Drježdźany (dpa/SN). 9eurowski tiket je w Sakskej k tomu wjedł, zo bě mjenje přepytowanskich jednanjow jězdźenja bjez jězdźenki dla. Po informacijach sakskeho justicneho ministerstwa registrowachu statne rěčnistwa w měsacach juniju, juliju a awgusće cyłkownje 264 nowych jednanjow. Loni bě jich w samsnym času 2 754 padow. Sakska justicna ministerka Katja Meier (Zeleni) sej žada, zo njeměło so jězdźenje bjez jězdźenki hižo tak kriminalizować. „Je načasu, jězdźenje bjez jězdźenki z chłostanskeho zakonika šmórnyć. Naše ličby k tiketej pokazuja, zo niske jězbne płaćizny ličbu chłostanskich jednanjow pomjeńšeja“, Meier rozłoži. Tak njetrjebaja sudnistwa hižo telko padow wobdźěłać.
Budyšin (SN). Wólbny wuběrk za přihot wólbow serbskich zastupjerjow ze Sakskeje w załožbowej radźe je wčera kandidatury wozjewił: Hagen Domaška z Drježdźan (47 lět), Michaela Hirchowa z Erfurta (49), Susanne Hozyna z Budyšina (61), David Kliman z Budyšina (45), Frank Knobloch z Delnjeho Wujězda (56), Marko Kowar z Miłoćic (63), Měrćin Krawc z Delnjeho Wunjowa (48), Marlis Młynkowa z Hórkow (53), Daniel Nuk z Radworja (28) a Marlis Pjacec z Dobrošic (44).
Wuběrkej přisłušeja Křesćan Korjeńk jako předsyda kaž tež Leńka Thomasowa a Werner Sroka. Wólby wotměja so na zjawnym wurjadnym posedźenju zwjazkoweho předsydstwa Domowiny dnja 13.01.2023 w Serbskim domje w Budyšinje. Woni maja štyrjoch rjadnych čłonow a štyrjoch zastupjerjow za wólbnu periodu 2023-2027 wolić. Čas za zapodaće kandidaturow bu hač do kónca nowembra podlěšeny, dokelž bě najprjedy jenož pjeć kandidatow. W Braniborskej Rada za naležnosće Serbow dweju serbskeju radźićelow a dweju zastupjerjow z kraja pomjenuje, w Sakskej je to nadawk zwjazkoweho předsydstwa Domowiny. Tuchwilna wólbna doba rady Załožby za serbski lud skónči so w měrcu 2023.
Mexiko (dpa/SN). Po zajeću wotsadźeneho peruskeho prezidenta Pedra Castilla by knježerstwo Mexika politikarjej po swójskich informacijach najskerje próstwu wo azyl přizwoliła. Castillo je wčera spytał kongres rozpušćić, na čož jemu mnozy čłonojo jeho knježerstwa a opozicije wobšudnistwo wumjetowachu. Parlament jeho wotsadźi. Krótko na to bu dotalna wiceprezidentka Dina Boluarte jako prěnja statna šefina južnoameriskeho kraja spřisahana.
Tež němske firmy wobdźělene
Taipeh (dpa/SN). Taiwan chce wjace wětrnikow w morju instalować. Kabinet je dźensa w Taipehu plany k rozšěrjenju mórskich kónčin schwalił. Naćisk, kotremuž ma parlament hišće přihłosować, ma kupje pomhać, swoje wuwićowe cile za wutwar wětrnikow docpěć. Tež němske firmy kaž na přikład Skyborn Renewables a Siemens Gamesa su na wuwiću wětroweje energije w Taiwanje wobdźělene.
Połoženje so polěpšiło
Karlsruhe/Freiberg (dpa/SN). Na wčerawšej raciji je zwjazkowe statne rěčnistwo 25 ludźi z tak mjenowaneje mócnarskeje sceny pod podhladom terorizma zajeć dało. Něhdźe 3 000 zastojnikow bě po informacijach zarjada w jědnaće zwjazkowych krajach zasadźenych. Při tym dóńdźe tež k dwěmaj zajećomaj w Rudnohórskim wokrjesu. Po rozprawje dźenisa Sächsische Zeitung je mjez nimaj něhdyši měšćanski radźićel AfD z Olbernhauwa. K podhladnym słuša tež Berlinska sudnica a bywša zapósłanča AfD w zwjazkowym sejmje Birgit Malsack-Winkemann.
Po informacijach statneho rěčnistwa chcychu čłonojo mócnarskeje wobydlerskeje sceny reichsbürgerow statny porjad w Němskej powalić a ze swójskim systemom narunać. Statna forma běše drje hižo zakładnje wudźěłana. Přisłušnikam mjenowaneje sceny bě wědome, zo móže so tute předewzaće jeno z pomocu zasadźenja wojerskich srědkow a tuž namócnje přećiwo statnym reprezentantam zwoprawdźić.
Brüssel (dpa/SN). Woblubowany dowolowy kraj Chorwatska móhł dźensa doskónčnje zelenu swěcu za přistup k Schengenskemu rumej dóstać. Wo tym rozsudźa nutřkowni ministrojo krajow na zeńdźenju w Brüsselu. Zwjazkej přisłušeja tuchwilu 26 europskich krajow. Mjenje wuhladow maja porno Chorwatskej krajej Bołharska a Rumunska. Přistup tuteju móhł zwrěšćić, dokelž so Nižozemska a Awstriska spjećujetej. Němsku zastupuje dźensa zwjazkowa nutřkowna ministerka Nancy Faeser (SPD).
Komisija EU bě naposledk na to tłóčiła, Chorwatsku kaž tež Bołharsku a Rumunsku do Schengenskeho ruma přiwzać. Mjenowane tři kraje su hižo zdźěla na Schengenske prawidła wjazani, tola kontrole nutřkokrajnych hranicow su dale přewjedli. Na hranicy z a do Chorwatskeje so kóžde lěćo znowa dołhe rynki jězdźidłow wutworja a drohi zatykaja. Nětko móhli kontrole při hranicach kraja hižo spočatk lěta 2023 wotstronić, při lětanišćach klětu w měrcu. Chorwatska zawjedźe klětu tohorunja euro jako srědk za płaćenje.
Berlin (dpa/SN). Němski institut za čłowjeske prawa (DIMR) je němske knježerstwo namołwjał, UN-rezoluciju za prawa zbrašenych na němskich šulach lěpje zwoprawdźić. Zwjazkowe knježerstwo njemóže so na kubłanski federalizm spušćeć, ale dyrbi so sobu wo to starać, zo zniži so ličba zbrašenych dźěći a młodostnych na spěchowanskich šulach.
DIMR so z etata zwjazkoweho sejma financuje. Jeho aktualna 7. lětna rozprawa, kotruž předstajichu zamołwići wčera w Berlinje, dobu wot julija 2021 do junija 2022 wopřija. W tutej rěka: „Po nimale 14 lětach winowatosće, inkluziju do kubłanskeho systema zawjesć, njewidźimy we wjetšinje zwjazkowych krajow signifikantne postupy nastupajo rozdźělenje financow a kompetencow.“ Kritika z tu- a wukraja pak je wulka. Bjez wjetšeho angažementa knježerstwa njebudźe postupa. W reprezentatiwnym naprašowanju w nowembrje štwórćina šulskich nawodnicow a nawodow wo ćežach inkluzije a integracije ćěkańcow rozprawješe.
Berlin/Hamburg (dpa/SN). Bywša zwjazkowa kanclerka Angela Merkel (CDU) je zastatki hladajo na politiku napřećo Ruskej přiznała. „Na agresiwitu Ruskeje dyrbjachmy spěšnišo reagować“, zwurazni wona w dźensnišim wudaću tydźenika Die Zeit. Merkel zhladuje při tym předewšěm na ruske wobsadźenje ukrainskeje połkupy Krim lěta 2014. Tehdy běchu so staty NATO na to dorozumili, dwaj procentaj swojeho nutřkokrajneho bruttoprodukta za zakitowanje wudać. „Němska njeje zaměr najebać zwyšenje docpěła“, bywša kanclerka wobžaruje. „A ja njejsym wšědnje k tomu namołwjała.“
Přizwolenje twara němsko-ruskeje pipeliny za zemski płun NordStream 2 pak nima tehdyša kanclerka za zmylk. Zakaz projekta by „klimu z Ruskej strašnje pohubjeńšił“, Merkel wujasni. Nimo toho njeje wotwisnosć wot ruskeho płuna jenički rezultat zhromadneho projekta pipeline. Dokelž bu mjenje płuna z Norwegskeje, Wulkeje Britaniskeje a Nižozemskeje dodawane, dyrbješe so Němska za hinašimi móžnosćemi rozhladować. Tak sta so Ruska z najwažnišim dodawaćelom zemskeho płuna.