej su najebać ­diskusiju w třěšnym zwjazku wo politiskim mandaće a serbskim zastojnstwje ­zapósłanca krajneho sejma jako zastu­powaceho radźićela do koła serbskich ­zastupjerjow z kraja wolili. Znajmjeńša je w direktnych listowych wólbach po cyłym kraju demokratisce legitimowana braniborska serbska rada njewotwisna wot spěchowanskich strukturow załožby, nic pak dalši wčera woleny zastupowacy čłon ­załožboweje rady, jednaćel Domowiny. Wěste je tuchwilu jenož, zo su wólby załožbowych radźićelow na braniborskim boku bjezdwěla płaćiwe. Zo njeswěći narodna organizacija, ale załožbowy direktor jako swětłownja demokratije prajo, zo móže załožba z kóždej wolenej kandidatku žiwa być, je nachwilnje najlěpša pointa w chaosu, kotryž su w Budyšinje na kóšty našeho ludu naparali. Marcel Brauman

Serbski sejm w němskim sejmje

Mittwoch, 18. Januar 2023 geschrieben von:

Njebjelčicy/Berlin (SN). Zastupjerjo Serbskeho sejma su so předwčerawšim w Berlinje z braniborskim zapósłancom zwjazkoweho sejma Knutom Abrahamom (CDU) zetkali, kotryž je zdobom ­zastupowacy čłon parlamentariskeje přirady Załožby za serbski lud.

Hromadźe su temy kaž medialny pilotowy projekt za cyłu Europu z hranicy překročacej syću za młodych ludźi AKTIS, kotryž ma so 2024 zahajić, w Njebjelčicach iniciěrowany šulski projekt IANUA kaž tež w kubłanskim wobłuku zasydleny němsko-čěski-pólski uniwersitny projekt ETULIS rozjimali. Róle hraještej dale „nadhódnota serbskeje rěče a přez lětdźesatki zrosćene sebjewědomje serbskich wobydlerjow“. Na wobě bě wjelelětny wjesnjanosta „wnučkakmaneje gmejny“ Njebjelčicy Tomaš Čornak skedźbnił, kaž w zdźělence Serbskeho sejma rěka.

Runje tak su so Tomaš Čornak, Harald Baumann-Hasske, dr. Měrćin Wałda, Hanzo Wylem-Kell a David Chmelik, prezident Slavonic Europe, ze zapósłancom wo dialogu z Domowinu wo změnje strukturow kaž turistisko-hospodarske prašenja nastupajo wuměnili.

To a tamne (18.01.23)

Mittwoch, 18. Januar 2023 geschrieben von:

Swojeje zhubjeneje móšnje dla bu 21lětny­ wot namakarja tuteje wudrě­wany. Wudrěwar žadaše sej přez telefon 200 ­eurow, zo by młodemu mužej ­móšeń z wažnymi dokumentami zaso wróćił, kaž zwjazkowa policija wčera zdźěli. Młody muž pak policiju zašal­towa, kotraž so při přepodaću přidruži a muža lepi. Muž dyrbi so wudrěwanja a překřiwjenja ­(Unterschlagung) dla zamołwić.

Zo budźe Adidas w přichodźe na dźě­łowe prawa dźiwać a zo přewza bywša tekstilna sobudźěłaćerka z Kambodźa ko-jednaćelstwo zawoda, běchu fingě­rowane wozjewjenja protestneje akcije New-Yorkskeje guerillaskupiny The Yes Men póndźelu na Berlinskej fashion week. ­Tući wumjetuja Adidas, zo njejsu sobudźěłaćerjo kaž na přikład w Kam­bodźe wčasu koronapandemiji połnu mzdu dóstali. Adidas wumjetowanja wotpokaza.

Pistorius naslědnik Lambrecht

Dienstag, 17. Januar 2023 geschrieben von:

Berlin/Ulm (dpa/SN). Zakitowanska ministerka Christina Lambrecht je wčera kanclera Olafa Scholza (wobaj SPD) wo jeje pušćenje ze zastojnstwa prosyła. Z tym reaguje wona na hižo měsacy dołho pospochi zwuraznjenu kritiku na jeje wosobje, wosebje ze stron opozi­cije. Jeje naslědnik budźe Boris Pistorius (SPD), ­nižosakski nutřkowny minister – tak powěsćernja dpa zdźěli, złožujo so na informacije z kruhow knježerstwa. Zwjazkowy kancler Olaf Scholz chce naslědnistwo dźensa oficialnje wozjewić.

Wuznawataj swoju lubosć

Berlin (dpa/SN). Zapósłancaj unije Wolfgang Stefinger (CSU) a Sepp Müller (CDU) staj prěni homoseksualny por w zwjazkowym sejmje. Wobaj staj swoju mjezsobnu lubosć wčera wječor runočasnje pod #loveislove na Twitteru publikowałoj a pisaštaj: „11 procentow wšěch porikow so na dźěłowym městnje zeznaje a zalubuje. Druhdy so kolegojo spřećela. Z naju přećelstwa je naju lubosć wurostła. Smój zbožownaj.“

Ličba wobydlerstwa woteběra

Regionalny ćah bliži so železniskemu přechodej mjez přepławjenymi polemi w Nidderau-Eichenje pola Frankfurta nad Mohanom. Minjene dny je so tam telko dešćowało, zo wosebje woda rěkow Lahn, Fulda a Eder pola přepławi. Kónčina je ­wospjet wot wulkeje wody potrjechena. Foto: pa/Michael Probst

Saksojo su w trendźe

Dienstag, 17. Januar 2023 geschrieben von:

Šwikawa/Berlin (dpa/SN). 33 předewzaćow z ratarskeho, zežiwjenskeho kaž tež turistiskeho sektora zastupuje Saksku na lětušim Mjezynarodnym zelenym tydźenju (IGW) w Berlinje. To je pjeć wobdźělnikow mjenje hač na poslednich wikach do pandemije w lěće 2020. Přičiny za to su hospodarske ćeže wysokich energijowych płaćiznow dla, skedźbliwosć po koronowej přestawce a dołha přizjewjenska doba.

Sakski ratarski minister Wolfram Günther (Zeleni) rjekny na nowinarskej konferency wčera w Šwikawje, zo je runje w času krizow wažne, ratarstwo a zežiwjenske hospodarstwo hromadźe z turistiskimi iniciatiwami šěrokemu publikumej předstajić. „Z regionalnymi produktami smy dospołnje w trendźe,“ wón wudospołni. Jědnaće sakskich předewzaćow ma bio-certifikaciju, to rěka produkuje cyle abo podźělnje w bio-kwaliće. Nimo dołholětnych wobdźělnikow pojědźe lětsa jědnaće wustajerjow prěni raz na Zeleny tydźeń do Berlina, na přikład Drježdźanska whisky-manufaktura, Budyske rěznistwo Meister‘s kaž tež Łužiske agrarne drustwo Jězor z Niskeje, kotrež předstaja wudźěłki z lěwanćika.

Čas dialoga a rozsuda

Dienstag, 17. Januar 2023 geschrieben von:
Rěčny centrum WITAJ (RCW) w nošerstwje Domowiny nima model „Witaj“ jenož w swojim mjenje a swojej „zawodnej filozofiji“, ale stara so tež runja Serbskemu šulskemu towarstwu (SŠT) přeco zaso wo wuměnu fachowčow z praktikarkami. Zo mjeztym wšitcy akterojo na polu serb­skeho kubłanja za jedyn postronk ćahaja, je w zmysle efektiwneho wužiwanja wšěch kompetencow a nazhonjenjow. „Kriza“ njewoznamjenja jenož „ćežke połoženje“, ale „čas rozsuda“. Tež Witaj njeje perpetuum mobile, kotrež so po prěnim nastorku wěčnje dale pohibuje. Tež załožer, praktikar a wizionar Jan Bart steji ­dale ­za přemyslowanje wo profilowanju Witaj k dispoziciji. Tak móže so tež dorěčeć, hdźež je princip „dominantneje serbšćiny“ postup, dokelž so tuchwilu přewažnje němcuje, a hdźež „jedna wosoba, jedna rěč“ tola funguje. Tule njeńdźe wo ideologiju, ale mudre wotwažowanje na dobro rěčnych rumow dźěći, nošerjow našeje ­rěče w přichodźe. Marcel Brauman

Zelenskyj podpěru chwali

Dienstag, 17. Januar 2023 geschrieben von:
Kijew/Dnipro (dpa/SN). Po zahubnym dyrjenju rakety do bydlenskeho domu w industrijnym měsće Dnipro wostanu mnohe ciwilne wopory wobknježaca tema w Ukrainje. Po słowach Zelenskeho zemrě při tym něhdźe 40 ludźi. Krjeml wotpokaza kóždužkuli zamołwitosć za nadpad a twjerdźi, zo je Ukraina raketu sama zawinowała. Zelenskyj chce winikow pochłostać a žadaše sej wjace brónjow ze zapada. Wón wuzběhny připrajenje britiskich tankowych dodawanjow jako pozitiwny přikład, kotremuž měli druhe kraje sćěhować. Tak wočakuje wón rozsudy wo dalšich dodawanjach brónjow wot swětoweho hospodarskeho foruma w šwicarskim Davosu, kotryž so dźensa zahaji. Prezident Pólskeje Andrzej Duda chce na forumje dodawanje leopardowych tankow na Ukrainu tematizować. Wón minjeny tydźeń připowědźi, Ukrainje we wobłuku koalicije ze zwjazkarskimi statami leopardowe bojowe pancery za kompaniju přewostajić. Němska hraje w debaće klučowu rólu, dokelž buchu pancery w Němskej wuwite.

Lützerath: Symbol škita klimy

Dienstag, 17. Januar 2023 geschrieben von:

Po měsacy trajacych demonstracijach a diskusijach je wjes „zrumowana“

Erkelenz (dpa/SN). Měsacy dołho su klimowi aktiwisća Lützerath wobsadźili. Woni zasadźeja so za kónc wudobywanja brunicy jako přinošk k dodźerženju hranicy 1,5-stopnjoweho sćoplenja zemje. Energijowe předewzaće RWE chce pak w Lützeraće brunicu wudobywać. Koncern wozjewi spočatk oktobra 2022, zo je z wobswětowymaj ministerstwomaj Zwjazka a krajom Porynsko-Westfalskej dojednał, zmilinjenje brunicy hižo 2030 město 2038 skónčić. Zwjazkowy hospodarski minister Robert Habeck (Zeleni) rěčeše wo dobrym dnju za škit klimy. Za wobswětoškitnu organizaciju Greenpeace pak ma planowany kónc wudobywanja wuhla hórki přisłód, dokelž ma so wudobywanje wuhla při jamje Garzweiler přechodnje samo roz­šěrić, tak rěka. Tež organizacija za škit klimy Fridays for Future plany kritizuje. „Zelene hospodarske ministerstwo je za zawrjenymi durjemi z fosilnym koncernom RWE mazany deal dojednało – mjeztym, zo klimowa kriza po cyłym swěće hižo lěta dołho čłowječe žiwjenja wohrožuje a zniča“, tak Linda Kastrup.

Syć dale wutwarja

Dienstag, 17. Januar 2023 geschrieben von:

Drježdźany (dpa/SN). Wysoke płaćizny miliny njebudu po posudku sakskeho hospodarskeho ministerstwa wutwar syće stołpow za nabiwanje elektrojězdźi­dłow w Sakskej wobwliwować, je powěsćernja dpa zhoniła. Po stawje 1. nowembra 2022 su w Sakskej 2 354 zjawnje přistupnych normalnych stacijow nabiwanja a 540 stacijow za spěšne nabiwanje.

Chróšćan Šulerjo

Neuheiten LND