Pisany raj na zahrodźe

Donnerstag, 07. Dezember 2023 geschrieben von:
W swojim wobchodźe na Budyskej 69 w Kamjencu předawa Fernando Kuhn najwšelakoriše wěcki za rjedźenje. Wšojedne hač za špundowanje, abo za wurjedźenje zahrodki – wšo wón tam poskićuje. Zajimawostka pak je bjezdwěla tež ležownosć jeho předewzaća. Tutu wupyša wón mjenujcy stajnje do hód na wosebite wašnje. Wšudźe so potom frinkoli a swjeći. Wosebitosć: Někotre dekoracije wón sam zhotowja. Tak ma na přikład wulki swěčkaty wobłuk. Na nim je dohromady tři měsacy dźěłał. Štóž chce pisane kreacije wobdźiwać, čini to najlěpje na Hornčerskej, hdźež je zahroda lěpje widźeć. Foto: SN/Bojan Benić

LEAG zawěsćenske dźěła zahaji

Donnerstag, 07. Dezember 2023 geschrieben von:

Choćebuz (SN). Předewzaće Łužiska energija a milinarnje (LEAG) zahaji klětu 1. januara w Janšojskej brunicowej jamje naprawy zawěsćenja. Kaž z nowinskeje zdźělenki LEAG wuchadźa, słuža tele dźěła zaručenju doby geotechniskeje wěstoty a znowawužiwanju pohórnistwowych přestrjenjow. Nadawk je braniborski krajny zarjad za hórnistwo, geologiju a surowizny wuprajił. Postajenje złožuje so na wuběžacu regularnu zawodnu dowolnosć za Janšojsku jamu kónc lěta 2023. Wšako procedura přizwolenja za kónčne zawodne planowanje po wšěm zdaću hišće dalše měsacy traje.

W Janšojskej jamje dźěła tuchwilu ně­hdźe 500 ludźi direktnje. Nimale 200 z nich zasadźuja při nadawkach za znowawužiwanje pohórnistwowych płonin. 300 přeńdźe do druhich jamow abo do renty.

Fotowoltaikowa připrawa pomha lutować, rezerwy přiwšěm hišće su

Chróst. Jasnje a intensiwnje słónco tónle dźeń z módreho njebja swěći. Mróčałki scyła žane njewuhladaš. Karsten Herrmann hlada na monitor a spokojom nyga. „Tuchwilu swoju milinu dospołnje sami produkujemy a dodawamy ju samo hišće do zjawneje syće“, rozłožuje jednaćel twornje Capillar Schleifkörper­werk GmbH w Chrósće, wjesnym dźělu gmejny Wulka Dubrawa. To zmóžnja nowa foto­woltaikowa připrawa na třěše produkciskeje hale, kotruž je Porchowske předewzaće Solar Direkt tzwr na­twariło. Lětsa w juliju přepodate su instalowane module hižo tójšto słónčneho swětła na elektrisku energiju přeměnili. Milinu twornja w bohatej měrje trjeba. Wšako pala w elektriskich pjecach hładźenske ćělesa (Schleifkörper) za wobdźěłanje metala, škleńcy a kamjeniny (Steingut). „Loni smy zličbowanku 50 000 eurow za milinu měli,“ rozprawja Karsten Herrmann. „Z pomocu noweje fotowoltaikoweje připrawy chcemy tutu zličbowanku w přichodźe społojčić.“

Ochranowske hwězdy požadane

Mittwoch, 06. Dezember 2023 geschrieben von:
Ochranow (SN/AN). Tež lětsa su w adwenće hwězdy z Ochranowa zaso jara požadane, na čož pokazuja wysoke ličby předawanja. Wot lěta 2015 nastawaja w manufakturje hwězdow w Ochranowje lětnje tež wosebite, limitěrowane edicije abo nowe produkty. Lětuša wosebita edicija małeje hwězdy A1e ma so błyskotacu čerwjenu optiku. Nimo tuteje poskići manufaktura lětsa lěpjenu papjerjanu hwězdu jónu w nowej smaragdo-zelenej barbje a jónu z kwětkojtym motiwom njezapomnički. Prěnja mjenowana warianta je kruće limitěrowana a da so jenož přez zbožo při losowanju kupić. Tež wosebita „hwězda literatury“ składnostnje lětušich 125. narodnin Comeniusoweje kniharnje w Ochranowje je nowostka we wobłuku produkciskeje serije. Tuta wobsteji z papjery trjebanych abo wuzběranych knihow. Rozdźělny staw papjery wobwliwuje z tym čas za produkowanje, znajmjeńša trjeba fachowc dwě hodźinje. Tuchwilu je wupředata a steji­ po wšěm zdaću hakle nalěto zaso k dispoziciji.

Twar moderneje předźěłarnje

Mittwoch, 06. Dezember 2023 geschrieben von:
Janšojce (SN/AN). Na arealu brunicoweje jamy w Janšojcach nastanje moderna připrawa za předźěłanje sekundarnych surowiznow. Klětu wot 1. apryla budźe tu centrum za sekundarne maćizny SERO Łužica lětnje hač do 635 000 tonow mineraliskich twarskich maćiznow a wotpadkow při­wzać a na najwyšim schodźenku za znowawužiwanje přijimać. Dohromady 50 přistajenych změje tu dźěło. Dołhodobnje chce centrum cyle ze zelenej milinu dźěłać a budźe CO2-neutralny. Zaměstnjeny budźe přewažnje w hižo wobstejacych twarjenjach. W přichodźe móhł so tu přez zasydlenje dalšich industrijow a přemysłow industrijowy park Choćebuz-wuchod wuwić. Městnosć je idealne hospodarske stejnišćo z dobrej syću mjez Choćebuzom, Gubinom, Baršćom, Baltiskim morjom a susodnej Pólskej. W přichodźe chce LEAG zdobywanje energije z wětřika a z fotowoltaikowych připrawow wutwarić a hromadźe z energetiskim kaž tež mobilnym wužiwanjom wodźika zastaranje Łužicy ze zelenej energiju zaručeć. To je lěpšina stejnišća a powabk za inwestorow a předewzaćelow.

Wažne za wjeski

Dienstag, 05. Dezember 2023 geschrieben von:
Wojerecy (SN/mb). Rozsudźacy gremij LEADER-regiona Łužiska jězorina je so na swojim wčerawšim posedźenju we Wojerowskej radnicy z próstwami wo spěchowanje zaběrał. Něhdźe dwaceći zastupjerjow komunow a towaršnostnych organizacijow – mjez nimi referent Domowiny za hospodarske a infrastrukturelne naležnosće Pětr Brězan – je po informacijach našeho wječornika někak 800 000 z 1,08 milionow eurow přizwoliło. Tuta suma steji po prěnjej namołwje, projekty zapodać, k dispoziciji. Z tym chcedźa naprawy na dobro zakładneho zastaranja a žiwjenskeje kwality (400 000 eurow), hospodarstwa a dźěła, turizma a wočerstwjenja w bliskosći, bydlenja (kóždy wobłuk 200 000) a přirodu/wobswět (80 000) podpěrować. LEADER, tak Pětr Brězan, je „jara wažny faktor za wuwiće wjeskow“, wšako steji tule přetwar stareje substancy za nowy wužitk w srjedźišću. Tuchwilu dźe na přikład wo prózdninske domčki, parkowanišća abo wosebite hrajkanišća. Spěchuja projekty ze 40 do 70 procentami – čim mjenje, ćim wjac dochodow móže nošer projekta wočakować.

„Hody w Błótach“ z Janšojskim bogom

Dienstag, 05. Dezember 2023 geschrieben von:

Lubnjow (PB/SN). Błótowski muzej a čołmarjo wulkeho přistawa w Lubnjowje běchu znowa hromadźe dźěłali, zo bychu wopytowarjam minjeny prěni kónc tydźenja w adwenće wosebite „Hody w Błótach“ wobradźili. Na Lubnjowskich adwentnych wikach sy to dožiwił, štož zwjetša tam přeco wuhladaš. Porno tomu skutkowachu wiki w Muzeju pod hołym njebjom na Lědach tak, hač bychu „z dospołnje hinašeje doby“ byli. Po nimale hodźinu trajacym čołmowanju z wulkeho Lubnjowskeho přistawa zanurichu so hosćo do swěta, kajkiž běše před wjace hač sto lětami w Błótach.

Radwor (SN/BŠe). W regionje produkowane zežiwidła měli tež ludźo w regionje kupować. Nimo toho so tak dźěło a próca producentow hódnoća. Tuž wěnowaše so towarstwo za wuwiće Hornjołužiskeje hole a haty (OHTL) na swojej regionalnej konferency minjeny štwórtk w Radworskim hosćencu „Meja“ regionalnym wudźěłkam a pokaza přitomnym móžnosće zwičnjenja.

We Łužicy „kultura witanja“ nuznje trěbna

Montag, 04. Dezember 2023 geschrieben von:

Choćebuz (AK/SN). Parlamentariski statny sekretar zwjazkoweho hospodarskeho ministerstwa Michael Kellner (Zeleni) ma zdobywanje fachowcow za Łužicu jako jedne z najwjetšich wužadanjow strukturneho wuwića. „Widźimy, zo demografiska změna we wuchodnej Němskej, we Łužicy, hišće sylnišo slědy zawostaja hač w zapadnej Němskej“, wuswětli wón minjenu srjedu w Choćebuzu. Tam zetka so ze zastupjerjemi Łužiskeho kruha, do kotrehož su so měšćanosća a wjesnjanosća kónčiny zjednoćili. Kóždy potencial dyrbi so wužiwać, tohodla budźe Zwjazk kwalifikowanje dźěłowych mocow doprědka ćěrić a tež připućowanje fachowcow wolóžić.

Myta přepodali

Freitag, 01. Dezember 2023 geschrieben von:

Radwor (SN/BŠe). Ćežišćo lětušeje regionalneje konferency towarstwa nastupajo wuwiće kónčiny Hornjałužiska hola a haty (OHTL) bě regionalne tworjenje hódnotow a žiwjenska kwalita. Předewšěm informowachu so tam zastupjerjo komunow, předewzaća, towarstwa, organizacije a institucije wo produkciji zežiwidłow, zastaranju regiona, gastronomiji a turizmje. Kaž z wšelakich přinoškow wuchadźa, je w regionje tójšto potenciala. Jedyn přikład, kak móhli producenća tole hromadu wjesć, je ze Sakskeje Šwicy, hdźež je Felix Zschoge „Proviantomat“ – awtomat za regionalne zežiwidła – iniciěrował.

Neuheiten LND